Konrad Strycharczyk
Konrad Strycharczyk | |||
aktor, śpiewak | |||
| |||
Data urodzenia | 25 maja 1923 | ||
Miejsce urodzenia | Nisko | ||
Data śmierci | 10 lipca 2015 | ||
Miejsce śmierci | Szczecin | ||
Miejsce spoczynku | Cmentarz Centralny w Szczecinie (kw. 15B-16-3) | ||
Narodowość | polska | ||
Konrad Strycharczyk (1923-2015) – aktor, śpiewak (tenor), solista teatrów muzycznych, działacz społeczny
STRONA W BUDOWIE
Życiorys
Konrad Ignacy Strycharczyk urodził się 25 maja 1923 roku w Nisku k. Stalowej Woli (w dawnym woj. lwowskim) w rodzinie rzemieślniczej. Był synem Ignacego Strycharczyka, mistrza malarskiego, który specjalizował się w malowaniu kościołów, oraz Marii z d. Kuchty. Miał pięcioro rodzeństwa – dwie siostry i trzech braci. Do szkoły powszechnej uczęszczał w Rudniku nad Sanem. Później naukę kontynuował w gimnazjum w Borysławiu, dokąd w związku z pracą przeniósł się jego ojciec. Tam zdał małą maturę. Od 1934 roku działał w Związku Harcerstwa Polskiego, początkowo w Borysławiu, a potem w Rudniku, gdzie z przyjacielem Zbigniewem Pilawskim założył drużynę.
Wybuch wojny zastał go w Rudniku. W pierwszych dniach wojny w ramach harcerstwa pełnił służbę w Terenowej Obronie Przeciwlotniczej oraz opatrywał rannych. W 1940 roku pracował przy budowie umocnień wzdłuż Sanu oraz przy budowie mostu w Ulanowie. Z Arbeitsamtu otrzymał skierowanie do huty w Stalowej Woli, gdzie obsługiwał młot parowy. W zakładzie nawiązał kontakt z polskim podziemiem. W latach 1942-1944 należał do Armii Krajowej. Obdarzony talentem wokalnym i pięknym głosem, przyjął pseudonim „Słowik”. Początkowo jako łącznik przenosił meldunki i amunicję na trasie Stalowa Wola, Nisko, Rudnik, Leżajsk, Jarosław, Przeworsk. Później przyłączył się do oddziału Franciszka Przysiężniaka ps. „Ojciec Jan”, który działał w lasach biłgorajskich. W 1944 roku po wkroczeniu na Lubelszczyznę wojsk radzieckich założył niewielki zespół artystyczny, z którym występował jako śpiewak i konferansjer. Niesłusznie oskarżony o uprawianie propagandy antyradzieckiej, został zatrzymany przez NKWD i skazany na deportację na Syberię. Dzięki interwencji matki został skierowany do nowo tworzonej armii polskiej gen. Zygmunta Berlinga. Krótko służył w 7 Batalionie Zapasowym w Budzyniu k. Urzędowa. Tu również założył zespół artystyczny. Wkrótce został oddelegowany do Szkoły Oficerskiej nr 2 w Lublinie. Po donosie, który złożono na niego do Informacji Wojskowej, został aresztowany z przeznaczeniem do odbycia służby w karnej kompanii. Ostrzeżony przez radzieckiego porucznika Kogę o przymusowym udziale kompanii karnych w walkach na pierwszej linii frontu, zbiegł z aresztu i udał się do Urzędowa, gdzie wstąpił do oddziału AK-WiN mjr. Hieronima Dekutowskiego „Zapory”. Brał udział w potyczkach m.in. koło Janowa Lubelskiego i Popkowic.
Po zakończeniu wojny został zwolniony ze służby przez dowódcę oddziału. Nie ujawniając nowym władzom ludowym swojej przynależność do podziemnych struktur AK i WiN, w 1945 roku wyjechał do Olsztyna, gdzie w charakterze pełnomocnika do spraw zaopatrzenia podjął pracę w Spółdzielni Wojewódzkiej „Społem”. Jesienią 1946 roku został przypadkowo zatrzymany przez funkcjonariuszy UB i aresztowany. Trzy miesiące spędził w areszcie WUBP w Olsztynie, gdzie poddawany był licznym przesłuchaniom i represjom. Później został przeniesiony do więzienia śledczego w Olsztynie. W wyniku ogłoszonej amnestii więzienie opuścił w marcu 1947 roku. Wyjechał do Gdańska, gdzie zdał egzamin do Akademii Medycznej. Studiów jednak nie rozpoczął. Za działalność polityczną został relegowany z uczelni podczas inauguracji roku akademickiego.
