Kazimierz Jaworski
| Kazimierz „Kuba” Jaworski | |||
| kapitan żeglugi wielkiej jachtowej, żeglarz, konstruktor jachtów | |||
| |||
| Data urodzenia | 17 października 1929 | ||
| Miejsce urodzenia | Augustowo | ||
| Data śmierci | 8 lipca 2005 | ||
| Miejsce śmierci | Szczecin | ||
| Miejsce spoczynku | Cmentarz Centralny w Szczecinie (kw. 48d-3-6) | ||
| Lokalizacja grobu | zobacz na mapie | ||
Kazimierz „Kuba” Jaworski (1929-2005) – kapitan żeglugi wielkiej jachtowej, żeglarz, konstruktor jachtów, instruktor żeglarski
Życiorys
Kazimierz Jerzy Krzysztof Jaworski urodził się 17 października 1929 roku w Augustowie w pow. brodnickim (woj. toruńskie). Żeglarstwem zainteresował się jeszcze przed wojną. Pierwsze żeglarskie kroki stawiał w 1939 roku na jeziorze Głęboczek. W okresie okupacji wraz z rodziną został wysiedlony do Krakowa. Został członkiem działającego jeszcze od przed wojny krakowskiego Jachtklubu „Szkwał”. Przez krótki czas mieszkał w Gdyni. Tu w 1946 roku zdobył stopień żeglarza morskiego. Rok później w Jastarni uzyskał stopień sternika morskiego. Odtąd żeglarstwo stało się jego wielką pasją. Brał udział w regatach, startując w klasach „N”, „H” i „Finn”. Od 1948 roku był członkiem Jachtklubu LPŻ, a w latach 1959-1960 SKS Cracovia, którego był jednym z założycieli. Był organizatorem Krakowskiego Okręgowego Związku Żeglarskiego, którego został pierwszym prezesem, a następnie wieloletnim sekretarzem.
W styczniu 1960 roku przeniósł się do Szczecina. Pracował jako instruktor żeglarski w Zarządzie Wojewódzkim LOK (1961-1964) i jako kierownik szkolenia żeglarskiego w Centralnym Ośrodku Żeglarskim w Trzebieży (1964-1965). Współtworzył tzw. „Szkołę Trzebieską”. Był członkiem Szczecińskiego Jachtklubu Morskiego LOK i harcerskiego Klubu Morskiego Trzebież. W 1961 roku otrzymał patent jachtowego kapitana żeglugi wielkiej. W 1966 roku rozpoczął pracę w biurze konstrukcyjnym Szczecińskiej Stoczni Jachtowej (późn. Morska Stocznia Jachtowa im. Leonida Teligi). Był uznanym konstruktorem jachtów – współprojektantem jednostek typu: TAURUS, DRACO, SPANIEL (specjalnie zaprojektowany do regat OSTAR), SPANIEL II. Współtwórcą koncepcji i projektu jachtu SPANIELEK (konstruktor Gilbert Caroff). Uczestniczył w pracach konstrukcyjnych przy jachcie POLONEZ, na którym Krzysztof Baranowski startował w regatach OSTAR'72, a potem wziął udział w samotnym rejsie dookoła świata.
Równocześnie był zawodnikiem miejscowego jachtklubu „Passat” przy stoczni. Przez wiele lat jego rejsy na jachcie SPANIEL, a później SPANIEL II, były symbolami osiągnięć polskiego żeglarstwa. Dzięki sukcesom w regatach samotnych żeglarzy przez Atlantyk - OSTAR, jego nazwisko stało się głośne w świecie żeglarskim. Rozsławiło imię Szczecińskiej Stoczni, co w rezultacie spowodowało ekspansywny wzrost produkcji. Po regatach OSTAR'76, został zaproszony przez organizatorów Operation Sail do udziału w uroczystościach dwuchsetlecia Stanów Zjednoczonych, podczas których z rąk Majora Chicago otrzymał honorowe obywatelstwo tego miasta. W Polsce został uhonorowany najbardziej prestiżowym wyróżnieniem w polskim żeglarstwie morskim, nagrodą „Rejs Roku 1976” i Srebrnym Sekstantem (nagrody pod patronatem „Głosu Wybrzeża” i ministra żeglugi). Te nagrody otrzymał jeszcze dwukrotnie.
Po niezbyt udanym starcie polskiej ekipy w Admiral's Cup 1977 (startujące na jachtach BUMERANG, HAJDU i SPANIEL załogi zajęły dopiero 17 miejsce), w latach 1978-1979 został chiefem na zbudowanym w Polsce amerykańskim jachcie MAZURKA, na którym wziął udział w dwóch rejsach z Florydy na Morze Śródziemne, do portów Włoch, Grecji, Turcji, Francji, Monaco, Hiszpanii i Maroka. W 1980 roku uczestniczył w regatach OSTAR'80, podczas których SPANIEL II okazał się najszybszym jachtem jednokadłubowym na trasie (na mecie wyprzedziły go tylko wielokadłubowce).
Niezrozumiała polityka prowadzona przez PZŻ, m.in. sprzedaż jachtu, spowodowała wycofanie się Kazimierza Jaworskiego ze sportu.
Był autorem książki 11.40 GMT - Newport (1980), będącej relacją z regat samotników, oraz podręcznika Sam żegluj (1984).
Trzykrotnie żonaty, miał dwóch synów.
Należał do najwybitniejszych polskich żeglarzy. Cieszył się wielkim autorytetem i sympatią środowiska żeglarskiego.
Zmarł 8 lipca 2005 roku w Szczecinie po długiej i ciężkiej chorobie. Został pochowany 12 lipca 2005 roku na Cmentarzu Centralnym (kw. 48d-3-6).
