Andrzej Androchowicz

Z Encyklopedia Pomorza Zachodniego - pomeranica.pl
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Andrzej Edward Androchowicz
dziennikarz, reżyser filmu dokumentalnego i oświatowego, organizator ruchu studenckiego, aktor, publicysta, scenarzysta
brak zdjecia
(fot. Zdzisław Gajda)
Data urodzenia 28 czerwca 1932
Miejsce urodzenia Kalisz
Data śmierci 9 września 2006
Miejsce śmierci Środa Wlkp.
Miejsce spoczynku Cmentarz Parafialny w Koszutach


Andrzej Edward Androchowicz (1932-2006) – dziennikarz, reżyser filmu dokumentalnego i oświatowego, organizator ruchu studenckiego, aktor, publicysta, scenarzysta

Życiorys

Urodził się 28 czerwca 1932 roku w Kaliszu. Był synem Oresta Androchowicza, zawodowego wojskowego 29. Pułku Strzelców Kaniowskich, i Wandy z Wojciszewskich. W 2. poł. 1933 roku wraz z rodzicami zamieszkał w Lackiem Szlacheckiem (ob. Łypiwka na Ukrainie) k. Stanisławowa, rodzinnych stronach ojca. W 1946 roku wraz z matką i trzema siostrami został repatriowany do Opola, skąd po kilku miesiącach powrócił do Kalisza. Początkowo mieszkał przy ul. Robotniczej, a potem przy ul. Reja 6. W 1948 roku ukończył siedmioklasową szkołę powszechną nr 4 im. E. Orzeszkowej przy ul. Teatralnej 13. Później uczęszczał do Szkoły Ogólnokształcącej Stopnia Podstawowego i Liceum Tow. Przyjaciół Dzieci (d. Gimnazjum i Liceum im. T. Kościuszki), którą ukończył w 1952 roku. Po odmowie przyjęcia do Wojskowej Akademii Technicznej, pracował w hufcach Służba Polsce przy budowie Nowej Huty. Po ukończeniu kursu II st. w Ośrodku Szkolenia Zawodowego Centralnego Zarządu Przemysłu Dziewiarskiego w Rawiczu, pracował jako referent w Dziale Zaopatrzenia w Kaliskich Zakładach Przemysłu Dziewiarskiego (2 marca – 12 października 1953).

W październiku 1953 roku wyjechał do Szczecina, gdzie rozpoczął studia na Wydziale Transportu Wyższej Szkoły Ekonomicznej. Po likwidacji WSE kontynuował studia na Wydziale Ekonomicznym Szkoły Inżynierskiej, a po reorganizacji uczelni, na Wydziale Inżynieryjno-Ekonomicznym Transportu Drogowego Politechniki Szczecińskiej. W latach 1957-1960 był sekretarzem propagandy w Komitecie Miejskim ZMS. Od 1962, do rozwiązania, członkiem PZPR.

Jeszcze podczas studiów związał się ze szczecińską prasą, a potem z Polskim Radio i Telewizją. Pracując w OTV Szczecin, w 1970 roku podjął studia zaoczne na Wydziale Reżyserii Filmowej i Telewizyjnej PWSFTViT im. L. Schillera w Łodzi, które ukończył w roku 1974.

Był członkiem Szczecińskiego Towarzystwa Kultury (leg. 181), Stowarzyszenia Filmowców Polskich, Stowarzyszenia Polskich Twórców Telewizyjnych, Polskiego Stowarzyszenia Filmu Naukowego (od 1988), Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich (1966-1981; od 1974 członek Sądu Koleżeńskiego SDP), Stowarzyszenia Dziennikarzy PRL (od 1982 – obecnie SDRP). Współorganizator i aktywny działacz Klubu Publicystów Wojskowo-Obronnych. Posiadacz Karty Mikrofonowej i Karty Ekranowej I kategorii.

