Cmentarz żydowski (Chojna): Różnice pomiędzy wersjami
| Linia 1: | Linia 1: | ||
__NOTOC__ | __NOTOC__ | ||
'''Cmentarz żydowski w [[Chojna|Chojnie]]''' został założony około [[1850]] roku. Zlokalizowano go na obrzeżach miasta, przy obecnej ulicy Wojska Polskiego. Obejmował obszar 0,3 ha, otoczony był kamiennym murem. | '''Cmentarz żydowski w [[Chojna|Chojnie]]''' został założony około [[1850]] roku. Zlokalizowano go na obrzeżach miasta, przy obecnej ulicy Wojska Polskiego. Obejmował obszar 0,3 ha, otoczony był kamiennym murem. | ||
| − | [[Plik:Chojna, kirkut( | + | [[Plik:Chojna, kirkut(2).JPG|200px|right|thumb|Kirkut w Chojnie, 2013]] |
Żydzi w Chojnie mieszkali od średniowiecza, ale większa grupa wyznawców religii mojżeszowej osiadła tam dopiero w końcu [[XVII wiek]]u. Część z nich opuściła miasto po ogłoszeniu edyktu emancypacyjnego przez króla Fryderyka Wilhelma III w [[1812]] roku zezwalającego ludności żydowskiej na swobodne przemieszczanie się w granicach państwa pruskiego, jednak w 2.połowie [[XIX wiek]]u nadal mieszkało w Chojnie ponad 150 wyznawców religii mojżeszowej. Dla nich właśnie utworzono cmentarz i wybudowano synagogę przy ''Judenstrasse'' (obecnie ulica Szkolna). Jednak liczba chojeńskich Żydów stale malała, pod koniec wieku spadła do około 120 osób, by w [[1933]] roku jedynie nieznacznie przekraczać 30. | Żydzi w Chojnie mieszkali od średniowiecza, ale większa grupa wyznawców religii mojżeszowej osiadła tam dopiero w końcu [[XVII wiek]]u. Część z nich opuściła miasto po ogłoszeniu edyktu emancypacyjnego przez króla Fryderyka Wilhelma III w [[1812]] roku zezwalającego ludności żydowskiej na swobodne przemieszczanie się w granicach państwa pruskiego, jednak w 2.połowie [[XIX wiek]]u nadal mieszkało w Chojnie ponad 150 wyznawców religii mojżeszowej. Dla nich właśnie utworzono cmentarz i wybudowano synagogę przy ''Judenstrasse'' (obecnie ulica Szkolna). Jednak liczba chojeńskich Żydów stale malała, pod koniec wieku spadła do około 120 osób, by w [[1933]] roku jedynie nieznacznie przekraczać 30. | ||
W czasie Nocy Kryształowej ([[9 listopada|9]]/[[10 listopada]] [[1938]]) kirkut został zdewastowany, jednak nadal dokonywano tam pochówków - ostatni miał miejsce w [[1944]] roku. | W czasie Nocy Kryształowej ([[9 listopada|9]]/[[10 listopada]] [[1938]]) kirkut został zdewastowany, jednak nadal dokonywano tam pochówków - ostatni miał miejsce w [[1944]] roku. | ||
Wersja z 01:39, 16 lis 2013
Cmentarz żydowski w Chojnie został założony około 1850 roku. Zlokalizowano go na obrzeżach miasta, przy obecnej ulicy Wojska Polskiego. Obejmował obszar 0,3 ha, otoczony był kamiennym murem.
.JPG)
Żydzi w Chojnie mieszkali od średniowiecza, ale większa grupa wyznawców religii mojżeszowej osiadła tam dopiero w końcu XVII wieku. Część z nich opuściła miasto po ogłoszeniu edyktu emancypacyjnego przez króla Fryderyka Wilhelma III w 1812 roku zezwalającego ludności żydowskiej na swobodne przemieszczanie się w granicach państwa pruskiego, jednak w 2.połowie XIX wieku nadal mieszkało w Chojnie ponad 150 wyznawców religii mojżeszowej. Dla nich właśnie utworzono cmentarz i wybudowano synagogę przy Judenstrasse (obecnie ulica Szkolna). Jednak liczba chojeńskich Żydów stale malała, pod koniec wieku spadła do około 120 osób, by w 1933 roku jedynie nieznacznie przekraczać 30. W czasie Nocy Kryształowej (9/10 listopada 1938) kirkut został zdewastowany, jednak nadal dokonywano tam pochówków - ostatni miał miejsce w 1944 roku. W latach 1958-60 teren cmentarza został uporządkowany. W latach późniejszych, choć sporadycznie porządkowany, ulegał dalszej dewastacji, a liczba zachowanych nagrobków zmniejszała się, aż do likwidacji cmentarza w 1980 roku. Obecnie zachowana jest jedynie część muru cmentarnego.
Bibliografia
- Karta ewidencyjna cmentarza. Szczecin 1999. Archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Szczecinie.
- Baranowski, Jerzy. Cmentarze żydowskie w województwie szczecińskim. Warszawa 1963.
- Kościelna, Alicja. Z dziejów Żydów w Königsbergu. „Gazeta Chojeńska”. 2012 nr 10 (922).
- Opęchowski, Mirosław. Cmentarze żydowskie na Pomorzu Zachodnim. Stan zachowania, problemy konserwatorskie. W: Żydzi i ich sąsiedzi na Pomorzu Zachodnim w XIX i XX wieku. Red. M. Jaroszewicz, W. Stępiński. Warszawa 2007, s. 377-395.
Linki zewnętrzne