W 1947 roku wyjechał do Szczecina, gdzie mieszkał jego młodszy brat. Tu w trybie eksternistycznym zdał maturę i podjął studia w Akademii Handlowej. Zmuszony trudną sytuacją finansową i opieką nad trojgiem młodszego rodzeństwa studia wkrótce przerwał. W celach zarobkowych związał się z zespołami recytatorskimi „Żywego Słowa”, działającymi przy Spółdzielni Wydawniczej „Czytelnik” (1947-1950). Później pracował jako konferansjer i recytator w Agencji Artystycznej „Artos” oraz w Przedsiębiorstwie Imprez Estradowych (1949-1954).
W latach 1954-1962 był aktorem Państwowych Teatrów Dramatycznych w Szczecinie. W 1958 roku zdał eksternistyczny egzamin aktorski – część teoretyczną w Warszawie i część praktyczną w Krakowie.
Od 1962 do 1979 roku był aktorem i śpiewakiem solistą w Operetce Szczecińskiej (późniejszy Teatr Muzyczny). W 1968 roku zdał eksternistyczny egzamin na solistę operetki.
Wspólnie z aktorem i reżyserem Ryszardem Pietruskim współorganizował imprezy estradowe z cyklu Bawmy się razem. Był także inicjatorem imprez dla młodzieży Jacy jesteśmy, jakimi chcemy być.
Czynnie działał w Stowarzyszeniu Polskich Artystów Teatru i Filmu oraz w Związku Artystów Scen Polskich (SPATiF-ZASP).
Był aktywnym działaczem Polskiego Towarzystwa Kultury Fizycznej (1954-1980) oraz Zarządu Głównego tego stowarzyszenia (1965-1979). Zajmował się organizacją szeroko pojętej turystyki. Był zapalonym kajakarzem. Organizował kluby kajakowe w woj. szczecińskim. Był komandorem licznych krajowych i zagranicznych imprez kajakowych.
Zmarł 10 lipca 2015 roku w Szczecinie. Został pochowany 15 lipca na Cmentarzu Centralnym (kw. 15B-16-3).
Teatr (Szczecin)
Tytuł | Autor/autor libretta | Kompozytor | Reżyseria | Postać | Teatr | Data premiery |
---|---|---|---|---|---|---|
Henryk VI na łowach | Wojciech Bogusławski | Karol Stromenger | Ludwik Benoit | Żołnierz I | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 18 lutego 1956 |
Panie Kochanku | Józef Ignacy Kraszewski | Nina Burska | Kozak Semenko | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 10 grudnia 1956 | |
Pastorałka | Leon Schiller | Jan Maklakiewicz, Leon Schiller | Ludwik Benoit | Grześ | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 22 grudnia 1956 |
Mazepa | Juliusz Słowacki | Bogusław Madey | Stefan Drewicz | Chrząstka, dworzanin Wojewody | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 21 lutego 1957 |
Rzymska kurtyzana | Marin Drżić | Henryk Lotar | Hugo Tedesko | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 8 stycznia 1959 | |
Madame Sans-Gene | Antoni Marianowicz, Janusz Minkiewicz | Stefan Kisielewski | Henryk Lotar | Jolicoeur; Kawaler Corso | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 3 czerwca 1959 |
Podróż pana Perrichon (razem z Martin M.E.) | Eugène Labiche, Edouard Martin | Walerian Pawłowski | Janusz Obidowicz | Oberżysta | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 4 listopada 1959 |
Zemsta | Aleksander Fredro | Józef Gruda | Murarz II | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 7 grudnia 1960 | |