Żonaty z Zofią Ludwiką Majewską (1930-2005), z którą miał syna Andrzeja Jana (ur. 1957) – publicystę, dziennikarza niezależnego, współredaktora Internetowej Encyklopedii Szczecina.

Zmarł 9 września 2006 roku w Środzie Wlkp. Został pochowany na cmentarzu parafialnym w Koszutach.

Ruch studencki

Na wiele lat związał się ze studenckim i młodzieżowym ruchem teatralnym Szczecina. Był współtwórcą, aktorem, reżyserem i kierownikiem Zespołu Dramatycznego przy WSE (1951-1954), Akademickiego Teatru Amatorskiego (1954-1956), Akademickiego Teatrzyku Satyrycznego „Skrzat” (1956-1963), Studenckiego Teatru Politycznego (1961-1964), Teatrzyku na Wielkiej (1961). Wspólnie z Krzysztofem Gaertigiem był założycielem pierwszego w Szczecinie klubu studenckiego „Pimpuś” (grudzień 1956) przy ul. Mickiewicza 66, przekształconego później w klub „Od nowa”, a w 1960 roku w Środowiskowy Klub Studentów i Młodej Inteligencji „Kontrasty” z siedzibą przy ul. Wawrzyniaka. W latach 1957-1959 przewodniczył Komisji Kultury Rady Okręgowej Zrzeszenia Studentów Polskich.



Publicystyka

Od 1956 roku był związany z prasą. Zaczynał w „Głosie Szczecińskim”, gdzie współredagował „Głos Żaków” – dodatek przeznaczony dla studentów. Później był kierownikiem redakcji środowiskowej tygodnika „Od nowa” (1957-1959) oraz kierownikiem redakcji środowiskowej tygodnika „ITD” (1959-1961). Swoje artykuły i reportaże zamieszczał w prasie lokalnej i ogólnopolskiej („Od nowa”, „ITD”, „Poglądy”, „Walka Młodych”, „Odra” „Głos Szczeciński”, „Kurier Szczeciński”, „Morze i Ziemia”, „7-my Głos Tygodnia”, „Wiadomości Zachodnie”, „Tygodnik Morski”, „Panorama”, „Gazeta Wrocławska”, „Trybuna”, „Polityka”). Pisał także pod pseudonimami: "AN", "A.A.", "A.AN", "AND" oraz "D. ROCHOWICZ".
Historię powstawania własnych filmów i ciekawostki związane z ich realizacją zamierzał wydać w formie książki zatytułowanej Poza kadrem. Ze względu na brak zainteresowania ze strony wydawców, książka nie ukazała się. Wybrane jej fragmenty, w skróconych wersjach, były publikowane m.in. w „Kurierze Szczecińskim” i wrocławskiej „Gazecie Robotniczej”.

Artykuły w prasie i publikacje (wybór)

