Mieczysław Antoni Gajda

Mieczysław Antoni Gajda
aktor, śpiewak
(fot. ze zbiorów Instytutu Teatralnego w Warszawie)
Data urodzenia	19 września 1945
Miejsce urodzenia	Łódź

Mieczysław Antoni Gajda (ur. 1945) – aktor, śpiewak

Życiorys

Mieczysław Antoni Gajda urodził się 19 września 1945 roku w Łodzi. W latach 1964-1969 studiował na Wydziale Aktorskim Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi.

Po ukończeniu studiów został zaangażowany do Państwowych Teatrów Dramatycznych w Szczecinie. Tu zadebiutował 11 września 1969 roku rolą Gamonia w sztuce Król w kraju rozkoszy Franciszka Zabłockiego. Podjął pierwsze próby reżyserskie (asystent reżysera). Współpracował z lokalnym ośrodkiem telewizyjnym i rozgłośnią Polskiego Radia, dla której nagrał kilka audycji poetyckich i słuchowisk. Należał do zespołu popularnej audycji satyrycznej Radiokuter.

W latach 1976-1977 był aktorem Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach i sceny radomskiej tegoż teatru.

W połowie 1977 roku powrócił do rodzinnej Łodzi. Kolejno grał w Teatrze Powszechnym (1977-1984 i 1986-1991), Teatrze Nowym (1984-1985, 1992-1993, 1994-1995, 2003-2009). Na łódzkich scenach stworzył wiele interesujących kreacji. Grał w sztukach reżyserowanych m.in. przez Barbarę Fijewska, Bogusławę Czosnowską, Lidię Zamkow, Jana Buchwalda, Adama Hanuszkiewicza, Eugeniusza Korina, Jana Szurmieja.

Jest aktorem śpiewającym. Przez wiele lat związany był z Teatrem Muzycznym w Łodzi (1993, 1997-2001). Gościnnie występował w roli Juana Perona w musicalu Evita w gdyńskim Teatrze Muzycznym im. Danuty Baduszkowej (1997). W 2009 roku śpiewał i recytował w głośnym spektaklu Tak jak malował pan Chagall w łódzkim Teatrze Nowym.

Po opuszczeniu Szczecina kontynuował współpracę z Teatrem Telewizji. Sporadycznie grywał w filmach, m.in. w Dniu oczyszczenia (1969) i w serialu Rycerze i rabusie (1984). Wystąpił w epizodycznych rolach w dwóch odcinkach serialu Stawka większa niż życie (m.in. w odc. Wiem, kim jesteś jako tajniak Helmuth śledzący staruszkę). Jest aktorem dubbingowym (m.in. Ulf i czarny pies i seriale Mała księżniczka, Robin Hood). Nagrywa też na płyty bajki i słuchowiska dla dzieci (m.in. Nowe szaty cesarza).

Teatr

Tytuł	Autor	Reżyser	Forma twórczości	Rola	Teatr	Data premiery
Król w kraju rozkoszy	Franciszek Zabłocki	Wanda Laskowska	obsada aktorska	Gamoń	Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny)	11 września 1969
Tanecznice i hobbyści	Lech Emfazy Stefański i Helena Adamska	Lech Emfazy Stefański	obsada aktorska		Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny)	6 grudnia 1969
Po górach, po chmurach	Ernest Bryll	Jowita Pieńkiewicz	obsada aktorska	Łukasz	Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski)	8 lutego 1970
Stara kobieta wysiaduje	Tadeusz Różewicz	Henryk Giżycki	obsada aktorska		Klub „13 Muz”	23 lutego 1970
Kroniki szczecińskie (montaż literacki)	Jadwiga Adamowicz i Teresa Worono (oprac.)	Ewa Kołogórska	obsada aktorska		Teatr Rozmów	15 marca 1970
Wesele	Stanisław Wyspiański	Józef Gruda	obsada aktorska	Jasiek	Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski)	10 maja 1970
Jadzia wdowa	Ryszard Ruszkowski	Henryk Tadeusz Czarnecki	obsada aktorska	Józef	Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski)	9 lipca 1970
Hamlet	William Shakespeare	Józef Gruda	obsada aktorska	Bernardo	Państwowe Teatry Dramatyczne (Sala Bogusława Zamku Książąt Pomorskich)	15 stycznia 1971
Dialogus de Passione abo Żałosna Tragedyja o Męce Jezusa	Anonim	Jitka Stokalska	obsada aktorska	Miles II; Woźny	Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski)	28 marca 1971
Rewizor	Mikołaj Gogol	Jitka Stokalska	obsada aktorska	Iwan Kuźmicz Szpiekin	Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski)	26 września 1971
Dundo Maroje albo Rzymska kurtyzana	Marin Drżić	Jitka Stokalska	obsada aktorska	Popiva	Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski)	11 listopada 1971
Panna Maliczewska	Gabriela Zapolska	Wojciech Jesionka	obsada aktorska	Edek	Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski)	5 lutego 1972
Powrót Odysa	Stanisław Wyspiański	Wojciech Jesionka	obsada aktorska	Zalotnik I	Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny)	26 marca 1972
Dwie ekscelencje na bezludnej wyspie (Generałowie na bezludnej wyspie)	Michał Sałtykow-Szczedrin (adaptacja Władysław Wojciechowski)	Ewa Kołogórska	obsada aktorska	Chłop	Teatr Krypta	15 maja 1972
Sen nocy letniej	William Shakespeare	Józef Gruda	obsada aktorska	Lyzander	Państwowe Teatry Dramatyczne (Sala Bogusława Zamku Książąt Pomorskich)	2 lipca 1972
Romans z wodewilu	Władysław Krzemiński	Wojciech Jesionka	obsada aktorska	Franek	Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny)	7 października 1972
Lubow Jarowaja	Konstanty Treniew	Piotr Lwowicz Monastyrski (ZSRR)	obsada aktorska	Szwandia	Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny)	15 grudnia 1972
Obszar cienia	Jan Paweł Gawlik	Wojciech Jesionka	obsada aktorska	Pijak	Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny)	3 marca 1973
Kram z piosenkami	Leon Schiller	Barbara Fijewska	asystent reżysera, obsada aktorska	Gość; Kawaler; On; Ryży amant; Zalotnik; Żołnierz	Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny)	8 września 1973
Wodewil warszawski	Zdzisław Gozdawa, Wacław Stępień	Czesław Staszewski	obsada aktorska	Felek; Murarz	Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski)	19 października 1974
Lato w Nohant	Jarosław Iwaszkiewicz	Krystyna Tyszarska	asystent reżysera, obsada aktorska	Clèsinger	Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski)	18 stycznia 1975
Szeptem do mnie mów – Gramofon Show (kabaret piosenki)	Janusz Rudnicki (scenariusz)	Janusz Rudnicki	obsada aktorska		Klub „13 Muz”	27 stycznia 1975
Opera za trzy grosze	Bertolt Brecht	Peter Fischer	obsada aktorska	Żebrak; Kat; Policjant	Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny)	8 maja 1975
Janosik, czyli na szkle malowane	Ernest Bryll	Jan Skotnicki	obsada aktorska	Janosik	Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny)	11 października 1975
Warszawianka	Stanisław Wyspiański	Wanda Laskowska	obsada aktorska	Oficer	Państwowe Teatry Dramatyczne (Sala Bogusława Zamku Książąt Pomorskich)	20 grudnia 1975

