Henryk Lotar: Różnice pomiędzy wersjami
(Nie pokazano 58 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
+ | __NOTOC__ | ||
+ | {{Osoba infobox | ||
+ | |osoba=Henryk Lotar | ||
+ | |funkcja=aktor, reżyser | ||
+ | |grafika_osoba=Lotar_Henryk01a.jpg | ||
+ | |grafika_opis= | ||
+ | |urodziny_data=[[30 sierpnia]] [[1901]] | ||
+ | |urodziny_miejsce= | ||
+ | |smierc_data=[[5 listopada]] [[1979]] | ||
+ | |smierc_miejsce= | ||
+ | |miejsce_spoczynku=Cmentarz Żydowski w Bielsku-Białej | ||
+ | |lokalizacja_grobu= | ||
+ | |lata_dzialalnosci = | ||
+ | |tytuly= | ||
+ | |narodowosc= | ||
+ | |pseudonim= | ||
+ | }} | ||
+ | |||
'''Henryk Lotar''' '''(1901-1979)''' – reżyser i aktor teatralny | '''Henryk Lotar''' '''(1901-1979)''' – reżyser i aktor teatralny | ||
− | + | <br><br> | |
== Życiorys == | == Życiorys == | ||
+ | '''Henryk Lotar''' (właśc. Henryk Luft, także Henryk Luft-Lotar) urodził się [[30 sierpnia]] [[1901]] we Lwowie w rodzinie żydowskiej. Był synem Maurycego Lufta i Róży zd. Adlerstein. W latach 1923-1925 kształcił się w prywatnej szkole dramatycznej Franciszka Frączkowskiego przy konserwatorium lwowskim. Jako aktor i reżyser zadebiutował na scenie półzawodowego Teatru Reduta w Rzeszowie. Tu przyjął pseudonim sceniczny Lotar. Wystąpił m.in. w sztuce Brunona Winawera ''R.H. Inżynier''. Wyreżyserował ''Złoty wiek rycerstwa'' Christophera Marlowe'a i ''Szczęście Frania'' | ||
+ | Włodzimierza Perzyńskiego. W 1926 roku grał także w teatrze objazdowym. Współpracował z Sekcją Dramatyczną Akademickiego Koła Rzeszowiaków. Wystąpił m.in. w ''Roztworze profesora Pytla'' Brunona Winawera. | ||
+ | |||
+ | W 1927 roku został aktorem i inspicjentem w Warszawskim Żydowskim Teatrze Artystycznym (Warszawe Idiszer Kunstteater - WIKT), kierowanym przez Idę Kamińską i Zbigniewa Turkowa. W 1928 roku powrócił do rodzinnego Lwowa. Początkowo został reżyserem w amatorskim studiu robotniczym „Maski”, a od 1936 prowadził zespół dramatyczny przy Towarzystwie Literacko-Artystycznym. | ||
+ | [[Plik:Teatr_Polski08.jpg|250px|right|thumb|Okładka programu do przedstawienia w reż. '''Henryka Lotara''']] | ||
+ | Do wybuchu wojny niemiecko-radzieckiej pracował jako reżyser i asystent reżysera w radzieckim Teatrze „Goset” we Lwowie. Później wyjechał do Kijowa. Tam kierował kółkiem dramatycznym w Pałacu Pionierów. W 1942 roku pracował jako robotnik w Uzbeckim Teatrze ZSRR. W 1944 roku objął kierownictwo artystyczne teatru przy Związku Patriotów Polskich w Bucharze. Był również reżyserem, aktorem i autorem wystawianych tam rewii. W 1945 roku powrócił do Lwowa. Tu wstąpił do zespołu Teatru „Miniatury”, powołanego do życia przez [[Sylwester Czosnowski|Sylwestra Czosnowskiego]] dzięki poparciu ZPP. W teatrze wspólnie z [[Gustaw Rasiński|Gustawem Rasińskim]] wyreżyserował sztuki ''Wszystko dla Was'' i ''Świderek''. W tej ostatniej wystąpił także w obsadzie aktorskiej (Tytus). W grudniu 1945 roku wszedł w skład Rady Teatralnej, która przejęła kierownictwo nad zespołem i organizowała pozwolenia na repatriację teatru do Polski. | ||
+ | |||
