Podgrodzie - Miasteczko Dziecięce: Różnice pomiędzy wersjami
(→Inne) |
|||
(Nie pokazano 38 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
+ | __NOTOC__ | ||
{{Obiekt infobox | {{Obiekt infobox | ||
|obiekt = Miasteczko Dziecięce Podgrodzie | |obiekt = Miasteczko Dziecięce Podgrodzie | ||
Linia 11: | Linia 12: | ||
}} | }} | ||
− | '''Miasteczko dziecięce w [[w:Podgrodzie (Nowe Warpno)|Podgrodziu]] (1952–1962)''' - obiekt utworzony z inicjatywy Związku Spółdzielni Przemysłowych i Rzemieślniczych na wzór pionierskiego obozu [[w:Artek|Artek]] w ZSRR, w którym władzę sprawowały dzieci. Powołany Komitet Ogólny Budowy Podgrodzia uzyskał stosowne zezwolenia: Min. Oświaty, Min. Zdrowia, Min. Przemysłu Drobnego i Handlu, któremu podlegała spółdzielczość w tych czasach. W wielu publikacjach mówi się o powołaniu Miasteczka dekretem ówczesnego Prezydenta Polski [[w:Bolesław Bierut|Bolesława Bieruta]], co nie znajduje potwierdzenia w dokumentach. Pierwsze dzieci (ponad 1000) przyjechały do Podgrodzia [[4 lipca]] [[1952]] roku. Uroczyste otwarcie miasteczka nastąpiło [[27 lipca]] [[1952]]. | + | '''Miasteczko dziecięce w [[w:Podgrodzie (Nowe Warpno)|Podgrodziu]] (1952–1962)''' - obiekt utworzony z inicjatywy Związku Spółdzielni Przemysłowych i Rzemieślniczych na wzór pionierskiego obozu [[w:Artek|Artek]] w ZSRR, w którym władzę sprawowały dzieci. Powołany Komitet Ogólny Budowy Podgrodzia uzyskał stosowne zezwolenia: Min. Oświaty, Min. Zdrowia, Min. Przemysłu Drobnego i Handlu, któremu podlegała spółdzielczość w tych czasach. W wielu publikacjach mówi się o powołaniu Miasteczka dekretem ówczesnego Prezydenta Polski [[w:Bolesław Bierut|Bolesława Bieruta]], co nie znajduje potwierdzenia w dokumentach. Pierwsze dzieci (ponad 1000) przyjechały do Podgrodzia [[4 lipca]] [[1952]] roku. Uroczyste otwarcie miasteczka nastąpiło [[27 lipca]] [[1952]]. Do roku 1962 w Podgrodziu próbowano kształtować dzieci i młodzież według radzieckich wzorców. |
Linia 22: | Linia 23: | ||
==1952–1962== | ==1952–1962== | ||
− | '''Miasteczko Dziecięce Podgrodzie''' było przeznaczone dla dzieci i młodzieży z całej Polski. | + | W latach 1952 - 1962 '''Miasteczko Dziecięce Podgrodzie''' było przeznaczone dla dzieci i młodzieży z całej Polski. Starano się tu kształtować nową socjalistyczną mentalność, poprzez naukę kolektywnej samorządności. Miasteczko dzieliło się na cztery dzielnice, w których znajdowały się domki mieszczące po dwie grupy w każdym. Toalety i wspólne łaźnie usytuowane były na zewnątrz budynków. Komunikację stanowiły drogi, początkowo wysypane białym żwirem, w latach późniejszych asfaltowe. Uczono tu samorządności. Porządku na ulicach pilnowali ubrani w mundurki koloniści. Inni, jako listonosze, roznosili pocztę. Funkcjonowały służby zadaniowe: morska, zdrowia oraz kolejowa. Na terenie ośrodka znajdowały się liczne obiekty rekreacyjno - sportowe, biurowe i kulturalne, takie jak: |