Opera za trzy grosze | Bertolt Brecht | Kurt Weill | Zdzisław Tobiasz | Smith | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 23 marca 1961 |
Obrona Ksantypy | Ludwik Hieronim Morstin | Wanda Dubanowicz | Aleksander Rodziewicz | Niewolnik II | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 7 listopada 1961 |
Kordian | Juliusz Słowacki | Ryszard Gardo | Ryszard Sobolewski | Drugi młodzieniec; Spiskowy | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 16 stycznia 1962 |
Swobodny wiatr | Wiktor Winnikow, Władimir Kracht, Wiktor Tipot | Izaak Dunajewski | Mirosłav Kratochvil | Komisarz policji; Chesterfield | Państwowa Operetka | 25 września 1962 |
Ja tu rządzę | Wincenty Rapacki (syn) | Zygmunt Wiehler | Ewa Różbicka | Wacław | Państwowa Operetka | 10 listopada 1962 |
Bal w Savoyu | Alfred Grunwald, Fritz Lohner Beda | Paul Ábrahám | Edmund Wayda | Maurice; Speaker | Państwowa Operetka | 13 marca 1963 |
Can can | Abe Burrow | Cole Porter | Edmund Wayda | Policjant I; Kelner I; Rene; Lekarz | Państwowa Operetka | 29 stycznia 1964 |
Ciotka Karola | Brandon Thomas | Władysław Szpilman | Henryk Cajzel | Brassett | Państwowa Operetka | 14 kwietnia 1964 |
Życie paryskie | Henri Meilhac, Ludovic Halevy | Jacques Offenbach | Ewa Kołogórska | Pan Bobinet; Naczelnik stacji | Państwowa Operetka | 16 czerwca 1964 |
Panna Wodna | Józef Słotwiński, Walery Jastrzębiec | Jerzy Lawina-Świętochowski | Beata Artemska | John Old Town | Państwowa Operetka | 3 lutego 1965 |
Nasze kochane żony | Eric Vivian Tidmarsh | Edmund Borowski | Henryk Cajzel | James Hicks | Państwowa Operetka | 19 marca 1965 |
Paganini | Paul Knopler, Ben Jenbach | Franz Lehár | Tadeusz Laskowski | Philippo | Państwowa Operetka | 30 września 1965 |
My Fair Lady | Alan Jay Lerner wg George'a Bernarda Shawa | Frederick Loewe | Emil Chaberski | Ambasador | Państwowy Teatr Muzyczny | 19 lutego 1966 |
Ptasznik z Tyrolu | Moritz West, Ludwig Held | Karl Zeller | Edmund Wayda | Eygdi | Państwowy Teatr Muzyczny | 12 października 1966 |
Hrabina Marica | Julius Brammer, Alfred Grünwald | Emmerich Kálmán | Edmund Wayda | Karol Liebenberg | Państwowy Teatr Muzyczny | 19 lipca 1967 |
Nitouche | Henri Meilhac, Albert Millaud | Florimond Herve | Juliusz Lubicz-Lisowski | Gustaw | Państwowy Teatr Muzyczny | 21 stycznia 1968 |
Noc w Wenecji | Friedrich Zell, Richard Genee | Johann Strauss (syn) | Tadeusz Laskowski | Giorgio Testaccio | Państwowy Teatr Muzyczny | 3 maja 1968 |
Dama od Maxima | Antoni Marianowicz wg Georgesa Feydeau | Ryszard Sielicki | Aleksander Długosz | Doktor Mongicourt | Państwowy Teatr Muzyczny | 3 września 1968 |
Student żebrak | Friedrich Zell, Richard Genèe | Karl Millöcker | Janusz Marzec | Onufry; Piffke | Państwowy Teatr Muzyczny | 21 grudnia 1968 |
Dziś do ciebie przyjść nie mogę | Lech Budrecki, Ireneusz Kanicki | różni kompozytorzy | Ireneusz Kanicki | obsada aktorska (m.in. Warta; Pogrzeb; Asturia) | Państwowy Teatr Muzyczny | 12 kwietnia 1969 |
Wiedeńska krew | Victor Leon, Leo Stein | Johann Strauss (syn) | Zofia Weissówna | Hrabia Bitowski; Fiakier | Państwowy Teatr Muzyczny | 26 września 1969 |