+ | W połowie 1946 roku razem z zespołem Teatru „Miniatury” przyjechał do '''[[Szczecin|Szczecina]]'''. Po zmianie nazwy zespołu na [[Teatr Komedia Muzyczna]] został jego głównym reżyserem. Działalność nowej szczecińskiej sceny zainaugurowano [[1 września]] [[1946]] roku programem składanym ''Na falach Odry'' według jego scenariusza i w jego reżyserii. W latach 1946-1947 w [[Teatr Komedia Muzyczna|Teatrze Komedia Muzyczna]], a później w kontynuującym jego działalność Teatrze Polskim (1947-1948), wyreżyserował 10 przedstawień. W 1948 roku zdał eksternistyczny egzamin reżyserski. W 1949 roku wyjechał ze [[Szczecin|Szczecina]] i w kolejnych sezonach związał się z teatrami na południu Polski. W połowie 1958 roku powrócił do [[Szczecin|Szczecina]]. Został reżyserem w [[Państwowe Teatry Dramatyczne|Państwowych Teatrach Dramatycznych]] (od 1 października 1958). Sporadycznie pisał teksty piosenek do spektakli. Współpracował też z [[Operetka Szczecińska|Operetką Szczecińską]]. Tu w marcu 1961 roku wyreżyserował swoje ostatnie przedstawienie ''Zamek na Czorsztynie, czyli „Benvenuto"'' Karola Kurpińskiego. W połowie roku opuścił [[Szczecin]]. | ||
+ | |||
+ | Poza [[Szczecin|Szczecinem]] reżyserował w Teatrze Miejskim w Białymstoku (1949), Teatrze Miasta Jeleniej Góry (1949) Teatrze Polskim w Bielsku-Cieszynie (1949-1950), Teatrze Dolnośląskim w Jeleniej Górze (1951-1952), Teatrze Dramatycznym w Częstochowie (1952, 1957), Teatrze Ziemi Rzeszowskiej w Rzeszowie (1953), Teatr im. Aleksandra Fredry w Gnieźnie (1956), Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu (1957), Teatrze im. Adama Mickiewicza w Częstochowie (1957-1958), Teatrze 7.15 w Łodzi (1961), Teatrze Popularnym w Grudziądzu (1961-1962), Teatrze Polskim w Bielsku-Białej (1962-1968). W 1968 roku wyemigrował z Polski. | ||
− | + | Zmarł [[5 listopada]] [[1979]] roku. Został pochowany na cmentarzu żydowskim przy ulicy Cieszyńskiej w Bielsku-Białej. | |
− | + | <br/><br/> | |
− | + | ||
− | + | == Twórczość teatralna (Szczecin) == | |
− | + | ||
− | + | {| class="wikitable" | |
− | + | ! Tytuł | |
+ | ! Autor | ||
+ | ! Forma twórczości | ||
+ | ! Teatr | ||
+ | ! Data premiery | ||
+ | |- | ||
+ | |Na falach Odry | ||
+ | |program składany | ||
+ | |reżyseria, scenariusz | ||
+ | |Komedia Muzyczna | ||
+ | |1 września 1946 | ||
+ | |- | ||
+ | |Mąż pognębiony | ||
+ | |Molière | ||
+ | |reżyseria | ||
+ | |Komedia Muzyczna | ||
+ | |20 marca 1947 | ||
+ | |- | ||
+ | |Przyjaciel nadejdzie wieczorem | ||
+ | |Jacques Companeez, Yvan Noe | ||
+ | |reżyseria | ||
+ | |Teatr Polski | ||
+ | |31 stycznia 1948 | ||
+ | |- | ||
+ | |Mąż i żona | ||
+ | |Aleksander Fredro | ||
+ | |reżyseria | ||
+ | |Teatr Polski | ||
+ | |2 marca 1948 | ||
+ | |- | ||
+ | |Widowisko Sartre`owskie (Ladacznica z zasadami; Przy drzwiach zamkniętych) | ||
+ | |Jean-Paul Sartre | ||
+ | |reżyseria | ||
+ | |Teatr Polski | ||
+ | |5 maja 1948 | ||
+ | |- | ||
+ | |Pani prezesowa | ||
+ | |Maurice Hennequin, Pierre Veber | ||
+ | |reżyseria | ||
+ | |Teatr Polski | ||
+ | |12 czerwca 1948 | ||
+ | |- | ||
+ | |Sprawa Moniki | ||
+ | |Maria Morozowicz-Szczepkowska | ||
+ | |reżyseria | ||
+ | |Teatr Polski | ||
+ | |30 czerwca 1948 | ||
+ | |- | ||
+ | |Strzały na ulicy Długiej | ||
+ | |Anna Świrszczyńska | ||
+ | |reżyseria | ||
+ | |Teatr Polski | ||
+ | |2 października 1948 | ||
+ | |- | ||
+ | |Niewinni winowajcy | ||
+ | |Aleksander Ostrowski | ||
+ | |reżyseria | ||
+ | |Teatr Polski | ||
+ | |29 października 1948 | ||
