Cmentarz żydowski (Bobolice): Różnice pomiędzy wersjami
| Linia 1: | Linia 1: | ||
__NOTOC__ | __NOTOC__ | ||
| − | '''Cmentarz żydowski w Bobolicach''' został założony w [[1842]] roku, mimo że już od 2 połowy [[XVIII wiek|XVIII]] wieku w mieście mieszkała kilkudziesięcioosobowa grupa Żydów, a w pierwszej połowie[[XIX wiek| XIX]] stulecia ich liczba stale wzrastała (od 51 osób w [[1812]] do 183 w [[1841]] roku). Dopiero wówczas [[Abraham Aron]], będący wówczas przewodniczącym gminy bobolickiej, nabył teren przy skrzyżowaniu ówczesnej ''Burgwallstraße'' (obecnie ul. Reja) z ''Bärwalder Straße'' (obecnie ul. Mickiewicza) z przeznaczeniem na kirkut. Zniwelowano grunt i wykonano ogrodzenie nekropolii, czego koszt wyniósł niespełna 30 talarów, co stanowiło aż 2/3 kwoty wydatkowanej na zakup terenu. W latach 40. XIX wieku w [[Bobolice|Bobolicach]] powstała też synagoga. Dla tamtejszej gminy żydowskiej był to czas rozwoju liczebnego i wzrostu zamożności – w [[1865]] roku w mieście mieszkało prawie 200 wyznawców judaizmu. Następne dziesięciolecia nie były już dla nich tak korzystne, liczba żydowskich obywateli miasta stale topniała - od 164 w [[1871]] do 25 w [[1939]] roku. | + | '''Cmentarz żydowski w Bobolicach''' został założony w [[1842]] roku, mimo że już od 2 połowy [[XVIII wiek|XVIII]] wieku w mieście mieszkała kilkudziesięcioosobowa grupa Żydów, a w pierwszej połowie[[XIX wiek| XIX]] stulecia ich liczba stale wzrastała (od 51 osób w [[1812]] do 183 w [[1841]] roku). Dopiero wówczas [[Abraham Aron]], będący wówczas przewodniczącym gminy bobolickiej, nabył teren przy skrzyżowaniu ówczesnej ''Burgwallstraße'' (obecnie ul. Reja) z ''Bärwalder Straße'' (obecnie ul. Mickiewicza) z przeznaczeniem na kirkut. Zniwelowano grunt i wykonano ogrodzenie nekropolii, czego koszt wyniósł niespełna 30 talarów, co stanowiło aż 2/3 kwoty wydatkowanej na zakup terenu. W latach 40. XIX wieku w [[Bobolice|Bobolicach]] powstała też synagoga. Dla tamtejszej gminy żydowskiej był to czas rozwoju liczebnego i wzrostu zamożności – w [[1865]] roku w mieście mieszkało prawie 200 wyznawców judaizmu. Następne dziesięciolecia nie były już dla nich tak korzystne, liczba żydowskich obywateli miasta stale topniała - od 164 w [[1871]] do 25 w [[1939]] roku. [[Plik: Bobolice, kirkut(9).JPG|300 px|mały|default|Kirkut w Bobolicach]] |
| − | Podczas Nocy Kryształowej (9/10 listopada [[1938]]) synagoga i kirkut zostały zdewastowane. Po II wojnie światowej teren cmentarza zamieniono na park. Jeszcze w latach 90. [[XX wiek|XX ]]wieku można było odnaleźć tam | + | Podczas Nocy Kryształowej (9/10 listopada [[1938]]) synagoga i kirkut zostały zdewastowane. Po II wojnie światowej teren cmentarza zamieniono na park. Jeszcze w latach 90. [[XX wiek|XX ]]wieku można było odnaleźć tam liczne macewy, obecnie o istnieniu kirkutu przypominają nieliczne ocalałe fragmenty nagrobków i pozostałości muru cmentarnego. |
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
* Gemeinden und Gutsbezirke der Provinz Pommern und ihre Bevölkerung. Berlin 1874. | * Gemeinden und Gutsbezirke der Provinz Pommern und ihre Bevölkerung. Berlin 1874. | ||
Wersja z 20:54, 13 lis 2013
Cmentarz żydowski w Bobolicach został założony w 1842 roku, mimo że już od 2 połowy XVIII wieku w mieście mieszkała kilkudziesięcioosobowa grupa Żydów, a w pierwszej połowie XIX stulecia ich liczba stale wzrastała (od 51 osób w 1812 do 183 w 1841 roku). Dopiero wówczas Abraham Aron, będący wówczas przewodniczącym gminy bobolickiej, nabył teren przy skrzyżowaniu ówczesnej Burgwallstraße (obecnie ul. Reja) z Bärwalder Straße (obecnie ul. Mickiewicza) z przeznaczeniem na kirkut. Zniwelowano grunt i wykonano ogrodzenie nekropolii, czego koszt wyniósł niespełna 30 talarów, co stanowiło aż 2/3 kwoty wydatkowanej na zakup terenu. W latach 40. XIX wieku w Bobolicach powstała też synagoga. Dla tamtejszej gminy żydowskiej był to czas rozwoju liczebnego i wzrostu zamożności – w 1865 roku w mieście mieszkało prawie 200 wyznawców judaizmu. Następne dziesięciolecia nie były już dla nich tak korzystne, liczba żydowskich obywateli miasta stale topniała - od 164 w 1871 do 25 w 1939 roku.
Podczas Nocy Kryształowej (9/10 listopada 1938) synagoga i kirkut zostały zdewastowane. Po II wojnie światowej teren cmentarza zamieniono na park. Jeszcze w latach 90. XX wieku można było odnaleźć tam liczne macewy, obecnie o istnieniu kirkutu przypominają nieliczne ocalałe fragmenty nagrobków i pozostałości muru cmentarnego.
Bibliografia
- Gemeinden und Gutsbezirke der Provinz Pommern und ihre Bevölkerung. Berlin 1874.
- Gemeindelexikon für die Provinz Pommern. Berlin 1908.
- Kratz Gustav. Die Städte der Provinz Pommern. Abriß ihrer Geschichte, zumeist nach Urkunden. Berlin 1865.
- Karta ewidencyjna cmentarza. Koszalin 1995. W: Archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Szczecinie. Delegatura w Koszalinie.* Malinowski Bronisław. Z historii bobolickich Żydów. „Wędrowiec Zachodniopomorski” nr 23 (2011), s. 13-19.
- Opęchowski Mirosław. Cmentarze żydowskie na Pomorzu Zachodnim. Stan zachowania, problemy konserwatorskie. W: Żydzi i ich sąsiedzi na Pomorzu Zachodnim w XIX i XX wieku. Red. M. Jaroszewicz, W. Stępiński. Warszawa 2007, s. 377-395.
Linki zewnętrzne
.JPG){kind=link}