Maria Kalinowska: Różnice pomiędzy wersjami
(Nie pokazano 23 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
Linia 8: | Linia 8: | ||
|urodziny_miejsce=[[w:Kraków|Kraków]] | |urodziny_miejsce=[[w:Kraków|Kraków]] | ||
|smierc_data=[[21 września]] [[1963]] | |smierc_data=[[21 września]] [[1963]] | ||
− | |smierc_miejsce=[[ | + | |smierc_miejsce=[[Szczecin]] |
− | |miejsce_spoczynku=[[Cmentarz Centralny]] (kw.33A-10-9) | + | |miejsce_spoczynku=[[Cmentarz Centralny]] w [[Szczecin|Szczecinie]] (kw.33A-10-9) |
|lokalizacja_grobu=http://www.cmentarze.szczecin.pl/Cmentarze/chapter_11975.asp?smode=3&p1oid=058AC0F899744BECB7E1F84ACA1DE43F&p2oid=EAA99DD99E764644B17097427C7C55E4 | |lokalizacja_grobu=http://www.cmentarze.szczecin.pl/Cmentarze/chapter_11975.asp?smode=3&p1oid=058AC0F899744BECB7E1F84ACA1DE43F&p2oid=EAA99DD99E764644B17097427C7C55E4 | ||
|lata_dzialalnosci = | |lata_dzialalnosci = | ||
|tytuly= | |tytuly= | ||
− | |narodowosc= | + | |narodowosc= |
|pseudonim= | |pseudonim= | ||
Linia 19: | Linia 19: | ||
'''Maria Kalinowska''' '''(1885-1963)''' - aktorka | '''Maria Kalinowska''' '''(1885-1963)''' - aktorka | ||
+ | <br/><br/> | ||
== Życiorys == | == Życiorys == | ||
'''Maria Mura Kalinowska''' (także Maria Kalinowska-Górnik) urodziła się [[11 września]] [[1885]] roku w Krakowie w rodzinie Franciszka Wójcickiego. Aktorstwa uczyła się u Józefa Kotarbińskiego i Ludwika Solskiego. W dniu 2 września 1902 roku została żoną aktora i reżysera, Eugeniusza Kalinowskiego (1879-1942), znanego także jako Kalinowski-Górnik. Już pod nazwiskiem męża rozpoczęła karierę artystyczną na poznańskiej scenie w sezonie 1902/03. Później kolejno występowała w Teatrze Ludowym w Krakowie (1903-1906) i w Dąbrowie Górniczej (1904). Od 1907 była aktorką objazdowego Teatru Gabrieli Zapolskiej. Na temat dalszych występów aktorki brak udokumentowanych danych. Prawdopodobnie grała we Lwowie, Kijowie, Poznaniu (1908), Warszawie (1909 - Dolina Szwajcarska), Wilnie (1909-1913), Petersburgu, Warszawie (1910 - Teatr Popularny). Była także aktorką w zespołach objazdowych Tadeusza Pola i Jana Pawłowskiego (1910). Grała na scenach kabaretowych, m.in w warszawskim teatrzyku „Miraż”. W latach 1919-1926 występowała w Poznaniu. Później przeniosła się do Lublina. Do 1939 grała sporadycznie, a przed samą wojną na dobre wycofała się ze sceny. | '''Maria Mura Kalinowska''' (także Maria Kalinowska-Górnik) urodziła się [[11 września]] [[1885]] roku w Krakowie w rodzinie Franciszka Wójcickiego. Aktorstwa uczyła się u Józefa Kotarbińskiego i Ludwika Solskiego. W dniu 2 września 1902 roku została żoną aktora i reżysera, Eugeniusza Kalinowskiego (1879-1942), znanego także jako Kalinowski-Górnik. Już pod nazwiskiem męża rozpoczęła karierę artystyczną na poznańskiej scenie w sezonie 1902/03. Później kolejno występowała w Teatrze Ludowym w Krakowie (1903-1906) i w Dąbrowie Górniczej (1904). Od 1907 była aktorką objazdowego Teatru Gabrieli Zapolskiej. Na temat dalszych występów aktorki brak udokumentowanych danych. Prawdopodobnie grała we Lwowie, Kijowie, Poznaniu (1908), Warszawie (1909 - Dolina Szwajcarska), Wilnie (1909-1913), Petersburgu, Warszawie (1910 - Teatr Popularny). Była także aktorką w zespołach objazdowych Tadeusza Pola i Jana Pawłowskiego (1910). Grała na scenach kabaretowych, m.in w warszawskim teatrzyku „Miraż”. W latach 1919-1926 występowała w Poznaniu. Później przeniosła się do Lublina. Do 1939 grała sporadycznie, a przed samą wojną na dobre wycofała się ze sceny. | ||