+ | |- | ||
+ | |Roztwór profesora Pytla | ||
+ | |Bruno Winawer | ||
+ | |reżyseria | ||
+ | |Teatr Polski | ||
+ | |4 grudnia 1948 | ||
+ | |- | ||
+ | |Rzymska kurtyzana | ||
+ | |Marin Drżić | ||
+ | |reżyseria | ||
+ | |Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | ||
+ | |8 stycznia 1959 | ||
+ | |- | ||
+ | |Maskarada | ||
+ | |Michał Lermontow | ||
+ | |reżyseria | ||
+ | |Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | ||
+ | |10 marca 1959 | ||
+ | |- | ||
+ | |Madame Sans-Gene | ||
+ | |Victorien Sardou | ||
+ | |reżyseria | ||
+ | |Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | ||
+ | |3 czerwca 1959 | ||
+ | |- | ||
+ | |Podróż pana Perrichon | ||
+ | |Eugène Labische, Edward Martin | ||
+ | |teksty piosenek | ||
+ | |Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | ||
+ | |4 listopada 1959 | ||
+ | |- | ||
+ | |Dorina | ||
+ | |Jean Gilbert | ||
+ | |reżyseria i inscenizacja | ||
+ | |Państwowa Operetka | ||
+ | |21 grudnia 1959 | ||
+ | |- | ||
+ | |Nie jesteśmy aniołami | ||
+ | |Klara Feher | ||
+ | |reżyseria | ||
+ | |Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | ||
+ | |30 stycznia 1960 | ||
+ | |- | ||
+ | |Zaczarowana złotówka | ||
+ | |Helena Bychowska | ||
+ | |teksty piosenek | ||
+ | |Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | ||
+ | |5 marca 1960 | ||
+ | |- | ||
+ | |Kwiat Hawai | ||
+ | |Paul Ábrahám | ||
+ | |reżyseria | ||
+ | |Państwowa Operetka | ||
+ | |18 maja 1960 | ||
+ | |- | ||
+ | |Bajadera | ||
+ | |Emmerich Kálmán | ||
+ | |reżyseria | ||
+ | |Państwowa Operetka | ||
+ | |14 grudnia 1960 | ||
+ | |- | ||
+ | |Zamek na Czorsztynie, czyli „Benvenuto” | ||
+ | |Karol Kurpiński | ||
+ | |reżyseria | ||
+ | |Państwowa Operetka | ||
+ | |18 marca 1961 | ||
+ | |- | ||
+ | |} | ||
+ | <br/><br/> | ||
− | + | == Bibliografia == | |
− | + | * ''[[Encyklopedia Szczecina]]'' Suplement 1 (pod red. [[Tadeusz Białecki|Tadeusza Białeckiego]], autor hasła [[Ryszard Markow]]), [[Uniwersytet Szczeciński]], [[Szczecin]] 2003 | |
− | * ''Encyklopedia Szczecina'' Suplement 1 (pod red. | ||
* Jacek Proszyk, ''Cmentarz żydowski w Bielsku-Białej'' (seria: Biblioteka Bielska-Białej), Urząd Miejski w Bielsku-Białej, Bielsko-Biała 2002 | * Jacek Proszyk, ''Cmentarz żydowski w Bielsku-Białej'' (seria: Biblioteka Bielska-Białej), Urząd Miejski w Bielsku-Białej, Bielsko-Biała 2002 | ||
* ''Teatry dramatyczne w Szczecinie'' (pod red. Danuty Piotrowskiej), Wyd. Artystyczno-Graficzne RSW „Prasa”, Poznań 1965 | * ''Teatry dramatyczne w Szczecinie'' (pod red. Danuty Piotrowskiej), Wyd. Artystyczno-Graficzne RSW „Prasa”, Poznań 1965 | ||
− | + | ||
− | * | + | == Inne źródła == |
+ | * Materiały ze zbiorów [http://e-teatr.pl// Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie] | ||
+ | |||
+ | |||
+ | {{Autor|[[User:Andriusza|Andrzej Androchowicz]]}} | ||
+ | {{DEFAULTSORT:Lotar, Henryk}} | ||
+ | |||
+ | [[Kategoria:Ludzie kultury]] | ||
+ | [[Kategoria:Ludzie związani z teatrem]] | ||
+ | [[Kategoria:Reżyserzy]] | ||
+ | [[Kategoria:Reżyserzy teatrów dramatycznych]] | ||
+ | [[Kategoria:Reżyserzy teatrów muzycznych]] | ||
+ | [[Kategoria:Aktorzy]] | ||
+ | [[Kategoria:Aktorzy teatrów dramatycznych]] | ||
+ | [[Kategoria:Organizatorzy życia teatralnego]] | ||
