Jan Czekanowski: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Pomorza Zachodniego - pomeranica.pl
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
m (zamienił w treści „|tytuly=” na „|lata_dzialalnosci = |tytuly=”)
 
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
−
'''Jan Czekanowski''' ([[1882]]-[[1965]]) - pionier polskiej afrykanistyki. W czasie swojej kariery naukowej badał m.in. dorzecza Nilu i Konga podczas wyprawy księcia Adolfa Meklemburskiego do środkowej Afryki ([[1906]]-[[1907]]).  
+
{{Osoba infobox
−
 
+
|osoba= Jan Czekanowski, antropolog
−
Związany z Pomorzem Zachodnim. Współpracował w Wolinie z prof. [[Władysławem Filipowiakiem|Władysław Filipowiak]]. Zmarł w Szczecinie, jego grób znajduje się na warszawskich Powązkach.
+
|grafika_osoba= Jan_Czekanowski_1909.jpg
−
 
+
|grafika_opis= Jan Czekanowski, 1909
−
[[19 maja]] [[2012]] roku w [[Park Andersa|Parku Andersa]] odsłonięto [[Pomnik Jana Czekanowskiego|Pomnik Jana Czekanowskiego]].
+
|funkcja=
 +
|urodziny_data= 6 października 1882
 +
|urodziny_miejsce= [[w:Głuchów (powiat grójecki)|Głuchów]]
 +
|smierc_data= 20 lipca 1965
 +
|smierc_miejsce= [[w:Szczecin|Szczecin]]
 +
|miejsce_spoczynku= Warszawa [[w:Cmentarz Powązkowski w Warszawie|Stare Powązki]]
 +
|lokalizacja_grobu= Aleja zasłużonych
 +
|lata_dzialalnosci =
 +
|tytuly= prof. dr hab.
 +
|narodowosc= polska
 +
|pseudonim=
 +
}}
 +
'''Jan Czekanowski''', prof. dr hab. (ur. [[6 października]] [[1882]] r. w Głuchowie koło Grójca, zm. [[20 lipca]] [[1965]] r. w Szczecinie), pochowany w Alei Zasłużonych na Starych Powązkach w Warszawie; należał do najwybitniejszych polskich antropologów 
 +
===Życiorys===
 +
Studia na uniwersytecie w Zurychu ukończył w [[1906]] roku i rozpoczął pracę w Królewskim Muzeum Ludoznawczym w Berlinie. W latach [[1907]]-[[1909]] uczestniczył w wyprawie księcia Adolfa Fryderyka Meklemburskiego do środkowej Afryki. Po powrocie do Europy, w [[1910]] r. pracował w Muzeum Antropologii i Etnografii w Petersburgu. Od [[1913]] r. związany był z Uniwersytetem Jana Kazimierza we Lwowie, początkowo jako kierownik Zakładu Antropologicznego, a w latach [[1934]]-[[1936]] jako rektor. W latach [[1946]]-[[1948]] prowadził wykłady na KUL-u. Potem osiadł w Poznaniu, gdzie do [[1960]] roku kierował Katedrą Antropologii na Uniwersytecie w Poznaniu. W ostatnim okresie swego życia związał się ze Szczecinem, współpracując m.in. z prof. [[Władysław Filipowiak|Władysławem Filipowiakiem]] w Wolinie.  
 +
===Okres afrykański===
 +