* Amfiteatr | * Amfiteatr | ||
Linia 66: | Linia 67: | ||
==1962-1973== | ==1962-1973== | ||
− | [[Plik:Księgowe_z_Podgrodzia1962_.jpg|180px|thumb|right|Księgowe: Danuta Solarczyk i [[Wanda Łada|Wanda Łada]] oddelegowane z [[Huta Szczecin|Huty „Szczecin“]] (1962)]] | + | [[Plik:Księgowe_z_Podgrodzia1962_.jpg|180px|thumb|right|Księgowe: Danuta Solarczyk (z lewej) i [[Wanda Łada|Wanda Łada]] oddelegowane z [[Huta Szczecin|Huty „Szczecin“]] (1962)]] |
[[Plik:Dzieci-Słońca.jpg|200px|thumb|right|Dzieci Słońca (1963)]] | [[Plik:Dzieci-Słońca.jpg|200px|thumb|right|Dzieci Słońca (1963)]] | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
− | + | W latach 1962 - 1973 obiekt przejęło Zjednoczenie Hutnictwa Żelaza i Stali, które pieczę nad prowadzeniem ośrodka powierzyło pobliskiej [[Huta Szczecin|Hucie Szczecin]]. Wtedy to zakończył się etap istnienia Miasteczka Dziecięcego. Ośrodkowi nadano charakter kolonii letnich dla dzieci górników i hutników z całej Polski. Zarzucono dawny model wychowania na bliższy polskiemu. Zniknęły elementy polityczne. Uczono patriotyzmu narodowego, regionalnego i lokalnego, współpracy zespołowej, koleżeństwa, odpowiedzialności i dyscypliny oraz zdrowego stylu życia. Pozostawiono strukturę miasteczka oraz funkcyjność dzieci. Zachowano niektóre elementy harcerstwa, takie jak poranne i wieczorne apele z wciąganiem flagi na maszt, wieczorne pieśni harcerskie i patriotyczne przy ognisku, czy też wykonywanie emblematów przez grupy. Kultywowano zwyczaj gimnastyki porannej. | |
Kolejka wąskotorowa w tym czasie nie funkcjonowała ze względu na wyeksploatowanie materiału przez poprzedników i bezpieczeństwo dzieci. Wprowadzono wiele zmian np. drewniane ławy w stołówkach zamieniono na stoliki. | Kolejka wąskotorowa w tym czasie nie funkcjonowała ze względu na wyeksploatowanie materiału przez poprzedników i bezpieczeństwo dzieci. Wprowadzono wiele zmian np. drewniane ławy w stołówkach zamieniono na stoliki. | ||
+ | <br/><br/> | ||
+ | Każdego roku, w Ośrodku Kolonijnym Podgrodzie następowało uroczyste oficjalne rozpoczęcie sezonu kolonijnego. Uroczystość odbywała się w czerwcu, na pierwszym turnusie, kiedy koloniści z południowej Polski, przede wszystkim dzieci hutników i górników śląskich, przyjeżdżały specjalnymi pociągami kolonijnymi do Trzebieży, a potem autokarami [[Huta Szczecin|Huty Szczecin]] docierały do Podgrodzia. Po zakończeniu spraw organizacyjnych i rozmieszczeniu dzieci w obiektach kolonijnych, następowało uroczyste otwarcie sezonu kolonijnego. Wszyscy koloniści, opiekunowie, zaproszone osoby i przedstawiciele organizatorów gromadzili się przed bramą wjazdową do ośrodka, następnie rozpoczynało się uroczyste przejście do amfiteatru, gdzie podnoszono na maszt flagę państwową. | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
Linia 126: | Linia 129: | ||
