Cmentarz żydowski (Pełczyce): Różnice pomiędzy wersjami
m (Zastępowanie tekstu - "Kategoria:Pomeranica – Zabytki" na "Kategoria:Pomeranica - Zabytki") |
|||
| (Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
__NOTOC__{{Koordynaty|53.049056|15.302063|12}} | __NOTOC__{{Koordynaty|53.049056|15.302063|12}} | ||
[[Plik:Pełczyce, kirkut(8).JPG|200px|right|thumb|Fragmenty macew na cmentarzu w Pełcycach, 2013]] | [[Plik:Pełczyce, kirkut(8).JPG|200px|right|thumb|Fragmenty macew na cmentarzu w Pełcycach, 2013]] | ||
| − | '''Cmentarz żydowski w [[Pełczyce|Pełczycach]]''' założony prawdopodobnie na początku [[XIX wiek]]u. Choć Żydzi mieszkali tu już w średniowieczu, brali nawet udział w walkach w obronie miasta, to dopiero w [[XVIII wiek]]u ich liczba stała się zauważalna. Na początku XIX wieku w mieście żyło 37 członków gminy żydowskiej, około połowy wieku notowano 65 wyznawców judaizmu, a kolejne pięćdziesiąt lat później już ponownie tylko 37. W latach 20. [[XX wiek]]u ich liczba spadła do 27. W tym czasie w mieście funkcjonowała synagoga znajdująca się przy ''Synagogenstrasse'' (obecnie ulica Rybacka) i kirkut położony na południowy zachód od miasta, nad jeziorem Krzywe (obecnie ulica Rakoniew). W [[1938]] roku podczas Nocy Kryształowej ([[9 listopada|9]]/[[10 listopada]]) cmentarz został zdewastowany, synagoga przetrwała, gdyż od [[1933]] roku znajdowała się w rękach prywatnych, uległa jednak zniszczeniu w [[1945]] roku. Po II wojnie światowej kirkut stoi zapomniany przez okolicznych mieszkańców. Zachowały się liczne kamienne nagrobki z inskrypcjami z języku hebrajskim i niemieckim oraz starodrzew. Kirkut jest otoczony terenami prywatnymi i z tego powodu trudno dostępny.Nieoznakowany i nieuporządkowany. | + | '''Cmentarz żydowski w [[Pełczyce|Pełczycach]]''' założony prawdopodobnie na początku [[XIX wiek]]u. Choć Żydzi mieszkali tu już w średniowieczu, brali nawet udział w walkach w obronie miasta, to dopiero w [[XVIII wiek]]u ich liczba stała się zauważalna. Na początku XIX wieku w mieście żyło 37 członków gminy żydowskiej, około połowy wieku notowano 65 wyznawców judaizmu, a kolejne pięćdziesiąt lat później już ponownie tylko 37. W latach 20. [[XX wiek]]u ich liczba spadła do 27. W tym czasie w mieście funkcjonowała synagoga znajdująca się przy ''Synagogenstrasse'' (obecnie ulica Rybacka) i kirkut położony na południowy zachód od miasta, nad jeziorem Krzywe (obecnie ulica Rakoniew). W [[1938]] roku podczas Nocy Kryształowej ([[9 listopada|9]]/[[10 listopada]]) cmentarz został zdewastowany, synagoga przetrwała, gdyż od [[1933]] roku znajdowała się w rękach prywatnych, uległa jednak zniszczeniu w [[1945]] roku. Po II wojnie światowej kirkut stoi zapomniany przez okolicznych mieszkańców. Zachowały się liczne kamienne nagrobki z inskrypcjami z języku hebrajskim i niemieckim oraz starodrzew. Kirkut jest otoczony terenami prywatnymi i z tego powodu trudno dostępny. Nieoznakowany i nieuporządkowany. |
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
* Karta ewidencyjna cmentarza. Szczecin 1989. Archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Szczecinie. | * Karta ewidencyjna cmentarza. Szczecin 1989. Archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Szczecinie. | ||
| Linia 9: | Linia 9: | ||
==Linki zewnętrzne== | ==Linki zewnętrzne== | ||
* [http://www.sztetl.org.pl/pl/article/pelczyce/12,cmentarze/1561,cmentarz-zydowski-w-pelczycach/ Wirtualny Sztetl] | * [http://www.sztetl.org.pl/pl/article/pelczyce/12,cmentarze/1561,cmentarz-zydowski-w-pelczycach/ Wirtualny Sztetl] | ||
| − | {{ | + | {{AutorP|[[Użytkownik:A. Bartczak|Anna Bartczak]]}} |
[[Kategoria:Pomeranica - Zabytki]] | [[Kategoria:Pomeranica - Zabytki]] | ||
[[Kategoria:Pomeranica]] | [[Kategoria:Pomeranica]] | ||
Aktualna wersja na dzień 23:07, 7 gru 2014
.JPG)
Cmentarz żydowski w Pełczycach założony prawdopodobnie na początku XIX wieku. Choć Żydzi mieszkali tu już w średniowieczu, brali nawet udział w walkach w obronie miasta, to dopiero w XVIII wieku ich liczba stała się zauważalna. Na początku XIX wieku w mieście żyło 37 członków gminy żydowskiej, około połowy wieku notowano 65 wyznawców judaizmu, a kolejne pięćdziesiąt lat później już ponownie tylko 37. W latach 20. XX wieku ich liczba spadła do 27. W tym czasie w mieście funkcjonowała synagoga znajdująca się przy Synagogenstrasse (obecnie ulica Rybacka) i kirkut położony na południowy zachód od miasta, nad jeziorem Krzywe (obecnie ulica Rakoniew). W 1938 roku podczas Nocy Kryształowej (9/10 listopada) cmentarz został zdewastowany, synagoga przetrwała, gdyż od 1933 roku znajdowała się w rękach prywatnych, uległa jednak zniszczeniu w 1945 roku. Po II wojnie światowej kirkut stoi zapomniany przez okolicznych mieszkańców. Zachowały się liczne kamienne nagrobki z inskrypcjami z języku hebrajskim i niemieckim oraz starodrzew. Kirkut jest otoczony terenami prywatnymi i z tego powodu trudno dostępny. Nieoznakowany i nieuporządkowany.
Bibliografia
- Karta ewidencyjna cmentarza. Szczecin 1989. Archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Szczecinie.
- Brzustowicz Grzegorz Jacek. Pełczyce – Bernstein. Z dziejów Ziemi pełczyckiej. Choszczno 2004.
- Opęchowski Mirosław. Cmentarze żydowskie na Pomorzu Zachodnim. Stan zachowania, problemy konserwatorskie. W: Żydzi i ich sąsiedzi na Pomorzu Zachodnim w XIX i XX wieku. Red. M. Jaroszewicz, W. Stępiński. Warszawa 2007, s. 377-395.
- Sopiński Gerard, Szutowicz Andrzej. Żydzi w Pełczycach. "Kawaliera". 2006, nr 2, s.10-12.
Linki zewnętrzne