Swój udział w wyprawie księcia Adolfa Fryderyka Meklemburskiego do środkowej Afryki Jan Czekanowski zawdzięczał temu, że w latach 1906-10 związany był z Królewskim Muzeum Ludoznawczym w Berlinie. Jako etnograf i antropolog część swoich badań Czekanowski prowadził samodzielnie, w związku z tym jego pobyt w Afryce przedłużył się aż do 1909 roku. Trasa wyprawy biegła z Bukoby w Tanzanii nad jeziorem Wiktorii, dalej poprzez tereny położone na granicy Konga i Ruandy i przez jezioro Kivu do Nyuando, następnie z terenów Ruandy do ówczesnego Protektoratu Ugandy. Stąd poprzez masyw górski pochodzenia wulkanicznego Ruwenzori i tereny dorzecza Aruwimi do Irumu w Kongo. Stąd ponownie do Ugandy i przez Entebbe i Hoimę do Gondokoro nad Nilem w południowym Sudanie, skąd nastąpił powrót do Europy. Uczestnictwo w wyprawie zostało uwieńczone powstaniem ośmiotomowego dzieła pt. ''Forschungen im Nil-Kongo-Zwischengebiet'', wydanego w latach 1911-1927 przez wydawnictwo Klinkhardt & Biermann w Lipsku, w tym:
 +
* Bd. 1., ''Topographie - Geologie - Meteorologie - Anthropologie''. Verlag von Klinkhardt u. Biermann. Leipzig 1922,
 +
* Bd. 2., Mildbraed, J. /członek wyprawy/, ''Botanik''. Verlag von Klinkhardt u. Biermann. Leipzig 1914,
 +
* Bd. 3.-5., Schubotz, /członek wyprawy/, ''Zoologie''. Verlag von Klinkhardt u. Biermann. Leipzig 1912-1913,
 +
* Bd. 6. (dwie części),
 +
** T. 1.: Ethnographie. ''Zwischenseengebiet Mpororo. Ruanda''. Verlag von Klinkhardt u. Biermann. Leipzig 1917,
 +
** T. 2.: ''Ethnographie Uele, Ituri, Nil-Länder''. Verlag von Klinkhardt u. Biermann. Leipzig 1924,
 +
* Bd. 7.-8., ''Ethnographisch-anthropologisch Atlas'' /w tym/:
 +
** Bd. 7.: ''Bantu, Pygmäen u. Pygmoiden, Urwaldstämme''. Verlag von Klinkhardt u. Biermann. Leipzig 1911,
 +
** Bd. 8.: ''Azande, Uele-Stämme, Niloten''. Verlag von Klinkhardt u. Biermann Leipzig. 1927.
 +
== Galeria - wyprawa do Afryki==
 +
<gallery>
 +
Plik:Bukoba_wymarsz.jpg|Wymarsz ekspedycji w dniu 17 lipca 1907 r. (Bukoba nad jeziorem Wiktorii, Tanzania)
 +
Plik:Rugogo-Wald_obóz.jpg|Obóz w lasach Rugogo-Wald w Ruandzie, sierpień 1907 r.
 +
Plik:Wald_Mikeno.jpg|Lasy na zboczach wulkanu Mikeno w Kongo, październik 1907
 +
</gallery>
 +
== Bibliografia ==
 +
* Adolf Friedrich Herzog zu Mecklemburg, ''Ins innerste Afrika''. Leipzig 1909, Verlag von Klinkhardt & Biermann.
 +
== Inne ==
 +
[[19 maja]] [[2012]] roku w [[Plac im. Generała Władysława Andersa|Parku Andersa]] odsłonięto [[Pomnik Jana Czekanowskiego|Pomnik Jana Czekanowskiego]].
 +
{{Autor|[[User:Schulz|Jan Iwańczuk]]}}
 +
{{DEFAULTSORT:Czekanowski, Jan}}
 +
[[Kategoria:Ludzie kultury]]
 +
[[Kategoria:Ludzie związani ze Szczecinem]]