Z prywatnego archiwum
Powitanie kpt. Kazimierza Kuby Jaworskiego przez Andrzeja Androchowicza i ekipę Telewizji Szczecin
Zaproszenie na spotkanie z załogą jachtu OGAR - Szczecin 1974
Kazimierz Kuba Jaworski i słynny czeski żeglarz Richard Konkolski - Szczecin 1976
(fot. ze zbiorów Ludwika Zdanowskiego)
(fot. Stanisław Rakowski)
Udział w imprezach sportowych (wybór)
- – Regaty Jesienne
- – Międzynarodowe Regaty Gryfa Pomorskiego
- – Regaty Przyjaźni
- 1971 – Kielerwoche
- 1972 - Channel Race
- 1972 – Gottland Round
- 1976 – Transatlantyckie Regaty Samotnych Żeglarzy OSTAR'76 na trasie Plymouth-Newport
- 1977 – Admiral's Cup
- 1977 – Transatlantyckie Regaty Samotnych Żeglarzy MINI-TARS'77 na trasiePlymouth-Newport
- 1980 – Transatlantyckie Regaty Samotnych Żeglarzy OSTAR'80 na trasiePlymouth-Newport
- 1980 – Middle Sea Race Malta
Osiagnięcia sportowe
- 1968 – Mistrzostwo Polski w żeglarstwie morskim w klasie „Volkboat"
- 1969 – Mistrzostwo Polski w żeglarstwie morskim w klasie III (jacht ENIF)
- 1970 – Mistrzostwo Polski w żeglarstwie morskim w klasie III (jacht ENIF)
- 1971 – Mistrzostwo Polski w żeglarstwie morskim w klasie IOR II (jacht OGAR)
- 1972 – Mistrzostwo Polski w żeglarstwie morskim w klasie IOR II (jacht OGAR)
- 1973 – Mistrzostwo Polski w żeglarstwie morskim w klasie IOR II (jacht OGAR)
- 1974 – Mistrzostwo Polski w żeglarstwie morskim w klasie IOR II (jacht OGAR)
- 1975 – Mistrzostwo Polski w żeglarstwie morskim w klasie IOR I (jacht SPANIEL)
- 1976 – III miejsce w klasie Jester w Transatlantyckich Regatach Samotnych Żeglarzy „OSTAR'76” (jacht SPANIEL)
- 1976 – III miejsce w klasyfikacji generalnej w Transatlantyckich Regatach Samotnych Żeglarzy „OSTAR'76” (jacht SPANIEL)
- 1977 – Mistrzostwo Polski w żeglarstwie morskim w klasie IOR I (jacht SPANIEL)
- 1977 – II miejsce w Regatach Transatlantyckich Samotnych Żeglarzy MINI-TARS'77 (jacht SPANIELEK)
- 1977 - II miejsce w regatach Jesień'77 (jacht SPANIELEK)
- 1980 – VI miejsce w Transatlantyckich Regatach Samotnych Żeglarzy OSTAR'80 (jacht SPANIEL II)
Publikacje
Okładka książki Kazimierza Kuby Jaworskiego
Wycinek z „Głosu Szczecińskiego”
Okładka poradnika dla początkujących żeglarzy
Nagrody i wyróżnienia
- 1976 – honorowy sportowiec w plebiscycie „Przeglądu Sportowego"
- 1976 – I nagroda „Rejs Roku 1976” i „Srebrny Sekstant” przyznawany przez redakcję „Głosu Wybrzeża” i ministra żeglugi
- 1976 – Tytuł Honorowego Obywatela Chicago
- 1976 – The Observer Jester Trophy
- 1976 – nagroda Towarzystwa Przyjaciół Szczecina
- 1977 – I nagroda „Rejs Roku 1977” i „Srebrny Sekstant” przyznawany przez redakcję „Głosu Wybrzeża” i ministra żeglugi
- 1980 – II nagroda"Rejs Roku 1980” przyznawana przez redakcję „Głosu Wybrzeża"
- 2 czerwone gwiazdy Bractwa Wybrzeża
- 3 białe gwiazdy Bractwa Wybrzeża
- 2004 - Wielki Topór Bojowy
- Zasłużony Obywatel Szczecina
Odznaczenia
- Krzyż Oficerski OOP
- Złota odznaka „Zasłużony Pracownik Morza"
- Złota odznaka „Zasłużony Działacz Żeglarstwa Polskiego"
- 1976 – Złota Odznaka Honorowa Gryfa Pomorskiego
- 1976 – honorowy medal „Zasłużonemu dla Szczecina” (nr 1)
- Złota odznaka im. Janka Krasickiego
- Złoty medal „Za Wybitne Osiągnięcia Sportowe"
- Srebrny medal „Za Wybitne Osiągnięcia Sportowe"
- Medal „Mistrz Sportu"
- Medal Bractwa Wybrzeża
- Medal „Za Szczególne Zasługi dla Żeglarstwa Polskiego"
- Medal „Honorary Citizen of Chicago City”
Ciekawostki
- Postać żeglarza przybliża Bohdan Ronin-Walknowski w artykule wspomnieniowym Kazimierz Jaworski (1929-2005), „Kronika Szczecina 2005” (s. 181-182)
Bibliografia
- Encyklopedia Szczecina Suplement 1 (pod red. Tadeusza Białeckiego, autor hasła Piotr Owczarski), Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2003
- Andrzej Gedymin, Kuba Jaworski - regatowiec, „Kurier Szczeciński” z dn. 19 maja 2004, s. 13
- (jaw), Przedstawiamy – Żeglarz-konstruktor, „Głos Szczeciński” 1972 nr 258, s. 5
- Mała encyklopedia sportu t. 1 A-K, Sport i Turystyka, Warszawa 1984