+ | <br/> | ||
+ | W 1946 roku zamieszkała w '''[[Szczecin|Szczecinie]]''', gdzie działalność artystyczną wznowiła w [[Bronisław Skąpski|Teatrze Polskim Bronisława Skąpskiego]]. Potem występowała w zespole [[Sylwester Czosnowski|Sylwestra Czosnowskiego]] ([[Teatr Komedia Muzyczna]]). W 1948 roku na krótko związała się z [[Teatr Mały Zbigniewa Lubasa|Teatrem Małym Zbigniewa Lubasa]]. Od 1949 roku była aktorką [[Państwowy Teatr Polski|Państwowego Teatru Polskiego]], a od 1952 [[Państwowe Teatry Dramatyczne|Państwowych Teatrów Dramatycznych]]. W dniu [[1 lipca]] [[1958]] roku obchodziła jubileusz pięćdziesięciolecia pracy zawodowej w sztuce H.L. Morstina ''Przygoda florencka''. Wystąpiła wówczas w roli gosposi Anny. | ||
+ | <br/> | ||
+ | W ciągu trwającej niemal pół wieku drogi artystycznej, występowała z wieloma luminarzami polskiej sceny, m.in. z Kazimierzem Kamińskim w ''Bogatym wujaszku'' Karlweisa. Początkowo grywała role amantek i role charakterystyczne. Po 1946 roku grała wyłącznie role charakterystyczne. | ||
+ | <br/> | ||
+ | Zmarła [[21 września]] [[1963]] roku w [[Szczecin|Szczecinie]]. Została pochowana na [[Cmentarz Centralny|Cmentarzu Centralnym]] (kw. [http://www.cmentarze.szczecin.pl/Cmentarze/chapter_11975.asp?smode=3&p1oid=058AC0F899744BECB7E1F84ACA1DE43F&p2oid=EAA99DD99E764644B17097427C7C55E4// 33A-10-9]). | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | <br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> | + | <br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> |
+ | |||
== Role teatralne (Szczecin) == | == Role teatralne (Szczecin) == | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
Linia 78: | Linia 80: | ||
|[[Stanisław Bryliński]] | |[[Stanisław Bryliński]] | ||
|Pani Żegocina | |Pani Żegocina | ||
− | | | + | |Państwowy Teatr Polski |
|23 czerwca 1949 | |23 czerwca 1949 | ||
|- | |- | ||
Linia 84: | Linia 86: | ||
|Konstanty Simonow | |Konstanty Simonow | ||
|Jan Perz | |Jan Perz | ||
− | |Halina Pietrowna | + | |Halina Pietrowna Okuniewa |
− | | | + | |Państwowy Teatr Polski (scena: Teatr Współczesny) |
|31 maja 1950 | |31 maja 1950 | ||
|- | |- | ||
Linia 92: | Linia 94: | ||
|Stefan Wroncki | |Stefan Wroncki | ||
|Pani Dobrójska | |Pani Dobrójska | ||
− | | | + | |Państwowy Teatr Polski (scena: Teatr Współczesny) |
|31 grudnia 1950 | |31 grudnia 1950 | ||
|- | |- | ||
Linia 99: | Linia 101: | ||
|[[Marian Godlewski]] | |[[Marian Godlewski]] | ||
|Pani Jowialska | |Pani Jowialska | ||
− | |Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | + | |Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) |
|8 lutego 1952 | |8 lutego 1952 | ||
|- | |- | ||
Linia 106: | Linia 108: | ||
|[[Emil Chaberski]] | |[[Emil Chaberski]] | ||
|Maria Lwowna | |Maria Lwowna | ||
− | |Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | + | |Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) |
|26 listopada 1952 | |26 listopada 1952 | ||
|- | |- | ||
Linia 112: | Linia 114: | ||
|Janusz Warmiński | |Janusz Warmiński | ||
|[[Aleksander Fogiel]] | |[[Aleksander Fogiel]] | ||
− | |Fijałkowska | + | |Fijałkowska, baba wiejska |
− | |Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | + | |Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) |
|9 lutego 1953 | |9 lutego 1953 | ||
|- | |- | ||
Linia 120: | Linia 122: | ||
|Kazimierz Brodzikowski | |Kazimierz Brodzikowski | ||
|Pani Grandet | |Pani Grandet | ||
