Cmentarz żydowski (Złocieniec): Różnice pomiędzy wersjami
m (zamienił w treści „{{Autor|” na „{{AutorP|”) |
|||
| (Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
__NOTOC__ | __NOTOC__ | ||
| − | '''Cmentarz żydowski w Złocieńcu''' został założony prawdopodobnie po [[1840]] roku na łąkach na zachód od miasta, przy późniejszej ''Birkholzstrasse'' (obecnie ul. Brzozowa). Gmina żydowska istniała już wówczas w mieście kilkadziesiąt lat, ale wcześniej korzystała z cmentarza w sąsiednim [[Cmentarz żydowski (Siemczyno)|Siemczynie]], który został zamknięty ok. [[1815]] roku. Być może jednak przy niewielkiej liczbie złocienieckich Żydów (w [[1812]] – 22 osoby, w [[1831]] – 74) nadal chowano na nim zmarłych i dlatego kirkut w [[Złocieniec|Złocieńcu]] powstał dopiero, gdy miejscowa gmina stała się zbyt liczna. W [[1849]] roku mieszkało tu 118 Żydów i posiadanie własnego cmentarza było już niezbędne. Najliczniejsi byli wyznawcy judaizmu w Złocieńcu w [[1898]] roku, gdy w mieście mieszkało 140 osób pochodzenia żydowskiego, w późniejszych latach ich liczba malała – w [[1907]] roku było ich już tylko 75, a w [[1925]] roku ich liczba ledwie przekraczała 50 osób. | + | '''Cmentarz żydowski w [[Złocieniec|Złocieńcu]]''' został założony prawdopodobnie po [[1840]] roku na łąkach na zachód od miasta, przy późniejszej ''Birkholzstrasse'' (obecnie ul. Brzozowa). Gmina żydowska istniała już wówczas w mieście kilkadziesiąt lat, ale wcześniej korzystała z cmentarza w sąsiednim [[Cmentarz żydowski (Siemczyno)|Siemczynie]], który został zamknięty ok. [[1815]] roku. Być może jednak przy niewielkiej liczbie złocienieckich Żydów (w [[1812]] – 22 osoby, w [[1831]] – 74) nadal chowano na nim zmarłych i dlatego kirkut w [[Złocieniec|Złocieńcu]] powstał dopiero, gdy miejscowa gmina stała się zbyt liczna. W [[1849]] roku mieszkało tu 118 Żydów i posiadanie własnego cmentarza było już niezbędne. Najliczniejsi byli wyznawcy judaizmu w Złocieńcu w [[1898]] roku, gdy w mieście mieszkało 140 osób pochodzenia żydowskiego, w późniejszych latach ich liczba malała – w [[1907]] roku było ich już tylko 75, a w [[1925]] roku ich liczba ledwie przekraczała 50 osób. |
| + | [[Plik:Złocieniec, teren kirkutu.JPG|200px|right|thumb|Teren kirkutu w Złocieńcu, 2013]] | ||
Złocieniecki kirkut był niewielki – miał obszar ok. 0,1 ha, był prosto urządzony, otrzymał metalowe, a nie najczęściej stosowane kamienne, ogrodzenie. | Złocieniecki kirkut był niewielki – miał obszar ok. 0,1 ha, był prosto urządzony, otrzymał metalowe, a nie najczęściej stosowane kamienne, ogrodzenie. | ||
| − | Nekropolia dzięki swojemu peryferyjnemu położeniu uniknęła dewastacji podczas Nocy Kryształowej ([[9 listopada|9]]/[[10 listopada]] [[1938]]), kiedy zburzono złocieniecką synagogę. Przetrwał też II wojnę światową. Jeszcze w latach 50. [[XX wiek]]u, choć był już zdewastowany, na jego terenie nadal znajdowały się nagrobki z reguły wykonane z piaskowca. W kolejnych latach część z nich została przez mieszkańców Złocieńca przerobiona na toczydła (koła służące do ostrzenia narzędzi domowych)<ref>Szerzej o historii złocienieckich macew zob. Leszczełowski, Jarosław. Złocieniec. Przygoda z historią. T. 1. Warszawa 2007, s. 118-119.</ref> | + | Nekropolia dzięki swojemu peryferyjnemu położeniu uniknęła dewastacji podczas Nocy Kryształowej ([[9 listopada|9]]/[[10 listopada]] [[1938]]), kiedy zburzono złocieniecką synagogę. Przetrwał też II wojnę światową. Jeszcze w latach 50. [[XX wiek]]u, choć był już zdewastowany, na jego terenie nadal znajdowały się nagrobki z reguły wykonane z piaskowca. W kolejnych latach część z nich została przez mieszkańców Złocieńca przerobiona na toczydła (koła służące do ostrzenia narzędzi domowych)<ref>Szerzej o historii złocienieckich macew zob. Leszczełowski, Jarosław. Złocieniec. Przygoda z historią. T. 1. Warszawa 2007, s. 118-119.</ref> – jedno z nich trafiło w [[2006]] roku do złocienieckiej [[Izba Muzealna (Złocieniec)| Izby Muzealnej]]. Sam cmentarz został doszczętnie zdewastowany i zlikwidowany w latach 70. XX wieku, a na jego miejscu postawiono skład materiałów budowlanych. Obecnie jest to teren prywatny, na którym w ostatnim czasie powstał budynek mieszkalny. |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| Linia 9: | Linia 10: | ||
