Eugeniusz Eysymontt
| Eugeniusz Eysymontt | |||
| fotograf, operator filmowy | |||
| |||
| Data urodzenia | 30 marca 1927 | ||
| Miejsce urodzenia | Wilno | ||
| Data śmierci | 17 czerwca 2010 | ||
| Miejsce śmierci | Szczecin | ||
| Miejsce spoczynku | Cmentarz Komunalny w Zdrojach (kw.C6-12-9) | ||
| Lokalizacja grobu | zobacz na mapie | ||
Eugeniusz Eysymontt (1927-2010) – fotograf, operator filmowy
Życiorys
Eugeniusz Eysymontt urodził się 30 marca 1927 roku w Wilnie. Pochodził z patriotycznej ziemiańskiej rodziny pieczętującej się herbem Korab, która wywodziła się ze środkowej Litwy (obecnie tereny k. Grodna na Białorusi). Ojciec Mieczysław był doktorem medycyny, absolwentem Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu im. Stefana Batorego, służył w Legionach Piłsudskiego. Matka Helena z d. Szomko była pielęgniarką i położną. Miał troje rodzeństwa.
W czasie wojny działał w Związku Walki Zbrojnej (późniejsza Armia Krajowa) na Lubelszczyźnie (od 1942). Przeszkolony przez ojca w zakresie udzielania pierwszej pomocy sanitarnej, prowadził kursy w różnych miejscowościach ziemi pilickiej. Pomagał też ojcu jako furman konnego wozu, którym docierano do chorych i rannych. Za wykonanie prototypu składanych noszy został awansowany do stopnia kaprala.
Po wojnie zamieszkał w Gdańsku. W 1948 roku zdał egzamin maturalny, po czym podjął studia medyczne na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej. Pracując na uczelni jako asystent, dorabiał fotografując spotkania studenckie oraz zawody sportowe drużyn akademickich. W 1952 roku związał się z miejscowym oddziałem Pracowni Konserwacji Zabytków, dla którego rejestrował jako fotograf dokumentalista odbudowę gdańskiego Starego Miasta. Na uczelni poznał studentkę stomatologii Janinę Zdunek, z którą w 1952 roku wziął ślub. Po ukończeniu przez żonę studiów i otrzymaniu przez nią nakazu pracy, w 1953 roku wyjechali do Szczecina, gdzie łatwiej było o pracę dla stomatologa oraz mieszkanie.
W Szczecinie zmuszony był do zrezygnowania ze studiów medycznych, ponieważ w Pomorskiej Akademii Medycznej nie można było łączyć nauki z wykonywaniem pracy zarobkowej. Wkrótce fotografowanie stało się jego zawodem i głównym źródłem utrzymania. Początkowo pracował w Pracowni Fotograficznej Muzeum Pomorza Zachodniego (1953-1958), gdzie szczególnie ceniono jego profesjonalizm w sztuce fotografii dokumentalnej. W latach 1958-1960 kierował Laboratorium Kryminalistyki Komendy Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej.
Później związał się z wyższymi uczelniami Szczecina. Od 1961 do 1965 roku był zatrudniony w Pracowni Fotograficznej i Filmowej Kliniki Chorób Wewnętrznych Pomorskiej Akademii Medycznej. Następnie prowadził pracownię fotograficzną i kryminalistyczną w Zakładzie Medycyny Sądowej PAM (1963-1964). W 1965 roku objął stanowisko kierownika centralnej uczelnianej Pracowni Fotograficzno-Filmowej Wyższej Szkoły Rolniczej. Obok fotografii dokumentalnej, która była głównym kierunkiem jego zainteresowań, nakręcił kilka filmów instruktażowo-dydaktycznych, w tym dwa animowane we współpracy z Krystianem Woźniewiczem z Telewizji Szczecińskiej. Pracownią uczelnianą kierował do 1968 roku.
Dzięki współpracy z Krystianem Woźniewiczem, i za jego namową, w 1969 roku zdecydował się przenieść do Ośrodka Telewizyjnego w Szczecinie. W Ośrodku przepracował 21 lat. Początkowo zatrudniony został jako asystent operatora w Wytwórni Filmów Telewizyjnych - Baza Szczecin (1969-1971). Po uzyskaniu zawodowej kategorii, pracował jako operator obrazu filmu dokumentalnego i oświatowego Wydziału Produkcji Filmów TVP w Szczecinie (1972-1986). Na kilka lat przed przejściem na emeryturę został kierownikiem tego działu (1987-1992).
