Gmina Wałcz

Z Encyklopedia Pomorza Zachodniego - pomeranica.pl
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Gmina Wałcz
Gmina Wałcz
Nazwa niemiecka Deutsch-Krone
Powiat wałecki
Rodzaj gminy wiejska
Liczba sołectw 31
Liczba miejscowości 49
[ Strona internetowa miejscowości.]
200px-Monobook icon.svg.png Ten artykuł jest w trakcie opracowywania. Prosimy nie edytować strony do czasu zniknięcia tej wiadomości. Nazwa użytkownika, który dodał tę wiadomość, jest wyświetlona na stronie historii.


Gmina Wałcz – gmina wiejska położona w województwie zachodniopomorskim, we wschodniej części powiatu wałeckiego. Jest największą gminą wiejską w Polsce. Siedzibą gminy jest miasto Wałcz.

Geografia

Położenie

Gmina Wałcz to gmina wiejska, położona na południowo-wschodnim krańcu województwa zachodniopomorskiego. Pod względem obszarowym jest to jedna z największych gmin w Polsce – zajmuje powierzchnie 575,3 km². Gmina Wałcz jest jedną z pięciu jednostek samorządu terytorialnego wchodzącego w skład powiatu wałeckiego. Przez gminę przebiegają także drogi krajowe i międzyregionalne, z których najważniejsze to: Szczecin – Wałcz – Bydgoszcz – Warszawa, Kostrzyn – Gorzów Wlkp. – Wałcz – Starogard Gdański – Gdańsk – Elbląg oraz Kołobrzeg – Wałcz – Poznań – Wrocław (Kraków, Katowice). Wsie wchodzące w skład gminy okalają tereny miasta Wałcz. Ponadto od południowego wschodu obszar gminy graniczy z gmina Szydłowo, od południa z gmina Trzcianka, od południowego zachodu z gmina Człopa, od zachodu z gminami Tuczno i Mirosławiec, od północy z gminami Wierzchowo i Czaplinek, a od wschodu z gmina Jastrowie. Siedziba władz gminy znajduje się w mieście Wałcz. Pod względem fizycznogeograficznym gmina Wałcz położona jest na Pojezierzu Wałeckim i Równinie Wałeckiej[1].

Klimat

Posługując się podziałem wg Prawdziwca, należy przyporządkować gminę Wałcz do VI - krainy klimatycznej. Charakterystyczną cechą mikroklimatu tego terenu są również wiatry, które najczęściej wieją z zachodu (22 %) oraz południowego - zachodu (17 %). Najrzadziej natomiast występują wiatry wschodnie oraz północne. Cechą wałeckiego klimatu jest również występowanie okresów bezwietrznych, które są typowe głównie dla kalendarzowej jesieni. Cechy charakterystyczne pomorskiej VI krainy klimatycznej[2]:

  • średnia temperatura roczną od – 7,3 do 7,9 °C,
  • średnia temperatura okresu V – VII: od - 14,7 do 15,7 °C,
  • średnia temperatura stycznia w okolicach – 1,6°C,
  • data początku zimy: 17-30.XII,
  • ilość dni gorących w roku: 22-33 dni,
  • długość okresu zimowego: 60-85 dni,
  • długość okresu wegetacyjnego: 215-218 dni,
  • początek okresu wegetacyjnego: 3-7.IV,
  • suma opadów atmosferycznych w roku: 480-600 mm/rok,
  • suma opadów atmosferycznych w okresie V-VII: 160-200 mm,
  • liczba dni z pokrywą śnieżną: 40-50 dni.

Obiekty fizjograficzne

Jeziora znajdujące się na terenie gminy Wałcz[3]:

Przyroda

Fauna tego terenu jest charakterystyczna dla nizinnej części Polski. W zagłębieniach terenu znajdują się jeziora otoczone lasami. W lasach tych spotkać można jelenie, daniele, dziki, sarny, zające, a także lisy, kuny leśne i wiewiórki. Z rzadszych zwierząt spotkać można restytuowane stada żubrów, muflonów i łosi; rozprzestrzeniły się tu także bobry wyprowadzone z hodowli Poznańskiej Akademii Rolniczej. Świat ptaków reprezentują łabędzie, jastrzębie, sokoły wędrowne, myszołowy, żurawie, bociany białe i czarne, bażanty i kuropatwy, orły bieliki, puchacze i rybołowy. Osobliwością ornitologiczną są spotykane nad jeziorem Bytyń tracze nurogęsi.
Florę gminy, na którą warto zwrócić uwagę stanowią liczne zbiorowiska roślin torfowych, w których pojawiają się: żurawina błotna, bagno zwyczajne, modrzewica zwyczajna, kruszczyk błotny, łużanka alpejska, skalnica torfowa i inne[4].


