Powiat gryfiński: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Pomorza Zachodniego - pomeranica.pl
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
m (Zastępowanie tekstu - "Kategoria:Powiat Gryfiński" na "Kategoria:Powiat gryfiński")
 
(Nie pokazano 62 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{Powiat infobox
 
{{Powiat infobox
−
  |powiat_nazwa        = Powiat Gryfiński
+
  |powiat_nazwa        = Powiat gryfiński
 
  |powiat_grafika      = Schemat administracyjny - powiat gryfiński.jpg  
 
  |powiat_grafika      = Schemat administracyjny - powiat gryfiński.jpg  
 
  |opis_zdjecia        = podział administracyjny powiatu gryfińskiego
 
  |opis_zdjecia        = podział administracyjny powiatu gryfińskiego
Linia 10: Linia 10:
 
  |www                = http://www.gryfino.powiat.pl/
 
  |www                = http://www.gryfino.powiat.pl/
 
}}
 
}}
−
 
+
'''Powiat gryfiński''' – powiat w [[województwo zachodniopomorskie|województwie zachodniopomorskim]], utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Siedzibą władz powiatu jest miasto [[Gryfino]] (adres Starostwa Powiatowego - ul. Sprzymierzonych 4).
−
'''Powiat gryfiński''' – powiat w północno-zachodniej Polsce, w [[województwo zachodniopomorskie|woj. zachodniopomorskim]], utworzony w 1999 roku w ramach [[reforma administracyjna w Polsce (1999)|reformy administracyjnej]]. Siedzibą władz powiatu jest miasto [[Gryfino]] (adres starostwa powiatowego - ul. Sprzymierzonych 4).
 
 
==Geografia==
 
==Geografia==
 
[[Plik:Województwo ZAchodniopomorskie - powiaty.jpg|thumb|200px|left|schemat powiatów - województwo zachodniopomorskie]]
 
[[Plik:Województwo ZAchodniopomorskie - powiaty.jpg|thumb|200px|left|schemat powiatów - województwo zachodniopomorskie]]
Linia 32: Linia 31:
 
Klimat w części południowej powiatu ma charakter przejściowy pomiędzy chłodnym i dość wilgotnym klimatem morskim, a suchym i ciepłym klimatem charakteryzującym dorzecza środkowej Warty i środkowej Wisły. Dni z przymrozkami jest tutaj ponad 100, a opady wynoszą średniorocznie około 550 mm. Czas trwania pokrywy śnieżnej, tak samo jak na północy powiatu, trwa od 40 do 60 dni. Pod względem czasu trwania okresu wegetacji część południowa nie różni się bardzo od północy regionu. Okres wegetacji zaczyna się z początkiem kwietnia i kończy się z początkiem listopada.  
 
Klimat w części południowej powiatu ma charakter przejściowy pomiędzy chłodnym i dość wilgotnym klimatem morskim, a suchym i ciepłym klimatem charakteryzującym dorzecza środkowej Warty i środkowej Wisły. Dni z przymrozkami jest tutaj ponad 100, a opady wynoszą średniorocznie około 550 mm. Czas trwania pokrywy śnieżnej, tak samo jak na północy powiatu, trwa od 40 do 60 dni. Pod względem czasu trwania okresu wegetacji część południowa nie różni się bardzo od północy regionu. Okres wegetacji zaczyna się z początkiem kwietnia i kończy się z początkiem listopada.  
  
−
Temperatury powietrza w obydwu dzielnicach klimatycznych są zbliżone. Wynoszą średnio w ciągu roku ok. 9 stopni Celcjusza. K.Krzysztof, A.Gabrysiak, J. Jankowski "Program ochrony środowiska dla powiatu gryfińskiego" (2003), w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/ocka/pos_2003.pdf
+
Temperatury powietrza w obydwu dzielnicach klimatycznych są zbliżone. Wynoszą średnio w ciągu roku ok. 9 stopni Celcjusza. <ref>K.Krzysztof, A.Gabrysiak, J. Jankowski "Program ochrony środowiska dla powiatu gryfińskiego" (2003), w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/ocka/pos_2003.pdf </ref>
  
 
===Obiekty fizjograficzne===
 
===Obiekty fizjograficzne===
Linia 57: Linia 56:
 
'''Parki krajobrazowe''' <ref> K.Krzysztof, A.Gabrysiak, J. Jankowski "Program ochrony środowiska dla powiatu gryfińskiego" (2003), w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/ocka/pos_2003.pdf </ref>
 
'''Parki krajobrazowe''' <ref> K.Krzysztof, A.Gabrysiak, J. Jankowski "Program ochrony środowiska dla powiatu gryfińskiego" (2003), w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/ocka/pos_2003.pdf </ref>
  
−
* Cedyński Park Krajobrazowy -  utworzony 1 kwietnia 1993 roku. Ulokowany nad Odrą. Jego powierzchnia wynosi ponad 30 850 ha. W całości leży na terenie powiatu gryfińskiego. Na terenie parku znajdują się Wzgórza Krzymowskie Ochronie gatunkowej podlega tutaj 45 gatunków roślin m.in. cis pospolity, jarząb brekinia, storczyk purpurowy.  
+
* Cedyński Park Krajobrazowy -  utworzony 1 kwietnia 1993 roku. Ulokowany nad Odrą. Jego powierzchnia wynosi ponad 30 850 ha. W całości leży na terenie powiatu gryfińskiego. Na terenie parku znajdują się Wzgórza Krzymowskie. Ochronie gatunkowej podlega tutaj 45 gatunków roślin m.in. cis pospolity, jarząb brekinia, storczyk purpurowy. <ref>Cedyński Park Krajobrazowy - skarb nieskażonej natury, w: Oficjalny serwis internetowy miasta i gminy Cedynia [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.cedynia.pl/park-krajobrazowy </ref> <ref>Cedyński Park Krajobrazowy, w: Zespół Parków Krajobrazowych [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.zpkwz.pl/Cedy%C5%84ski-Park-Krajobrazowy/48</ref>
 
* Szczeciński Park Krajobrazowy „Puszcza Bukowa” - utworzony 4 listopada 1981 roku. Powierzchnia Parku wynosi obecnie 9 096 ha. Puszcza Bukowa jest zwartym kompleksem leśnym.
 
* Szczeciński Park Krajobrazowy „Puszcza Bukowa” - utworzony 4 listopada 1981 roku. Powierzchnia Parku wynosi obecnie 9 096 ha. Puszcza Bukowa jest zwartym kompleksem leśnym.
−
* Park Krajobrazowy „Doliny Dolnej Odry” - powołany 1 kwietnia 1993 roku. Park leży między Odrą Zachodnią i Odrą Wschodnią, obejmuje zatem obszar Międzyodrza. Powierzchnia parku wynosi obecnie 6009 ha. Park jest miejscem, gdzie występuje przyroda powiązana ze środowiskiem wodnym i bagiennym.
+
* Park Krajobrazowy „Dolina Dolnej Odry” - powołany 1 kwietnia 1993 roku. Park leży między Odrą Zachodnią i Odrą Wschodnią, obejmuje zatem obszar Międzyodrza. Powierzchnia parku wynosi obecnie 6009 ha. Park jest miejscem, gdzie występuje przyroda powiązana ze środowiskiem wodnym i bagiennym. <ref>Park Krajobrazowy "Dolina Dolnej Odry", w: Wrota Gryfina - oficjalny serwis [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://www.gryfino.pl/WrotaGryfina/chapter_65050.asp </ref>
  
 
'''Rezerwaty przyrody''' <ref>K.Krzysztof, A.Gabrysiak, J. Jankowski "Program ochrony środowiska dla powiatu gryfińskiego" (2003), w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/ocka/pos_2003.pdf </ref>
 
'''Rezerwaty przyrody''' <ref>K.Krzysztof, A.Gabrysiak, J. Jankowski "Program ochrony środowiska dla powiatu gryfińskiego" (2003), w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/ocka/pos_2003.pdf </ref>
Linia 77: Linia 76:
 
* Rezerwat faunistyczny wzdłuż Słubi
 
* Rezerwat faunistyczny wzdłuż Słubi
  
−
'''Pomniki przyrody''' <ref> K.Krzysztof, A.Gabrysiak, J. Jankowski "Program ochrony środowiska dla powiatu gryfińskiego" (2003), w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/ocka/pos_2003.pdf </ref>
+
'''Pomniki przyrody''' <ref> K.Krzysztof, A.Gabrysiak, J. Jankowski "Program ochrony środowiska dla powiatu gryfińskiego" (2003), w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/ocka/pos_2003.pdf </ref> <ref>Uchwała nr XXIV/206/2013 Rady Miejskiej w Cedyni z dnia 1 marca 2013 roku w sprawie ustanowienia pomników, w: Biuletyn Informacji Publicznej Urzędu Miejskiego w Cedyni [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.cedynia.pl/#Z2V0Q29udGVudCg0NDM1KQ==</ref> <ref> Uchwała nr XXVII/258/2013 Rady Miejskiej w Chojnie z dnia 27 marca 2013 roku w sprawie ustanowienia pomnika przyrody „Storczykowa Skarpa”, w: Biuletyn Informacji Publicznej - gmina Chojna [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.bip.chojna.pl/strony/zmiany/9418.dhtml</ref> <Ref>Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Mieszkowice, w: Biuletyn Informacji Publicznej - Urząd Miejski w Mieszkowicach [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.mieszkowice.pl/dokumenty/1168</ref> <ref>Chronić co cenne, w: Gazeta Chojeńska [online] [Przeglądany 27.09.2013] Dostępny w: http://gazetachojenska.pl/gazeta.php?numer=13-39&temat=11</ref>
  
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
Linia 83: Linia 82:
 
|'''Nazwa gatunkowa''' || '''Ilość''' || '''Lokalizacja'''                                   
 
|'''Nazwa gatunkowa''' || '''Ilość''' || '''Lokalizacja'''                                   
 
|-
 
|-
−
| Dąb szypułkowy || 1 || Gmina Banie, Leśnictwo Babinek
+
| Dąb szypułkowy || 1 || gmina Banie, Leśnictwo Babinek
 
|-
 
|-
−
| Dąb szypułkowy || 2 || Gmina Banie, Leśnictwo Swobnica
+
| Dąb szypułkowy || 2 || gmina Banie, Leśnictwo Swobnica
 
|-
 
|-
−
| Dąb szypułkowy || 1 || Gmina Banie, Plac przy Urzędzie Gminy Banie
+
| Dąb szypułkowy || 1 || gmina Banie, Plac przy Urzędzie Gminy Banie
 
|-
 
|-
−
| Lipa || 1 || Gmina Banie, ul. Brzozowa, Banie
+
| Lipa || 1 || gmina Banie, ul. Brzozowa, Banie
 
