Andreas Grantzin
| Andreas Grantzin | |||
| pastor | |||
| |||
| Data urodzenia | przed 1589 | ||
| Miejsce urodzenia | Lębork | ||
| Data śmierci | 8 marca 1620 | ||
| Miejsce śmierci | Darłowo | ||
| Lata działalności | 1599–1620 | ||
| Narodowość | niemiecka | ||
Andreas Grantzin (także Granzin) (przed 1589–1620) – teolog protestancki, kaznodzieja książąt pomorskich
Życiorys
Andreas Grantzin pochodził z Lęborka. W 1589 roku podjął naukę w Pedagogium Książęcym w Szczecinie. Edukację kontynuował na Uniwersytecie we Frankfurcie nad Odrą, a następnie powrócił w swoje rodzinne strony, tj. na wschodnie rubieże księstwa pomorskiego, i osiadł w Słupsku. Został tam archidiakonem (1599), a następnie pastorem (1600). W roku 1602 był już pastorem w Darłowie, a od 1605 roku podpisywał się dodatkowo jako kaznodzieja dworski. Z Darłowem, gdzie za czasów jego posługi rezydował książę Bogusław XIV, był związany do końca życia. 27 marca 1617 roku został wezwany do pobliskiego Bukowa, gdzie odebrał spowiedź i towarzyszył w ostatnich godzinach życia księciu Jerzemu II (III). Uczestniczył także w uroczystościach pogrzebowych Jerzego, które odbyły się w Szczecinie. Obszerny druk funeralny, wydany z tej okazji w szczecińskiej oficynie Johanna Dubera, otwierają dwa niemieckojęzyczne kazania Grantzina. Pierwsze z nich zostało wygłoszone 24 maja 1617 roku, po dotarciu uroczystego konduktu ze zwłokami Gryfity do Szczecina. Drugie – w kościele zamkowym 26 maja, a więc w dniu pogrzebu władcy. Grantzin pozostawił po sobie także kilka innych kazań pogrzebowych wydanych drukiem, w tym kazanie upamiętniające zmarłego w 1605 roku w poddarłowskim Neuhausen księcia Kazimierza VII. W 1615 roku wydał z kolei druk upamiętniający zaślubiny księcia Bogusława XIV z księżniczką Elżbietą.
Wybrane dzieła
- Christliche Leichpredigt Bey der Begräbniß Der Erbarn und Tugendsamen Frawen Catharinen Lichtevoets Des Ehrenvhesten Achtbarn und Fürnehmen Herrn Hansen Widelbusches seligen Bürgern in Rügenwald/ hinterlassenen Wittwen Welche den 22. Januarii dieses 1602. Jahres ... entschlaffen und den 26. Christlich zur Erden bestattet worden. - Alten Stettin : Müller, 1602.
- Christliche LeichPredigt bey der Begrebnus des Zahrten Jünglings Augustini Starcken von Dessaw Im Fürstenthumb Anhalt seines Altters im Siebentzehenden Jhare. Welchem alls er den zwey und zwanzigsten Tag Iulii dieses 1603. Jhars ... Endtschlaffen sein Bruder Steffen Starcke Fürstlicher Pomrischer Mundtschendk zu Rügenwaldt den folgenden 23. Iulii ... zur Erden hatt bestettigen lassen. - Stettin : Duber, 1603.
- Leichpredigten Gehalten bey der Fürstlichen Leiche und Begrebnus Des Durchleuchtigen Hochgebornen Fürsten unnd Herrn Herrn Casimiri, Hertzogen zu Stettin Pommern der Cassuben und Wenden Fürsten zu Rügen Graffen zu Gützkow der Lande Lawenburg und Bütow Herrn etc. - Alten Stettin : Rhetius, 1605.
- Ehrnpredigt Bey Christlicher Trawung, Des Durchleuchtigen ... Fürsten ... Bogislai XIV Hertzogen zu Stettin Pommern ... und ... Fräulein Elisabeth Gebornen Hertzogin zu Schlessvig Holstein, Stormarn ..., Alten Stettin: Samuel Kelner, 1615.
- Leichpredigten Gehalten bey der Fürstlichen Leiche und Begräbnuß. Des Durchleuchtigen Hochgebornen Fürsten unnd Herrn Herrn Georgii, III. Hertzogen zu Stettin Pommern der Cassuben unnd Wenden Fürsten zu Rügen Graffen zu Gützkow der Lande Lawenburg und Bütow Herrn [et]c. - Alten Stettin : Duber, 1617.
Karta matrykuły Pedagogium Książęcego z wpisem Andreasa Grantzina
Widok Darłowa z wydanej w 1618 r. mapy Lubinusa
Bibliografia
Źródła archiwalne
- Książnica Pomorska, sygn. Rkps 250/1: Album studiosorum Gymnasi Regi Stetinensis, k. 17r.
Źródła drukowane
- Die Personalien und Leichen-Processionen der Herzoge von Pommern und ihrer Angehörigen aus den Jahren 1560 bis 1663, gesamm. v. U. Graf Behr Negendank-Semlow, J. v. Bohlen-Bohlendorf, Halle 1869, s. 151, 161.
Literatura
- Die Evangelischen Geistlichen Pommerns von der Reformation bis zur Gegenwart, Teil 2, bearb. v. E. Müller, Stettin 1912, s. 323-324.