Plik:Podgrodzie_plac_zabaw.jpg|Plac zabaw (1967) | Plik:Podgrodzie_plac_zabaw.jpg|Plac zabaw (1967) | ||
Plik:Podgrodzie_osrodek_kolonijny_Huty_Szczecin.jpg|Koloniści ze Śląska (1967) | Plik:Podgrodzie_osrodek_kolonijny_Huty_Szczecin.jpg|Koloniści ze Śląska (1967) | ||
+ | </gallery> | ||
+ | <br/><br/> | ||
+ | == Kolonie Letnie [[Huta Szczecin|Huty „Szczecin”]] (1962-1973) - uroczyste rozpoczęcie sezonu letniego == | ||
+ | <gallery widths=200 heights= 100 perrow=3> | ||
+ | Plik:Podgrodzie_brama _wejściowa.jpg|Inauguracyjne przejście przez bramę ośrodka (1967) | ||
+ | Plik:Podgrodzie_scena_—_kopia.jpg|Przemówienie dyrektora [[Huta Szczecin|Huty Szczecin]], Stefana Kijaka (1967) | ||
+ | Plik:Podgrodzie_harcerze.jpg|Kolonijni harcerze z dyrektorem [[Huta Szczecin|Huty Szczecin]] - Stefanem Kijakiem (drugi od lewej górny rząd), (1967) | ||
</gallery> | </gallery> | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
− | ==Ciekawostki z ''Monografii Podgrodzia 1952-1973'' | + | ==Ciekawostki z ''Monografii Podgrodzia 1952-1973'' [[Barbara Sowińska-Adamczyk|Barbary Sowińskiej-Adamczyk]]== |
<gallery widths=250 heights= 150 perrow=8> | <gallery widths=250 heights= 150 perrow=8> | ||
Plik:1952 Pieczec okolicznosciowa.jpg|Pieczęć okolicznościowa (1952) | Plik:1952 Pieczec okolicznosciowa.jpg|Pieczęć okolicznościowa (1952) | ||
Linia 141: | Linia 151: | ||
</gallery> | </gallery> | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
− | ==Z albumu Ewy Bączkowskiej - kolonistki Huty „Szczecin“ z grupy Dzieci Słońca 1963== | + | |
− | <gallery widths=160 heights= 120 perrow= | + | ==Z albumu [[Ewa Bączkowska|Ewy Bączkowskiej]] - kolonistki [[Huta Szczecin|Huty „Szczecin“]] z grupy ''Dzieci Słońca'' 1963== |
− | Plik:Podgrodzie_Ewa _na_laweczce1963_.jpg|Najmłodsza kolonistka | + | <gallery widths=160 heights= 120 perrow=7> |
− | Plik:Podgrodzie_kolonistki_na_tle_domku1963_.jpg|Grupa Dzieci Słońca | + | Plik:Podgrodzie_Ewa _na_laweczce1963_.jpg|Najmłodsza kolonistka na ławeczce przed domkiem (1963) |
− | Plik:Podgrodzie_pod_jarzebinka1963_.jpg|Pod jarzębinką | + | Plik:Podgrodzie_kolonistki_na_tle_domku1963_.jpg|Grupa Dzieci Słońca ze Śląska i Szczecina (1963) |
− | Plik:Podgrodzie_Ewa _na_tle_swojego_domku1963_.jpg|Na dróżce do domku | + | Plik:Podgrodzie_pod_jarzebinka1963_.jpg|Pod jarzębinką (1963) |
− | Plik:Podgrodzie_na_laweczce1963_.jpg|Odwiedziny rodziców | + | Plik:Podgrodzie_Ewa _na_tle_swojego_domku1963_.jpg|Na dróżce do domku (1963) |
− | Plik:Na_drodze_w_kierunku_plaży.jpg|Na drodze w kierunku plaży | + | Plik:Podgrodzie_na_laweczce1963_.jpg|Odwiedziny rodziców (1963) |
+ | Plik:Na_drodze_w_kierunku_plaży.jpg|Na drodze w kierunku plaży (1963) | ||
+ | |||
</gallery> | </gallery> | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
+ | |||
+ | ==Ciekawostki== | ||
+ | *20.09.2016 w Podgrodziu odbyła się promocja książki [[Barbara Sowińska-Adamczyk|Barbary Sowińskiej-Adamczyk]] ''Miasteczko dziecięce. Monografia Podgrodzia 1952-1973'' | ||