Eksportowa żona | Jan Majdrowicz | Stanisław Renz | Stanisława Stanisławska, Jan Majdrowicz | Mr. Plums | Państwowy Teatr Muzyczny | 20 listopada 1969 |
Inez | Kazimierz Andrzej Czyżowski | Edmund Borowski | Janusz Marzec | Brun | Państwowy Teatr Muzyczny | 12 marca 1970 |
Gejsza | Oven Hall, Harry Greenbank | Sydney Jones | Jan Wodzyński | Imari | Państwowy Teatr Muzyczny | 30 września 1970 |
Cygańska miłość | Alfred Maria Willner, Robert Bodanzky | Franz Lehár | Aleksander Długosz | Oficer I | Państwowy Teatr Muzyczny | 23 maja 1971 |
Kraina uśmiechu | Victor Leon, Ludwig Herzen | Franz Lehár | Tadeusz Bursztynowicz | Bill Watergold | Państwowy Teatr Muzyczny | 15 grudnia 1971 |
Krakowiacy i górale | Wojciech Bogusławski | Jan Stefani | Tadeusz Bursztynowicz | Miechodmuch | Państwowy Teatr Muzyczny | 19 kwietnia 1972 |
Aniuta | Jurij Zyskind | Jurij Milutin | Władimir Kurecznik | Łukiszkin | Państwowy Teatr Muzyczny | 29 grudnia 1972 |
Bal w operze | Wiktor Leon, Hugo Waldberg wg komedii Trzy różowe domina Alfreda Delacour i Alfreda Hennequin | Richard Heuberger | Henryk Mozer | Filip | Państwowy Teatr Muzyczny | 18 kwietnia 1973 |
Aniuta | Jurij Zyskind | Jurij Milutin | Tadeusz Bursztynowicz; Irena Sobierajska (real. TV) | Łukiszkin | Teatr Telewizji Szczecin | 3 czerwca 1975 |
Wesoła wdówka | Victor Leon, Leo Stein | Franz Lehár | Tadeusz Bursztynowicz | Służący | Państwowy Teatr Muzyczny | 28 stycznia 1976 |
Rose Marie | Otto Harbach, Oskar Hammerstein | Rudolf Friml, Herbert Stothart | Tadeusz Bursztynowicz | Indianin Czarny Orzeł | Państwowy Teatr Muzyczny | 25 maja 1977 |
Kulig | Leon Schiller | Mieczysław Krzyński, Edmund Borowski | Jerzy Ukleja | Latarnik; Mosterdziej; Karczmarz | Państwowy Teatr Muzyczny | 13 kwietnia 1978 |
Słodka Irma | Alexandre Breffort | Margueritte Monnot | Czesław Szpakowicz | Kuba | Państwowy Teatr Muzyczny | 14 czerwca 1978 |
Nagrody i wyróżnienia
- Honorowy Obywatel Miasta i Gminy Ulanów n. Sanem
Odznaczenia
- 1972 – medal pamiątkowy za zasługi położone dla rozwoju kultury fizycznej i turystyki w województwie szczecińskim
- 2000 – Medal 50-lecia Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego
- 2006 – Krzyż Walecznych (odznaczenie przyznane w 1945 roku)
- 2007 – Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
- 2010 – Wielki Order Św. Ottona z Bambergu
- Medal Za Zasługi Dla Miasta Szczecina
Ciekawostki
- Był jednym z inicjatorów nadania w 2009 roku imienia Szarych Szeregów placowi Sprzymierzonych w Szczecinie
Bibliografia
- Encyklopedia Szczecina t. II P-Ż (pod red. Tadeusza Białeckiego, autor hasła Ryszard Markow), Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2000
- Janusz Ławrynowicz, Słowik od Zapory, „Kurier Szczeciński” 2013 nr 43 (wersja online)
- Mirosław Sulej, Żołnierze wyklęci. Czekali 60 lat na swoje Krzyże Walecznych, „Kombatant” 2006 nr 9, s. 6-9
Inne
- Wspomnienia Konrada Strycharczyka z 14 listopada 2014 roku
- Materiały ze zbiorów Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie (m.in. własnoręcznie sporządzony przez artystę życiorys)
- Materiały ze zbiorów Opery na Zamku w Szczecinie