Friedrich Nicolai
Friedrich Nicolai | |||
publicysta, księgarz i nakładca | |||
| |||
Data urodzenia | 18 marca 1733 | ||
Miejsce urodzenia | Berlin | ||
Data śmierci | 8 stycznia 1811 | ||
Miejsce śmierci | Berlin | ||
Narodowość | niemiecka | ||
Friedrich Nicolai (Christoph Friedrich Nicolai) (1733-1811) - publicysta, wydawca wielu dzieł, księgarz i nakładca. Prowadził firmę w Berlinie i w Szczecinie w latach 1759-1811.
Życiorys
Friedrich Nicolai urodził się 18 marca 1733 roku w Berlinie. Jego rodzicami byli Christoph Gottlieb Nicolai, założyciel firmy księgarskiej Nicolaische Buchhandlung oraz Maria Justine de domo Zimmermann, córka księgarza.
Nauki pobierał w gimnazjum dla zdolnej młodzieży w Berlinie (Joachimsthalses Gymnasium), tamtejszej Realschule oraz w pietystycznej szkole łacińskiej w Halle (Franckesche Stiftungen). W latach 1749-1752 uczył się prowadzenia księgarskiego biznesu we Frankfurcie nad Odrą. Znajdował także czas na zajmowanie się literaturą angielską, która budziła jego entuzjazm. Po powrocie do Berlina w 1752 roku wziął udział w sporze literackim toczącym się między Johnem Miltonem, a Johannem Christophem Gottschedem. W obronie angielskiego poety wydał anonimowo "Briefe über den jetzigen Zustand der schönen Wissenschaften in Deutschland".
Używał wielu pseudonimów: Coelius Serotinus, Nothanker Sebaldus, Ratzeberger Simon, Reibedanz Jeremias, Seuberlich Daniel i Wunderlich Gabriel.
W 1758 roku, po śmierci starszego brata, zaangażował się w prowadzenie rodzinnej firmy, której profil wydawniczy ukształtowany został przez epokę oświecenia, w której przyszło mu działać. Obok wydawania dzieł ówczesnych pisarzy i filozofów, z którymi niejednokrotnie się przyjaźnił (Lessing, Mendelssohn), Nicolai kontynuował pedagogiczne tradycje wydawnicze. W jego dorobku edytorskim znalazły się dzieła niemieckich filantropistów F. E. Rochowa i E. Ch. Trappa.
W 1765 roku na mocy zgody udzielonej przez króla Fryderyka II Wielkiego otworzył w Szczecinie przy ul. Mniszej 13 filię swojej berlińskiej księgarni. Istniała ona w mieście przez kolejnych 90 lat. Współpracował tu z drukarzami Johannen Heinrichem Leichem, Johannem Franzem Struckem oraz z drukarnią Effenbahrtów.
W 1760 roku ożenił się z córką królewskiego lekarza Elisabeth Macarią Schaarschmidt. Małżeństwem byli przez 33 lata, do śmierci Elisabeth w 1793 roku. Mieli ośmioro dzieci.
W1799 roku otrzymał tytuł doctora honoris causa filozofii od uniwersytetu w Helmstedt.
Nicolai był członkiem berlińskiej loży wolnomularskiej Zu den drei Weltkugeln i założycielem towarzystwa Berliner Mittwochsgesellschaft.
Friedrich Nicolai zmarł 8 stycznia 1811 roku w Berlinie.
Publikacje
Od 1765 r. do 1806 ukazało się 256 tomów "Allgemeine Deutsche Bibliothek", w których Nicolai zamieścił setki recenzji i omówień tysięcy dzieł, które w tym okresie były publikowane.
- 1760 - Ehrengedächtniß Herrn Ewald Christian von Kleist, Berlin
- 1773 - 1776 - Das Leben und die Meinungen des Herrn Magister Sebaldus Nothanker, Berlin
- 1775 - Freuden des jungen Werthers, Berlin
- 1777 - Eyn feyner kleyner Almanach Vol schönerr echterr liblicherr Volckslieder …, Berlin u. Stettin
- 1783-1796 - Beschreibung einer Reise durch Deutschland und die Schweiz im Jahre 1781, 12 Tomów, Berlin u. Stettin
- 1786 - Beschreibung der königlichen Residenzstädte Berlin und Potsdam, Berlin
- 1790 - Anekdoten von König Friedrich II. von Preußen
- 1794 - Geschichte eines dicken Mannes worin drey Heurathen und drey Körbe nebst viel Liebe, Berlin u. Stettin
- 1797 - Leben Justus Mösers, Berlin
- 1806 - Einige Bemerkungen über den Ursprung und die Geschichte der Rosenkreuzer und Freymaurer, Berlin u. Stettin
- 1808 - Philosophische Abhandlungen, Berlin u. Stettin
Bibliografia
- Dzieje Szczecina. T. 2. Red. Gerard Labuda. Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1985. s.689. ISBN 83-01-04344-x.
- Friedrich Nicolai W: CERL [online]. [Przeglądany 14 września 2016].
- Friedrich Nicolai W: Wikipedia.org [online]. [Przeglądany 14 września 2016].
- Friedrich Nicolai W: Encyclopedia Britannica [online]. [Przeglądany 15 września 2016].
- Friedrich Nicolai W: DB [online]. [Przeglądany 15 września 2016].