  • 1957 – Student na pomniku (współautor Krzysztof Gaertig), „Głos Szczeciński” 1957 nr 275, s. 3
  • 1957 – Ostatnia szansa „Skrzata”, „Poglądy” 1957 nr 39, s. 7
  • 1958 – Podróże kształcą, „Głos Żaków” 1958, s. 4
  • 1958 – Nasz przyjaciel „Bratniak”, „Głos Żaków” 1958, s. 5
  • 1958 – Głosy z klubu „nudystów”, „Walka Młodych” 1958 nr 19, s. 2
  • 1960 – Wiec protestacyjny studentów Szczecina, „Głos Szczeciński” 1960 nr 18, s. 1
  • 1960 – Uczelnie, studenci a miasto (współautorzy Krzysztof Gaertig i Jan Gronowiecki), „Od Nowa” 1960 nr 9, s. 4-5
  • 1961 – Tabliczki wieszać ostrożnie, „Wiadomości Zachodnie” 1961 nr 24, s. 7
  • 1965 – Dzieci z rampy, „7-my Głos Tygodnia” 1965 nr 45, s. 3
  • 1968 – U nas w „majątku”, „Wiadomości Zachodnie” 1968 nr 39, s. 3
  • 1968 – „Wesoły autobusik”, „Wiadomości Zachodnie” 1968 nr 49, s. 5
  • 1969 – Komu piosenkę, komu?, „7-my Głos Tygodnia” 1969 nr 51-52, s. 16
  • 1969 – Nie ma powrotu Johny, „Wiadomości Zachodnie” 1969 nr 33, s. 5
  • 1969 – Lidka mieszka w Szczecinie, „Wiadomości Zachodnie” 1969 nr 37, s. 1 i 4
  • 1970 – Kto istniał naprawdę? (cykl: Śladami bohaterów załogi „Rudego” 1), „Kurier Szczeciński” 1970 nr 43, s 1-2
  • 1970 – Lidka na ekranie i w życiu (cykl: Śladami bohaterów załogi „Rudego” 2), „Kurier Szczeciński” 1970 nr 44, s. 2
  • 1970 – Lidka Mokrzycka i Michał Gaj (cykl: Śladami bohaterów załogi „Rudego” 3), „Kurier Szczeciński” 1970 nr 45, s. 2
  • 1970 – W czołgu 228 pod Studziankami (cykl: Śladami bohaterów załogi „Rudego” 4), „Kurier Szczeciński” 1970 nr 46,s. 2
  • 1970 – Ślub w Szczecinie (cykl: Śladami bohaterów załogi „Rudego” 5), „Kurier Szczeciński” 1970 nr 47,s. 2
  • 1970 – Pierwowzór Janka Kosa (cykl: Śladami bohaterów załogi „Rudego” 6), „Kurier Szczeciński” 1970 nr 48,s. 2
  • 1970 – Listy z frontu (cykl: Śladami bohaterów załogi „Rudego” 7), „Kurier Szczeciński” 1970 nr 50, s. 2
  • 1970 – Żołnierskie drogi do Polski (cykl: Śladami bohaterów załogi „Rudego” 8), „Kurier Szczeciński” 1970 nr 51, s. 2
  • 1970 – „Venedicus” i inne. O amatorskim ruchu filmowym, „7-my Głos Tygodnia” 1970 nr 32, s. 3
  • 1970 – Czemu bez „Macaja”?, „Wiadomości Zachodnie” 1970 nr 4, s. 10
  • 1975 – Kryptonim „Synteza” (1), „Wiadomości Polickie” 1975 nr 18, s. 3
  • 1975 – Kryptonim „Synteza” (2), „Wiadomości Polickie” 1975 nr 19, s, 2
  • 1975 – On był pierwszy... w: 15 lat Ośrodka Telewizyjnego w Szczecinie, TVP, Szczecin 1975, s. 8-10
  • 1975 – Zabawa w telewizję w: 15 lat Ośrodka Telewizyjnego w Szczecinie, TVP, Szczecin 1975, s. 11-13
  • 1986 – Październik Lechosława Goździka (z cyklu: Poza kadrem), „Gazeta Robotnicza - Magazyn Tygodniowy” 1986 nr 42, s. 4
  • 1986 – Październik Lechosława Goździka - dokończenie (z cyklu: Poza kadrem), „Gazeta Robotnicza - Magazyn Tygodniowy” 1986 nr 43, s. 2 i 7
  • 1986 – Kapitan Żeglugi Wielkiej - Antoni Gmitrowicz, „Kronika Miasta Szczecina 1986”, Wyd. Glob, Szczecin 1987, s. 111-114
  • 1987 – Zatrzymać w kadrze w: Ku Słońcu 125 (pod red. Mariusza Czarnieckiego), Wyd. Glob, Szczecin 1987, s. 250-257
  • 1988 – Goździk łowi ryby, „Morze i Ziemia” 1988 nr 14, s. 1, 4-5
  • 1989 – Czy ktoś wie...?, „Morze i Ziemia” 1989 nr 13, s. 1, 4
  • 1991 – Ostatni świadek (z cyklu: Marzenia, zdarzenia, realia), „Panorama” 1991 nr 36, s. 12-13 (tekst wyróżniony w konkursie „Panoramy” na reportaż)
  • 1995 – Ostatni świadek (z cyklu: Poza kadrem), „Gazeta Robotnicza - Magazyn Tygodniowy” 1995 nr 41, s. 15-16
  • 2002 – Mój film o Lechosławie Goździku z 1981 w: Wasz Goździk naszym Goździkiem - Droga życiowa i aktywność polityczna Lechosława Goździka (pod. red. Kazimierza Kozłowskiego), Wyd. Dokument, Szczecin 2002, s. 83-87
  • 2004 – Początki zabawy w telewizję (z cyklu: Poza kadrem), „Kurier Szczeciński” 2004 nr 87, s. 14
  • 2004 – Jak zwodowano m/s „Powstaniec Warszawski”? (z cyklu: Szczecin nie zapomniał), „Kurier Szczeciński” 2004 nr 206, s. 13
  • 2004 – Zniszczony film o prof. Zarembie. Komu wadził dokument?, „Kurier Szczeciński” 2004 nr 215, s. 4
  • 2006 – Niech Gierek pije to piwo, „Polityka” 2006 nr 2539, s. 73-75
  • 2006 – Koniec przed końcem, „Polityka” 2006 nr 2551, s. 78-80



  • Z Krzysztofem Gaertigiem przed wejściem do redakcji „Poglądów” (lata 50.)

  • Publikacja z tekstem Mój film o Lechosławie Goździku z 1981 (2002)



Radio

W latach 1959-1962, a później okazjonalnie, współpracował z rozgłośnią Polskiego Radia w Szczecinie, gdzie był dziennikarzem, autorem audycji o tematyce młodzieżowej i kulturalnej.

Wybrane audycje i cykle radiowe


Telewizja

W 1960 roku rozpoczął współpracę z nowo utworzonym z inicjatywy społecznej Doświadczalnym Ośrodkiem Telewizyjnym (jako recytator i aktor, m.in. w widowisku poetyckim Ślady wśród liści). Od 1 lipca 1961 roku na stałe związał się z OTV w Szczecinie, gdzie pracował jako dziennikarz, realizator wizji (od 1963), reżyser filmów dokumentalnych. Kolejno był: starszym redaktorem w Redakcji Programów Informacyjnych (od 1963) i w Redakcji Publicystyczno-Społecznej (od 1 czerwca 1972), kierownikiem Redakcji Programów Dziecięcych i Młodzieżowych (1 kwietnia 1974 – 30 czerwca 1976), kierownikiem Redakcji Programów Publicystycznych i Reportaży (od 1 lipca 1976), Starszym Publicystą w Redakcji Publicystycznej Radia i Telewizji w Szczecinie (od 1 czerwca 1980), zastępcą redaktora naczelnego OTV Szczecin (1982-1985).

W 1962 roku nawiązał stałą i wieloletnią współpracę z katowickim OTV przy realizacji Magazynu Postępu Technicznego. Był stałym współpracownikiem ogólnopolskiej Telewizji Dziewcząt i Chłopców (TDC).

W szczecińskim OTV zrealizował wiele cyklicznych programów, poświęconych Szczecinowi i Pomorzu Zachodniemu, których był scenarzystą, realizatorem i prowadzącym, m.in. Morskie zawody, Z portów i mórz, Morskie ogniwa. Od 1963 roku razem z Tadeuszem Kurkiem realizował cykliczny program Most o tematyce niemcoznawczej. Cykl ten był równolegle emitowany do 1967 roku przez telewizję NRD. Był także autorem programów muzycznych i rozrywkowych, w których zadebiutowała Helena Majdaniec (1961) oraz Zespół Wokalny Technikum Handlowego - późniejsze Filipinki (TVP Szczecin 1962, program ogólnopolski 1963), a także programów z udziałem Berżeretek, z festiwalu FAMA 67 oraz cyklu Album z piosenkami. Realizował liczne programy dla dzieci i młodzieży, m.in. Proton. Był współautorem popularnego cyklu dobranocek. Na potrzeby Telewizji zrealizował i zredagował 15 spektakli szczecińskiego Teatru Lalek „Pleciuga” (1965-1976) oraz wyreżyserował widowisko poetyckie I doszedłeś, mój żołnierzu (1975). Autor montażu filmowego do widowiska Wieki patrzą na nas, Prezydencie.

W Szczecinie zrealizował kilkadziesiąt filmów dokumentalnych i reportaży telewizyjnych poświęconych tematyce społecznej, kulturalnej, morskiej oraz historii Pomorza Zachodniego. Wraz z ekipą operatorów był autorem unikatowych zdjęć z wydarzeń grudniowych w Szczecinie w 1970 (skonfiskowane przez SB i odzyskane dopiero w latach 90.). Jego film Warszawa walczy 1939-1945 – 63 dni Powstania (1994 – współpr. Wiesław Kufirski, Zdzisław Lewandowski) został zalecony przez Ministerstwo Edukacji Narodowej jako środek dydaktyczny do nauczania w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych.

Od 1986 roku do przejścia na emeryturę w 2000 roku był dziennikarzem OTV we Wrocławiu, gdzie realizował programy publicystyczne, reportaże i filmy dokumentalne poświęcone głównie Dolnemu Śląskowi i rodzinnemu Kaliszowi, m.in. cykliczne programy: Portrety miast, Tutejsi, Zabytki techniki, Podróże w świecie znaczków. Nadal zajmował się tematyką szczecińską, realizując filmy i reportaże w koprodukcji z ośrodkiem TVP w Szczecinie.

Podczas XI Ińskiego Lata Filmowego (4-12 sierpnia 1984) odbył się przegląd jego wybranych filmów dokumentalnych.

Wybrane programy zrealizowane w Ośrodku Telewizyjnym w Szczecinie




Wybrane reportaże i filmy dokumentalne o Szczecinie i Pomorzu Zachodnim

  • Z inż. Peterem Polenzem z Instytutu Ochrony Zabytków (Institut fur Denkmalpelege Arbeitsstelle) w Schwerinie (NRD) podczas realizacji filmu Tajemnica skarbca kamieńskiego (1974)

  • Z E. Szczepańską-Dąbrowską i operatorem Januszem Pietrzykowskim podczas realizacji filmu Z rodłem w herbie

  • Z Lechosławem Goździkiem oraz jego córką Moniką i żoną Genowefą podczas realizacji filmu Towarzysz Goździk (1981)



Pozostałe reportaże i filmy dokumentalne (wybór)



Nagrody i wyróżnienia



  • Androchowicz36.jpg
  • Androchowicz35.jpg
  • Androchowicz VFFM.jpg

  • 1969

  • 1972

  • 2015



Odznaczenia

Zasluzony Dzialacz.jpg
  • 1951 – Odznaka „Sprawny do Pracy i Obrony”
  • 1960 – Złota Odznaka Zrzeszenia Studentów Polskich
  • 1961 – Srebrna Odznaka Honorowa Gryfa Pomorskiego (nr 971)
  • 1966 – Odznaka Tysiąclecia
  • 1969 – Brązowy Medal Za Zasługi dla Obronności Kraju (maj)
  • 1969 – Brązowe Odznaczenie im. Janka Krasickiego
  • 1970 – Brązowy Medal Za Zasługi dla Obronności Kraju (kwiecień)
  • 1970 – Złota Honorowa Odznaka Związku Młodzieży Wiejskiej
  • 1973 – Złote Odznaczenie im. Janka Krasickiego
  • 1974 – Honorowa Odznaka Komitetu ds. Radia i Telewizji
  • 1974 – Medal 30-lecia Polski Ludowej
  • 1975 – Medal „Za Zasługi dla 12 Dywizji Zmechanizowanej im. Armii Ludowej"
  • 1975 – Złoty Krzyż Zasługi
  • 1975 – Honorowa Odznaka Ruchu Przyjaciół Harcerstwa
  • 1979 – Zasłużony Działacz Kultury
  • 1982 – Medal „Zasłużony dla Zespołu Portowego Szczecin-Świnoujście"
  • 1982 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
  • 1983 – Srebrny Medal Za Zasługi dla Obronności Kraju (nr S-10243)
  • 1984 – Medal 40-lecia Polski Ludowej
  • Medal „Zasłużony dla szkoły” - Liceum Ogólnokształcące im. B. Krzywoustego w Kamieniu Pomorskim
  • Medal „Za Zasługi dla Pomorskiego Okręgu Wojskowego"



Z prasy

  • (...) Andrzej Androchowicz należy do tej grupy telewizyjnych fachowców, którzy ostali się mimo dziejowych burz. Jego nazwisko zmieniającym się ekipom mówiło niewiele, więc robił coraz mniej, choć zawsze bardzo dobrze, a nieraz znakomicie. Będąc reżyserem filmowym połączył zawodowe umiejętności z pasją dokumentalisty i dociekliwością historyka. W Ośrodku Szczecińskim realizował filmy o tematyce morskiej, był wielokrotnym laureatem festiwali tych filmów. Tam tez zrealizował cykl programów cieszących się dużym powodzeniem, „Ulice Szczecina”, w którym zawarł wiedzę o historii i współczesności tego miasta. Był jedynym, który wykorzystując okazję wodowania m/s „Powstaniec Warszawski” dokonał pełnej dokumentacji wystawy „Warszawa walczy”. On też zrealizował pełnometrażowy film pt. „Wojewoda” opowiadający o losach jednej z bardziej fascynujących postaci naszych czasów, niedawno zmarłego wojewody szczecińskiego, pułkownika Leonarda Borkowicza. Jego film o robotniczym przywódcy polskiego października, Goździku, emitowany był w pamiętnym czasie X Zjazdu PZPR. Między innymi jego programy i filmy zadecydowały o przyznaniu „Złotego Ekranu” Ośrodkowi Szczecińskiemu. (Andrzej Lipiński, Spotkanie po latach, „Ekran” 1989 nr 45, s. 12)



Ciekawostki



O Andrzeju Androchowiczu w prasie m.in.

  • Zbigniew Król, Wajda wykorzystał jego zdjęcia, „Gazeta Średzka” 2006 nr 39, s. 12
  • Jerzy Kwiatek, Dziennikarz z kamerą. Tak trzymać!, „Trybuna Ludu” 1982 nr 96
  • Andrzej Lipiński, Mam obsesję dokumentowania... (wywiad), „Ekran” 1984 nr 3
  • Franciszek Skwierawski, Rozmowy na 2-ce z Andrzejem Androchowiczem (wywiad), „Antena” 1983 nr 29, s. 2



Bibliografia


Inne źródła

  • Nekrologi: „Głos Szczeciński” 2006 nr 212, „Kurier Szczeciński” 2006 nr 176, „Super Fakty Kaliskie” 2006 nr 30, „Życie Kalisza” 2006 nr 38;
  • Odznaczenia państwowe i Medale 30-lecia „Gryf Pomorski” dla szczególnie zasłużonych szczecinian, „Głos Szczeciński” z dn. 28 kwietnia 1975
  • Dokumenty rodzinne Andrzeja Androchowicza
  • Strona internetowa Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie



IES64.png
Autor opracowania: Andrzej Androchowicz


Źródło: „http://wikiszczecin.home.pl/index.php?title=Andrzej_Androchowicz&oldid=215407”