+ | [[Kategoria:Etap I 2013 - 01 Kultura]] |
Aktualna wersja na dzień 23:07, 16 maj 2020
Henryk Lotar | |||
aktor, reżyser | |||
| |||
Data urodzenia | 30 sierpnia 1901 | ||
Data śmierci | 5 listopada 1979 | ||
Miejsce spoczynku | Cmentarz Żydowski w Bielsku-Białej | ||
Henryk Lotar (1901-1979) – reżyser i aktor teatralny
Życiorys
Henryk Lotar (właśc. Henryk Luft, także Henryk Luft-Lotar) urodził się 30 sierpnia 1901 we Lwowie w rodzinie żydowskiej. Był synem Maurycego Lufta i Róży zd. Adlerstein. W latach 1923-1925 kształcił się w prywatnej szkole dramatycznej Franciszka Frączkowskiego przy konserwatorium lwowskim. Jako aktor i reżyser zadebiutował na scenie półzawodowego Teatru Reduta w Rzeszowie. Tu przyjął pseudonim sceniczny Lotar. Wystąpił m.in. w sztuce Brunona Winawera R.H. Inżynier. Wyreżyserował Złoty wiek rycerstwa Christophera Marlowe'a i Szczęście Frania Włodzimierza Perzyńskiego. W 1926 roku grał także w teatrze objazdowym. Współpracował z Sekcją Dramatyczną Akademickiego Koła Rzeszowiaków. Wystąpił m.in. w Roztworze profesora Pytla Brunona Winawera.
W 1927 roku został aktorem i inspicjentem w Warszawskim Żydowskim Teatrze Artystycznym (Warszawe Idiszer Kunstteater - WIKT), kierowanym przez Idę Kamińską i Zbigniewa Turkowa. W 1928 roku powrócił do rodzinnego Lwowa. Początkowo został reżyserem w amatorskim studiu robotniczym „Maski”, a od 1936 prowadził zespół dramatyczny przy Towarzystwie Literacko-Artystycznym.
Do wybuchu wojny niemiecko-radzieckiej pracował jako reżyser i asystent reżysera w radzieckim Teatrze „Goset” we Lwowie. Później wyjechał do Kijowa. Tam kierował kółkiem dramatycznym w Pałacu Pionierów. W 1942 roku pracował jako robotnik w Uzbeckim Teatrze ZSRR. W 1944 roku objął kierownictwo artystyczne teatru przy Związku Patriotów Polskich w Bucharze. Był również reżyserem, aktorem i autorem wystawianych tam rewii. W 1945 roku powrócił do Lwowa. Tu wstąpił do zespołu Teatru „Miniatury”, powołanego do życia przez Sylwestra Czosnowskiego dzięki poparciu ZPP. W teatrze wspólnie z Gustawem Rasińskim wyreżyserował sztuki Wszystko dla Was i Świderek. W tej ostatniej wystąpił także w obsadzie aktorskiej (Tytus). W grudniu 1945 roku wszedł w skład Rady Teatralnej, która przejęła kierownictwo nad zespołem i organizowała pozwolenia na repatriację teatru do Polski.
W połowie 1946 roku razem z zespołem Teatru „Miniatury” przyjechał do Szczecina. Po zmianie nazwy zespołu na Teatr Komedia Muzyczna został jego głównym reżyserem. Działalność nowej szczecińskiej sceny zainaugurowano 1 września 1946 roku programem składanym Na falach Odry według jego scenariusza i w jego reżyserii. W latach 1946-1947 w Teatrze Komedia Muzyczna, a później w kontynuującym jego działalność Teatrze Polskim (1947-1948), wyreżyserował 10 przedstawień. W 1948 roku zdał eksternistyczny egzamin reżyserski. W 1949 roku wyjechał ze Szczecina i w kolejnych sezonach związał się z teatrami na południu Polski. W połowie 1958 roku powrócił do Szczecina. Został reżyserem w Państwowych Teatrach Dramatycznych (od 1 października 1958). Sporadycznie pisał teksty piosenek do spektakli. Współpracował też z Operetką Szczecińską. Tu w marcu 1961 roku wyreżyserował swoje ostatnie przedstawienie Zamek na Czorsztynie, czyli „Benvenuto" Karola Kurpińskiego. W połowie roku opuścił Szczecin.
