Jan Czekanowski
Jan Czekanowski, antropolog | |||
| |||
Data urodzenia | 6 października 1882 | ||
Miejsce urodzenia | Głuchów | ||
Data śmierci | 20 lipca 1965 | ||
Miejsce śmierci | Szczecin | ||
Miejsce spoczynku | Stare Powązki | ||
Lokalizacja grobu | [Aleja zasłużonych zobacz na mapie] | ||
Lata działalności | {{{lata_dzialalnosci}}} | ||
Tytuły i nagrody | prof. dr hab | ||
Narodowość | polska | ||
Jan Czekanowski, prof. dr hab., ur. 6 października 1882 r. w Głuchowie koło Grójca, zm. 20 lipca 1965 r. w Szczecinie. Pochowany w Alei Zasłużonych na Starych Powązkach. Należał do najwybitniejszych polskich antropologów.
Życiorys
Studia na uniwersytecie w Zurychu ukończył w 1906 roku i rozpoczął pracę w Królewskim Muzeum Ludoznawczym w Berlinie. W latach 1907 -1909 uczestniczył w wyprawie księcia Adolfa Fryderyka Meklemburskiego dośrodkowej Afryki. Po powrocie do Europy, w 1910 r. pracował w Muzeum Antropologii i Etnografii w Petersburgu. Od 1913 r. związany był z Uniwersytetem Jana Kazimierza we Lwowie, początkowo jako kierownik Zakładu Antropologicznego, a w latach 1934-1936 jako rektor. W latach 1946-48 prowadził wykłady na KUL-u. Potem osiadł w Poznaniu, gdzie do 1960 roku kierował Katedrą Antropologii na Uniwersytecie w Poznaniu. W ostatnim okresie swego życia związał się ze Szczecinem, współpracując m.in. z prof. Władysławem Filipowiakiem w Wolinie.
Okres afrykański
Swój udział w wyprawie księcia Adolfa Fryderyka Meklemburskiego do środkowej Afryki Jan Czekanowski zawdzięczał temu, że w latach 1906-10 związany był z Królewskim Muzeum Ludoznawczym w Berlinie. Jako etnograf i antropolog część swoich badań Czekanowski prowadził samodzielnie, w związku z tym jego pobyt w Afryce przedłużył się aż do 1909 roku. Trasa wyprawy biegła z Bukoby nad jeziorem Wiktorii, poprzez tereny położone nad jeziorem Kivu do Nyuando, następnie z terenów Ruandy do ówczesnego Protektoratu Ugandy. następnie poprzez Ruwenzori i tereny dorzecza Aruwimi do Irumu. Stamtąd zaś przez Entebbe, Hoimę do Gondokoro nad Nilem, skąd nastąpił powrót do Europy. Uczestnictwo w wyprawie zostało uwieńczone powstaniem ośmiotomowego dzieła pt. Forschungen im Nil-Kongo-Zwischengebiet, wydanego w latach 1911-1927 przez wydawnictwo Klinkhardt & Biermann w Lipsku, z tego:
- Bd. 1., Topographie - Geologie - Meteorologie - Anthropologie. Leipzig, Klinkhardt u. Biermann 1922,
- Bd. 2., Mildbraed, J. /członek wyprawy/, Botanik. Leipzig, Klinkhardt u. Biermann 1914,
- Bd. 3.-5., Schubotz, /członek wyprawy/, Zoologie. Leipzig, Klinkhardt u. Biermann 1912-1913,
- Bd. 6. (dwie części),
- 1. T.: Ethnographie. Zwischenseengebiet Mpororo. Ruanda. Leipzig, Klinkhardt u. Biermann 1917,
- 2. T.: Ethnographie Uele/Ituri/Nil-Länder. Leipzig, Klinkhardt u. Biermann 1924,
- Bd. 7.-8., Ethnographisch-anthropologisch. Atlas /w tym/:
- Bd. 7.: Bantu, Pygmäen u. Pygmoiden, Urwaldstämme. Leipzig, Klinkhardt u. Biermann 1911,
- Bd. 8.: Azande/Uele-Stämme/Niloten. Leipzig, Klinkhardt u. Biermann 1927.
Galeria - wyprawa do Afryki
Bibliografia
- Adolf Friedrich Herzog zu Mecklemburg, Ins innerste Afrika. Leipzig 1909, Verlag von Klinkhardt & Biermann.
Inne
19 maja 2012 roku w Parku Andersa odsłonięto Pomnik Jana Czekanowskiego.