==Zobacz także== | ==Zobacz także== | ||
* [http://www.youtube.com/watch?v=Ioqn25-7aMY Wąskotorowa Kolejka Dziecięca w Podgrodziu – Polska Kronika Filmowa 37/1952] | * [http://www.youtube.com/watch?v=Ioqn25-7aMY Wąskotorowa Kolejka Dziecięca w Podgrodziu – Polska Kronika Filmowa 37/1952] | ||
− | * http://radioszczecin.pl/index.php?idp=276&idx=3232&go=morelist&sp=2 | + | * [http://radioszczecin.pl/index.php?idp=276&idx=3232&go=morelist&sp=2 Reportaż radiowy Małgorzaty Furgi] |
* [http://pocztowki-szczecinskie.za.pl/pliki/spis/podgrodzie.htm Pocztówki z PRL-u] | * [http://pocztowki-szczecinskie.za.pl/pliki/spis/podgrodzie.htm Pocztówki z PRL-u] | ||
* [[Miasteczko nazywa się Podgrodzie|Miasteczko nazywa się Podgrodzie]] | * [[Miasteczko nazywa się Podgrodzie|Miasteczko nazywa się Podgrodzie]] | ||
Linia 170: | Linia 185: | ||
* [https://www.facebook.com/Podgrodzie/?fref=photo Strona internetowa Podgrodzia (historia)] | * [https://www.facebook.com/Podgrodzie/?fref=photo Strona internetowa Podgrodzia (historia)] | ||
* http://radioszczecin.pl/276,3232,legitymacja-z-miasteczka-dzieciecego-fot-malgorz | * http://radioszczecin.pl/276,3232,legitymacja-z-miasteczka-dzieciecego-fot-malgorz | ||
− | * Wspomnienia | + | * Wspomnienia [[Ewa Bączkowska|Ewy Bączkowskiej]] kolonistki z lat 1962-1963 |
+ | * Wywiad z Andrzejem Kijakiem z dnia 07.09.2017 | ||
+ | * Wywiad z Janem Wilpiszewskim - kierownikiem socjalno-administracyjnym [[Huta Szczecin|Huty Szczecin]], dnia 01.06.2016 | ||
+ | * https://opinie.wp.pl/miasteczko-dzieciece-w-podgrodziu-stalinowska-utopia-w-ktorej-mialy-rzadzic-dzieci-6126041810937473a?nil= | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
− | {{ | + | {{Autor|[[User:Ewa Bączkowska|Ewa Bączkowska]]}} |
− | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Pomeranica]] |
+ | [[Kategoria:Nowe Warpno]] | ||
+ | [[Kategoria:Pomeranica - Szkolnictwo i oświata]] |
Aktualna wersja na dzień 19:11, 14 kwi 2020
Miasteczko Dziecięce Podgrodzie | |||
| |||
Lokalizacja | Podgrodzie | ||
Zobacz Miasteczko Dziecięce Podgrodzie na mapie. |
Miasteczko dziecięce w Podgrodziu (1952–1962) - obiekt utworzony z inicjatywy Związku Spółdzielni Przemysłowych i Rzemieślniczych na wzór pionierskiego obozu Artek w ZSRR, w którym władzę sprawowały dzieci. Powołany Komitet Ogólny Budowy Podgrodzia uzyskał stosowne zezwolenia: Min. Oświaty, Min. Zdrowia, Min. Przemysłu Drobnego i Handlu, któremu podlegała spółdzielczość w tych czasach. W wielu publikacjach mówi się o powołaniu Miasteczka dekretem ówczesnego Prezydenta Polski Bolesława Bieruta, co nie znajduje potwierdzenia w dokumentach. Pierwsze dzieci (ponad 1000) przyjechały do Podgrodzia 4 lipca 1952 roku. Uroczyste otwarcie miasteczka nastąpiło 27 lipca 1952. Do roku 1962 w Podgrodziu próbowano kształtować dzieci i młodzież według radzieckich wzorców.