Na terenie Gminy znajdują się trzy rezerwaty przyrody[5]:

W gminie ustanowiono 15 użytków ekologicznych oraz 25 pomników przyrody[6].

Historia

Gospodarka i infrastruktura

Podmioty gospodarki narodowej wg rejestru REGON, stan na grudzień 2012[7]
Sekcja PKD Liczba podmiotów
Sekcja A - Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 145
Sekcja B - Górnictwo i wydobywanie 0
Sekcja C - Przetwórstwo przemysłowe 97
Sekcja D - Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych 3
Sekcja E - Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją 2
Sekcja F - Budownictwo 138
Sekcja G - Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych 276
Sekcja H - Transport i gospodarka magazynowa 82
Sekcja I - Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 30
Sekcja J - Informacja i komunikacja 5
Sekcja K - Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 21
Sekcja L - Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości 11
Sekcja M - Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 26
Sekcja N - Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca 15
Sekcja O - Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne 5
Sekcja P - Edukacja 38
Sekcja Q - Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 29
Sekcja R - Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją 27
Sekcja S i T - Pozostała działalność usługowa 33
Ogółem 983

Transport

Długość dróg krajowych przebiegających przez gminę wynosi 35,6 km, wojewódzkich – 45,1 km. Połaczenia lokalne zapewniaja drogi powiatowe i gminne. Długość dróg powiatowych wynosi 163,9 km, z czego 84,3% posiada nawierzchnie ulepszona. Drogi gminne natomiast liczą jedynie 7,5 km. Dwie drogi krajowe i trzy drogi wojewódzkie tworzące siec komunikacyjna to:

  • Droga krajowa nr 10: Szczecin – Wałcz – Piła – Płońsk
  • Droga krajowa nr 22: Gorzów Wlkp. – Wałcz – Chojnice – Tczew
  • Droga wojewódzka nr 163: Wałcz – Czaplinek – Kołobrzeg – Koszalin
  • Droga wojewódzka nr 178: Wałcz – Oborniki – Poznań
  • Droga wojewódzka nr 179: Rusinowo – Wałcz – Piła

Komunikacja międzygminna realizowana jest poprzez PKS a także prywatnych przewoźników. Głównymi kierunkami podróży są miasta Szczecin, Poznań, Wałcz, będące jednocześnie największymi ośrodkami gospodarczo – kulturalnymi w regionie.
Ponadlokalne połączenia z gminą przez wiele lat zapewniała również komunikacja kolejowa PKP znaczenia pasażerskiego. W chwili obecnej linia nie funkcjonuje a tory są częściowo rozebrane[8].

Samorząd

Organami samorządowymi w gminie jest Wójt Gminy oraz Rada Gminy. W Wałczu funkcję wójta sprawuje Piotr Świderski wraz z zastępcą wójta, którym jest Janusz Bartczak[9]. Rada Miasta składa się z 15 radnych[10].

Aktualny skład Rady Gminy Wałcz[11]:


Obecny skład Rady Gminy oraz wójta wybrano w wyborach samorządowych VI kadencji, które odbyły się 21 listopada 2010 roku[12].

Wyniki tych wyborów przedstawiały się następująco[13]:

W głosowaniu do Rady Miasta i Gminy:

  • Komitet Wyborczy Wyborców Piotra Świderskiego uzyskał 8 mandatów w radzie
  • Komitet Wyborczy Wyborców Janusza Bartczaka uzyskał 4 mandaty w radzie
  • Komitet Wyborczy Sojusz Lewicy Demokratycznej uzyskał 2 mandaty w radzie
  • Komitet Wyborczy Wyborców Gąsiorowski Robert uzyskał 1 mandat w radzie


W głosowaniu na Wójta:


Przy Radzie Gminy działają komisje[14]:

  • Komisja Rewizyjna
  • Komisja Budżetu, Rozwoju Gospodarczego i Gospodarki Komunalnej
  • Komisja Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Infrastruktury
  • Komisja Oświaty, Zdrowia, Sportu i Turystyki

