Józef Kruszona

Józef Kruszona
dziennikarz, publicysta
Data urodzenia	11 marca 1908
Data śmierci	16 lutego 1978
Miejsce śmierci	Szczecin
Miejsce spoczynku	Cmentarz Centralny w Szczecinie (kw. 55C-12-1)
Lokalizacja grobu	zobacz na mapie

Józef Kruszona (1908-1978) - dziennikarz, publicysta, pionier dziennikarstwa polskiego w Szczecinie, długoletni redaktor „Kuriera Szczecińskiego"

Życiorys

Józef Kruszona urodził się 11 marca 1908 roku. Pracę w zawodzie dziennikarza rozpoczął jeszcze jako uczeń gimnazjalny. Dzięki zezwoleniu kuratorium, w 1927 roku podjął pracę w redakcji grudziądzkiego „Głosu Pomorskiego”. Później związał się z „Nowym Kurierem Poznańskim” i „Dziennikiem Bydgoskim”, do którego jako zasłużony dla międzywojennego sportu bydgoskiego dziennikarz i zagorzały kibic miejscowej „Polonii” pisał także felietony sportowe. Do wybuchu wojny współpracował również ze stołecznym „Przeglądem Sportowym” i krakowskim „Ilustrowanym Kurierem Codziennym”. Przed wojną był członkiem Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”.

We wrześniu 1939 roku jako ochotnik wcielony do 14 pp we Włocławku wziął udział w obronie Warszawy. Za działalność konspiracyjną na Pomorzu poszukiwany był przez okupanta listami gończymi. Początkowo ukrywał się w Krakowie, a później w Chełmie Lubelskim. W 1944 roku przeniósł się do Warszawy. Uczestniczył w powstaniu warszawskim. Aresztowany, zbiegł z transportu do Rzeszy. Do końca wojny pracował jako robotnik rolny w Unterhaag w Austrii. W połowie 1945 roku przez Węgry powrócił do Polski. Podjął pracę jako dziennikarz w Bydgoszczy, a potem w Toruniu.

Od 1 lipca 1949 roku aż do śmierci związany ze Szczecinem. Przez niemal 30 lat był dziennikarzem „Kuriera Szczecińskiego”. Zajmował się tematyką sądową i reportażem miejskim. Ponadto był uznanym autorytetem w dziedzinie tzw. lekkiej muzy. Niezwykle barwnie i fachowo pisał o operetce i cyrku. Był mistrzem w wymyślaniu inteligentnych, opartych na skojarzeniach i wieloznaczności, tytułów prasowych m.in. Z klatki schodowej na klatkę piersiową, Jeszcze jedna szajka dzisiaj, Jak jezioro Głębokie, tak śmieci wysokie, Rozjuszona pielęgniarka stratowała niemowlę, Każdy może się przejechać na Elżuni (statek floty przybrzeżnej). Pisał także felietony sportowe.

Był jedną z najbarwniejszych postaci dziennikarskiego Szczecina, o którym zawsze pisał z wielką pasją i miłością.

Zmarł 16 lutego 1978 roku w Szczecinie. Został pochowany na Cmentarzu Centralnym (kw. 55C-12-1).

Artykuły prasowe (wybór)

Józef Kruszona (stoi pierwszy z prawej) z dziennikarzami „Nowego Kuriera Poznańskiego” (lata 30.)