Położenie
Miasteczko Dziecięce znajdowało się w Podgrodziu, osadzie położonej 50 km od Szczecina, 30 km od Polic i 2 km od Nowego Warpna, otoczonej lasami Puszczy Wkrzańskiej i wodami Zalewu Szczecińskiego oraz Jeziora Nowowarpieńskiego. Podgrodzie otacza 20 ha parku o unikalnych walorach przyrodniczych i krajobrazowych z bogatym drzewostanem. Miejsce posiada idealne warunki zdrowotne i wypoczynkowe. Walory klimatyczne osady i malownicze położenie sprawiły, że władze niemieckie, po zakończeniu I wojny światowej, utworzyły w Podgrodziu ośrodek rehabilitacyjno-wypoczynkowy dla kombatantów, w latach późniejszych przekształcony w ośrodek sanatoryjno–wypoczynkowy.
Historia Miasteczka Dziecięcego
1952–1962
W latach 1952 - 1962 Miasteczko Dziecięce Podgrodzie było przeznaczone dla dzieci i młodzieży z całej Polski. Starano się tu kształtować nową socjalistyczną mentalność, poprzez naukę kolektywnej samorządności. Miasteczko dzieliło się na cztery dzielnice, w których znajdowały się domki mieszczące po dwie grupy w każdym. Toalety i wspólne łaźnie usytuowane były na zewnątrz budynków. Komunikację stanowiły drogi, początkowo wysypane białym żwirem, w latach późniejszych asfaltowe. Uczono tu samorządności. Porządku na ulicach pilnowali ubrani w mundurki koloniści. Inni, jako listonosze, roznosili pocztę. Funkcjonowały służby zadaniowe: morska, zdrowia oraz kolejowa. Na terenie ośrodka znajdowały się liczne obiekty rekreacyjno - sportowe, biurowe i kulturalne, takie jak:
- Amfiteatr
- Boisko sportowe
- Centrala telefoniczna
- Biuro ośrodka
- Dworzec kolejowy i kolejka wąskotorowa z trzema wagonikami
- Estrada koncertowa
- Izba Pamięci
- Kinoteatr
- Plaża wraz z kąpieliskiem i wieżyczką ratownika
- Piekarnia
- Poczta z centralą telefoniczną
- Przystań kajakowa
- Restauracja
- Stołówki 4 (Każda dzielnica miała swoją stołówkę)
- Stadion
- Świetlica
- Wartownia
- Wesołe miasteczko
- Wypożyczalnia rowerów
Centralną instytucję stanowiła Miejska Rada Narodowa Miasteczka Dziecięcego (MRNMD). Procedura wyborcza wyłaniała członków Rady. Dzieci i młodzież wybierały reprezentacje poszczególnych domków mieszkalnych. Następnie wybierano rady dzielnicowe. W efekcie końcowym, podczas powszechnego głosowania w amfiteatrze, spośród rad dzielnic wybierano skład MRNMD. Przy Radzie powstały wydziały: finansowo-gospodarczy, kulturalno-oświatowy, zdrowia, kultury fizycznej oraz informacji, radia i prasy. Jednakże MRNMD nie sprostała zadaniom i dochodziło w jej ramach do wypaczeń, dlatego w roku 1954 otrzymała nazwę Rada Miasteczka. Dzieci w myśl samorządności sprawowały następujące funkcje:
- Milicjanci - pilnowali porządku na kolonijnych uliczkach
- Listonosze - roznosili pocztę między domkami
- Straż Pożarna - czuwała nad bezpieczeństwem przeciwpożarowym
- Służba Morska - wykonywała ćwiczenia na kajakach
- Służba kolejowa - obsługiwała kolejkę wąskotorową, która była największa atrakcją ośrodka. Jej linia okalała Podgrodzie i biegła przez zróżnicowany teren: miasteczko, pas nadbrzeżny, las i tereny podmokłe. Był również dworzec główny z poczekalnią, kasą biletową i peronem. Stacje posiadały nazwy, np. Stacja „Plaża“. Jednakże ze względów bezpieczeństwa, Maszynista - Józef Kwiatkowski, był osobą dorosłą. Obowiązki konduktorskie powierzono dzieciom.