− | |Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | + | |Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) |
|8 marca 1953 | |8 marca 1953 | ||
|- | |- | ||
Linia 127: | Linia 129: | ||
|[[Emil Chaberski]] | |[[Emil Chaberski]] | ||
|Dyndalska | |Dyndalska | ||
− | |Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | + | |Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) |
|3 czerwca 1953 | |3 czerwca 1953 | ||
|- | |- | ||
+ | |Wujaszek Wania | ||
+ | |Antoni Czechow | ||
+ | |Maria Straszewska | ||
+ | |Maria Wojnicka | ||
+ | |Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | ||
+ | |25 maja 1954 w Myśliborzu | ||
+ | |- | ||
|Dom kobiet | |Dom kobiet | ||
|Zofia Nałkowska | |Zofia Nałkowska | ||
|[[Nina Burska]] | |[[Nina Burska]] | ||
− | |Celina Bełska | + | |Celina Bełska; Zofia Swarzeniowa |
− | |Teatry Dramatyczne (Scena Kameralna) | + | |Państwowe Teatry Dramatyczne (Scena Kameralna) |
|2 lutego 1956 | |2 lutego 1956 | ||
|- | |- | ||
Linia 141: | Linia 150: | ||
|[[Ludwik Benoit]] | |[[Ludwik Benoit]] | ||
|Maria Wasiliewna | |Maria Wasiliewna | ||
− | |Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | + | |Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) |
|31 października 1956 | |31 października 1956 | ||
+ | |- | ||
+ | |Przygoda florencka | ||
+ | |Ludwik Hieronim Morstin | ||
+ | |[[Aleksander Rodziewicz]] | ||
+ | |Anna | ||
+ | |Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | ||
+ | |1 lipca 1958 | ||
+ | |- | ||
+ | |Maria Stuart | ||
+ | |Friedrich Schiller | ||
+ | |[[Aleksander Rodziewicz]] | ||
+ | |Anna Kennedy | ||
+ | |Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | ||
+ | |14 marca 1959 | ||
|- | |- | ||
|Odwety | |Odwety | ||
Linia 148: | Linia 171: | ||
|[[Aleksander Rodziewicz]] | |[[Aleksander Rodziewicz]] | ||
|Teresa | |Teresa | ||
− | |Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | + | |Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) |
|3 lutego 1962 | |3 lutego 1962 | ||
|- | |- | ||
− | |||
|} | |} | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
+ | |||
== Zdjęcia ze spektakli == | == Zdjęcia ze spektakli == | ||
<gallery widths=330 heights= 300 perrow=3> | <gallery widths=330 heights= 300 perrow=3> | ||
Linia 162: | Linia 185: | ||
== Nagrody== | == Nagrody== | ||
− | * '''1958''' – nagroda Prezydium MRN z okazji pięćdziesięciolecia pracy scenicznej | + | * '''1958''' – nagroda [[Prezydium Miejskiej Rady Narodowej|Prezydium MRN]] w [[Szczecin|Szczecinie]] z okazji pięćdziesięciolecia pracy scenicznej |
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Odznaczenia == | == Odznaczenia == | ||
− | * [[Odznaka Honorowa Gryfa Pomorskiego|Złota Odznaka Gryfa Pomorskiego]] | + | * '''1958''' – [[Odznaka Honorowa Gryfa Pomorskiego|Złota Odznaka Gryfa Pomorskiego]] |
− | * Krzyż Kawalerski | + | * '''1958''' – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski |
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
− | + | == Bibliografia == | |
− | |||
* ''Almanach sceny polskiej 1947/48'', Instytut Sztuki PAN, Warszawa 1949 | * ''Almanach sceny polskiej 1947/48'', Instytut Sztuki PAN, Warszawa 1949 | ||
* ''Almanach sceny polskiej 1950/51'', Instytut Sztuki PAN, Warszawa 1952 | * ''Almanach sceny polskiej 1950/51'', Instytut Sztuki PAN, Warszawa 1952 | ||
+ | * (j), ''Maria Kalinowska'', [[Kurier Szczeciński|„Kurier Szczeciński”]] 1952 nr 221, s. 3 | ||