Kultura

Kultura w gminie Wałcz według danych GUS, stan na 2012 rok[15]:
Biblioteki[16]
Liczba bibliotek 0
Liczba czytelników w ciągu roku 0

Oświata

Oświata w gminie Wałcz według danych GUS[17]:
Wychowanie przedszkolne
Liczba przedszkoli
wraz z oddziałami przedszkolnymi przy szkołach podstawowych		 8
Liczba dzieci w przedszkolach 302
Szkoły podstawowe
Liczba szkół 8
Liczba uczniów 817
Szkoły gimnazjalne
Liczba szkół 3
Liczba uczniów 464

Kościoły i związki wyznaniowe

Na terenie gminy Wałcz działają parafie rzymskokatolickie[18]:

  • Miłosierdzia Bożego z Wałcza, która na terenie gminy ma swój kościół filialny św. Michała Archanioła w Chwiram
  • św. Mikołaja z Wałcza, która na terenie gminy ma swój kościół filialny św. Heleny w Kłębowcu
  • św. Jakuba Apostoła w Szwecji (liczba wiernych: 1 503) , która posiada kościoły filialne:
    • Narodzenia św. Jana Chrzciciela - Budy (gmina Jastrowie, województwo wielkopolskie)
    • Narodzenia NMP - Głowaczewo
    • Matki Bożej Różańcowej - Ostrowiec
    • Podwyższenia Krzyża Świętego - Zdbice
  • św. Wawrzyńca Męczennika w Różewie (liczba wiernych: 2 386), która posiada kościoły filialne:
    • Matki Bożej Częstochowskiej - Dzikowo
    • św. Jana Chrzciciela - Gostomia
    • św. Józefa Oblubieńca NMP - Nowy Dwór (gmina Szydłowo, województwo wielkopolskie)
  • św. Anny w Strącznie (liczba wiernych: 1 950), która posiada kościoły filialne:
  • Chrystusa Króla w Lubnie (liczba wiernych: 1 601), która posiada kościoły filialne:
    • Matki Bożej Królowej Polski - Górnica
    • św. Jadwigi - Jabłonowo (gmina Mirosławiec)
    • św. Józefa Oblubieńca NMP - Kolno
    • Podwyższenia Krzyża Świętego - Piecnik (gmina Mirosławiec)
  • św. Wawrzyńca w Rudkach (liczba wiernych: 2 283), która posiada kościoły filialne:

Sport

Sport w gmina Wałcz według danych GUS, stan na 2010 rok[19]:
Kluby Sportowe
Liczba klubów 12
Liczba sekcji sportowych 21
Ćwiczący
Liczba mężczyzn 320
Liczba kobiet 135
Suma 455
Ćwiczący do 18 roku życia
Liczba chłopców 201
Liczba dziewcząt 108
Suma 309

Turystyka

Demografia

Liczba mieszkańców w gminie wiejskiej Wałcz nieznacznie rośnie, ma na to wpływ niski ale dodatniprzyrost naturalny, który w 2012 roku wynosił 1,9 na 1000 mieszkańców, jednak występuje ujemne saldo migracji gminnych wewnętrznych, które wynosiło -35 osób. Sytuacji nie zmienia saldo migracji zagranicznych, które w 2012 wyniosło 3 osoby[20]. Gęstość zaludnienia w gminie Wałcz wynosi 22 osoby na 1 km²[21].

Liczba ludności w gminie Drawsko Pomorskie na przestrzeni lat 2008 - 2012[22].
2008 2009 2010 2011 2012
Ogółem 12 578 12 528 12 706 12 711 12 669
Kobiety 6 350 6 335 6 366 6 357 6 349
Mężczyźni 6 228 6 193 6 340 6 354 6 320


Podział mieszkańców ze względu na wiek w jakim się znajdują[23]:

  • przedprodukcyjnym - 2 720 osób - 21,5%
  • produkcyjnym - 8 322 osób - 65,7%
  • poprodukcyjnym - 1 627 osób - 12,8%


W gminie Wałcz na 100 mężczyzn przypada 100 kobiet[24].