- Werbliści i trębacze - grali na werblach i trąbkach w czasie apelu porannego i wieczornego
Funkcje te wykonywane były w specjalnym umundurowaniu, co nadawało im atrakcyjności. Starano się, aby każde dziecko choć raz miało możliwość pełnienia danej służby. Dzieci zdobywały różne odznaki (sprawności), które wpisywano do legitymacji kolonisty, np.:
- Milicjant
- Kolejarz
- Marynarz
- Łącznościowiec
- Kucharz
W latach pięćdziesiątych wydawano wakacyjną gazetkę Głos Podgrodzia (w 1952 roku) i Życie Podgrodzia (1953 – 1956 ). W roku 1953 Biblioteka Zawodowa Związku Spółdzielni Przemysłowych i Rzemieślniczych w Warszawie ( praca zbiorowa) wydała broszurę Miasteczko Dziecięce Podgrodzie, opisującą powstanie Miasteczka, założenia ideologiczne i przebieg dwóch pierwszych turnusów.
Wyróżnikiem każdej grupy kolonijnej była jej nazwa i emblemat wykonany przed domkiem mieszkalnym z pobliskich muszelek, kamieni i pisaku oraz innych dostępnych materiałów. Dzieci pełniły rożne funkcje w służbach Miasteczka pod okiem wychowawców w roli obserwatorów ingerujących tylko wtedy, gdy nie mogły sobie poradzić. Na terenie ośrodka wypoczywało jednocześnie 1000 osób. Były to dzieci i młodzież z całej Polski, które próbowano kształtować według radzieckich wzorców kolektywizmu, aż do odwilży w 1956 roku, kiedy nastąpił koniec stalinizmu. Od tego czasu zaczęła słabnąć presja ideologiczna na wychowanie dzieci. Już w 1958 roku wychowankowie mogli zorganizowaną grupą pojechać do Nowego Warpna na niedzielną Mszę świętą, co wcześniej było nie do pomyślenia. W roku 1961 sformułowano nowe założenia organizacyjno-wychowawcze nastawione na kształtowanie cech moralności socjalistycznej.
1962-1973
W latach 1962 - 1973 obiekt przejęło Zjednoczenie Hutnictwa Żelaza i Stali, które pieczę nad prowadzeniem ośrodka powierzyło pobliskiej Hucie Szczecin. Wtedy to zakończył się etap istnienia Miasteczka Dziecięcego. Ośrodkowi nadano charakter kolonii letnich dla dzieci górników i hutników z całej Polski. Zarzucono dawny model wychowania na bliższy polskiemu. Zniknęły elementy polityczne. Uczono patriotyzmu narodowego, regionalnego i lokalnego, współpracy zespołowej, koleżeństwa, odpowiedzialności i dyscypliny oraz zdrowego stylu życia. Pozostawiono strukturę miasteczka oraz funkcyjność dzieci. Zachowano niektóre elementy harcerstwa, takie jak poranne i wieczorne apele z wciąganiem flagi na maszt, wieczorne pieśni harcerskie i patriotyczne przy ognisku, czy też wykonywanie emblematów przez grupy. Kultywowano zwyczaj gimnastyki porannej.
Kolejka wąskotorowa w tym czasie nie funkcjonowała ze względu na wyeksploatowanie materiału przez poprzedników i bezpieczeństwo dzieci. Wprowadzono wiele zmian np. drewniane ławy w stołówkach zamieniono na stoliki.