• 1956 – Targi Poznańskie odegrają wielką rolę w zbliżeniu między narodami na drodze pokojowej współpracy, „Kurier Szczeciński” 1956 nr 144, s. 1-2
• 1959 – Z przedsionka piekła w „1001 noc”. Błyskawiczny wywiad z reżyserem Witoldem Zdzitowieckim (z cyklu: Za kulisami Szczecińskiej Operetki), „Kurier Szczeciński” 1959 nr 72, s. 3
• 1959 – Szczecińskim hutnikom „100 lat. Wielki awans Stołczyna”, „Kurier Szczeciński” 1959 nr 112, s. 1, 7
• 1959 – „Studencka” wytwórnia bez studentów, „Kurier Szczeciński” 1959 nr 141-142
• 1962 – To już pięć lat. „Błękitna maska” będzie miała powodzenie na Potulickiej, „Kurier Szczeciński” 1962 nr 84, s. 3
• 1962 – „Madame Buterfly”. Opera z prawdziwego zdarzenia ale... w tradycyjnym wydaniu. Po gościnnych występach Teatru Ludowego z Rostocku, „Kurier Szczeciński” 1962 nr 295, s. 4
• 1963 – W grodzie słynnym z pierników, „Kurier Szczeciński” 1963 nr 291, s. 2
• 1964 – „Naczelny” z Bydgoszczy (z cyklu: Poznajmy się), „Kurier Szczeciński” 1964 nr 185, s. 5
• 1966 – Maniak na 50 m bezkonkurencyjny. Rekord młodzieży na starcie zimowych zawodów halowych l.a., „Kurier Szczeciński” 1966 nr 30, s. 6
• 1966 – Maniak nie poprawił czasu na 50 m. Małyszczycki w kuli - 15,80. Finały zimowych mistrzostw balowych l.a. bez niespodzianek, „Kurier Szczeciński” 1966 nr 31, s. 6
• 1966 – Bogaty program międzynarodowy wioślarzy. Kadra Narodowa i mistrzowie Europy z Berlina startują w 1-Majowych Regatach o Puchar I sekretarza KW PZPR A. Walaszka, „Kurier Szczeciński” 1966 nr 70, s. 6
• 1966 – Międzynarodowe emocje na macie. Polska-Szwecja w zapasach generalną próbą przed mistrzostwami Europy, „Kurier Szczeciński” 1966 nr 88, s. 6
• 1966 – LZS Szczecin w czołówce sportowców wiejskich. Mathias kontynuuje tradycje sukcesów Krzyszkowiaka w stargardzkich biegach przełajowych, „Kurier Szczeciński” 1966 nr 90, s. 6
• 1966 – Z Warny przez Wałcz do Szczecina. Trener koordynator PZW Teodor Kocerka o odrzańskich regatach 1-majowych, „Kurier Szczeciński” 1966 nr 100, s. 6
• 1966 – Regaty 1-Majowe w centrum zainteresowania wioślarzy, „Kurier Szczeciński” 1966 nr 101, s. 6
• 1970 – Radziecki trener - koordynator PZTW, przyjeżdża do Szczecina. Olimpijski awans wioślarzy AZS-MKSW, „Kurier Szczeciński” 1970 nr 20, s. 6
• 1970 – Odznaczeni i nagrody dla zasłużonych nauczycieli w.f., „Kurier Szczeciński” 1970 nr 279, s. 6
• 1970 – Niewypał na miarę... Interwizji. Żenująca porażka Szczecina w „Konkursie 5 milionów”, „Kurier Szczeciński” 1970 nr 280, s. 6
• 1970 – Ogólnopolska narada aktywu terenowych Klubów Olimpijczyka, „Kurier Szczeciński” 1970 nr 282, s. 6
• 1970 – Baza na Wyspie Grodzkiej bez zaplecza. Wioślarze AZS-MKSW czekają na przystań z prawdziwego zdarzenia, „Kurier Szczeciński” 1970 nr 283, s. 6

Inne publikacje

• 1975 – Głos seniora [w:] Trzydziestolecie „Kuriera Szczecińskiego”, Szczecin, s. 7-10

Odznaczenia

• Złoty Krzyż Zasługi
• Krzyż Kawalerski OOP
• Odznaka Honorowa Gryfa Pomorskiego
• Honorowa Odznaka Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich

Źródła

Bibliografia

• Stefan Janusiewicz, Sprintem przez 55-lecie [w:] „Kurier Szczeciński” 55 lat 1945-2000 (redakcja zbiorowa), Wydawnictwo „Kurier-Press”, Szczecin 2000

Inne

• Nekrologi prasowe

Autor opracowania: Andrzej Androchowicz