+ | * [[Zofia Ordyńska]], ''To już prawie sto lat...'', Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków 1970 | ||
* ''Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965'' (pod red. Zbigniewa Raszewskiego), PWN, Warszawa 1973 | * ''Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965'' (pod red. Zbigniewa Raszewskiego), PWN, Warszawa 1973 | ||
* ''Teatry Dramatyczne w Szczecinie 1945-1965'' (pod red. Danuty Piotrowskiej), Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne RSW Prasa, Poznań 1965 | * ''Teatry Dramatyczne w Szczecinie 1945-1965'' (pod red. Danuty Piotrowskiej), Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne RSW Prasa, Poznań 1965 | ||
− | + | == Inne źródła == | |
− | * | + | * Materiały ze zbiorów [http://e-teatr.pl// Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie] |
− | * Zdjęcia ze zbiorów | + | * Zdjęcia ze zbiorów ZASP w [[Szczecin|Szczecinie]] |
+ | |||
{{Autor|[[User:Andriusza|Andrzej Androchowicz]]}} | {{Autor|[[User:Andriusza|Andrzej Androchowicz]]}} | ||
Aktualna wersja na dzień 13:17, 10 paź 2019
Maria Kalinowska | |||
aktorka | |||
| |||
Data urodzenia | 11 września 1885 | ||
Miejsce urodzenia | Kraków | ||
Data śmierci | 21 września 1963 | ||
Miejsce śmierci | Szczecin | ||
Miejsce spoczynku | Cmentarz Centralny w Szczecinie (kw.33A-10-9) | ||
Lokalizacja grobu | zobacz na mapie | ||
Maria Kalinowska (1885-1963) - aktorka
Życiorys
Maria Mura Kalinowska (także Maria Kalinowska-Górnik) urodziła się 11 września 1885 roku w Krakowie w rodzinie Franciszka Wójcickiego. Aktorstwa uczyła się u Józefa Kotarbińskiego i Ludwika Solskiego. W dniu 2 września 1902 roku została żoną aktora i reżysera, Eugeniusza Kalinowskiego (1879-1942), znanego także jako Kalinowski-Górnik. Już pod nazwiskiem męża rozpoczęła karierę artystyczną na poznańskiej scenie w sezonie 1902/03. Później kolejno występowała w Teatrze Ludowym w Krakowie (1903-1906) i w Dąbrowie Górniczej (1904). Od 1907 była aktorką objazdowego Teatru Gabrieli Zapolskiej. Na temat dalszych występów aktorki brak udokumentowanych danych. Prawdopodobnie grała we Lwowie, Kijowie, Poznaniu (1908), Warszawie (1909 - Dolina Szwajcarska), Wilnie (1909-1913), Petersburgu, Warszawie (1910 - Teatr Popularny). Była także aktorką w zespołach objazdowych Tadeusza Pola i Jana Pawłowskiego (1910). Grała na scenach kabaretowych, m.in w warszawskim teatrzyku „Miraż”. W latach 1919-1926 występowała w Poznaniu. Później przeniosła się do Lublina. Do 1939 grała sporadycznie, a przed samą wojną na dobre wycofała się ze sceny.
W 1946 roku zamieszkała w Szczecinie, gdzie działalność artystyczną wznowiła w Teatrze Polskim Bronisława Skąpskiego. Potem występowała w zespole Sylwestra Czosnowskiego (Teatr Komedia Muzyczna). W 1948 roku na krótko związała się z Teatrem Małym Zbigniewa Lubasa. Od 1949 roku była aktorką Państwowego Teatru Polskiego, a od 1952 Państwowych Teatrów Dramatycznych. W dniu 1 lipca 1958 roku obchodziła jubileusz pięćdziesięciolecia pracy zawodowej w sztuce H.L. Morstina Przygoda florencka. Wystąpiła wówczas w roli gosposi Anny.
W ciągu trwającej niemal pół wieku drogi artystycznej, występowała z wieloma luminarzami polskiej sceny, m.in. z Kazimierzem Kamińskim w Bogatym wujaszku Karlweisa. Początkowo grywała role amantek i role charakterystyczne. Po 1946 roku grała wyłącznie role charakterystyczne.
Zmarła 21 września 1963 roku w Szczecinie. Została pochowana na Cmentarzu Centralnym (kw. 33A-10-9).