Publikował artykuły na temat fotografii i jej zastosowania w kryminalistyce w fachowej prasie w kraju i za granicą. Był współautorem (z prof. J. Wilczyńskim) pięciu prac naukowych dotyczących uszkodzeń ciał pociskami z broni palnej i szeroko pojętej interpretacji wyników kryminalistycznych. Prace te publikowane były w latach 50. na łamach „Archiwum Medycyny Sądowej, Psychiatrii Sądowej i Kryminalistyki” oraz w latach 60. we wschodnioniemieckim „Institut für gerichtliche Medizin und Kriminalistik der Karl-Marx-Universität” (Lipsk). Był autorem „reliografii”, nowej techniki fotografii tonorozdzielczej, którą opisał w marcowym numerze miesięcznika „Fotografia” z 1965 roku. Przedruk tego artykułu ukazał się w październikowym numerze specjalistycznego czasopisma „Sowietskoje Foto”.
Działał w licznych stowarzyszeniach kulturalnych, turystycznych i sportowych oraz społecznych. Od 1951 roku był członkiem Polskiego Towarzystwa Fotograficznego – Oddział Szczecin. Należał do członków założycieli Szczecińskiego Towarzystwa Fotografików (obecnie Szczecińskie Towarzystwo Fotograficzne). W latach 1963-1964 oraz 1965-1966 piastował stanowisko prezesa STF.
Jako miłośnik sportu należał do Akademickiego Związku Sportowego (od 1946), Polskiego Związku Żeglarskiego (od 1962 patent sternika jachtowego), PTTK (od 1969). Stał na czele Szczecińskiego Oddziału Polskiej Federacji Campingu i Caravaningu. Był członkiem Towarzystwa Polsko-Greckiego (od 1987) i Towarzystwa Polska-Hiszpania (1988-1992 prezes).
Od 1980 roku należał do NSZZ „Solidarność”. Był członkiem i wiceprezesem (1990) Związku Piłsudczyków RP Koło Szczecin. W latach 1990-1994 był radnym Rady Miejskiej w Szczecinie.
Zmarł 17 czerwca 2010 roku w Szczecinie. Został pochowany 19 czerwca na Cmentarzu Komunalnym w Zdrojach przy ul. Poległych (kw. C6-12-9).
Filmografia (wybór)
- 1971 – Pierwsza szczecińska (asystent operatora), real. Andrzej Androchowicz, zdjęcia Janusz Pietrzykowski
- 1972 – Kryptonim Synteza, real. Andrzej Androchowicz
- 1977 – Statek wchodzi do portu, real. Andrzej Androchowicz
- 1977 – Trzymamy straż nad Odrą II, real. Andrzej Androchowicz
- 1980 – Pamiętamy, real. Andrzej Androchowicz (zdjęcia wspólnie z Januszem Pietrzykowskim)
- 1980 – Strajk, real. Andrzej Androchowicz (zdjęcia wspólnie ze Stanisławem Brychcym, Andrzejem Gertychem i Lechem Rydlińskim)
- 1980 – Wyzwolenie miasta, real. Andrzej Androchowicz (zdjęcia wspólnie z Januszem Pietrzykowskim)
Odznaczenia
- 1975 – Medal XXX-lecia „Gryf Pomorski” za zasługi dla Pomorza Zachodniego
- 1978 – Honorowa Odznaka Komitetu ds. Radia i Telewizji
- 1980 – Srebrny Krzyż Zasługi
- Brązowa Odznaka Moto-Turystyki Automobilklubu Polski
- Srebrna Odznaka Moto-Turystyki Automobilklubu Polski
- Srebrna Odznaka „Turysta Campingowy” Polskiej Federacji Campingu i Caravaningu
Bibliografia
- Encyklopedia Szczecina Suplement 1 (pod red. Tadeusza Białeckiego, autorka hasła Teresa Jasiunas), Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2003
- Miłość nigdy nie ustaje. O życiu, miłości i historii z Eugeniuszem Eysymonttem rozmawia Bogdan Nowak, „Tygodnik Katolicki Niedziela” 2010 nr 9 (wydanie internetowe)
Inne
- Materiały ze zbiorów Andrzeja Androchowicza
