„Grzybek”
| „Grzybek” (dyspozytornia tramwajowa) | |||
| |||
| Lokalizacja | okolice Bramy Portowej, wylot al. Niepodległości | ||
| Data budowy | 1970 | ||
| Zobacz „Grzybek” (dyspozytornia tramwajowa) na mapie. | |||
"Grzybek" - potoczna nazwa nieistniejącej obecnie dyspozytorni tramwajowej, którą wybudowano wraz z ulokowanym nieopodal okrągłym budynkiem kas biletowych przy wylocie alei Niepodległości, niedaleko Bramy Portowej; niegdyś charakterystyczne miejsce spotkań wielu szczecinian
Zanim powstał popularny później „Grzybek”, w latach 60 XX wieku wybudowano na stalowym palu niewielką budkę, która dała początek pierwszej dyspozytorni w tym rejonie Szczecina. Dzięki podwyższeniu, z tego miejsca widoczne było całe krzyżowanie przy Bramie Portowej. Pracownik komunikacji miejskiej miał za zadanie sterować tramwajowymi zwrotnicami zgodnie z kierunkiem jazdy poszczególnych linii, czego nie mogli jeszcze czynić motorniczy bezpośrednio z samego tramwaju. Obiekt nazwany został przez pracowników „kurzą stopką”.
W 1967 roku rozpoczęto przebudowę całego skrzyżowania, zniknęła wówczas także wspomniana powyżej budka. W 1970 wybudowano nową dyspozytornię wraz z okrągłym budynkiem kas biletowych, którą ze względu na charakterystyczny kształt mieszkańcy Szczecina nazwali później „Grzybkiem”. Duże nasilenie ruchu w tym rejonie miasta powodowało, iż praca dyspozytora była konieczna, aby usprawnić i upłynnić przejazd tramwajów. W przeciwnym razie przy każdej, jednorazowej zmianie zwrotnicy motorniczy musiałby wysiadać z pojazdu, tamując w ten sposób przejazd innym. Obiekt funkcjonował także jako centrala ruchu, przy pomocy radiotelefonów utrzymywano z tego miejsca kontakt z autobusami i tramwajami kursującymi po mieście.
W późniejszym okresie znacznie zmieniła się rola „Grzybka”. W latach 80 XX wieku centralę ruchu przeniesiono na ulicę Mariacką, natomiast motorniczy mogli już bezpośrednio z tramwaju sterować zwrotnicami. Wówczas dyspozytor pełnił tylko funkcję kontrolną, jako osoba czuwająca nad ruchem i jego płynnością. W latach 90 XX wieku przestało to być konieczne, zatem obiekt został opuszczony. Nadal funkcjonowały jednak ulokowane w bezpośrednim jego sąsiedztwie kasy biletowe.
W związku z planowaną w tym miejscu inwestycją pod koniec kwietnia 2006 roku zamknięte zostały także kasy biletowe, a Zarząd Dróg i Transportu Miejskiego przeniósł się nieopodal, do pomieszczenia pod arkadami przy ul. Wyszyńskiego. Oba obiekty zostały przeznaczone do rozbiórki, a nowy właściciel (hiszpańska spółka CR) pierwotnie zamierzał wybudować w ich miejscu centrum handlowe. Ostateczna likwidacja dawnej dyspozytorni i budynku kas nastąpiła ponad rok później. 12 lipca 2007 rozpoczęto pierwsze prace rozbiórkowe (likwidację budynku dawnych kas biletowych), 17 lipca 2007 zrównana z ziemią została dyspozytornia. Po zakończeniu robót „Grzybek” oraz „okrąglak” na zawsze zniknęły z krajobrazu Szczecina.
Hiszpański właściciel wkrótce wycofał się z planowanej inwestycji. Po pertraktacjach z miastem w grudniu 2008 roku nowym gospodarzem terenu została spółka SwedeCenter, należąca do koncernu Inter Ikea. Ostatecznie postanowiono wybudować w tym miejscu biurowiec, który nazwano „Brama Portowa I”. Inwestycję rozpoczęto w styczniu 2011 roku. Obiekt został ukończony w sierpniu 2012 roku.
Galeria
Rejon przy Bramie Portowej przed powstaniem „Grzybka” i budynku kas biletowych
„Grzybek” z budynkiem kas biletowych
Rozbiórka „Grzybka” i budynku kas biletowych
12.07.2007
14.07.2007
13.07.2007 (rozbiórka okien „Grzybka”)
13.07.2007
17.07.2007
17.07.2007
Linki zewnętrzne
- Inne zdjęcia z rozbiórki budynku kas biletowych przy „Grzybku” ---> Grzybek znika - Moje Miasto Szczecin
- Filmik z rozbiórki „Grzybka” (lipiec 2007) ---> Burzą „grzybka” - Moje Miasto Szczecin
Bibliografia
- A. Kraśnicki jr, Spotkanie pod grzybkiem [w:] Szczecin w szczególe, Szczecin 2008, s. 56-57.
- Grzybek na forum sedina.pl
- zamknięte kasy biletowe - rusza budowa na forum Gazeta Wyborcza Szczecin
- Ostatnie chwile „grzybka” - Moje Miasto Szczecin
- Inter - Ikea przejęła „grzybek” - kompasinwestycji.pl
- Brama Portowa I - urbanity.pl
- Wiemy, co powstanie na Bramie Portowej - Głos Szczeciński
- Kamień węgielny pod biurowce Ikei - Gazeta Wyborcza Szczecin
- Jak Wam się podoba Brama Portowa z biurowcami? - Gazeta Wyborcza Szczecin
- Co dalej z biurowcami? Na razie nie ma na nie chętnych? - Gazeta Wyborcza Szczecin
- Biurowce Brama Portowa I i II - SwedeCenter - skyscrapercity.com
Artykuł z Internetowej Encyklopedii Szczecina znajduje się w trakcie weryfikacji i oczekuje na ewentualne uzupełnienie bibliografii i/lub dostosowanie do standardów Encyklopedii Pomorza Zachodniego