|-  
 
|-  
−
| Dąb szypułkowy || 2 || Gmina Cedynia, Przy drodze w Lubiechowie Dolnym
+
| Dąb szypułkowy || 2 || gmina Cedynia, Przy drodze w Lubiechowie Dolnym
 +
|-
 +
| Dąb || 2 || gmina Cedynia, Lubiechów Dolny
 +
|-
 +
| Cis pospolity || 1 || gmina Cedynia, Plac Wolności, Cedynia
 +
|-
 +
| Lipa drobnolistna || 1 || gmina Cedynia, Radostów, park
 +
|-
 +
| Cis pospolity || 1 || gmina Cedynia, Radostów, park
 +
|-
 +
| Cis pospolity || 1 || gmina Cedynia, Stary Kostrzynek
 +
|-
 +
| Dąb szypułkowy || 1 || gmina Cedynia, Osinów Dolny
 +
|-
 +
| Ciepłolubna Wydma || - || gmina Cedynia, Siekierki
 +
|-
 +
| Ostnicowa Skarpa || - || gmina Cedynia, Siekierki
 +
|-
 +
| Dąb szypułkowy || 1 || gmina Chojna, Skrzyżowanie dróg Chojna – Krajnik – Krzymów
 +
|-
 +
| Cis pospolity || 1 || gmina Chojna, ul. Bałtycka, Chojna
 +
|-
 +
| Topola biała || 1 || gmina Chojna, Chojna, park
 +
|-
 +
| Topola czarna || 2 || gmina Chojna, Chojna, park
 +
|-
 +
| Platan klonolistny „Platan Olbrzym” || 1 || gmina Chojna, ul. Wojska Polskiego, Chojna
 +
|-
 +
| Cis pospolity || 1 ||gmina Chojna, ul. Jagiellońska – Kościuszki, Chojna
 +
|-
 +
| Cis pospolity || 2 || gmina Chojna, ul. Roosvelta, Chojna
 +
|-
 +
| Cis pospolity || 1 || gmina Chojna, ul. Owocowa, Chojna
 +
|-
 +
| Dąb bezszypułkowy || 1 || gmina Chojna, ul. Owocowa, Chojna
 +
|-
 +
| Cis pospolity || 3 || gmina Chojna, ul. Wojska Polskiego, Chojna
 +
|-
 +
| Topola czarna || 4 || gmina Chojna, ul. Szkolna, Chojna
 +
|-
 +
| Grochodrzew || 1 || gmina Chojna, ul. Jagiellońska, Chojna
 +
|-
 +
| Topola biała || 1 || gmina Chojna, ul. Kościuszki - Polna, Chojna
 
|-
 
|-
−
| Cis pospolity || 1 || Gmina Cedynia, Plac Wolności, Cedynia
+
| Aleja kasztanowca białego || - || gmina Chojna, ul. B. Prusa, Chojna
 
|-
 
|-
−
| Lipa drobnolistna || 1 || Gmina Cedynia, Radostów, park
+
| Topola czarna || 1 || gmina Chojna, Przy drodze Chojna – Krajnik – Krzymów
 
|-
 
|-
−
| Cis pospolity || 1 || Gmina Cedynia, Radostów, park
+
| Jałowiec pospolity || 1 || gmina Chojna, Rejon jeziora Stoki
 
|-
 
|-
−
| Cis pospolity || 1 || Gmina Cedynia, Stary Kostrzynek
+
| Dąb szypułkowy || 1 || gmina Chojna, Mętno, przy remizie
 
|-
 
|-
−
| Dąb szypułkowy || 1 || Gmina Cedynia, Osinów Dolny
+
| Dąb szypułkowy || 1 || gmina Chojna, Mętno, obok leśniczówki
 
|-
 
|-
−
| Dąb szypułkowy || 1 || Gmina Chojna, Skrzyżowanie dróg Chojna – Krajnik – Krzymów
+
| Storczykowa Skarpa || - || gmina Chojna, Nawodna
 
|-
 
|-
−
| Cis pospolity || 1 || Gmina Chojna, ul. Bałtycka, Chojna
+
| Buk pospolity || 1 || gmina Chojna, Rurka, przy ruinach młyna
 
|-
 
|-
−
| Topola biała || 1 || Gmina Chojna, Chojna, park
+
| Lipa drobnolistna || 1 || gmina Chojna, Rurka, przy ruinach młyna
 
|-
 
|-
−
| Topola czarna || 2 || Gmina Chojna, Chojna, park
+
| Cis pospolity || 1 || gmina Chojna, Jelenin
 
|-
 
|-
−
| Platan klonolistny „Platan Olbrzym” || 1 || Gmina Chojna, ul. Wojska Polskiego, Chojna
+
| Aleja dębów szypułkowych || - || gmina Chojna, Wzdłuż drogi Chojna – Nawodna – Szczecin
 
|-
 
|-
−
| Cis pospolity || 1 || Gmina Chojna, ul. Jagiellońska – Kościuszki, Chojna
+
| Głazy narzutowe „Bliźniaki” || 2|| gmina Chojna, Leśnictwo Kuropatniki
 
|-
 
|-
−
| Cis pospolity || 2 || Gmina Chojna, ul. Roosvelta, Chojna
+
| Dąb szypułkowy || 5 || gmina Gryfino, Leśnictwo Borzym
 
|-
 
|-
−
| Cis pospolity || 1 || Gmina Chojna, ul. Owocowa, Chojna
+
| Sosna pospolita || 1 || gmina Gryfino, Wyspa Koźla nad jeziorem Wełtyń
 
|-
 
|-
−
| Dąb bezszypułkowy || 1 || Gmina Chojna, ul. Owocowa, Chojna
+
| Cis pospolity || 2 || gmina Gryfino, Żórawki
 
|-
 
|-
−
| Cis pospolity || 3 || Gmina Chojna, ul. Wojska Polskiego, Chojna
+
| Świerk porośnięty bluszczem || 1 || gmina Gryfino, Żórawki
 
|-
 
|-
−
| Topola czarna || 4 || Gmina Chojna, ul. Szkolna, Chojna
+
| Krzywy las sosnowy || 0,50 ha || gmina Gryfino, Nowe Czarnowo koło Elektrowni Dolna Odra
 +
|-
 +
|dąb szypułkowy || 1 ||gmina Mieszkowice, Goszkówek 
 
|-
 
|-
−
| Grochodrzew || 1 || Gmina Chojna, ul. Jagiellońska, Chojna
+
|lipa drobnolistna || 1 ||gmina Mieszkowice, Goszkówek
 
|-
 
|-
−
| Topola biała || 1 || Gmina Chojna, ul. Kościuszki - Polna, Chojna
+
|żywotnik zachodni || 1 ||gmina Mieszkowice, Czelin 
 
|-
 
|-
−
| Aleja kasztanowca białego || - || Gmina Chojna, ul. B. Prusa, Chojna
+
|lipa drobnolistna || 1 ||gmina Mieszkowice, Czelin
 
|-
 
|-
−
| Topola czarna || 1 || Gmina Chojna, Przy drodze Chojna – Krajnik – Krzymów
+
|cis pospolity || 1 ||gmina Mieszkowice, Gozdowice
 
|-
 
|-
−
| Jałowiec pospolity || 1 || Gmina Chojna, Rejon jeziora Stoki
+
|dąb szypułkowy || 1 ||gmina Mieszkowice, Kłosów
 
|-
 
|-
−
| Dąb szypułkowy || 1 || Gmina Chojna, Mętno, przy remizie
+
|dąb szypułkowy || 1 ||gmina Mieszkowice, Siegniew
 
|-
 
|-
−
| Dąb szypułkowy || 1 || Gmina Chojna, Mętno, obok leśniczówki
+
|dąb szypułkowy, dąb bezszypułkowy || 2 ||gmina Mieszkowice, Siegniew
 
|-
 
|-
−
| Buk pospolity || 1 || Gmina Chojna, Rurka, przy ruinach młyna
+
|dąb bezszypułkowy || 1 ||gmina Mieszkowice, Siegniew
 
|-
 
|-
−
| Lipa drobnolistna || 1 || Gmina Chojna, Rurka, przy ruinach młyna
+
|dąb bezszypułkowy  || 4 ||gmina Mieszkowice, Siegniew
 
|-
 
|-
−
| Cis pospolity || 1 || Gmina Chojna, Jelenin
+
|dąb bezszypułkowy || 1 ||gmina Mieszkowice, Siegniew
 
|-
 
|-
−
| Aleja dębów szypułkowych || - || Gmina Chojna, Wzdłuż drogi Chojna – Nawodna – Szczecin
+
|dąb szypułkowy || 1 ||gmina Mieszkowice, Mieszkowice
 
|-
 
|-
−
| Głazy narzutowe „Bliźniaki” || 2|| Gmina Chojna, Leśnictwo Kuropatniki
+
|dąb szypułkowy || 1 ||gmina Mieszkowice, Stare Łysogórki
 
|-
 
|-
−
| Dąb szypułkowy || 5 || Gmina Gryfino, Leśnictwo Borzym
+
|dąb szypułkowy || 4 ||gmina Mieszkowice, Stare Łysogórki
 
|-
 
|-
−
| Sosna pospolita || 1 || Gmina Gryfino, Wyspa Koźla nad jeziorem Wełtyń
+
|dąb szypułkowy || 1 ||gmina Mieszkowice, Stare Łysogórki
 
|-
 
|-
−
| Cis pospolity || 2 || Gmina Gryfino, Żórawki
+
|dąb bezszypułkowy || 1 ||gmina Mieszkowice, Stare Łysogórki
 
|-
 
|-
−
| Świerk porośnięty bluszczem || 1 || Gmina Gryfino, Żórawki
+
|dąb bezszypułkowy || 1 ||gmina Mieszkowice, Stare Łysogórki
 
|-
 
|-
−
| Krzywy las sosnowy || 0,50 ha || Gmina Gryfino, Nowe Czarnowo koło Elektrowni Dolna Odra
+
|dąb szypułkowy || 1 ||gmina Mieszkowice, Stare Łysogórki
 
|-
 
|-
−
| Cis pospolity || 1 || Gmina Mieszkowice, Gozdowice
+
|dąb bezszypułkowy || 1 ||gmina Mieszkowice, Stare Łysogórki
 
|-
 
|-
−
|Buk pospolity || 1 || Gmina Stare Czarnowo, Puszcz Bukowa
+
|dąb szypułkowy || 2 ||gmina Mieszkowice, Stare Łysogórki
 
|-
 
|-
−
|Buk pospolity || 1 || Gmina Stare Czarnowo, Leśnictwo Lisia Miedza
+
|dąb bezszypułkowy || 1 ||gmina Mieszkowice, Stare Łysogórki
 
|-
 
|-
−
|Dąb szypułkowy || 6 || Gmina Stare Czarnowo, Puszcza Bukowa
+
|dąb szypułkowy || 5 ||gmina Mieszkowice, Stare Łysogórki
 
|-
 
|-
−
|Dąb szypułkowy || 1 || Gmina Stare Czarnowo, Stare Czarnowo
+
|dąb szypułkowy, dąb bezszypułkowy  || 2 ||gmina Mieszkowice, Stare Łysogórki
 
|-
 
|-
−
|Dąb szypułkowy || 1 || Gmina Stare Czarnowo, Podjuchy
+
|dąb szypułkowy || 1 ||gmina Mieszkowice, Stare Łysogórki
 
|-
 
|-
−
|Jedlica Duglasa || 1 || Gmina Stare Czarnowo, Osetno
+
|dąb szypułkowy || 1 ||gmina Mieszkowice, Stare Łysogórki
 
|-
 
|-
−
|Jesion Wyniosły || 2 || Gmina Stare Czarnowo, Puszcza Bukowa
+
|platan klonolistny || 1 ||gmina Mieszkowice, Wierzchlas
 +
|-
 +
|Buk pospolity || 1 || gmina Stare Czarnowo, Puszcz Bukowa
 +
|-
 +
|Buk pospolity || 1 || gmina Stare Czarnowo, Leśnictwo Lisia Miedza
 +
|-
 +
|Dąb szypułkowy || 6 || gmina Stare Czarnowo, Puszcza Bukowa
 +
|-
 +
|Dąb szypułkowy || 1 || gmina Stare Czarnowo, Stare Czarnowo
 +
|-
 +
|Dąb szypułkowy || 1 || gmina Stare Czarnowo, Podjuchy
 +
|-
 +
|Jedlica Duglasa || 1 || gmina Stare Czarnowo, Osetno
 +
|-
 +
|Jesion Wyniosły || 2 || gmina Stare Czarnowo, Puszcza Bukowa
 
|-  
 
|-  
−
|Dąb bezszypułkowy || 2 || Gmina Widuchowa, Rynica, park
+
|Dąb bezszypułkowy || 2 || gmina Widuchowa, Rynica, park
 
|-
 
|-
−
|Lipa szerokolistna || 1 || Gmina Widuchowa, Rynica, park
+
|Lipa szerokolistna || 1 || gmina Widuchowa, Rynica, park
 
|-
 
|-
−
|Kasztanowiec biały || 1 || Gmina Widuchowa, Rynica, park
+
|Kasztanowiec biały || 1 || gmina Widuchowa, Rynica, park
 
|-
 
|-
−
|Platan klonolistny || 1 || Gmina Widuchowa, Rynica, park
+
|Platan klonolistny || 1 || gmina Widuchowa, Rynica, park
 
|-
 
|-
−
|Sosna wejmutka || 1 || Gmina Widuchowa, Rynica, park
+
|Sosna wejmutka || 1 || gmina Widuchowa, Rynica, park
 
|-
 
|-
−
|Dąb szypułkowy || 2 || Gmina Widuchowa, Dębogóra, park
+
|Dąb szypułkowy || 2 || gmina Widuchowa, Dębogóra, park
 
|-
 
|-
−
|Topola kanadyjska || 1|| Gmina Widuchowa, Lubicz, park
+
|Topola kanadyjska || 1|| gmina Widuchowa, Lubicz, park
 
|-
 
|-
−
|Dąb szypułkowy || 1 || Gmina Widuchowa, Przy drodze w Marwicach
+
|Dąb szypułkowy || 1 || gmina Widuchowa, Przy drodze w Marwicach
 
|-
 
|-
−
|Cis pospolity || 1 || Gmina Widuchowa, ul. Grunwaldzka – Ogrodowa, Widuchowa
+
|Cis pospolity || 1 || gmina Widuchowa, ul. Grunwaldzka – Ogrodowa, Widuchowa
 
|-
 
|-
 
|}
 
|}
Linia 197: Linia 254:
 
==Historia==
 
==Historia==
  
−
Przed II wojną światową teren obecnego powiatu gryfińskiego leżał na terenie Niemiec i tworzył Landkreis Greifenhagen (powiat gryfiński). Kreis Greifenhagen istniał formalnie od stycznia [[1818]] roku, a powstał na mocy reform Steina i Hardenberga w ówczesnych Prusach. W październiku [[1939]] roku został znacząco powiększony o tereny po lewej stronie Odry (m.in. miejscowość Gartz), co wiązało się z likwidacją sąsiedniego powiatu Randow i inkorporacją części jego dotychczasowych terenów. Do końca II wojny światowej granica Landkreis Greifenhagen nie pokrywała się tym samym z obszarem obecnego powiatu gryfińskiego (jego dawne lewobrzeżne obszary leżą obecnie na terenie Niemiec).  
+
Przed II wojną światową teren obecnego powiatu gryfińskiego leżał na terenie Niemiec i wchodził w skład dwóch niemieckich powiatów: Landkreis Greifenhagen (powiat Gryfino) oraz Landkreis Königsberg/Neumark (powiat Chojna/Nowa Marchia). Landkreis Greifenhagen oraz Landkreis Königsberg/Neumark istniały formalnie od stycznia [[1818]] roku, a powstały na mocy reform Steina i Hardenberga w ówczesnych Prusach. W październiku [[1939]] roku Landkreis Greifenhagen został znacząco powiększony o tereny po lewej stronie Odry (m.in. miejscowość Gartz), co wiązało się z likwidacją sąsiedniego powiatu Randow i inkorporacją części jego dotychczasowych terenów. Po II wojnie światowej obszary leżące po lewej stronie Odry i wchodzące dotychczas w skład Landkreis Greifenhagen oraz Landkreis Königsberg/Neumark pozostały w granicach państwa niemieckiego.
 
[[Plik:Greifenhagen.png|thumb|170px|left|Landkreis Greifenhagen]]
 
[[Plik:Greifenhagen.png|thumb|170px|left|Landkreis Greifenhagen]]
  
−
W wyniku porozumień mocarstw po II wojnie światowej Polska otrzymała nowe, zachodnie nabytki terytorialne, określane mianen "Ziem Odzyskanych". [[14 marca]] [[1945]] roku Rząd Tymczasowy dokonał pierwszego podziału administracyjnego. Powstał Okręg Pomorze Zachodnie oraz Obwody (odpowiedniki powiatów).
+
W wyniku porozumień mocarstw po II wojnie światowej Polska otrzymała nowe, zachodnie nabytki terytorialne, określane mianem "Ziem Odzyskanych". [[14 marca]] [[1945]] roku Rząd Tymczasowy dokonał pierwszego podziału administracyjnego. Powstał Okręg Pomorze Zachodnie oraz Obwody (odpowiedniki powiatów).
 
[[Plik:Podział administracyjny do 1975.jpg|thumb|190px|right|podział administracyjny dawnego województwa szczecińskiego do 1975 roku]]
 
[[Plik:Podział administracyjny do 1975.jpg|thumb|190px|right|podział administracyjny dawnego województwa szczecińskiego do 1975 roku]]
  
Linia 209: Linia 266:
 
Na mocy rozporządzenia z dnia [[29 maja]] [[1946]] roku nastąpiła integracja administracyjna "nowych" obszarów z resztą kraju. Dostosowano wówczas nazewnictwo do tego, które obowiązywało na pozostałym terenie Polski. W ten sposób powstało województwo szczecińskie (zamiast okręgu Pomorze Zachodnie) oraz powiaty, w tym powiat gryfiński (zamiast obwodu Gryfin).
 
Na mocy rozporządzenia z dnia [[29 maja]] [[1946]] roku nastąpiła integracja administracyjna "nowych" obszarów z resztą kraju. Dostosowano wówczas nazewnictwo do tego, które obowiązywało na pozostałym terenie Polski. W ten sposób powstało województwo szczecińskie (zamiast okręgu Pomorze Zachodnie) oraz powiaty, w tym powiat gryfiński (zamiast obwodu Gryfin).
  
−
W pierwszym okresie, tj. do [[1948]] roku do powiatu gryfińskiego należała także część prawobrzeżnych dzielnic Szczecina (m.in. Podjuchy, Zdroje), które wskutek braku przepraw na Odrze zostały początkowo odcięte od stolicy województwa. Ogólnie granice powiatu w okresie PRL-u nie pokrywały się ze stanem obecnym. Obszar obecnego powiatu gryfińskiego tworzyły wówczas dwa powiaty: powiat gryfiński (północna część obecnego powiatu z 6 gminami) oraz powiat chojeński (południowa część obecnego powiatu z 7 gminami i stolicą w Dębnie).
+
W pierwszym okresie, tj. do [[1948]] roku do powiatu gryfińskiego należała także część prawobrzeżnych dzielnic Szczecina (m.in. Podjuchy, Zdroje), które wskutek braku przepraw na Odrze zostały początkowo odcięte od stolicy województwa. Ogólnie granice powiatu w okresie PRL-u nie pokrywały się ze stanem obecnym. Obszar obecnego powiatu gryfińskiego wchodził wówczas w skład dwóch powiatów: powiatu gryfińskiego (m.in. północna część obecnego powiatu z 6 gminami) oraz powiatu chojeńskiego (m.in. południowa część obecnego powiatu z 7 gminami i stolicą w Dębnie).
  
 
"Pierwotny"  powiat gryfiński istniał do [[1975]] roku. Wówczas wskutek nowej ustawy zniesiono powiaty wprowadzając dwustopniowy podział administracyjny i dzieląc kraj według nowego schematu na województwa (wprowadzono ich aż 49) oraz gminy i miasta.  
 
"Pierwotny"  powiat gryfiński istniał do [[1975]] roku. Wówczas wskutek nowej ustawy zniesiono powiaty wprowadzając dwustopniowy podział administracyjny i dzieląc kraj według nowego schematu na województwa (wprowadzono ich aż 49) oraz gminy i miasta.  
  
−
Powiaty (także powiat gryfiński w obecnej formie) przywrócono ponownie dopiero w [[1999]] roku w ramach kolejnej reformy administracyjnej (powstało wówczas także województwo zachodniopomorskie w miejsce województw - szczecińskiego i koszalińskiego). <ref>Historia, w: Powiat Gryfiński - oficjalna strona [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w:  http://www.gryfino.powiat.pl/index.php/o-powiecie/historia</ref>
+
Powiaty (także powiat gryfiński w obecnej formie) przywrócono ponownie dopiero w [[1999]] roku w ramach kolejnej reformy administracyjnej (powstało wówczas także województwo zachodniopomorskie w miejsce dotychczasowych województw - szczecińskiego i koszalińskiego). <ref>Historia, w: Powiat Gryfiński - oficjalna strona [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w:  http://www.gryfino.powiat.pl/index.php/o-powiecie/historia</ref>
  
 
==Samorząd==
 
==Samorząd==
Linia 226: Linia 283:
 
'''Rada Powiatu w Gryfinie:'''
 
'''Rada Powiatu w Gryfinie:'''
  
 +
* [[Gabriela Kotowicz]] - Przewodniczący Rady Powiatu w Gryfinie
 +
* [[Alicja Kordylasińska]] - Wiceprzewodniczący Rady Powiatu w Gryfinie
 +
* [[Henryk Kaczmar]] - Wiceprzewodniczący Rady Powiatu w Gryfinie 
 +
* [[Jerzy Miler]] - Wicestarosta Gryfiński
 
* [[Arkadiusz Augustyniak]] - Przewodniczący Komisji Spraw Społecznych, Sekretarz Komisji Rewizyjnej
 
* [[Arkadiusz Augustyniak]] - Przewodniczący Komisji Spraw Społecznych, Sekretarz Komisji Rewizyjnej
 +
* [[Rafał Mucha]] - Przewodniczący Komisji Budżetu i Gospodarki
 +
* [[Sławomir Terebecki]] - Przewodniczący Komisji Ochrony Cywilnej, Zagrożeń Nadzwyczajnych i Administracji Zespolonej
 +
* [[Robert Pankratow]] - Przewodniczący Komisji Rewizyjnej
 +
* [[Eugeniusz Stachera]] - Zastępca Przewodniczącego Komisji Rewizyjnej
 +
* [[Jan Podleśny]] - Członek Zarządu Powiatu
 +
* [[Roman Rataj]] - Członek Zarządu Powiatu
 +
* [[Jan Gładkow]] - Członek Zarządu Powiatu
 
* [[Piotr Bugajski]] - Radny
 
* [[Piotr Bugajski]] - Radny
 
* [[Ewa Dudar]] - Radny
 
* [[Ewa Dudar]] - Radny
 
* [[Wojciech Fedorowicz]] - Radny
 
* [[Wojciech Fedorowicz]] - Radny
−
* [[Jan Gładkow]] - Członek Zarządu Powiatu
 
 
* [[Zbigniew Głąbała]] - Radny
 
* [[Zbigniew Głąbała]] - Radny
−
* [[Leszek Jackiewicz]] - Radny
+
* [[Leszek Jackiewicz]] - Radny
−
* [[Henryk Kaczmar]] - Wiceprzewodniczący Rady Powiatu w Gryfinie
+
* [[Ryszard Niedźwiecki]] - Radny  
−
* [[Wojciech Konarski]] - Starosta Gryfiński
+
* [[Andrzej Szelążek]] - Radny
−
* [[Alicja Kordylasińska]] - Wiceprzewodniczący Rady Powiatu w Gryfinie
 
−
* [[Gabriela Kotowicz]] - Przewodniczący Rady Powiatu w Gryfinie
 
−
* [[Jerzy Miler]] - Wicestarosta Gryfiński
 
−
* [[Rafał Mucha]] - Przewodniczący Komisji Budżetu i Gospodarki
 
−
* [[Ryszard Niedźwiecki]] - Radny
 
−
* [[Robert Pankratow]] - Przewodniczący Komisji Rewizyjnej
 
−
* [[Jan Podleśny]] - Członek Zarządu Powiatu
 
−
* [[Roman Rataj]] - Członek Zarządu Powiatu
 
−
* [[Eugeniusz Stachera]] - Zastępca Przewodniczącego Komisji Rewizyjnej
 
−
* [[Sławomir Terebecki]] - Przewodniczący Komisji Ochrony Cywilnej, Zagrożeń Nadzwyczajnych i Administracji Zespolonej
 
 
* [[Labib Zair]] - Radny
 
* [[Labib Zair]] - Radny
 
* [[Jerzy Zgoda]] - Radny
 
* [[Jerzy Zgoda]] - Radny
  
−
Obecny skład samorządu wybrano w wyborach samorządowych VI kadencji, które odbyły się [[21 listopada]] [[2010]] roku. <ref>Praca Rady i Zarządu, w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/index.php?show=saad_bija&Itemid=137</ref>
+
Obecny skład samorządu wybrano w wyborach samorządowych VI kadencji, które odbyły się [[21 listopada]] [[2010]] roku. Początkowo rolę radnego pełnił także obecnie urzędujący starosta - [[Wojciech Konarski]]. W [[2013]] roku w specjalnym oświadczeniu Konarski zrzekł się mandatu. Podczas sesji Rady Powiatu z [[1 października]] [[2013]] roku ostatecznie zadecydowano o wygaśnięciu wspomnianego mandatu, wybierając jednocześnie na zwolnione miejsce [[Andrzej Szelążek|Andrzeja Szelążka]] - rekomendowanego przez Konarskiego. <ref>Praca Rady i Zarządu, w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/index.php?show=saad_bija&Itemid=137</ref> <ref>Szelążek za Konarskiego i Terebeckiego, w: Gazeta Chojeńska [online] [Przeglądany 5.11.2013] Dostępny w: http://www.gazetachojenska.pl/gazeta.php?numer=13-44&temat=4</ref>
  
 
== Gospodarka i infrastruktura ==
 
== Gospodarka i infrastruktura ==
−
'''Podmioty gospodarki narodowej wg rejestru REGON, stan na grudzień 2012:''' <ref>Bank Danych Lokalnych GUS (2012), w: Portret powiatu gryfińskiego [online] [Przeglądany 26.06.2013] Dostępny w: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/portret.dims </ref>
+
'''Podmioty gospodarki narodowej wg rejestru REGON, stan na grudzień 2012''' <ref>Bank Danych Lokalnych GUS (2012), w: Portret powiatu gryfińskiego [online] [Przeglądany 26.06.2013] Dostępny w: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/portret.dims </ref>
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
 
|-
 
|-
Linia 295: Linia 352:
 
|}
 
|}
  
−
'''Drogi krajowe i wojewódzkie na terenie powiatu (opis danego odcinka):''' <ref>K.Krzysztof, A.Gabrysiak, J. Jankowski "Program ochrony środowiska dla powiatu gryfińskiego" (2003), w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/ocka/pos_2003.pdf</ref>
+
'''Drogi krajowe i wojewódzkie na terenie powiatu''' <ref>K.Krzysztof, A.Gabrysiak, J. Jankowski "Program ochrony środowiska dla powiatu gryfińskiego" (2003), w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/ocka/pos_2003.pdf</ref>
  
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
Linia 326: Linia 383:
 
|}
 
|}
  
−
'''Kolej''': <ref>K.Krzysztof, A.Gabrysiak, J. Jankowski "Program ochrony środowiska dla powiatu gryfińskiego" (2003), w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/ocka/pos_2003.pdf</ref>
+
'''Kolej''' <ref>K.Krzysztof, A.Gabrysiak, J. Jankowski "Program ochrony środowiska dla powiatu gryfińskiego" (2003), w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/ocka/pos_2003.pdf</ref>
 
* linia kolejowa nr 273 relacji Szczecin–Gryfino–Wrocław (przebiega przez teren powiatu)
 
* linia kolejowa nr 273 relacji Szczecin–Gryfino–Wrocław (przebiega przez teren powiatu)
  
Linia 333: Linia 390:
  
 
* Biblioteka Publiczna (ul. Kościelna 24)
 
* Biblioteka Publiczna (ul. Kościelna 24)
−
* Gryfiński Dom Kultury - dyrekcja (ul. Szczecińska 17)
+
* Gryfiński Dom Kultury (ul. Szczecińska 17 oraz ul. Bolesława Chrobrego 48)
−
* Gryfiński Dom Kultury - budynek 2 - Pałacyk pod Lwami (ul. Bolesława Chrobrego 48)
 
 
* Kino "Gryf" ul. Szczecińska 17 <ref>Instytucje kultury, w: Wrota Gryfina - oficjalny serwis [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.gryfino.pl/WrotaGryfina/chapter_65025.asp</ref>
 
* Kino "Gryf" ul. Szczecińska 17 <ref>Instytucje kultury, w: Wrota Gryfina - oficjalny serwis [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.gryfino.pl/WrotaGryfina/chapter_65025.asp</ref>
  
 
W powiecie znajduje się również Rejon Pamięci Narodowej Siekierki - [[Stare Łysogórki]] - [[Gozdowice]] - [[Czelin]], związany z wydarzeniami 1945 roku ("forsowania Odry"), w tym dwa muzea:
 
W powiecie znajduje się również Rejon Pamięci Narodowej Siekierki - [[Stare Łysogórki]] - [[Gozdowice]] - [[Czelin]], związany z wydarzeniami 1945 roku ("forsowania Odry"), w tym dwa muzea:
  
−
* Muzeum I Armii Wojska Polskiego (nieopodal cmentarza wojennego I Armii Wojska Polskiego w Siekierkach)
+
* Muzeum Pamiątek I Armii Wojska Polskiego (nieopodal cmentarza wojennego I Armii Wojska Polskiego w [[Stare Łysogórki|Starych Łysogórkach]])
 
* Muzeum Wojsk Inżynieryjnych w Gozdowicach <ref>Rejon Pamięci Narodowej, w: Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.muzeum.kolobrzeg.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=85:wycieczka&catid=17:wydarzenia</ref>  
 
* Muzeum Wojsk Inżynieryjnych w Gozdowicach <ref>Rejon Pamięci Narodowej, w: Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.muzeum.kolobrzeg.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=85:wycieczka&catid=17:wydarzenia</ref>  
  
Linia 351: Linia 407:
 
* Gryfiński Festiwal Miejsc i Podróży "Włóczykij" (luty)
 
* Gryfiński Festiwal Miejsc i Podróży "Włóczykij" (luty)
 
* Festiwal Intymnych Form Artystycznych - FIFART (kwiecień)
 
* Festiwal Intymnych Form Artystycznych - FIFART (kwiecień)
−
* Dni Cedyni, m.in. Inscenizacja Bitwy pod Cedynią (czerwiec)
+
* Obchody "forsowanie Odry" (kwiecień)
 +
* Dni Cedyni, m.in. inscenizacja Bitwy pod Cedynią (czerwiec)
 
* Zderzenie Sztuk i Kultur "Sztukowanie" (wrzesień)
 
* Zderzenie Sztuk i Kultur "Sztukowanie" (wrzesień)
 
* Tydzień Żurawi (wrzesień/październik)<ref>Wydarzenia cykliczne, w: Wrota Gryfina - oficjalny serwis [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.gryfino.pl/WrotaGryfina/chapter_57301.asp</ref>
 
* Tydzień Żurawi (wrzesień/październik)<ref>Wydarzenia cykliczne, w: Wrota Gryfina - oficjalny serwis [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.gryfino.pl/WrotaGryfina/chapter_57301.asp</ref>
Linia 430: Linia 487:
  
 
==Sport==
 
==Sport==
−
Wykaz na podstawie informacji z Bazy Danych Lokalnych, stan na 2010 rok: <ref>Bank Danych Lokalnych GUS (2010), w: Portret powiatu gryfińskiego [online] [Przeglądany 26.06.2013] Dostępny w: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/portret.dims</ref>
+
Wykaz na podstawie informacji z Banku Danych Lokalnych, stan na 2010 rok: <ref>Bank Danych Lokalnych GUS (2010), w: Portret powiatu gryfińskiego [online] [Przeglądany 26.06.2013] Dostępny w: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/portret.dims</ref>
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
 
|-
 
|-
Linia 446: Linia 503:
 
* [[Energetyk Gryfino]] (piłka nożna - III liga 2012/2013, grupa: pomorsko-zachodniopomorska)
 
* [[Energetyk Gryfino]] (piłka nożna - III liga 2012/2013, grupa: pomorsko-zachodniopomorska)
 
* [[Odra Chojna]] (piłka nożna - Liga okręgowa 2012/2013, grupa: Szczecin)
 
* [[Odra Chojna]] (piłka nożna - Liga okręgowa 2012/2013, grupa: Szczecin)
 +
* [[Morzycko Moryń]] (piłka nożna - Liga okręgowa 2012/2013, grupa: Szczecin)
 
* [[Mieszko Mieszkowice]] (piłka nożna - Klasa okręgowa 2012/2013, grupa: Szczecin - południe)
 
* [[Mieszko Mieszkowice]] (piłka nożna - Klasa okręgowa 2012/2013, grupa: Szczecin - południe)
−
* [[Orzeł Trzcińsko Zdrój]] (piłka nożna - Klasa okręgowa 2012/2013, grupa: Szczecin - południe) <ref>90minut.pl - serwis piłkarski [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.90minut.pl/</ref>
+
* [[Zieloni Zielin]] (piłka nożna - Klasa okręgowa 2012/2013, grupa: Szczecin - południe)
 +
* [[Orzeł Trzcińsko-Zdrój]] (piłka nożna - Klasa okręgowa 2012/2013, grupa: Szczecin - południe) <ref>90minut.pl - serwis piłkarski [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.90minut.pl/</ref>
  
 
==Turystyka==
 
==Turystyka==
Linia 455: Linia 514:
 
* Europejski Szlak Gotyku Ceglanego ([[Chojna]] - kościół Mariacki)
 
* Europejski Szlak Gotyku Ceglanego ([[Chojna]] - kościół Mariacki)
  
−
Powiat słynie również z Rejonu Pamięci Narodowej ([[Stare Łysogórki]] - [[Gozdowice]] - [[Czelin]]), upamiętniającego wydarzenia z 1945 roku (przeprawę przez Odrę). Oprócz dwóch jednostek muzealnych (Muzeum I Armii Wojska Polskiego w Siekierkach i Muzeum Wojsk Inżynieryjnych w [[Gozdowice|Gozdowicach]]), znajduje się w regionie cmentarz wojenny I Armii Wojska Polskiego w Siekierkach, a także pomnik sapera w Gozdowicach. W [[Czelin|Czelinie]] wybudowano obelisk upamiętniający pierwszy słup graniczny, który [[27 lutego]] [[1945]] roku żołnierze 6 Samodzielnego Batalionu Pontonowo-Mostowego wbili nad rzeką.  
+
Powiat słynie również z Rejonu Pamięci Narodowej ([[Stare Łysogórki]] - [[Gozdowice]] - [[Czelin]]), upamiętniającego wydarzenia z 1945 roku ("forsowanie" Odry). Oprócz dwóch jednostek muzealnych (Muzeum Pamiątek I Armii Wojska Polskiego w [[Stare Łysogórki|Starych Łysogórkach]] i Muzeum Wojsk Inżynieryjnych w [[Gozdowice|Gozdowicach]]), znajduje się w regionie cmentarz wojenny I Armii Wojska Polskiego w [[Stare Łysogórki|Starych Łysogórkach]], a także pomnik sapera w Gozdowicach. W [[Czelin|Czelinie]] wybudowano obelisk upamiętniający pierwszy słup graniczny, który [[27 lutego]] [[1945]] roku żołnierze 6 Samodzielnego Batalionu Pontonowo-Mostowego wbili nad rzeką.  
  
 
Nieopodal Cedyni znajduje się Góra Czcibora w monumentem na szczycie oraz ozdobną mozaiką przy wejściu, która powstała w 1000 rocznicę ([[1972]]) bitwy pod Cedynią ([[972]]), Rozpościera się stąd widok na całą najbliższą okolicę.
 
Nieopodal Cedyni znajduje się Góra Czcibora w monumentem na szczycie oraz ozdobną mozaiką przy wejściu, która powstała w 1000 rocznicę ([[1972]]) bitwy pod Cedynią ([[972]]), Rozpościera się stąd widok na całą najbliższą okolicę.
Linia 510: Linia 569:
  
 
==System ochrony zdrowia==
 
==System ochrony zdrowia==
−
Wykaz na podstawie informacji z Bazy Danych Lokalnych, stan na 2010 rok:  <ref>Bank Danych Lokalnych GUS (2010), w: Portret powiatu gryfińskiego [online] [Przeglądany 26.06.2013] Dostępny w: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/portret.dims </ref>
+
Wykaz na podstawie informacji z Banku Danych Lokalnych, stan na 2010 rok:  <ref>Bank Danych Lokalnych GUS (2010), w: Portret powiatu gryfińskiego [online] [Przeglądany 26.06.2013] Dostępny w: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/portret.dims </ref>
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
 
|-
 
|-
Linia 535: Linia 594:
  
 
==Herb==
 
==Herb==
−
[[Plik:POL powiat gryfiński COA.svg|thumb|120px|right|herb powiatu gryfińskiego ]]  
+
[[Plik:Powiat gryfińskisvg.png|thumb|120px|right|herb powiatu gryfińskiego]]  
 
Herb powiatu gryfińskiego tworzy tarcza dwudzielna w pas.  
 
Herb powiatu gryfińskiego tworzy tarcza dwudzielna w pas.  
  
Linia 544: Linia 603:
 
==Miasta i gminy (wykaz)==
 
==Miasta i gminy (wykaz)==
 
W skład powiatu gryfińskiego pod względem administracyjnym wchodzi 9 gmin (6 gmin miejsko-wiejskich i 3 gminy wiejskie):
 
W skład powiatu gryfińskiego pod względem administracyjnym wchodzi 9 gmin (6 gmin miejsko-wiejskich i 3 gminy wiejskie):
−
* [[Gmina Banie]]
+
 
 +
gminy miejsko-wiejskie
 +
 
 
* [[Gmina Cedynia]]
 
* [[Gmina Cedynia]]
 
* [[Gmina Chojna]]
 
* [[Gmina Chojna]]
Linia 550: Linia 611:
 
* [[Gmina Mieszkowice]]
 
* [[Gmina Mieszkowice]]
 
* [[Gmina Moryń]]
 
* [[Gmina Moryń]]
−
* [[Gmina Stare Czarnowo]]
+
* [[Gmina Trzcińsko-Zdrój]] <ref>Gminy, w: Powiat Gryfiński - oficjalna strona [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.gryfino.powiat.pl/index.php/gminy</ref>
−
* [[Gmina Trzcińsko-Zdrój]]
 
−
* [[Gmina Widuchowa]] <ref>Gminy, w: Powiat Gryfiński - oficjalna strona [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.gryfino.powiat.pl/index.php/gminy</ref>
 
  
 +
gminy wiejskie
  
−
* [[Gryfino|Miasto Gryfino]]
+
* [[Gmina Banie]]
−
* [[Cedynia|Miasto Cedynia]]
+
* [[Gmina Stare Czarnowo]]
−
* [[Chojna|Miasto Chojna]]
+
* [[Gmina Widuchowa]] <ref>O powiecie. Ludność, w: Powiat Gryfiński - oficjalna strona [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.gryfino.powiat.pl/old/index.php?show=opo_lusc</ref>
−
* [[Mieszkowice|Miasto Mieszkowice]]
 
−
* [[Moryń|Miasto Moryń]]
 
−
* [[Trzcińsko-Zdrój|Miasto Trzcińsko-Zdrój]] <ref>O powiecie. Ludność, w: Powiat Gryfiński - oficjalna strona [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.gryfino.powiat.pl/old/index.php?show=opo_lusc</ref>
 
  
 
==Przypisy==
 
==Przypisy==
Linia 566: Linia 623:
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
 +
* Dudowie M. i T., ''Dolina Dolnej Odry'', Wydawnictwo REGION, Gdynia 2008.
 +
* Gałaj-Dempniak R., Skrycki R. (red.), ''Gryfino i okolice na przestrzeni wieków'', Wydawnictwo Kadruk - Biblioteka Publiczna, Szczecin-Gryfino 2009.
 +
* Kociuba J., ''Pomorze. Praktyczny przewodnik turystyczny po ziemiach Księstwa Pomorskiego'', Walkowska Wydawnictwo, Szczecin 2012.
 +
* Kołosowski P. (red), ''Dzieje Gryfina i okolic'', Gmina Gryfino, Gryfino 2005.
 +
* Kosacki J.M., ''Ziemia Szczecińska. Ziemia Chojeńska i Pyrzycka'', Szczecińska Agencja Turystyczna "Sat", Szczecin 1995.
 +
* Kozłowski K., ''Pomorze Zachodnie w latach 1945-2010'', Wydawnictwo Kadruk, Szczecin 2012.
 +
* Machałek M., ''Przemiany wsi zachodniopomorskiej w latach 1945-1956'', Muzeum Narodowe w Szczecinie, Szczecin 2012.
 +
* Migdalski P., ''...w tej strażnicy Rzeczypospolitej. Rejon Pamięci Narodowe Cedynia-Gozdowice-Siekierki'', Szczecin-Poznań 2007.
 +
* Miśkiewicz B. (red.), ''Z dziejów wojennych Pomorza Zachodniego. Cedynia 972-Siekierki 1945'', Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1972.
 
* Opracowanie zbiorowe, ''Polska niezwykła. Zachodniopomorskie'', Demart Wydawnictwo, Warszawa 2008.
 
* Opracowanie zbiorowe, ''Polska niezwykła. Zachodniopomorskie'', Demart Wydawnictwo, Warszawa 2008.
−
* Kociuba J., ''Pomorze. Praktyczny przewodnik turystyczny po ziemiach Księstwa Pomorskiego'', Walkowska Wydawnictwo, Szczecin 2010.
+
* Piskorski J.M. (red.), ''Pomorze Zachodnie poprzez wieki'', Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie, Szczecin 1999.
−
* Dudowie M. i T., ''Dolina Dolnej Odry'', Wydawnictwo REGION, Gdynia 2008.
+
* Rymar E., ''Z dawnych dziejów przyodrzańskiej Nowej Marchii'', Stowarzyszenie Historyczno-Kulturalne "Terra Incognita", Chojna 2012.
 +
* Woźniak B., ''Mieszkowice'', Oficyna IN PLUS, Wołczkowo 2003.
  
 
== Linki zewnętrzne ==
 
== Linki zewnętrzne ==
 
* Bank Danych Lokalnych - http://www.stat.gov.pl/bdl
 
* Bank Danych Lokalnych - http://www.stat.gov.pl/bdl
−
* Powiat gryfiński - http://www.gryfino.powiat.pl
+
* Powiat Gryfiński - http://www.gryfino.powiat.pl
 
* Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie - http://bip.gryfino.powiat.pl/
 
* Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie - http://bip.gryfino.powiat.pl/
 +
* Portal igryfino.pl - http://www.gryfino.pl
 +
* Gazeta Gryfińska - strona internetowa - http://www.gryfinska.pl/
 +
* Forum mieszkańców Gryfina - http://www.gryfino.info/
 +
* Portal Chojna24.pl - http://chojna24.pl
 +
* Gazeta Chojeńska - strona internetowa - http://www.gazetachojenska.pl
 +
* Rocznik Chojeński - strona internetowa - http://www.rocznikchojenski.pl
 +
* Portal Cedynia bez cenzury - http://www.cedyniabezcenzury.pl
 +
* Portal neumark.pl - http://neumark.pl
 +
* Niezależne forum Mieszkowic - http://mieszkowice.p2a.pl/
  
 
== Zobacz też ==
 
== Zobacz też ==
Linia 593: Linia 669:
 
* [[powiat świdwiński]]
 
* [[powiat świdwiński]]
 
* [[powiat wałecki]]
 
* [[powiat wałecki]]
 +
 +
{{AutorP|[[User:Stau|Jan Skolimowski]]}}
 +
 
{{Powiat gryfiński}}
 
{{Powiat gryfiński}}
−
 
 
{{Województwo zachodniopomorskie}}
 
{{Województwo zachodniopomorskie}}
−
[[Kategoria:Gmina Gryfino]]
+
[[Kategoria:Powiat gryfiński]]
 +
[[Kategoria:Pomeranica]]
 
{{DEFAULTSORT:Gryfino}}
 
{{DEFAULTSORT:Gryfino}}

Aktualna wersja na dzień 23:14, 2 gru 2014

Powiat gryfiński
Powiat gryfiński
podział administracyjny powiatu gryfińskiego
Siedziba władz Gryfino
Liczba gmin 6 (miejsko-wiejskie);
3 (wiejskie)
Strona internetowa powiatu.

Powiat gryfiński – powiat w województwie zachodniopomorskim, utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Siedzibą władz powiatu jest miasto Gryfino (adres Starostwa Powiatowego - ul. Sprzymierzonych 4).

Geografia

schemat powiatów - województwo zachodniopomorskie

Powierzchnia powiatu wynosi 18 6911 ha. Powiat na zachodnie graniczy z rzeką Odrą i granicą państwa polskiego. Na północy przylega do granicy miasta Szczecin oraz powiatu polickiego. Na północny wschód od powiatu gryfińskiego znajduje się powiat stargardzki, na wschodzie powiat pyrzycki, a na południowym wschodzie i południu powiat myśliborski. [1]

Położenie

Powiat swoim obszarem obejmuje siedem mezoregionów (jednostek obejmujących większy teren o zbliżonych cechach środowiskowo-krajobrazowych) wchodzących w skład podprowincji Pobrzeży Południowobałtyckich.

Północna część powiatu położona jest w czterech mezoregionach Wzgórz Bukowych, Doliny Dolnej Odry, Równiny Wełtyńskiej i Równiny Pyrzycko-Stargardzkiej.

Centralna część powiatu obejmuje swoim obszarem mezoregion Pojezierza Myśliborskiego.

Południowa część powiatu leży na terenach mezoregionów Równiny Gorzowskiej oraz Kotliny Freienwaldzkiej. [2]

Klimat

Powiat gryfiński pod względem klimatycznym podzielono na dwa obszary ze względu na dzielnice klimatyczne.

Północna część powiatu jest stosunkowo ciepła i sucha. Pokrywa śnieżna występuje 40 – 60 dni, a średni opad roczny wynosi 450 – 600 mm. Liczba godzin słonecznych jest stosunkowo duża. Przebieg średnich temperatur miesięcznych wyznacza dwa ważne dla rolnictwa okresy: gospodarczy i wegetacyjny. Okres gospodarczy rozpoczyna się między 16 a 20 marca, a kończy między 27 listopada, a 4 grudnia. Trwa więc 252 do 262 dni. Okres wegetacyjny zaczyna się natomiast na przełomie marca i kwietnia, a kończy w pierwszej dekadzie listopada i trwa od 217 do 223 dni.

Klimat w części południowej powiatu ma charakter przejściowy pomiędzy chłodnym i dość wilgotnym klimatem morskim, a suchym i ciepłym klimatem charakteryzującym dorzecza środkowej Warty i środkowej Wisły. Dni z przymrozkami jest tutaj ponad 100, a opady wynoszą średniorocznie około 550 mm. Czas trwania pokrywy śnieżnej, tak samo jak na północy powiatu, trwa od 40 do 60 dni. Pod względem czasu trwania okresu wegetacji część południowa nie różni się bardzo od północy regionu. Okres wegetacji zaczyna się z początkiem kwietnia i kończy się z początkiem listopada.

Temperatury powietrza w obydwu dzielnicach klimatycznych są zbliżone. Wynoszą średnio w ciągu roku ok. 9 stopni Celcjusza. [3]

Obiekty fizjograficzne

Sieć rzeczną powiatu gryfińskiego tworzy rzeka Odra i jej dopływy, rzeki: Kurzyca, Słubia, Rurzyca, Tywa.

  • Kurzyca - jej początek znajduje się na południe od Białęgi. Około 5 km przed ujściem rzeka wpływa do Doliny Odry. Całkowita długość rzeki wynosi 22,3 km.
  • Słubia - rzeka wypływa z jeziora Białęgi. Na całej swojej długości Słubia nie przyjmuje istotniejszych dopływów. Rzeka przepływa przez szereg jezior, z których największe to Morzycko i Narost. Całkowita długość rzeki wynosi 30,2 km.
  • Tywa - jej źródło znajduje się w rejonie wsi Góralice. Rzeka przepływa przez szereg jezior, z których największe to jezioro Długie na terenie gminy Banie. Całkowita długość rzeki wynosi 47,9 km.
  • Rurzyca - bierze swój początek ok. 3 km od miejscowości Gogolice. Powyżej Trzcińska-Zdroju rzeka przepływa przez Jezioro Klasztorne i Trzygłowskie. Całkowita długość rzeki wynosi 43,6 km. [4]

Do największych jezior na terenie powiatu należą:

  • Długie
  • Morzycko
  • Wełtyń
  • Będgoszcz
  • Mętno [5]

Przyroda

Lasy [6]

Lasy w powiecie gryfińskim zajmują znaczną część jego obszaru. Ich powierzchnia wynosi 63 932 ha, co stanowi 34% całkowitej powierzchni powiatu. Zarządzają nimi Lasy Państwowe – Nadleśnictwa Gryfino, Chojna, Myślibórz, Mieszkowice, Różańsko oraz Dębno.

Parki krajobrazowe [7]

  • Cedyński Park Krajobrazowy - utworzony 1 kwietnia 1993 roku. Ulokowany nad Odrą. Jego powierzchnia wynosi ponad 30 850 ha. W całości leży na terenie powiatu gryfińskiego. Na terenie parku znajdują się Wzgórza Krzymowskie. Ochronie gatunkowej podlega tutaj 45 gatunków roślin m.in. cis pospolity, jarząb brekinia, storczyk purpurowy. [8] [9]
  • Szczeciński Park Krajobrazowy „Puszcza Bukowa” - utworzony 4 listopada 1981 roku. Powierzchnia Parku wynosi obecnie 9 096 ha. Puszcza Bukowa jest zwartym kompleksem leśnym.
  • Park Krajobrazowy „Dolina Dolnej Odry” - powołany 1 kwietnia 1993 roku. Park leży między Odrą Zachodnią i Odrą Wschodnią, obejmuje zatem obszar Międzyodrza. Powierzchnia parku wynosi obecnie 6009 ha. Park jest miejscem, gdzie występuje przyroda powiązana ze środowiskiem wodnym i bagiennym. [10]

Rezerwaty przyrody [11]

  • Bielinek
  • Olszyna Źródliskowa pod Lubiechowem Dolnym
  • Dąbrowa Krzymowska
  • Olszyny Ostrowskie
  • Dolina Świergotki
  • Wrzosowiska Cedyńskie
  • Jeziora Siegniewskie
  • Bukowe Zdroje im. prof. dr hab. Tadeusza Dominika
  • Buczynowe Wąwozy
  • Kołowskie Parowy im. Józefa Lewandowskego
  • Trawiasta Buczyna im. prof. Stefana Kownasa
  • Źródliskowa Buczyna im. Jerzego Jackowskiego
  • Rezerwat faunistyczny wzdłuż Słubi

Pomniki przyrody [12] [13] [14] [15] [16]

Nazwa gatunkowa Ilość Lokalizacja
Dąb szypułkowy 1 gmina Banie, Leśnictwo Babinek
Dąb szypułkowy 2 gmina Banie, Leśnictwo Swobnica
Dąb szypułkowy 1 gmina Banie, Plac przy Urzędzie Gminy Banie
Lipa 1 gmina Banie, ul. Brzozowa, Banie
Dąb szypułkowy 2 gmina Cedynia, Przy drodze w Lubiechowie Dolnym
Dąb 2 gmina Cedynia, Lubiechów Dolny
Cis pospolity 1 gmina Cedynia, Plac Wolności, Cedynia
Lipa drobnolistna 1 gmina Cedynia, Radostów, park
Cis pospolity 1 gmina Cedynia, Radostów, park
Cis pospolity 1 gmina Cedynia, Stary Kostrzynek
Dąb szypułkowy 1 gmina Cedynia, Osinów Dolny
Ciepłolubna Wydma - gmina Cedynia, Siekierki
Ostnicowa Skarpa - gmina Cedynia, Siekierki
Dąb szypułkowy 1 gmina Chojna, Skrzyżowanie dróg Chojna – Krajnik – Krzymów
Cis pospolity 1 gmina Chojna, ul. Bałtycka, Chojna
Topola biała 1 gmina Chojna, Chojna, park
Topola czarna 2 gmina Chojna, Chojna, park
Platan klonolistny „Platan Olbrzym” 1 gmina Chojna, ul. Wojska Polskiego, Chojna
Cis pospolity 1 gmina Chojna, ul. Jagiellońska – Kościuszki, Chojna
Cis pospolity 2 gmina Chojna, ul. Roosvelta, Chojna
Cis pospolity 1 gmina Chojna, ul. Owocowa, Chojna
Dąb bezszypułkowy 1 gmina Chojna, ul. Owocowa, Chojna
Cis pospolity 3 gmina Chojna, ul. Wojska Polskiego, Chojna
Topola czarna 4 gmina Chojna, ul. Szkolna, Chojna
Grochodrzew 1 gmina Chojna, ul. Jagiellońska, Chojna
Topola biała 1 gmina Chojna, ul. Kościuszki - Polna, Chojna
Aleja kasztanowca białego - gmina Chojna, ul. B. Prusa, Chojna
Topola czarna 1 gmina Chojna, Przy drodze Chojna – Krajnik – Krzymów
Jałowiec pospolity 1 gmina Chojna, Rejon jeziora Stoki
Dąb szypułkowy 1 gmina Chojna, Mętno, przy remizie
Dąb szypułkowy 1 gmina Chojna, Mętno, obok leśniczówki
Storczykowa Skarpa - gmina Chojna, Nawodna
Buk pospolity 1 gmina Chojna, Rurka, przy ruinach młyna
Lipa drobnolistna 1 gmina Chojna, Rurka, przy ruinach młyna
Cis pospolity 1 gmina Chojna, Jelenin
Aleja dębów szypułkowych - gmina Chojna, Wzdłuż drogi Chojna – Nawodna – Szczecin
Głazy narzutowe „Bliźniaki” 2 gmina Chojna, Leśnictwo Kuropatniki
Dąb szypułkowy 5 gmina Gryfino, Leśnictwo Borzym
Sosna pospolita 1 gmina Gryfino, Wyspa Koźla nad jeziorem Wełtyń
Cis pospolity 2 gmina Gryfino, Żórawki
Świerk porośnięty bluszczem 1 gmina Gryfino, Żórawki
Krzywy las sosnowy 0,50 ha gmina Gryfino, Nowe Czarnowo koło Elektrowni Dolna Odra
dąb szypułkowy 1 gmina Mieszkowice, Goszkówek
lipa drobnolistna 1 gmina Mieszkowice, Goszkówek
żywotnik zachodni 1 gmina Mieszkowice, Czelin
lipa drobnolistna 1 gmina Mieszkowice, Czelin
cis pospolity 1 gmina Mieszkowice, Gozdowice
dąb szypułkowy 1 gmina Mieszkowice, Kłosów
dąb szypułkowy 1 gmina Mieszkowice, Siegniew
dąb szypułkowy, dąb bezszypułkowy 2 gmina Mieszkowice, Siegniew
dąb bezszypułkowy 1 gmina Mieszkowice, Siegniew
dąb bezszypułkowy 4 gmina Mieszkowice, Siegniew
dąb bezszypułkowy 1 gmina Mieszkowice, Siegniew
dąb szypułkowy 1 gmina Mieszkowice, Mieszkowice
dąb szypułkowy 1 gmina Mieszkowice, Stare Łysogórki
dąb szypułkowy 4 gmina Mieszkowice, Stare Łysogórki
dąb szypułkowy 1 gmina Mieszkowice, Stare Łysogórki
dąb bezszypułkowy 1 gmina Mieszkowice, Stare Łysogórki
dąb bezszypułkowy 1 gmina Mieszkowice, Stare Łysogórki
dąb szypułkowy 1 gmina Mieszkowice, Stare Łysogórki
dąb bezszypułkowy 1 gmina Mieszkowice, Stare Łysogórki
dąb szypułkowy 2 gmina Mieszkowice, Stare Łysogórki
dąb bezszypułkowy 1 gmina Mieszkowice, Stare Łysogórki
dąb szypułkowy 5 gmina Mieszkowice, Stare Łysogórki
dąb szypułkowy, dąb bezszypułkowy 2 gmina Mieszkowice, Stare Łysogórki
dąb szypułkowy 1 gmina Mieszkowice, Stare Łysogórki
dąb szypułkowy 1 gmina Mieszkowice, Stare Łysogórki
platan klonolistny 1 gmina Mieszkowice, Wierzchlas
Buk pospolity 1 gmina Stare Czarnowo, Puszcz Bukowa
Buk pospolity 1 gmina Stare Czarnowo, Leśnictwo Lisia Miedza
Dąb szypułkowy 6 gmina Stare Czarnowo, Puszcza Bukowa
Dąb szypułkowy 1 gmina Stare Czarnowo, Stare Czarnowo
Dąb szypułkowy 1 gmina Stare Czarnowo, Podjuchy
Jedlica Duglasa 1 gmina Stare Czarnowo, Osetno
Jesion Wyniosły 2 gmina Stare Czarnowo, Puszcza Bukowa
Dąb bezszypułkowy 2 gmina Widuchowa, Rynica, park
Lipa szerokolistna 1 gmina Widuchowa, Rynica, park
Kasztanowiec biały 1 gmina Widuchowa, Rynica, park
Platan klonolistny 1 gmina Widuchowa, Rynica, park
Sosna wejmutka 1 gmina Widuchowa, Rynica, park
Dąb szypułkowy 2 gmina Widuchowa, Dębogóra, park
Topola kanadyjska 1 gmina Widuchowa, Lubicz, park
Dąb szypułkowy 1 gmina Widuchowa, Przy drodze w Marwicach
Cis pospolity 1 gmina Widuchowa, ul. Grunwaldzka – Ogrodowa, Widuchowa

Historia

Przed II wojną światową teren obecnego powiatu gryfińskiego leżał na terenie Niemiec i wchodził w skład dwóch niemieckich powiatów: Landkreis Greifenhagen (powiat Gryfino) oraz Landkreis Königsberg/Neumark (powiat Chojna/Nowa Marchia). Landkreis Greifenhagen oraz Landkreis Königsberg/Neumark istniały formalnie od stycznia 1818 roku, a powstały na mocy reform Steina i Hardenberga w ówczesnych Prusach. W październiku 1939 roku Landkreis Greifenhagen został znacząco powiększony o tereny po lewej stronie Odry (m.in. miejscowość Gartz), co wiązało się z likwidacją sąsiedniego powiatu Randow i inkorporacją części jego dotychczasowych terenów. Po II wojnie światowej obszary leżące po lewej stronie Odry i wchodzące dotychczas w skład Landkreis Greifenhagen oraz Landkreis Königsberg/Neumark pozostały w granicach państwa niemieckiego.

Landkreis Greifenhagen

W wyniku porozumień mocarstw po II wojnie światowej Polska otrzymała nowe, zachodnie nabytki terytorialne, określane mianem "Ziem Odzyskanych". 14 marca 1945 roku Rząd Tymczasowy dokonał pierwszego podziału administracyjnego. Powstał Okręg Pomorze Zachodnie oraz Obwody (odpowiedniki powiatów).

podział administracyjny dawnego województwa szczecińskiego do 1975 roku

"Grupa gryfińska" z świeżo mianowanym, Pełnomocnikiem Rządu na Obwód Gryfin - Edwardem Kunikiem rozpoczęła oficjalne urzędowanie w Gryfinie 12 maja 1945 roku. Funkcję tę następnie piastował Jan Daszyński.

W pierwszych latach asymilacją regionu z pozostałym obszarem Polski zajmowało się Ministerstwo Ziem Odzyskanych z Władysławem Gomułką na czele (listopad 1945 - styczeń 1949).

Na mocy rozporządzenia z dnia 29 maja 1946 roku nastąpiła integracja administracyjna "nowych" obszarów z resztą kraju. Dostosowano wówczas nazewnictwo do tego, które obowiązywało na pozostałym terenie Polski. W ten sposób powstało województwo szczecińskie (zamiast okręgu Pomorze Zachodnie) oraz powiaty, w tym powiat gryfiński (zamiast obwodu Gryfin).

W pierwszym okresie, tj. do 1948 roku do powiatu gryfińskiego należała także część prawobrzeżnych dzielnic Szczecina (m.in. Podjuchy, Zdroje), które wskutek braku przepraw na Odrze zostały początkowo odcięte od stolicy województwa. Ogólnie granice powiatu w okresie PRL-u nie pokrywały się ze stanem obecnym. Obszar obecnego powiatu gryfińskiego wchodził wówczas w skład dwóch powiatów: powiatu gryfińskiego (m.in. północna część obecnego powiatu z 6 gminami) oraz powiatu chojeńskiego (m.in. południowa część obecnego powiatu z 7 gminami i stolicą w Dębnie).

"Pierwotny" powiat gryfiński istniał do 1975 roku. Wówczas wskutek nowej ustawy zniesiono powiaty wprowadzając dwustopniowy podział administracyjny i dzieląc kraj według nowego schematu na województwa (wprowadzono ich aż 49) oraz gminy i miasta.

Powiaty (także powiat gryfiński w obecnej formie) przywrócono ponownie dopiero w 1999 roku w ramach kolejnej reformy administracyjnej (powstało wówczas także województwo zachodniopomorskie w miejsce dotychczasowych województw - szczecińskiego i koszalińskiego). [17]

Samorząd

Zarząd Powiatu w Gryfinie:

Rada Powiatu w Gryfinie:

Obecny skład samorządu wybrano w wyborach samorządowych VI kadencji, które odbyły się 21 listopada 2010 roku. Początkowo rolę radnego pełnił także obecnie urzędujący starosta - Wojciech Konarski. W 2013 roku w specjalnym oświadczeniu Konarski zrzekł się mandatu. Podczas sesji Rady Powiatu z 1 października 2013 roku ostatecznie zadecydowano o wygaśnięciu wspomnianego mandatu, wybierając jednocześnie na zwolnione miejsce Andrzeja Szelążka - rekomendowanego przez Konarskiego. [18] [19]

Gospodarka i infrastruktura

Podmioty gospodarki narodowej wg rejestru REGON, stan na grudzień 2012 [20]

Sekcja PKD Liczba podmiotów
Sekcja A - Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 446
Sekcja B - Górnictwo i wydobywanie 4
Sekcja C - Przetwórstwo przemysłowe 746
Sekcja D - Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych 13
Sekcja E - Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją 20
Sekcja F - Budownictwo 1588
Sekcja G - Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych 2173
Sekcja H - Transport i gospodarka magazynowa 551
Sekcja I - Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 270
Sekcja J - Informacja i komunikacja 81
Sekcja K - Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 174
Sekcja L - Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości 297
Sekcja M - Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 377
Sekcja N - Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca 223
Sekcja O - Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne 75
Sekcja P - Edukacja 214
Sekcja Q - Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 356
Sekcja R - Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją 186
Sekcja S i T - Pozostała działalność usługowa 551

Drogi krajowe i wojewódzkie na terenie powiatu [21]

Numer drogi Długość (km) Nazwa
Drogi krajowe
3 14 Szczecin – Pyrzyce
26 27,02 Krajnik Dolny – Chojna – Rów
31 75,93 Radziszewo – Gryfino – Chojna – Mieszkowice – Boleszkowice
A-6 1,70 Kołbaskowo – Radziszewo
Drogi Wojewódzkie
119 10,62 Radziszewo – Gardno
120 33,42 granica Państwa – Stare Czarnowo – Kołbacz
121 19,60 Pniewo – Banie – Rów
122 29,45 Krajnik Dolny – Pyrzyce
124 27,90 granica Państwa – Ławy
125 33,90 granica Państwa – Wierzchlas

Kolej [22]

  • linia kolejowa nr 273 relacji Szczecin–Gryfino–Wrocław (przebiega przez teren powiatu)

Kultura

Na terenie powiatu znajduje się wiele instytucji kultury, ulokowanych m.in. w jego stolicy - Gryfinie:

  • Biblioteka Publiczna (ul. Kościelna 24)
  • Gryfiński Dom Kultury (ul. Szczecińska 17 oraz ul. Bolesława Chrobrego 48)
  • Kino "Gryf" ul. Szczecińska 17 [23]

W powiecie znajduje się również Rejon Pamięci Narodowej Siekierki - Stare Łysogórki - Gozdowice - Czelin, związany z wydarzeniami 1945 roku ("forsowania Odry"), w tym dwa muzea:

  • Muzeum Pamiątek I Armii Wojska Polskiego (nieopodal cmentarza wojennego I Armii Wojska Polskiego w Starych Łysogórkach)
  • Muzeum Wojsk Inżynieryjnych w Gozdowicach [24]

Pozostałe, ważniejsze instytucje kultury:

  • Muzeum Regionalne w Cedyni (pl. Wolności 4)
  • Cedyński Ośrodek Kultury i Sportu (pl. Wolności 4)[25]

Ważniejsze imprezy cykliczne:

  • Gryfiński Festiwal Miejsc i Podróży "Włóczykij" (luty)
  • Festiwal Intymnych Form Artystycznych - FIFART (kwiecień)
  • Obchody "forsowanie Odry" (kwiecień)
  • Dni Cedyni, m.in. inscenizacja Bitwy pod Cedynią (czerwiec)
  • Zderzenie Sztuk i Kultur "Sztukowanie" (wrzesień)
  • Tydzień Żurawi (wrzesień/październik)[26]

Oświata

Oświata w powiecie według informacji z Banku Danych Lokalnych, stan na 2010 rok: [27]

Placówki wychowania przedszkolnego
przedszkola 13 obiektów
przedszkola przy szkołach podstawowych 28 obiektów
punkty przedszkolne bez specjalnych 7 obiektów
Dzieci w placówkach wychowania przedszkolnego
przedszkola 1485 uczniów
oddziały przedszkolne przy szkołach podstawowych 620 uczniów
punkty przedszkolne bez specjalnych 129 uczniów
Szkoły podstawowe
szkoły podstawowe 36 obiektów
szkoły podstawowe 5010 uczniów
Szkoły gimnazjalne
Szkoły gimnazjalne 16 obiektów
Szkoły gimnazjalne 2983 uczniów
Licea ogólnokształcące
Licea ogólnokształcące 9 obiektów
Licea ogólnokształcące 1104 uczniów
Szkoły zasadnicze
Szkoły zasadnicze 5 obiektów
Szkoły zasadnicze 596 uczniów
Szkolnictwo policealne
Szkoły zasadnicze 1 obiekt
Szkoły zasadnicze 5 uczniów

Kościoły i związki wyznaniowe

Teren powiatu należy do Archidiecezji Szczecińsko-Kamieńskiej Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce.

Dekanat Banie:

  • 8 parafii
  • 32 obiekty (kościoły i kaplice)

Dekanat Cedynia:

  • 5 parafii
  • 18 obiektów (kościoły i kaplice)

Dekanat Chojna:

  • 9 parafii
  • 33 obiekty (kościoły i kaplice)

Dekanat Gryfino:

  • 8 parafii
  • 22 obiekty (kościoły i kaplice)

Dekanat Mieszkowice:

  • 9 parafii
  • 21 obiektów (kościoły i kaplice) [28] [29]

Sport

Wykaz na podstawie informacji z Banku Danych Lokalnych, stan na 2010 rok: [30]

Kluby sportowe
kluby 42 sztuki
sekcje sportowe 81 sztuk
członkowie 2492 osoby

Ważniejsze kluby znajdujące się powiecie:

  • Energetyk Gryfino (piłka nożna - III liga 2012/2013, grupa: pomorsko-zachodniopomorska)
  • Odra Chojna (piłka nożna - Liga okręgowa 2012/2013, grupa: Szczecin)
  • Morzycko Moryń (piłka nożna - Liga okręgowa 2012/2013, grupa: Szczecin)
  • Mieszko Mieszkowice (piłka nożna - Klasa okręgowa 2012/2013, grupa: Szczecin - południe)
  • Zieloni Zielin (piłka nożna - Klasa okręgowa 2012/2013, grupa: Szczecin - południe)
  • Orzeł Trzcińsko-Zdrój (piłka nożna - Klasa okręgowa 2012/2013, grupa: Szczecin - południe) [31]

Turystyka

Przez powiat przechodzą m.in. dwa europejskie szlaki:

  • Europejski Szlak Cysterski (Cedynia - dawny klasztor cysterek)
  • Europejski Szlak Gotyku Ceglanego (Chojna - kościół Mariacki)

Powiat słynie również z Rejonu Pamięci Narodowej (Stare Łysogórki - Gozdowice - Czelin), upamiętniającego wydarzenia z 1945 roku ("forsowanie" Odry). Oprócz dwóch jednostek muzealnych (Muzeum Pamiątek I Armii Wojska Polskiego w Starych Łysogórkach i Muzeum Wojsk Inżynieryjnych w Gozdowicach), znajduje się w regionie cmentarz wojenny I Armii Wojska Polskiego w Starych Łysogórkach, a także pomnik sapera w Gozdowicach. W Czelinie wybudowano obelisk upamiętniający pierwszy słup graniczny, który 27 lutego 1945 roku żołnierze 6 Samodzielnego Batalionu Pontonowo-Mostowego wbili nad rzeką.

Nieopodal Cedyni znajduje się Góra Czcibora w monumentem na szczycie oraz ozdobną mozaiką przy wejściu, która powstała w 1000 rocznicę (1972) bitwy pod Cedynią (972), Rozpościera się stąd widok na całą najbliższą okolicę.

W okolicy znajduje się również sporo miast z zachowaną architekturą średniowieczną (romańską i gotycką), m.in.:

  • Banie - Baszta Prochowa, Kościół Matki Bożej Wspomożenia Wiernych
  • Gryfino - Brama Bańska, kościół Narodzenia NMP, pozostałości murów miejskich
  • Cedynia - dawny klasztor cysterek, kościół Narodzenia NMP
  • Chojna - kościół Mariacki, mury miejskie, ratusz, ruiny kaplicy św. Gertrudy
  • Moryń - kościół św. Ducha, mury miejskie, ruiny zamku

Region słynie także z urokliwych "terenów zielonych" znajdujących się nieopodal Odry (zobacz więcej w kategorii "Geografia").

Demografia

Zaludnienie powiatu w ostatnich latach (informacje za Bankiem Danych Lokalnych): [32]

Rok Liczba mieszkańców
2008 83 093 osoby
2009 82 830 osób
2010 84 389 osób
2011 84 272 osoby
2012 84 103 osoby

Liczba mieszkańców w poszczególnych gminach powiatu (dane Głównego Urzędu Statystycznego z 30 czerwca 2006 roku); wykaz uporządkowany od najludniejszej do najmniej zamieszkanej gminy powiatu gryfińskiego:

Liczba mieszkańców w siedzibach gmin (dane Głównego Urzędu Statystycznego z grudnia 2005 roku); wykaz uporządkowany od najludniejszej do najmniej zamieszkanej siedziby gminy powiatu gryfińskiego:

System ochrony zdrowia

Wykaz na podstawie informacji z Banku Danych Lokalnych, stan na 2010 rok: [34]

Zakłady opieki zdrowotnej
ogółem 31 obiektów
publiczne 1 obiekt
niepubliczne 31 obiektów
Apteki ogólnodostępne
Apteki ogólnodostępne 20 obiektów
Liczba ludności na 1 aptekę ogólnodostępną 4219 osób

Ważniejsze obiekty znajdują się w stolicy powiatu - Gryfinie, w tym m.in.:

  • Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego. Filia w Gryfinie (ul. Rapackiego 1) [35]
  • Szpital Powiatowy im. Jana Pawła II (ul. Parkowa 5) [36]

Herb

herb powiatu gryfińskiego

Herb powiatu gryfińskiego tworzy tarcza dwudzielna w pas.