Każdego roku, w Ośrodku Kolonijnym Podgrodzie następowało uroczyste oficjalne rozpoczęcie sezonu kolonijnego. Uroczystość odbywała się w czerwcu, na pierwszym turnusie, kiedy koloniści z południowej Polski, przede wszystkim dzieci hutników i górników śląskich, przyjeżdżały specjalnymi pociągami kolonijnymi do Trzebieży, a potem autokarami Huty Szczecin docierały do Podgrodzia. Po zakończeniu spraw organizacyjnych i rozmieszczeniu dzieci w obiektach kolonijnych, następowało uroczyste otwarcie sezonu kolonijnego. Wszyscy koloniści, opiekunowie, zaproszone osoby i przedstawiciele organizatorów gromadzili się przed bramą wjazdową do ośrodka, następnie rozpoczynało się uroczyste przejście do amfiteatru, gdzie podnoszono na maszt flagę państwową.

Przykładowy plan dnia:
- 8.00 - pobudka i toaleta poranna
- 8.15 - gimnastyka poranna
- 8.30 - porządkowanie sal
- 9.00 - apel poranny z wciągnięciem flagi na maszt przy odśpiewaniu hymnu narodowego w pozycji na baczność. Omówienie spraw bieżących
- 9.30 - śniadanie
- 10.00 - zajęcia w grupach wg harmonogramu poza budynkami mieszkalnymi: plażowanie, zajęcia sportowe, plac zabaw, pełnienie wyznaczonych ról. W razie niepogody zajęcia świetlicowe lub w miejscowym amfiteatrze
- 13.00 - obiad
- 13.30 - cisza poobiednia
- 15.00 - zajęcia własne w grupach
- 16.00 - podwieczorek
- 16.15 - zajęcia w grupach wg harmonogramu poza budynkami mieszkalnymi: plażowanie, zajęcia sportowe, plac zabaw. W razie niepogody zajęcia świetlicowe lub w miejscowym amfiteatrze
- 18.00 - kolacja
- 18.30 - apel wieczorny ze ściągnięciem flagi z masztu przy odśpiewaniu hymnu narodowego w pozycji na baczność. Posumowanie dnia
- 19.00 - piosenka patriotyczna, harcerska, biesiadna przy wspólnym ognisku
- 20.00 - toaleta wieczorna i cisza nocna po sygnale wieczornej trąbki
Rożne nazwy ośrodka
- 1952-1954 – Miasteczko Dziecięce Podgrodzie
- 1955-1956 – Miasteczko Harcerskie w Podgrodziu
- 1956-1962 – Miasteczko Dziecięce w Podgrodziu
- 1962-1973 – Hutniczy Ośrodek Kolonijny
Nazwy zmieniano przed sezonem lub po sezonie.
1973–2001
Ośrodek przejęło Kuratorium Oświaty i utworzyło w nim eksperymentalny ośrodek resocjalizacyjny pod nazwą „Państwowego Zespołu Domów Młodzieżowych“. Pensjonariuszami tych domów byli młodzi ludzie, którzy weszli w konflikt z prawem. Ich zachowanie miał złagodzić kontakt z tzw. sierotami społecznymi, czyli dziećmi z domów dziecka i rozbitych rodzin. Powstały nowe mieszkania dla nauczycieli. Wyasfaltowano drogę łączącą Podgrodzie z Nowym Warpnem. Eksperyment wychowawczy nie przyniósł oczekiwanych rezultatów i ośrodek został rozwiązany. W roku 1981 powołano tu placówkę rewalidacyjną pod nazwą „Państwowy Zakład Wychowawczy“ dla dzieci specjalnej troski z województwa szczecińskiego. W roku 1983 Państwowy Zakład Wychowawczy przemianowano na Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy. Dzieci uczyły się w szkole podstawowej na zajęciach przyuczających do zawodu: krawca, stolarza, ogrodnika, murarza, gastronomika. SOSW współpracował z Pałacem Młodzieży w Szczecinie, ze Strażnicą Wojsk Obrony Pogranicza w Karsznie, z „Transoceanem“. W roku 1987 roku placówka otrzymała imię Arkadego Fiedlera. W 1990 roku powstały korty tenisowe, a ośrodek nawiązał współpracę z zespołem tanecznym "ASTRA" ze Szczecina. Z biegiem lat, w związku ze zmniejszaniem się budżetu Podgrodzia, SOSW przyjmował coraz mniej wychowanków. W maju roku 1997 roku zdarzył się tragiczny wypadek, kiedy to 6 niesubordynowanych chłopców w sztormową pogodę wypłynęło na Zalew Szczeciński. Wyprawa zakończyła się tragicznie, pięciu chłopców utonęło. Decyzją Prezydium Sejmiku Samorządowego Województwa Szczecińskiego z dnia 15 czerwca 1998 roku SOSW przekształcono w Centrum Placówek Oświatowych w Podgrodziu. Kolejne cięcia w budżecie oświaty spowodowały likwidację ośrodka w roku szkolnym 2000/2001.