Poza Szczecinem reżyserował w Teatrze Miejskim w Białymstoku (1949), Teatrze Miasta Jeleniej Góry (1949) Teatrze Polskim w Bielsku-Cieszynie (1949-1950), Teatrze Dolnośląskim w Jeleniej Górze (1951-1952), Teatrze Dramatycznym w Częstochowie (1952, 1957), Teatrze Ziemi Rzeszowskiej w Rzeszowie (1953), Teatr im. Aleksandra Fredry w Gnieźnie (1956), Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu (1957), Teatrze im. Adama Mickiewicza w Częstochowie (1957-1958), Teatrze 7.15 w Łodzi (1961), Teatrze Popularnym w Grudziądzu (1961-1962), Teatrze Polskim w Bielsku-Białej (1962-1968). W 1968 roku wyemigrował z Polski.
Zmarł 5 listopada 1979 roku. Został pochowany na cmentarzu żydowskim przy ulicy Cieszyńskiej w Bielsku-Białej.
Twórczość teatralna (Szczecin)
Tytuł | Autor | Forma twórczości | Teatr | Data premiery |
---|---|---|---|---|
Na falach Odry | program składany | reżyseria, scenariusz | Komedia Muzyczna | 1 września 1946 |
Mąż pognębiony | Molière | reżyseria | Komedia Muzyczna | 20 marca 1947 |
Przyjaciel nadejdzie wieczorem | Jacques Companeez, Yvan Noe | reżyseria | Teatr Polski | 31 stycznia 1948 |
Mąż i żona | Aleksander Fredro | reżyseria | Teatr Polski | 2 marca 1948 |
Widowisko Sartre`owskie (Ladacznica z zasadami; Przy drzwiach zamkniętych) | Jean-Paul Sartre | reżyseria | Teatr Polski | 5 maja 1948 |
Pani prezesowa | Maurice Hennequin, Pierre Veber | reżyseria | Teatr Polski | 12 czerwca 1948 |
Sprawa Moniki | Maria Morozowicz-Szczepkowska | reżyseria | Teatr Polski | 30 czerwca 1948 |
Strzały na ulicy Długiej | Anna Świrszczyńska | reżyseria | Teatr Polski | 2 października 1948 |
Niewinni winowajcy | Aleksander Ostrowski | reżyseria | Teatr Polski | 29 października 1948 |
Roztwór profesora Pytla | Bruno Winawer | reżyseria | Teatr Polski | 4 grudnia 1948 |
Rzymska kurtyzana | Marin Drżić | reżyseria | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 8 stycznia 1959 |
Maskarada | Michał Lermontow | reżyseria | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 10 marca 1959 |
Madame Sans-Gene | Victorien Sardou | reżyseria | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 3 czerwca 1959 |
Podróż pana Perrichon | Eugène Labische, Edward Martin | teksty piosenek | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 4 listopada 1959 |
Dorina | Jean Gilbert | reżyseria i inscenizacja | Państwowa Operetka | 21 grudnia 1959 |
Nie jesteśmy aniołami | Klara Feher | reżyseria | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 30 stycznia 1960 |
Zaczarowana złotówka | Helena Bychowska | teksty piosenek | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 5 marca 1960 |
Kwiat Hawai | Paul Ábrahám | reżyseria | Państwowa Operetka | 18 maja 1960 |
Bajadera | Emmerich Kálmán | reżyseria | Państwowa Operetka | 14 grudnia 1960 |
Zamek na Czorsztynie, czyli „Benvenuto” | Karol Kurpiński | reżyseria | Państwowa Operetka | 18 marca 1961 |
Bibliografia
- Encyklopedia Szczecina Suplement 1 (pod red. Tadeusza Białeckiego, autor hasła Ryszard Markow), Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2003
- Jacek Proszyk, Cmentarz żydowski w Bielsku-Białej (seria: Biblioteka Bielska-Białej), Urząd Miejski w Bielsku-Białej, Bielsko-Biała 2002
- Teatry dramatyczne w Szczecinie (pod red. Danuty Piotrowskiej), Wyd. Artystyczno-Graficzne RSW „Prasa”, Poznań 1965
Inne źródła
- Materiały ze zbiorów Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie