Barbara Bieńkowska
| Barbara Bieńkowska | |||
| aktorka, reżyserka, choreografka | |||
| |||
| Data urodzenia | 17 lipca 1929 | ||
| Miejsce urodzenia | Lwów | ||
| Data śmierci | 19 lutego 2010 | ||
| Miejsce śmierci | Szczecin | ||
| Miejsce spoczynku | Cmentarz Centralny w Szczecinie (kw. 45D-M8-31) | ||
| Lokalizacja grobu | zobacz na mapie | ||
Barbara Bieńkowska (1929-2010) – aktorka, choreografka, reżyserka, nauczycielka w VII LO w Szczecinie
Życiorys
Barbara Maria Bieńkowska (także Barbara Bieńkowska-Mleczak) urodziła się 17 lipca 1929 roku we Lwowie. Była córką artystki malarki Stanisławy Klimkowskiej-Bieńkowskiej (1896-1996) i Antoniego Bieńkowskiego. W 1952 roku ukończyła Państwową Wyższą Szkołę Aktorską w Krakowie. W sezonie 1954/55 występowała na scenie Teatru Nowego, a w sezonie 1955/56 w Teatrze Polskim w Poznaniu.
Od połowy 1955 roku związana ze Szczecinem. W latach 1955-1964 była aktorką Państwowych Teatrów Dramatycznych - Teatru Współczesnego (1956-1958 i 1963-1964) oraz Teatru Polskiego (1958-1963). Równocześnie w latach 1964-1976 współpracowała z Estradą Szczecińską. W 1960 roku wystąpiła w widowisku Ślady wśród liści - pierwszym artystycznym programie przygotowanym przez Doświadczalny Ośrodek Telewizyjny w Szczecinie.
Wielokrotnie uczestniczyła w imprezach artystycznych w licznych miejscowościach Pomorza Zachodniego, m.in. w Goleniowie, Stargardzie Szczecińskim, Gryfinie, Łobzie, Gryficach, Kamieniu Pomorskim, Międzyzdrojach i w Świnoujściu. Występowała w Klubach Książki i Prasy, klubach garnizonowych, uzdrowiskach, siedzibach PGR-ów, szkołach i w Domach Dziecka. Ponadto występowała we Wrocławiu, Opolu, Koszalinie, Słupsku, Olsztynie, a także za granicą - w NRD (Rostock) i w Czechosłowacji. Była inicjatorką spotkań z pisarzami, m.in. z Wojciechem Żukrowskim, Stanisławem Zielińskim, Stefanią Grodzieńską.
Po zakończeniu kariery aktorskiej rozpoczęła pracę z amatorskimi zespołami szkolnymi. Prowadziła je m.in. w Technikum Samochodowym, Zasadniczej Szkole Metalowej, Technikum Kolejowym, szkołach ekonomicznych i Wyższej Szkole Rolniczej. W 1974 roku na krótko wróciła do zawodu aktorskiego, występując przez kilka miesięcy we Francji dla tamtejszej Polonii. Po powrocie prowadziła dziecięcy teatrzyk „Bajeczka” przy klubie „Pocztlion”. W latach 1976-1991 była kierownikiem teatru szkolnego w Liceum Ekonomicznym nr 1. W latach 1991-2003 uczyła języka francuskiego w VII Liceum Ogólnokształcącym im. Krzysztofa Kamila Baczyńskiego w Szczecinie. Tu także prowadziła kółko teatralne. W latach 1996-1998 jako opiekun i reżyser Amatorskiego Teatru Frakofońskiego brała udział w Ogólnopolskich Festiwalach Teatrów Frankofońskich w Poznaniu m.in. ze sztukami Moliera (Pocieszne wykwintnisie), Pierre'a de Marivaux (Igraszki trafu i miłości), Eugene Scribe'a (Szklanka wody), poezjami Paula Eluarda oraz inscenizacją Dżumy Camusa.
W 2003 roku opublikowała Karty z pamiętnika aktorki. Uchodziła za znakomitą recytatorkę.
W latach 1955–1964 była żoną Aleksandra Wincentego Mleczaka, prawnika i muzykologa, współzałożyciela Szczecińskiego Chóru Chłopięcego "Słowiki". Była matką dwóch synów: Janusza i Zygmunta.
Zmarła 19 lutego 2010 roku w Szczecinie. Została pochowana 8 marca na Cmentarzu Centralnym (kw. 45D-M8-31).
Teatr (Szczecin)
| Tytuł | Autor | Reżyseria | Postać | Teatr | Data premiery |
|---|---|---|---|---|---|
| Igraszki trafu i miłości | Pierre Marivaux | Ewa Kołogórska | Sylwia | Państwowe Teatry Dramatyczne (Scena Kameralna) | 26 listopada 1955 |
| Neapol miasto milionerów | Eduardo de Filippo | Marian Godlewski | Maria Rosaria | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 12 maja 1956 |
| Rozbójnik | Karol Čapek | Ludwik Benoit | Osłonięta kobieta | Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 15 czerwca 1956 |
| Mazepa | Juliusz Słowacki | Stefan Drewicz | Amelia, żona wojewody | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 21 lutego 1957 |
| Awantura w Chioggi | Carlo Goldoni | Aleksander Fogiel | Lucietta | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 17 maja 1958 |
| Geniusz i szaleństwo | Aleksander Dumas | Jan Maciejowski | Hrabina de Koefeld | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 28 czerwca 1958 |
| Romans z wodewilu | Władysław Krzemiński | Aleksander Rodziewicz | Wanda Kłaczek | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 11 października 1958 |
| Miłość | Pavel Kohout | Jan Maciejowski | Majka | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 18 grudnia 1958 |
| Pamiętnik Anny Frank | Frances Goodrich, Albert Hackett | Jan Maciejowski | Margot | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 5 maja 1959 |
| Szklanka wody | Eugene Scribe | Aleksander Rodziewicz | Księżna Malborough | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 27 lipca 1959 |
| Cudotwórca | Anatol Stern | Aleksander Rodziewicz | Marta | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 22 września 1959 |
| Młyn | Lope de Vega | Zespół pod kier. Aleksandra Rodziewicza | Laura | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 10 kwietnia 1960 |
| Szczecin w poezji (wieczór literacko-muzyczny) | wiersze Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, Lucjana Szenwalda, Ryszarda Liskowackiego i Andrzeja Dzierżanowskiego | Lesław Mazurkiewicz | recytacje | Klub „13 Muz” | 25 kwietnia 1960 |
| Kram z piosenkami | Leon Schiller | Barbara Fijewska | Pani; Panna respektowa; Mężatka; Panna | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 15 września 1960 |
| Niezwykła przygoda | Janusz Odrowąż | Janusz Obidowicz | obsada aktorska | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 23 października 1960 |
| Kordian | Juliusz Słowacki | Ryszard Sobolewski | Archanioł | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 16 stycznia 1962 |
| Osobliwe zdarzenie | Carlo Goldoni | Lesław Mazurkiewicz | Konstancja | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 21 marca 1962 |
| Mężczyzna | Gabriela Zapolska | Zbigniew Roman | Nina | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 29 maja 1963 |
| Koledzy | Wasilij Aksjonow, Jurij Stabawoj | Jan Maciejowski | Zoja - zarządzająca hotelem robotniczym w porcie | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 6 listopada 1963 |
| Igraszki z diabłem | Jan Drda | Jan Maciejowski | Anioł | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 24 stycznia 1964 |
| Makbet | William Shakespeare | Maryna Broniewska | Dama dworu | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 25 marca 1964 |
| W rocznicę wyzwolenia Szczecina (montaż poetycki) | różni autorzy | recytacje | Klub MPiK „Ruch” | 20 kwietnia 1970 | |
| Sercem i rozumem (wieczór współczesnej poezji radzieckiej) | różni autorzy | recytacje | Klub „Pod 6” (godz. 20.00) - Zdunowo | 23 kwietnia 1970 | |
| Wieczór poezji rosyjskiej i radzieckiej | różni autorzy | recytacje | Klub WZSP (godz. 18.00), Klub „Piwnica” (godz. 20.00) | 22 listopada 1972 | |
| Wieczór słowno-muzyczny poświęcony Fryderykowi Chopinowi | różni autorzy | recytacje | Klub MPiK „Ruch” | 22 lutego 1975 | |
| Wszystko o kobietach | Stefania Grodzieńska (scenariusz) | recytacje | Klub MPiK „Ruch” | 4 marca 1975 |
Na scenie
Barbara Bieńkowska (Amelia) i Tadeusz Hanusek (Mazepa) w Mazepie (1957)
Jako Amelia w Mazepie (1957)
Jako Amelia w Mazepie (1957) - rys. Paweł Bałakirew
Jako Zoja w Kolegach (1963)
Wyróżnienia i nagrody
- 1947 – dyplom na Ogólnopolskim Konkursie Recytatorskim
- 1959 – I nagroda na Ogólnopolskim Konkursie Recytatorskim
- 1975 – nagroda Centralnej Rady Związków Zawodowych za scenariusz Kronika terenowego działacza kultury w konkursie na nowelę filmową pod hasłem „Życie i praca człowieka we współczesnej Polsce“
- wyróżnienie na Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Frankofońskich w Poznaniu
- wyróżnienie na Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Frankofońskich w Poznaniu
- III nagroda na Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Frankofońskich w Poznaniu
Z prasy
- (...) Nie wszystkim wykonawcom udało się w Szczecinie te zamierzenie reżyserskie zrealizować. Nie wszyscy uniknęli wyłamania się z rygorystycznej oszczędności i dyskrecji wyrazu, która wymaga skutecznego stosowania środków bardzo subtelnych, nie wszyscy też uniknęli niebezpieczeństwa bezbarwności. Wydaje mi się, że dwie postacie przedstawienia spełniają w pełni te warunki: Król grany przez Stefana Drawicza i Amelia w wykonaniu Barbary Bieńkowskiej. (...) Barbara Bieńkowska wnosi wielki walor urody i młodości, nie dziewczęcej, lecz bardzo kobiecej. W tym leży urok zewnętrzny szczecińskiej Amelii. Gra środkami niezmiernie opanowanymi i powściągliwymi, nie uzewnętrznia uczuć w sposób jaskrawy, nie tragizuje, jest pozornie spokojna i... bezbronna. Ta Amelia rzeczywiście ginie bez jęku. Jest cała wewnątrz. Był w tej postaci pierwiastek współczesny, polegający na wstydliwości okazywania intymnych uczuć. (Andrzej Władysław Kral, Mazepa, "Teatr i film” 1957 nr 3)
- (...) Piękną, ale bardzo trudną rolę Amelii na premierze grała Alina Kulikówna, na niedzielnym przedstawieniu Barbara Bieńkowska. (...) Barbara Bieńkowska (w porównaniu z Kulikówną - przyp. red. IES) dała interpretację pełniejszą, głębszą, było widoczne, że lepiej czuje się w tej roli. Umiała ona ukazać narastanie konfliktu, bogactwo przemian wewnetrznych - od subtelnego pełnego radości wdzięku sceny pierwszej do głębokiego tragizmu w scenach końcowych. (Feliks Jordan, „Mazepa” J. Słowackiego. Premiera w Teatrze Współczesnym, „Kurier Szczeciński” z dn. 26 lutego 1957)
- (...) Interesującą aktorsko, pełną hiszpańskiego temperamentu i ludowej mądrości postać młynarki Laury pokazała B. Bieńkowska, aktorka, którą bodaj po raz pierwszy oglądamy na scenie w obecnym sezonie. (Hidalgo, Lope de Vega w Teatrze Polskim. „La comedia del molino”, „Kurier Szczeciński” 1960 nr 97, s. 3)
Ciekawostki
- Barbara Bieńkowska wystąpiła w pierwszym barwnym fabularnym filmie polskim, Przygoda na Mariensztacie (1953) w reż. Leonarda Buczkowskiego. Wcieliła się tam w rolę murarki Basi.
Źródła
Bibliografia
- Andrzej Władysław Kral, Nowa propozycja spojrzenia na „Mazepę", „Teatr i film” 1957 nr 3
- Program teatralny do sztuki „Koledzy" (pod red. Danuty Piotrowskiej), PTD Teatr Współczesny, Szczecin 1963
- (Up.), B. Bieńkowska - laureatką, „Kurier Szczeciński” 1975 nr 40
- Z sercem do pracy. Szefowa „Bajeczki”, „Kurier Szczeciński” 1979 nr 55
Dokumenty
- Własnoręcznie spisany życiorys artystyczny - ze zbiorów Instytutu Teatralnego im. Z. Raszewskiego w Warszawie
Inne