2001 - 2005
Ośrodek przejęło Centrum Integracji i Rehabilitacji "Podgrodzie", które podlegało Starostwu Powiatowemu w Policach. Od tego czasu do Podgrodzia przyjeżdżały dzieci i młodzież, lecz tylko na wypoczynek. Nadal trwały kłopoty z administrowaniem ośrodka i ponownie następuje kolejna zmiana zarządzającego.
Od 2005
Powstaje gospodarstwo pomocnicze przy Zespole Szkół im. Ignacego Łukasiewicza w Policach o nazwie Centrum Edukacji, Integracji i Rehabilitacji "Podgrodzie" w Nowym Warpnie.
Miasteczko Dziecięce Podgrodzie (1952–1962) na stronach Nowego Warpna
Kolonie Letnie Huty „Szczecin” (1962-1973) na szczecińskich pocztówkach
Kolonie Letnie Huty „Szczecin” (1962-1973) - uroczyste rozpoczęcie sezonu letniego
Przemówienie dyrektora Huty Szczecin, Stefana Kijaka (1967)
Kolonijni harcerze z dyrektorem Huty Szczecin - Stefanem Kijakiem (drugi od lewej górny rząd), (1967)
Ciekawostki z Monografii Podgrodzia 1952-1973 Barbary Sowińskiej-Adamczyk
Z albumu Ewy Bączkowskiej - kolonistki Huty „Szczecin“ z grupy Dzieci Słońca 1963
Ciekawostki
- 20.09.2016 w Podgrodziu odbyła się promocja książki Barbary Sowińskiej-Adamczyk Miasteczko dziecięce. Monografia Podgrodzia 1952-1973
Zobacz także
- Wąskotorowa Kolejka Dziecięca w Podgrodziu – Polska Kronika Filmowa 37/1952
- Reportaż radiowy Małgorzaty Furgi
- Pocztówki z PRL-u
- Miasteczko nazywa się Podgrodzie
Źródła
Bibliografia
- Franciszek Dębski, Miasteczko Harcerskie Podgrodzie. Wspomnienia z lat 1954-55, (Rocznik Historii Harcerstwa 2005)
- Robert Jurszo, Miasteczko Dziecięce w Podgrodziu. Stalinowska utopia, w której miały rządzić dzieci, dla Wirtualnej Polski, 03.02.2016
- Barbara Sowińska-Adamczyk, Miasteczko dziecięce. Monografia Podgrodzia 1952-1973, Regionalne Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne w Policach, Szczecin (2015)
Inne
- Rzeczpospolita najmłodszych, PKF37/52, 03.09.1952
- Strona internetowa Podgrodzia (historia)
- http://radioszczecin.pl/276,3232,legitymacja-z-miasteczka-dzieciecego-fot-malgorz
- Wspomnienia Ewy Bączkowskiej kolonistki z lat 1962-1963
- Wywiad z Andrzejem Kijakiem z dnia 07.09.2017
- Wywiad z Janem Wilpiszewskim - kierownikiem socjalno-administracyjnym Huty Szczecin, dnia 01.06.2016
- https://opinie.wp.pl/miasteczko-dzieciece-w-podgrodziu-stalinowska-utopia-w-ktorej-mialy-rzadzic-dzieci-6126041810937473a?nil=