Aktualna wersja na dzień 11:25, 28 sie 2013

Jan Czekanowski, antropolog
brak zdjecia
Jan Czekanowski, 1909
Data urodzenia 6 października 1882
Miejsce urodzenia Głuchów
Data śmierci 20 lipca 1965
Miejsce śmierci Szczecin
Miejsce spoczynku Warszawa Stare Powązki
Lokalizacja grobu [Aleja zasłużonych zobacz na mapie]
Tytuły i nagrody prof. dr hab.
Narodowość polska


Jan Czekanowski, prof. dr hab. (ur. 6 października 1882 r. w Głuchowie koło Grójca, zm. 20 lipca 1965 r. w Szczecinie), pochowany w Alei Zasłużonych na Starych Powązkach w Warszawie; należał do najwybitniejszych polskich antropologów

Życiorys

Studia na uniwersytecie w Zurychu ukończył w 1906 roku i rozpoczął pracę w Królewskim Muzeum Ludoznawczym w Berlinie. W latach 1907-1909 uczestniczył w wyprawie księcia Adolfa Fryderyka Meklemburskiego do środkowej Afryki. Po powrocie do Europy, w 1910 r. pracował w Muzeum Antropologii i Etnografii w Petersburgu. Od 1913 r. związany był z Uniwersytetem Jana Kazimierza we Lwowie, początkowo jako kierownik Zakładu Antropologicznego, a w latach 1934-1936 jako rektor. W latach 1946-1948 prowadził wykłady na KUL-u. Potem osiadł w Poznaniu, gdzie do 1960 roku kierował Katedrą Antropologii na Uniwersytecie w Poznaniu. W ostatnim okresie swego życia związał się ze Szczecinem, współpracując m.in. z prof. Władysławem Filipowiakiem w Wolinie.

Okres afrykański

Swój udział w wyprawie księcia Adolfa Fryderyka Meklemburskiego do środkowej Afryki Jan Czekanowski zawdzięczał temu, że w latach 1906-10 związany był z Królewskim Muzeum Ludoznawczym w Berlinie. Jako etnograf i antropolog część swoich badań Czekanowski prowadził samodzielnie, w związku z tym jego pobyt w Afryce przedłużył się aż do 1909 roku. Trasa wyprawy biegła z Bukoby w Tanzanii nad jeziorem Wiktorii, dalej poprzez tereny położone na granicy Konga i Ruandy i przez jezioro Kivu do Nyuando, następnie z terenów Ruandy do ówczesnego Protektoratu Ugandy. Stąd poprzez masyw górski pochodzenia wulkanicznego Ruwenzori i tereny dorzecza Aruwimi do Irumu w Kongo. Stąd ponownie do Ugandy i przez Entebbe i Hoimę do Gondokoro nad Nilem w południowym Sudanie, skąd nastąpił powrót do Europy. Uczestnictwo w wyprawie zostało uwieńczone powstaniem ośmiotomowego dzieła pt. Forschungen im Nil-Kongo-Zwischengebiet, wydanego w latach 1911-1927 przez wydawnictwo Klinkhardt & Biermann w Lipsku, w tym:

  • Bd. 1., Topographie - Geologie - Meteorologie - Anthropologie. Verlag von Klinkhardt u. Biermann. Leipzig 1922,
  • Bd. 2., Mildbraed, J. /członek wyprawy/, Botanik. Verlag von Klinkhardt u. Biermann. Leipzig 1914,
  • Bd. 3.-5., Schubotz, /członek wyprawy/, Zoologie. Verlag von Klinkhardt u. Biermann. Leipzig 1912-1913,
  • Bd. 6. (dwie części),
    • T. 1.: Ethnographie. Zwischenseengebiet Mpororo. Ruanda. Verlag von Klinkhardt u. Biermann. Leipzig 1917,
    • T. 2.: Ethnographie Uele, Ituri, Nil-Länder. Verlag von Klinkhardt u. Biermann. Leipzig 1924,
  • Bd. 7.-8., Ethnographisch-anthropologisch Atlas /w tym/:
    • Bd. 7.: Bantu, Pygmäen u. Pygmoiden, Urwaldstämme. Verlag von Klinkhardt u. Biermann. Leipzig 1911,
    • Bd. 8.: Azande, Uele-Stämme, Niloten. Verlag von Klinkhardt u. Biermann Leipzig. 1927.

Galeria - wyprawa do Afryki

  • Wymarsz ekspedycji w dniu 17 lipca 1907 r. (Bukoba nad jeziorem Wiktorii, Tanzania)

  • Obóz w lasach Rugogo-Wald w Ruandzie, sierpień 1907 r.

  • Lasy na zboczach wulkanu Mikeno w Kongo, październik 1907

Bibliografia

  • Adolf Friedrich Herzog zu Mecklemburg, Ins innerste Afrika. Leipzig 1909, Verlag von Klinkhardt & Biermann.

Inne

19 maja 2012 roku w Parku Andersa odsłonięto Pomnik Jana Czekanowskiego.


IES64.png
Autor opracowania: Jan Iwańczuk


Źródło: „http://pomeranica.pl/index.php?title=Jan_Czekanowski&oldid=124746”