Cmentarz żydowski (Kalisz Pomorski): Różnice pomiędzy wersjami
| Linia 2: | Linia 2: | ||
{{Koordynaty|53.300954|15.911075}} | {{Koordynaty|53.300954|15.911075}} | ||
'''Cmentarz żydowski w [[Kalisz Pomorski|Kaliszu Pomorskim]]''' został założony prawdopodobnie w [[1817]] roku między ''Dramburgerstrasse'' (obecnie ul. Drawska) a ''Koppenberg'' (obecnie ul. Grunwaldzka). Gmina kaliska posiadała już wówczas synagogę, choć nie była zbyt liczna, składała się od [[XVIII wiek]]u z kilku rodzin, które do tej pory swoich zmarłych chowały na kirkucie w [[Cmentarz żydowski (Mirosławiec)|Mirosławcu]]. Dopiero po edykcie emancypacyjnym Fryderyka Wilhelma III liczba żydowskich mieszkańców miasta zaczęła wzrastać. W latach czterdziestych [[XIX wiek]]u doszła do prawie 150 osób, by w drugiej połowie stulecia zacząć ponownie spadać – w [[1871]] roku były to jeszcze 102 osoby, w [[1895]] roku już tylko 43. Jednak pierwotny obszar kirkutu okazał się szybko zbyt mały i w niedługim czasie został powiększony o sąsiednią działkę. W [[1861]] roku obie części nekropolii zostały otoczone murem. Oblicza się, że na kaliskim cmentarzu pochowano około 200 osób. | '''Cmentarz żydowski w [[Kalisz Pomorski|Kaliszu Pomorskim]]''' został założony prawdopodobnie w [[1817]] roku między ''Dramburgerstrasse'' (obecnie ul. Drawska) a ''Koppenberg'' (obecnie ul. Grunwaldzka). Gmina kaliska posiadała już wówczas synagogę, choć nie była zbyt liczna, składała się od [[XVIII wiek]]u z kilku rodzin, które do tej pory swoich zmarłych chowały na kirkucie w [[Cmentarz żydowski (Mirosławiec)|Mirosławcu]]. Dopiero po edykcie emancypacyjnym Fryderyka Wilhelma III liczba żydowskich mieszkańców miasta zaczęła wzrastać. W latach czterdziestych [[XIX wiek]]u doszła do prawie 150 osób, by w drugiej połowie stulecia zacząć ponownie spadać – w [[1871]] roku były to jeszcze 102 osoby, w [[1895]] roku już tylko 43. Jednak pierwotny obszar kirkutu okazał się szybko zbyt mały i w niedługim czasie został powiększony o sąsiednią działkę. W [[1861]] roku obie części nekropolii zostały otoczone murem. Oblicza się, że na kaliskim cmentarzu pochowano około 200 osób. | ||
| − | Cmentarz przetrwał Noc Kryształową ([[9 listopada|9]]/[[10 listopada]] [[1938]]), kiedy synagoga kaliska została zdewastowana i uniknęła podpalenia tylko dzięki bliskości innych budynków i II wojnę światową. Dopiero w połowie lat sześćdziesiątych [[XX wiek]]u większość nagrobków została usunięta ze swoich miejsc i zeskładowana na skraju cmentarza, część została zniszczona. Obecnie jest to | + | Cmentarz przetrwał Noc Kryształową ([[9 listopada|9]]/[[10 listopada]] [[1938]]), kiedy synagoga kaliska została zdewastowana i uniknęła podpalenia tylko dzięki bliskości innych budynków i II wojnę światową. Dopiero w połowie lat sześćdziesiątych [[XX wiek]]u większość nagrobków została usunięta ze swoich miejsc i zeskładowana na skraju cmentarza, część została zniszczona. Obecnie jest to teren częściowo zarośnięty krzakami, częściowo uporządkowany, na którym nie można już odnaleźć żadnych fragmentów macew. Brak oznakowania. |
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
* Gemeindelexikon für die Provinz Pommern. Berlin 1898. | * Gemeindelexikon für die Provinz Pommern. Berlin 1898. | ||
Wersja z 21:50, 13 lis 2013
Cmentarz żydowski w Kaliszu Pomorskim został założony prawdopodobnie w 1817 roku między Dramburgerstrasse (obecnie ul. Drawska) a Koppenberg (obecnie ul. Grunwaldzka). Gmina kaliska posiadała już wówczas synagogę, choć nie była zbyt liczna, składała się od XVIII wieku z kilku rodzin, które do tej pory swoich zmarłych chowały na kirkucie w Mirosławcu. Dopiero po edykcie emancypacyjnym Fryderyka Wilhelma III liczba żydowskich mieszkańców miasta zaczęła wzrastać. W latach czterdziestych XIX wieku doszła do prawie 150 osób, by w drugiej połowie stulecia zacząć ponownie spadać – w 1871 roku były to jeszcze 102 osoby, w 1895 roku już tylko 43. Jednak pierwotny obszar kirkutu okazał się szybko zbyt mały i w niedługim czasie został powiększony o sąsiednią działkę. W 1861 roku obie części nekropolii zostały otoczone murem. Oblicza się, że na kaliskim cmentarzu pochowano około 200 osób. Cmentarz przetrwał Noc Kryształową (9/10 listopada 1938), kiedy synagoga kaliska została zdewastowana i uniknęła podpalenia tylko dzięki bliskości innych budynków i II wojnę światową. Dopiero w połowie lat sześćdziesiątych XX wieku większość nagrobków została usunięta ze swoich miejsc i zeskładowana na skraju cmentarza, część została zniszczona. Obecnie jest to teren częściowo zarośnięty krzakami, częściowo uporządkowany, na którym nie można już odnaleźć żadnych fragmentów macew. Brak oznakowania.
Bibliografia
- Gemeindelexikon für die Provinz Pommern. Berlin 1898.
- Gemeindelexikon für die Provinz Pommern. Berlin 1908.
- Gemeinden und Gutsbezirke der Provinz Pommern und ihre Bevölkerung. Berlin 1874.
- Karta ewidencyjna cmentarza. Szczecin 1995. W: Archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Szczecinie.
- Opęchowski Mirosław. Cmentarze żydowskie na Pomorzu Zachodnim. Stan zachowania, problemy konserwatorskie. W: Żydzi i ich sąsiedzi na Pomorzu Zachodnim w XIX i XX wieku. Red. M. Jaroszewicz, W. Stępiński. Warszawa 2007, s. 377-395.
- Salinger Gerhard. Zur Erinnerung und zum Gedenken. Die einstigen jüdischen Gemeinden Pommerns. T. 2. New York 2006.
Linki zewnętrzne