W polu górnym znajduje się czerwony gryf wzorowany na godle umieszczonym na sztandarze księcia pomorskiego Eryka I z I połowy XV wieku (Eryk I był jednocześnie królem Danii, Szwecji i Norwegii). Symbolizuje to historyczną przynależność części obszaru do Pomorza, w tym księstwa pomorskiego i dynastii Gryfitów.

Pole dolne dwudzielne w słup. W polu prawym błękitnym korona złota, symbol elektorów brandenburskich przypomina o przynależności południowej części obszaru do Brandenburgii (od II połowy XIII wieku). W polu lewym srebrnym belka falista błękitna w pas, która symbolizuję Odrę jako spoiwo łączące dawne ziemie Pomorza i Nowej Marchii, a wchodzące dziś w skład powiatu gryfińskiego. [37]

Miasta i gminy (wykaz)

W skład powiatu gryfińskiego pod względem administracyjnym wchodzi 9 gmin (6 gmin miejsko-wiejskich i 3 gminy wiejskie):

gminy miejsko-wiejskie

gminy wiejskie

Przypisy

  1. ↑ Statystyczne Vademecum Samorządowca - powiat gryfiński, w: Główny Urząd Statystyczny [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_zachodniopomorskie/portrety_powiatow/powiat_gryfinski.pdf
  2. ↑ K.Krzysztof, A.Gabrysiak, J. Jankowski "Program ochrony środowiska dla powiatu gryfińskiego" (2003), w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/ocka/pos_2003.pdf
  3. ↑ K.Krzysztof, A.Gabrysiak, J. Jankowski "Program ochrony środowiska dla powiatu gryfińskiego" (2003), w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/ocka/pos_2003.pdf
  4. ↑ K.Krzysztof, A.Gabrysiak, J. Jankowski "Program ochrony środowiska dla powiatu gryfińskiego" (2003), w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/ocka/pos_2003.pdf
  5. ↑ K.Krzysztof, A.Gabrysiak, J. Jankowski "Program ochrony środowiska dla powiatu gryfińskiego" (2003), w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/ocka/pos_2003.pdf
  6. ↑ K.Krzysztof, A.Gabrysiak, J. Jankowski "Program ochrony środowiska dla powiatu gryfińskiego" (2003), w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/ocka/pos_2003.pdf
  7. ↑ K.Krzysztof, A.Gabrysiak, J. Jankowski "Program ochrony środowiska dla powiatu gryfińskiego" (2003), w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/ocka/pos_2003.pdf
  8. ↑ Cedyński Park Krajobrazowy - skarb nieskażonej natury, w: Oficjalny serwis internetowy miasta i gminy Cedynia [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.cedynia.pl/park-krajobrazowy
  9. ↑ Cedyński Park Krajobrazowy, w: Zespół Parków Krajobrazowych [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.zpkwz.pl/Cedy%C5%84ski-Park-Krajobrazowy/48
  10. ↑ Park Krajobrazowy "Dolina Dolnej Odry", w: Wrota Gryfina - oficjalny serwis [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://www.gryfino.pl/WrotaGryfina/chapter_65050.asp
  11. ↑ K.Krzysztof, A.Gabrysiak, J. Jankowski "Program ochrony środowiska dla powiatu gryfińskiego" (2003), w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/ocka/pos_2003.pdf
  12. ↑ K.Krzysztof, A.Gabrysiak, J. Jankowski "Program ochrony środowiska dla powiatu gryfińskiego" (2003), w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/ocka/pos_2003.pdf
  13. ↑ Uchwała nr XXIV/206/2013 Rady Miejskiej w Cedyni z dnia 1 marca 2013 roku w sprawie ustanowienia pomników, w: Biuletyn Informacji Publicznej Urzędu Miejskiego w Cedyni [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.cedynia.pl/#Z2V0Q29udGVudCg0NDM1KQ==
  14. ↑ Uchwała nr XXVII/258/2013 Rady Miejskiej w Chojnie z dnia 27 marca 2013 roku w sprawie ustanowienia pomnika przyrody „Storczykowa Skarpa”, w: Biuletyn Informacji Publicznej - gmina Chojna [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.bip.chojna.pl/strony/zmiany/9418.dhtml
  15. ↑ Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Mieszkowice, w: Biuletyn Informacji Publicznej - Urząd Miejski w Mieszkowicach [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.mieszkowice.pl/dokumenty/1168
  16. ↑ Chronić co cenne, w: Gazeta Chojeńska [online] [Przeglądany 27.09.2013] Dostępny w: http://gazetachojenska.pl/gazeta.php?numer=13-39&temat=11
  17. ↑ Historia, w: Powiat Gryfiński - oficjalna strona [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.gryfino.powiat.pl/index.php/o-powiecie/historia
  18. ↑ Praca Rady i Zarządu, w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/index.php?show=saad_bija&Itemid=137
  19. ↑ Szelążek za Konarskiego i Terebeckiego, w: Gazeta Chojeńska [online] [Przeglądany 5.11.2013] Dostępny w: http://www.gazetachojenska.pl/gazeta.php?numer=13-44&temat=4
  20. ↑ Bank Danych Lokalnych GUS (2012), w: Portret powiatu gryfińskiego [online] [Przeglądany 26.06.2013] Dostępny w: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/portret.dims
  21. ↑ K.Krzysztof, A.Gabrysiak, J. Jankowski "Program ochrony środowiska dla powiatu gryfińskiego" (2003), w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/ocka/pos_2003.pdf
  22. ↑ K.Krzysztof, A.Gabrysiak, J. Jankowski "Program ochrony środowiska dla powiatu gryfińskiego" (2003), w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/ocka/pos_2003.pdf
  23. ↑ Instytucje kultury, w: Wrota Gryfina - oficjalny serwis [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.gryfino.pl/WrotaGryfina/chapter_65025.asp
  24. ↑ Rejon Pamięci Narodowej, w: Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.muzeum.kolobrzeg.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=85:wycieczka&catid=17:wydarzenia
  25. ↑ Cedyński Ośrodek Kultury i Sportu [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.cokiscedynia.pl/strona1/index.php?id=104
  26. ↑ Wydarzenia cykliczne, w: Wrota Gryfina - oficjalny serwis [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.gryfino.pl/WrotaGryfina/chapter_57301.asp
  27. ↑ Bank Danych Lokalnych GUS (2010), w: Portret powiatu gryfińskiego [online] [Przeglądany 26.06.2013] Dostępny w: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/portret.dims
  28. ↑ Wspólnoty parafialne, w: Kuria Metropolitalna Szczecińsko-Kamieńska - oficjalna strona [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://diecezja.szczecin.pl/wspolnoty/wspolnoty-parafialne/
  29. ↑ Kościoły, w: Kuria Metropolitalna Szczecińsko-Kamieńska - oficjalna strona [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://diecezja.szczecin.pl/wspolnoty/koscioly/
  30. ↑ Bank Danych Lokalnych GUS (2010), w: Portret powiatu gryfińskiego [online] [Przeglądany 26.06.2013] Dostępny w: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/portret.dims
  31. ↑ 90minut.pl - serwis piłkarski [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.90minut.pl/
  32. ↑ Bank Danych Lokalnych GUS (2008-2012), w: Portret powiatu gryfińskiego [online] [Przeglądany 26.06.2013] Dostępny w: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/portret.dims
  33. ↑ O powiecie. Ludność, w: Powiat Gryfiński - oficjalna strona [online] [Przeglądany 25.05.2013] Dostępny w: http://www.gryfino.powiat.pl/old/index.php?show=opo_lusc
  34. ↑ Bank Danych Lokalnych GUS (2010), w: Portret powiatu gryfińskiego [online] [Przeglądany 26.06.2013] Dostępny w: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/portret.dims
  35. ↑ Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego. Filia Gryfino [online] [Przeglądany 26.06.2013] Dostępny w: http://szukaj.sluzbazdrowia.pl/Wojewodzka-stacja-pogotowia-ratunkowego-filia-gryfino/Gryfino/Ul-rapackiego-1/j24034.html
  36. ↑ Szpital im. Jana Pawła II. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Gryfinie http://szpital-gryfino.pl/ [online] [Przeglądany 26.06.2013] Dostępny w: http://szpital-gryfino.pl/
  37. ↑ Herb, flaga, w: Powiat Gryfiński - oficjalna strona [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.gryfino.powiat.pl/index.php/herb-flaga
  38. ↑ Gminy, w: Powiat Gryfiński - oficjalna strona [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.gryfino.powiat.pl/index.php/gminy
  39. ↑ O powiecie. Ludność, w: Powiat Gryfiński - oficjalna strona [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.gryfino.powiat.pl/old/index.php?show=opo_lusc

Bibliografia

  • Dudowie M. i T., Dolina Dolnej Odry, Wydawnictwo REGION, Gdynia 2008.
  • Gałaj-Dempniak R., Skrycki R. (red.), Gryfino i okolice na przestrzeni wieków, Wydawnictwo Kadruk - Biblioteka Publiczna, Szczecin-Gryfino 2009.
  • Kociuba J., Pomorze. Praktyczny przewodnik turystyczny po ziemiach Księstwa Pomorskiego, Walkowska Wydawnictwo, Szczecin 2012.
  • Kołosowski P. (red), Dzieje Gryfina i okolic, Gmina Gryfino, Gryfino 2005.
  • Kosacki J.M., Ziemia Szczecińska. Ziemia Chojeńska i Pyrzycka, Szczecińska Agencja Turystyczna "Sat", Szczecin 1995.
  • Kozłowski K., Pomorze Zachodnie w latach 1945-2010, Wydawnictwo Kadruk, Szczecin 2012.
  • Machałek M., Przemiany wsi zachodniopomorskiej w latach 1945-1956, Muzeum Narodowe w Szczecinie, Szczecin 2012.
  • Migdalski P., ...w tej strażnicy Rzeczypospolitej. Rejon Pamięci Narodowe Cedynia-Gozdowice-Siekierki, Szczecin-Poznań 2007.
  • Miśkiewicz B. (red.), Z dziejów wojennych Pomorza Zachodniego. Cedynia 972-Siekierki 1945, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1972.
  • Opracowanie zbiorowe, Polska niezwykła. Zachodniopomorskie, Demart Wydawnictwo, Warszawa 2008.
  • Piskorski J.M. (red.), Pomorze Zachodnie poprzez wieki, Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie, Szczecin 1999.
  • Rymar E., Z dawnych dziejów przyodrzańskiej Nowej Marchii, Stowarzyszenie Historyczno-Kulturalne "Terra Incognita", Chojna 2012.
  • Woźniak B., Mieszkowice, Oficyna IN PLUS, Wołczkowo 2003.

Linki zewnętrzne

Zobacz też



Logo pomeranica.jpg
Autor opracowania: Jan Skolimowski


Powiat gryfiński
Siedziba powiatu: Gryfino
MiastaHerb
Gminy miejsko-wiejskie
Gminy wiejskie


Województwo zachodniopomorskie
Stolica województwa: Szczecin
PowiatyHerb
Miasta na prawach powiatu
Miasta powiatowe
Miasta gminne
Źródło: „http://pomeranica.pl/index.php?title=Powiat_gryfiński&oldid=153605”