Na scenie

(fot. Grażyna Wyszomirska)

• 

  Jako Gamoń w Królu w kraju rozkoszy (1969)

• 

  Mieczysław Antoni Gajda (Gamoń) i Antoni Szubarczyk (Barasz) w Królu w krainie rozkoszy (1969)

Radio

Tytuł słuchowiska	Autor	Reżyseria (adaptacja radiowa)	Forma twórczości	Data pierwszej emisji
Wiersze poetów łotewskich	wiersze różnych autorów	Julia Zyblewska	obsada aktorska	14 października 1969
Być w porządku	Czesław Czerniawski	Julia Zyblewska	obsada aktorska	21 czerwca 1970
Ptaszki nie odleciały jesienią	na podst. wspomnień Zdzisława Boczkowskiego	Julia Zyblewska (Czesław Czerniawski)	obsada aktorska	13 września 1970
Kapitanowie	Georgij Wadimow	Julia Zyblewska (Teresa Worono)	obsada aktorska	21 listopada 1971
Pojmowanie czasu	Jerzy Sawiuk	Czesław Staszewski	obsada aktorska	2 czerwca 1974
Wieczna obietnica	na podst. Josepha Conrada	Julia Zyblewska (Leszek Zalewski)	obsada aktorska	6 grudnia 1974
Koniec, który stał się początkiem świata	Jerzy Sawiuk	Czesław Staszewski	obsada aktorska	30 grudnia 1974
Szczecińskie wiosny	wiersze różnych autorów	Julia Zyblewska (Ryszard Grabowski)	obsada aktorska	29 maja 1975

Telewizja

Tytuł	Autor	Scenariusz (adaptacja)	Reżyseria	Realizacja telewizyjna	Forma twórczości	Postać	Data emisji
Ostatni rejs	Jerzy Sawiuk		Ryszard Zawidowski	Ryszard Zawidowski	obsada aktorska		2 stycznia 1970
Hamlet	William Shakespeare		Józef Gruda	Janusz Rudnicki	obsada aktorska	Bernardo	20 września 1971
Dwie ekscelencje na bezludnej wyspie (Generałowie na bezludnej wyspie)	Michał Sałtykow-Szczedrin	Władysław Wojciechowski	Ewa Kołogórska	Janusz Rudnicki	obsada aktorska	Chłop	15 kwietnia 1972 (data rejestracji; nie wiadomo, czy spektakl był emitowany)
Pierwsze trudne dni	poeci polscy	Władysław Wojciechowski	Czesław Staszewski	Andrzej Kobyliński	obsada aktorska	Młody	2 września 1973

Odznaczenia

• 1988 – Honorowa Odznaka m. Łodzi

O Mieczysławie A. Gajdzie

• (...) Gamonia przywdziewającego na chwilę monarszą purpurę gra Mieczysław Gajda. Jest to debiut młodego aktora, czym należy tłumaczyć występującą podczas premierowego wieczoru tremę, spoza której widać jednak było staranne przygotowanie się do tej ważnej roli. (Wiesław Głowacz, „Król w kraju rozkoszy”, „Kurier Szczeciński” 1969 nr 236)

Bibliografia

• Zbigniew Jarzębowski, Słuchowiska szczecińskiego radia, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2009

Inne

• Materiały ze zbiorów Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie
• Fotografie ze zbiorów ZASP w Szczecinie

Autor opracowania: Andrzej Androchowicz