Role teatralne (Szczecin)
Tytuł sztuki | Autor | Reżyseria | Postać | Teatr | Data premiery |
---|---|---|---|---|---|
Manewry miłosne | Stefan Turski | Jan Daszewski | Ciocia Basia | Teatr Polski Bronisława Skąpskiego | 13 lipca 1946 |
Przeprowadzka | Karol Hubert Rostworowski | Jerzy Śliwiński | Nurkowa | Komedia Muzyczna | 26 września 1946 |
Zemsta | Aleksander Fredro | Jerzy Śliwiński | Podstolina | Komedia Muzyczna | 1 stycznia 1947 |
Subretka | Jacques Deval | Zdzisław Karczewski | Debora Massuber | Komedia Muzyczna | 12 kwietnia 1947 |
Pensjonat we dworze | Stefan Kiedrzyński | Nuna Młodziejowska-Szczurkiewiczowa | Banasiewiczowa | Teatr Mały | 17 stycznia 1948 |
Pan Damazy | Józef Bliziński | Stanisław Bryliński | Pani Żegocina | Państwowy Teatr Polski | 23 czerwca 1949 |
Obcy cień | Konstanty Simonow | Jan Perz | Halina Pietrowna Okuniewa | Państwowy Teatr Polski (scena: Teatr Współczesny) | 31 maja 1950 |
Śluby panieńskie | Aleksander Fredro | Stefan Wroncki | Pani Dobrójska | Państwowy Teatr Polski (scena: Teatr Współczesny) | 31 grudnia 1950 |
Pan Jowialski | Aleksander Fredro | Marian Godlewski | Pani Jowialska | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 8 lutego 1952 |
Niespokojna starość | Leonid Rachmanow | Emil Chaberski | Maria Lwowna | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 26 listopada 1952 |
Zwycięstwo | Janusz Warmiński | Aleksander Fogiel | Fijałkowska, baba wiejska | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 9 lutego 1953 |
Eugenia Grandet | Honore de Balzac | Kazimierz Brodzikowski | Pani Grandet | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 8 marca 1953 |
Damy i huzary | Aleksander Fredro | Emil Chaberski | Dyndalska | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 3 czerwca 1953 |
Wujaszek Wania | Antoni Czechow | Maria Straszewska | Maria Wojnicka | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 25 maja 1954 w Myśliborzu |
Dom kobiet | Zofia Nałkowska | Nina Burska | Celina Bełska; Zofia Swarzeniowa | Państwowe Teatry Dramatyczne (Scena Kameralna) | 2 lutego 1956 |
Przepraszam, ale żyję | Włodzimierz Dychawiczny, Michał Słobodskoj | Ludwik Benoit | Maria Wasiliewna | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 31 października 1956 |
Przygoda florencka | Ludwik Hieronim Morstin | Aleksander Rodziewicz | Anna | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 1 lipca 1958 |
Maria Stuart | Friedrich Schiller | Aleksander Rodziewicz | Anna Kennedy | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 14 marca 1959 |
Odwety | Leon Kruczkowski | Aleksander Rodziewicz | Teresa | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 3 lutego 1962 |
Zdjęcia ze spektakli
Maria Kalinowska (Maria Lwowna) i Jan Daszewski (Poleżajew) w Niespokojnej starości (1952)
Nina Burska (Orgonowa), Danuta Kolaszyńska (Aniela) i Maria Kalinowska (Dyndalska) w Damach i huzarach (1953)
Nagrody
- 1958 – nagroda Prezydium MRN w Szczecinie z okazji pięćdziesięciolecia pracy scenicznej
Odznaczenia
- 1958 – Złota Odznaka Gryfa Pomorskiego
- 1958 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Bibliografia
- Almanach sceny polskiej 1947/48, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 1949
- Almanach sceny polskiej 1950/51, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 1952
- (j), Maria Kalinowska, „Kurier Szczeciński” 1952 nr 221, s. 3
- Zofia Ordyńska, To już prawie sto lat..., Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków 1970
- Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965 (pod red. Zbigniewa Raszewskiego), PWN, Warszawa 1973
- Teatry Dramatyczne w Szczecinie 1945-1965 (pod red. Danuty Piotrowskiej), Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne RSW Prasa, Poznań 1965
Inne źródła
- Materiały ze zbiorów Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie
- Zdjęcia ze zbiorów ZASP w Szczecinie