System ochrony zdrowia

Ochrona zdrowia w gminie Wałcz, według danych GUS, stan na 2011 rok[25]:
Zakłady opieki zdrowotnej
Liczba jednostek publicznych 0
Liczba jednostek niepublicznych 1
Suma 1
Liczba praktyk lekarskich 0
Apteki ogólnodostępne[26]
Liczba aptek ogólnodostępnych 0
Liczba osób na 1 aptekę ogólnodostępną 0

Herb

Herb gminy Wałcz

Herb gminy zdefiniowany został w Rozdziale pierwszym, paragraf czwarty, punkt pierwszy Statutu Gminy Wałcz, jako: Herbem Gminy jest wizerunek przedstawiający: Trzy złote snopki zboża na niebieskim tle odwrócone kłosami do dołu[27].






Miejscowości i sołectwa

Sołectwa i miejscowości gminy Wałcz[28].
Sołectwo Miejscowości sołectwa
Chude Chude
Chwarim Chwarim
Czechyń Czechyń
Dębołęka Dębołęka
Dobino Dobino
Dzikowo Dzikowo
Golce Golce
Gostomia Gostomia
Górnica Górnica
Karsibór Karsibór
Kłębowiec Kłębowiec
Kłosowo Kłosowo
Kolno Kolno
Laski Wałeckie Laski Wałeckie
Lubno Lubno
Łąki Łąki
Ługi Wałeckiej Ługi Wałeckiej
Nakielno Nakielno
Ostrowiec Ostrowiec
Prusinowo Prusinowo
Przybkowo Przybkowo
Różewo Różewo
Rudki Rudki
Rutwica Rutwica
Strączno Strączno
Szwecja Szwecja
Świętosław Świętosław
Wałcz Drugi Wałcz Drugi
Wiesiółka Wiesiółka
Witankowo Witankowo
Zdbice Zdbice

Przypisy

  1. ↑ Strategia Rozwoju Gminy Wałcz na lata 2008 - 2015, w: Biuletyn Informacji Publicznej Urząd Gminy Wałcz, [online] [Przeglądany 25.08.2013] Dostępny w: http://www.bip.gminawalcz.pl/dokumenty/menu/37
  2. ↑ Aktualizacja Programu Ochrony Srodowiska dla Miasta Wałcz na lata 2010 - 2013, w: Biuletyn Informacji Publicznej Urząd Miasta Wałcz [online] [Przeglądany 26.08.2013] Dostępny w: http://www.bip.walcz.pl/content.php?cms_id=2393
  3. ↑ Nazewnictwo Geograficzne Polski Tom I Hydronimy, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Warszawa, 2006 [Przeglądany 30.08.2013]. Dostępny w: http://ksng.gugik.gov.pl/narodowy_gazeter_polski_t_01.php
  4. ↑ Warunki przyrodnicze, w: Strona internetowa gminy Wałcz, [online] [Przeglądany 25.08.2013] Dostępny w: http://www.walcz.ug.gov.pl/index.php?option=com_content&view=article&catid=77%3Aprzyroda&id=70%3A2009-06-28-21-58-43&Itemid=88
  5. ↑ Strategia Rozwoju Gminy Wałcz na lata 2008 - 2015, w: Biuletyn Informacji Publicznej Urząd Gminy Wałcz, [online] [Przeglądany 25.08.2013] Dostępny w: http://www.bip.gminawalcz.pl/dokumenty/menu/37
  6. ↑ Waloryzacja przyrodnicza województwa zachodniopomorskiego, Szczecin: Biuro Konserwacji Przyrody w Szczecinie, 2010 [online]. [Przeglądany 26.08.2013] Dostępny w: http://geoprzyroda.pl/cms/waloryzacje-przyrodnicze/14-waloryzacja-wojewodztwa-zachodniopomorskiego.html
  7. ↑ Portret gminy Wałcz. W: Bank Danych Lokalnych [online]. [Przeglądany 20.08.2013]. Dostępny w: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/portret.dims
  8. ↑ Strategia Rozwoju Gminy Wałcz na lata 2008 - 2015, w: Biuletyn Informacji Publicznej Urząd Gminy Wałcz, [online] [Przeglądany 25.08.2013] Dostępny w: http://www.bip.gminawalcz.pl/dokumenty/menu/37
  9. ↑ Dane teleadresowe, w: Biuletyn Informacji Publicznej Urzędu Gminy Wałcz [online] [Przeglądany 30.08.2013] Dostępny w: http://bip.gminawalcz.pl/dokumenty/menu/3
  10. ↑ Zarządzenie nr 75/2010 Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 25 lutego 2010r. w sprawie ustalenia liczby radnych wybieranych do sejmiku województwa, rad powiatów i rad gmin województwa zachodniopomorskiego, w: DZ. URZ. WOJ. 2010.20.389 [online] [Przeglądany 30.08.2013] Dostepny w: http://e-dziennik.szczecin.uw.gov.pl/ActDetails.aspx?year=2010&poz=389
  11. ↑ Skład Rady Gminy - Kadencja 2010 - 2014, w: Biuletyn Informacji Publicznej Urzędu Gminy Wałcz [online] [Przeglądany 30.08.2013] Dostępny w: http://bip.gminawalcz.pl/dokumenty/116
  12. ↑ Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów. W: Dziennik Ustaw z dnia 20 września 2010 r. Nr 171, poz. 1151. [online] [Przeglądany 18.06.2013] Dostępny w: http://isap.sejm.gov.pl/Download;jsessionid=16572F10726E5C213B1C3A8851BF84A2?id=WDU20101711151&type=2
  13. ↑ Wybory Samorządowe 2010 - Geografia wyborcza - Województwo zachodniopomorskie - Powiat wałecki - gm. Wałcz, w: Strona internetowa Państwowej Komisji Wyborczej [online] [Przeglądany 30.08.2013] Dostępny w: http://wybory2010.pkw.gov.pl/geo/pl/320000/321705.html
  14. ↑ RADA GMINY WAŁCZ, Skład Rady Gminy, Kadencja 2010 - 2014 w: Biuletyn Informacji Publicznej Urząd Gminy Wałcz. [online] [Przeglądany 30.08.2013] Dostępny w: http://bip.gminawalcz.pl/dokumenty/161
  15. ↑ Portret gmina Wałcz. W: Bank Danych Lokalnych [online]. [Przeglądany 20.08.2013]. Dostępny w: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/portret.dims
  16. ↑ Dane z 2011 roku.
  17. ↑ Portret gmina Wałcz. W: Bank Danych Lokalnych [online]. [Przeglądany 20.08.2013]. Dostępny w: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/portret.dims
  18. ↑ Parafie w diecezji w: Diecezja koszalińsko-kołobrzeska [online]. [Przeglądany 28.08.2013] Dostępny w: http://www.koszalin.opoka.org.pl/new/a.php?m=6&p=parafie
  19. ↑ Portret gminy Wałcz. W: Bank Danych Lokalnych [online]. [Przeglądany 20.08.2013]. Dostępny w: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/portret.dims
  20. ↑ Portret gminy Wałcz, w: Bank Danych Lokalnych GUS. [online] [Przeglądany 23.08.2013] Dostępny w: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/portret.dims
  21. ↑ Portret gminy Wałcz, w: Bank Danych Lokalnych GUS. [online] [Przeglądany 23.08.2013] Dostępny w: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/portret.dims
  22. ↑ Portret gmina Drawsko Pomorskie, w: Bank Danych Lokalnych GUS[online]. [Przeglądany 20.07.2013] Dostępny w: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/portret.dims
  23. ↑ Portret gmina Wałcz, w: Bank Danych Lokalnych GUS, [online] [Przeglądany 20.08.2013] Dostępny w: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/portret.dims
  24. ↑ Portret gmina Wałcz, w: Bank Danych Lokalnych GUS. [online] [Przeglądany 20.08.2013] Dostępny w: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/portret.dims
  25. ↑ Portret gmina Wałcz. W: Bank Danych Lokalnych [online]. [Przeglądany 20.08.2013]. Dostępny w: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/portret.dims
  26. ↑ Dane z 2012 roku.
  27. ↑ Statut Gminy Wałcz w: Biuletyn Informacji Publicznej Urząd Gminy Wałcz, [online] [Przeglądany 25.08.2013] Dostępny w: http://www.bip.gminawalcz.pl/dokumenty/21
  28. ↑ Sołectwa Gminy Wałcz, w: Biuletyn Informacji Publicznej Urząd Gminy Wałcz, [online] [Przeglądany 25.08.2013] Dostępny w: http://bip.gminawalcz.pl/dokumenty/81

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Zobacz też

Źródło: „http://pomeranica.pl/index.php?title=Gmina_Wałcz&oldid=126840”