* Opęchowski Mirosław. Cmentarze żydowskie na Pomorzu Zachodnim. Stan zachowania, problemy konserwatorskie. W: Żydzi i ich sąsiedzi na Pomorzu Zachodnim w XIX i XX wieku. Red. M. Jaroszewicz, W. Stępiński. Warszawa 2007, s. 377-395. | * Opęchowski Mirosław. Cmentarze żydowskie na Pomorzu Zachodnim. Stan zachowania, problemy konserwatorskie. W: Żydzi i ich sąsiedzi na Pomorzu Zachodnim w XIX i XX wieku. Red. M. Jaroszewicz, W. Stępiński. Warszawa 2007, s. 377-395. | ||
* Salinger Gerhard. Zur Erinnerung und zum Gedenken. Die einstigen jüdischen Gemeinden Pommerns. T. 2. New York 2006. | * Salinger Gerhard. Zur Erinnerung und zum Gedenken. Die einstigen jüdischen Gemeinden Pommerns. T. 2. New York 2006. | ||
| − | Linki zewnętrzne | + | ==Linki zewnętrzne== |
* [http://www.sztetl.org.pl/pl/article/zlocieniec/12,cmentarze/10062,cmentarz-w-zlociencu/ Wirtualny Sztetl] | * [http://www.sztetl.org.pl/pl/article/zlocieniec/12,cmentarze/10062,cmentarz-w-zlociencu/ Wirtualny Sztetl] | ||
* [http://stadt.falkenburg.kreis-dramburg.de/ Die Stadt Falkenburg i. Pom.] | * [http://stadt.falkenburg.kreis-dramburg.de/ Die Stadt Falkenburg i. Pom.] | ||
| − | {{ | + | {{AutorP|[[Użytkownik:A. Bartczak|Anna Bartczak]]}} |
[[Kategoria:Pomeranica]] | [[Kategoria:Pomeranica]] | ||
| − | [[Kategoria:Złocieniec | + | [[Kategoria:Złocieniec]] |
[[Kategoria:Pomeranica - Cmentarze]] | [[Kategoria:Pomeranica - Cmentarze]] | ||
| − | [[Kategoria:Pomeranica | + | [[Kategoria:Pomeranica FB]] |
{{DEFAULTSORT:Złocieniec}} | {{DEFAULTSORT:Złocieniec}} | ||
Aktualna wersja na dzień 12:43, 17 kwi 2014
Cmentarz żydowski w Złocieńcu został założony prawdopodobnie po 1840 roku na łąkach na zachód od miasta, przy późniejszej Birkholzstrasse (obecnie ul. Brzozowa). Gmina żydowska istniała już wówczas w mieście kilkadziesiąt lat, ale wcześniej korzystała z cmentarza w sąsiednim Siemczynie, który został zamknięty ok. 1815 roku. Być może jednak przy niewielkiej liczbie złocienieckich Żydów (w 1812 – 22 osoby, w 1831 – 74) nadal chowano na nim zmarłych i dlatego kirkut w Złocieńcu powstał dopiero, gdy miejscowa gmina stała się zbyt liczna. W 1849 roku mieszkało tu 118 Żydów i posiadanie własnego cmentarza było już niezbędne. Najliczniejsi byli wyznawcy judaizmu w Złocieńcu w 1898 roku, gdy w mieście mieszkało 140 osób pochodzenia żydowskiego, w późniejszych latach ich liczba malała – w 1907 roku było ich już tylko 75, a w 1925 roku ich liczba ledwie przekraczała 50 osób.
Złocieniecki kirkut był niewielki – miał obszar ok. 0,1 ha, był prosto urządzony, otrzymał metalowe, a nie najczęściej stosowane kamienne, ogrodzenie. Nekropolia dzięki swojemu peryferyjnemu położeniu uniknęła dewastacji podczas Nocy Kryształowej (9/10 listopada 1938), kiedy zburzono złocieniecką synagogę. Przetrwał też II wojnę światową. Jeszcze w latach 50. XX wieku, choć był już zdewastowany, na jego terenie nadal znajdowały się nagrobki z reguły wykonane z piaskowca. W kolejnych latach część z nich została przez mieszkańców Złocieńca przerobiona na toczydła (koła służące do ostrzenia narzędzi domowych)[1] – jedno z nich trafiło w 2006 roku do złocienieckiej Izby Muzealnej. Sam cmentarz został doszczętnie zdewastowany i zlikwidowany w latach 70. XX wieku, a na jego miejscu postawiono skład materiałów budowlanych. Obecnie jest to teren prywatny, na którym w ostatnim czasie powstał budynek mieszkalny.
Przypisy
- ↑ Szerzej o historii złocienieckich macew zob. Leszczełowski, Jarosław. Złocieniec. Przygoda z historią. T. 1. Warszawa 2007, s. 118-119.
Bibliografia
- Karta ewidencyjna cmentarza. Koszalin 1995. W: Archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Szczecinie. Delegatura w Koszalinie.
- Leszczełowski Jarosław. Złocieniec. Przygoda z historią. T. 1. Warszawa 2007.
- Opęchowski Mirosław. Cmentarze żydowskie na Pomorzu Zachodnim. Stan zachowania, problemy konserwatorskie. W: Żydzi i ich sąsiedzi na Pomorzu Zachodnim w XIX i XX wieku. Red. M. Jaroszewicz, W. Stępiński. Warszawa 2007, s. 377-395.
- Salinger Gerhard. Zur Erinnerung und zum Gedenken. Die einstigen jüdischen Gemeinden Pommerns. T. 2. New York 2006.
Linki zewnętrzne
