Maria Kalinowska

Maria Kalinowska
aktorka
Maria Kalinowska jako Pani Jowialska
Data urodzenia	11 września 1885
Miejsce urodzenia	Kraków
Data śmierci	21 września 1963
Miejsce śmierci	Szczecin
Miejsce spoczynku	Cmentarz Centralny (kw.33A-10-9)
Lokalizacja grobu	zobacz na mapie
Lata działalności	{{{lata_dzialalnosci}}}
Narodowość	polska

Maria Kalinowska, także Maria Kalinowska-Górnik (1885-1963) - aktorka

Życiorys

Maria Mura Kalinowska urodziła się 11 września 1885 roku w Krakowie w rodzinie Franciszka Wójcickiego. Aktorstwa uczyła się u Józefa Kotarbińskiego i Ludwika Solskiego. W dniu 2 września 1902 roku została żoną aktora i reżysera, Eugeniusza Kalinowskiego (1879-1942), znanego także jako Kalinowski-Górnik. Już pod nazwiskiem męża rozpoczęła karierę artystyczną na poznańskiej scenie w sezonie 1902/03. Później kolejno występowała w Teatrze Ludowym w Krakowie (1903-1906) i w Dąbrowie Górniczej (1904). Od 1907 była aktorką objazdowego Teatru Gabrieli Zapolskiej. Na temat dalszych występów aktorki brak udokumentowanych danych. Prawdopodobnie grała we Lwowie, Kijowie, Poznaniu (1908), Warszawie (1909 - Dolina Szwajcarska), Wilnie (1909-1913), Petersburgu, Warszawie (1910 - Teatr Popularny). Była także aktorką w zespołach objazdowych Tadeusza Pola i Jana Pawłowskiego (1910). Grała na scenach kabaretowych, m.in w warszawskim teatrzyku „Miraż”. W latach 1919-1926 występowała w Poznaniu. Później przeniosła się do Lublina. Do 1939 grała sporadycznie, a przed samą wojną na dobre wycofała się ze sceny.

W 1946 roku zamieszkała w Szczecinie, gdzie wznowiła działalność artystyczną. Początkowo występowała w zespole Sylwestra Czosnowskiego (Teatr Polski, Komedia Muzyczna). W 1948 wystąpiła w Teatrze Małym Zbigniewa Lubasa. Od 1949 roku była aktorką Teatrów Dramatycznych. W dniu 1 lipca 1958 roku obchodziła jubileusz pięćdziesięciolecia pracy zawodowej w sztuce H.L. Morstina Przygoda florencka. Wystapiła wówczas w roli gosposi Anny.

W ciągu trwajacej niemal pół wieku drogi artystycznej, występowała z wieloma luminarzami polskiej sceny, m.in. grała razem z Kazimierzem Kamińskim w Bogatym wujaszku Karlweisa. Początkowo grywała role amantek i role charakterystyczne. Po 1946 roku grała wyłącznie role charakterystyczne.

Zmarła 21 września 1963 roku w Szczecinie. Pochowana na Cmentarzu Centralnym (kw. 33A-10-9).

Maria Kalinowska (Maria Lwowna) i Jan Daszewski (Poleżajew) w Niespokojnej starości (1952)

Role teatralne (Szczecin)

Tytuł sztuki	Autor	Reżyseria	Teatr	Postać	Data premiery
Manewry miłosne	Stefan Turski	Jan Daszewski	Ciocia Basia	Teatr Polski Bronisława Skąpskiego	13 lipca 1946
Przeprowadzka	Karol Hubert Rostworowski	Jerzy Śliwiński	Nurkowa	Komedia Muzyczna	26 września 1946
Zemsta	Aleksander Fredro	Jerzy Śliwiński	Podstolina	Komedia Muzyczna	1 stycznia 1947
Subretka	Jacques Deval	Zdzisław Karczewski	Debora Massuber	Komedia Muzyczna	12 kwietnia 1947
Pensjonat we dworze	Stefan Kiedrzyński	Nuna Młodziejowska-Szczurkiewiczowa	Banasiewiczowa	Teatr Mały	17 stycznia 1948
Pan Damazy	Józef Bliziński	Stanisław Bryliński	Pani Żegocina	Teatry Dramatyczne (Teatr Polski)	23 czerwca 1949
Obcy cień	Konstanty Simonow	Jan Perz	Halina Pietrowna	Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny)	31 maja 1950
Śluby panieńskie	Aleksander Fredro	Stefan Wroncki	Pani Dobrójska	Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny)	31 grudnia 1950
Pan Jowialski	Aleksander Fredro	Marian Godlewski	Pani Jowialska	Teatry Dramatyczne (Teatr Polski)	8 lutego 1952
Niespokojna starość	Leonid Rachmanow	Emil Chaberski	Maria Lwowna	Teatry Dramatyczne (Teatr Polski)	26 listopada 1952
Zwycięstwo	Janusz Warmiński	Aleksander Fogiel	Fijałkowska	Teatry Dramatyczne (Teatr Polski)	9 lutego 1953
Eugenia Grandet	Honore de Balzac	Kazimierz Brodzikowski	Pani Grandet	Teatry Dramatyczne (Teatr Polski)	8 marca 1953
Damy i huzary	Aleksander Fredro	Emil Chaberski	Dyndalska	Teatry Dramatyczne (Teatr Polski)	3 czerwca 1953
Dom kobiet	Zofia Nałkowska	Nina Burska	Celina Bełska	Teatry Dramatyczne (Scena Kameralna)	2 lutego 1956
Przepraszam, ale żyję	Włodzimierz Dychawiczny, Michał Słobodskoj	Ludwik Benoit	Maria Wasiliewna	Teatry Dramatyczne (Teatr Polski)	31 października 1956
Odwety	Leon Kruczkowski	Aleksander Rodziewicz	Teresa	Teatry Dramatyczne (Teatr Polski)	3 lutego 1962

Nagrody

• 1958 – nagroda Prezydium MRN z okazji pięćdziesięciolecia pracy scenicznej

Odznaczenia

• Złota Odznaka Gryfa Pomorskiego
• Krzyż Kawalerski OOP

Źródła

Bibliografia

• Almanach sceny polskiej 1947/48, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 1949
• Almanach sceny polskiej 1950/51, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 1952
• Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965 (pod red. Zbigniewa Raszewskiego), PWN, Warszawa 1973
• Teatry Dramatyczne w Szczecinie 1945-1965 (pod red. Danuty Piotrowskiej), Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne RSW Prasa, Poznań 1965

Inne

• Strona internetowa Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie
• Zdjęcia ze zbiorów Związku Artystów Scen Polskich w Szczecinie

Autor opracowania: Andrzej Androchowicz