Mieczysław Antoni Gajda
| Mieczysław Antoni Gajda | |||
| aktor, śpiewak | |||
| |||
| Data urodzenia | 19 września 1945 | ||
| Miejsce urodzenia | Łódź | ||
| Data śmierci | 3 października 2022 | ||
| Miejsce śmierci | Łódź | ||
Mieczysław Antoni Gajda (1945-2022) – aktor, śpiewak
Życiorys
Mieczysław Antoni Gajda urodził się 19 września 1945 roku w Łodzi. W latach 1964-1969 studiował na Wydziale Aktorskim Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi.
Po ukończeniu studiów został zaangażowany do Państwowych Teatrów Dramatycznych w Szczecinie. Tu zadebiutował 11 września 1969 roku rolą Gamonia w sztuce Król w kraju rozkoszy Franciszka Zabłockiego. Podjął pierwsze próby reżyserskie (asystent reżysera). Współpracował z lokalnym ośrodkiem telewizyjnym i rozgłośnią Polskiego Radia, dla której nagrał kilka audycji poetyckich i słuchowisk. Należał do zespołu popularnej audycji satyrycznej Radiokuter.
W latach 1976-1977 był aktorem Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach i sceny radomskiej tegoż teatru.
W połowie 1977 roku powrócił do rodzinnej Łodzi. Kolejno grał w Teatrze Powszechnym (1977-1984 i 1986-1991), Teatrze Nowym (1984-1985, 1992-1993, 1994-1995, 2003-2009). Na łódzkich scenach stworzył wiele interesujących kreacji. Wystąpił m.in. w Pornografii, Porwaniu Sabinek, Balladynie, Mistrzu i Małgorzacie, Romansie z Czechowem. Grał w sztukach reżyserowanych m.in. przez Barbarę Fijewska, Bogusławę Czosnowską, Lidię Zamkow, Jana Buchwalda, Adama Hanuszkiewicza, Eugeniusza Korina, Jana Szurmieja.
Był aktorem śpiewającym, przez wiele lat związanym z Teatrem Muzycznym w Łodzi (1993, 1997-2001). Gościnnie występował w roli Juana Perona w musicalu Evita w gdyńskim Teatrze Muzycznym im. Danuty Baduszkowej (1997). W 2009 roku śpiewał i recytował w głośnym spektaklu Tak jak malował pan Chagall w łódzkim Teatrze Nowym im. Kazimierza Dejmka.
Po opuszczeniu Szczecina kontynuował współpracę z Teatrem Telewizji. Sporadycznie grywał w filmach, m.in. w Dniu oczyszczenia (1969) i w serialu Rycerze i rabusie (1984). Wystąpił w epizodycznych rolach w dwóch odcinkach serialu Stawka większa niż życie (m.in. w odc. Wiem, kim jesteś jako tajniak Helmuth śledzący staruszkę). Był aktorem dubbingowym (m.in. Ulf i czarny pies i seriale Mała księżniczka, Robin Hood). Nagrywał też na płyty bajki i słuchowiska dla dzieci (m.in. Nowe szaty cesarza). W latach osiemdziesiątych współpracował z rozgłośnią Polskiego Radia w Łodzi. Brał udział w cyklicznej audycji rozrywkowej Wesoły Autobus, emitowanej na antenie ogólnopolskiej.
Działalność artystyczna (Szczecin)
Teatr
| Tytuł | Autor | Reżyser | Forma twórczości | Rola | Teatr | Data premiery |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Król w kraju rozkoszy | Franciszek Zabłocki | Wanda Laskowska | obsada aktorska | Gamoń | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 11 września 1969 |
| Tanecznice i hobbyści | Lech Emfazy Stefański i Helena Adamska | Lech Emfazy Stefański | obsada aktorska | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 6 grudnia 1969 | |
| Po górach, po chmurach | Ernest Bryll | Jowita Pieńkiewicz | obsada aktorska | Łukasz | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 8 lutego 1970 |
| Stara kobieta wysiaduje | Tadeusz Różewicz | Henryk Giżycki | obsada aktorska | Klub „13 Muz” | 23 lutego 1970 | |
| Kroniki szczecińskie (montaż literacki) | Jadwiga Adamowicz i Teresa Worono (oprac.) | Ewa Kołogórska | obsada aktorska | Teatr Rozmów | 15 marca 1970 | |
| Wesele | Stanisław Wyspiański | Józef Gruda | obsada aktorska | Jasiek | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 10 maja 1970 |
| Jadzia wdowa | Ryszard Ruszkowski | Henryk Tadeusz Czarnecki | obsada aktorska | Józef | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 9 lipca 1970 |
| Hamlet | William Shakespeare | Józef Gruda | obsada aktorska | Bernardo | Państwowe Teatry Dramatyczne (Sala Bogusława Zamku Książąt Pomorskich) | 15 stycznia 1971 |
| Dialogus de Passione abo Żałosna Tragedyja o Męce Jezusa | Anonim | Jitka Stokalska | obsada aktorska | Miles II; Woźny | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 28 marca 1971 |
| Rewizor | Mikołaj Gogol | Jitka Stokalska | obsada aktorska | Iwan Kuźmicz Szpiekin | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 26 września 1971 |
| Dundo Maroje albo Rzymska kurtyzana | Marin Drżić | Jitka Stokalska | obsada aktorska | Popiva | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 11 listopada 1971 |
| Panna Maliczewska | Gabriela Zapolska | Wojciech Jesionka | obsada aktorska | Edek | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 5 lutego 1972 |
| Powrót Odysa | Stanisław Wyspiański | Wojciech Jesionka | obsada aktorska | Zalotnik I | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 26 marca 1972 |
| Dwie ekscelencje na bezludnej wyspie (Generałowie na bezludnej wyspie) | Michał Sałtykow-Szczedrin (adaptacja Władysław Wojciechowski) | Ewa Kołogórska | obsada aktorska | Chłop | Teatr Krypta | 15 maja 1972 |
| Sen nocy letniej | William Shakespeare | Józef Gruda | obsada aktorska | Lyzander | Państwowe Teatry Dramatyczne (Sala Bogusława Zamku Książąt Pomorskich) | 2 lipca 1972 |
| Romans z wodewilu | Władysław Krzemiński | Wojciech Jesionka | obsada aktorska | Franek | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 7 października 1972 |
| Lubow Jarowaja | Konstanty Treniew | Piotr Lwowicz Monastyrski (ZSRR) | obsada aktorska | Szwandia | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 15 grudnia 1972 |
| Obszar cienia | Jan Paweł Gawlik | Wojciech Jesionka | obsada aktorska | Pijak | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 3 marca 1973 |
| Kram z piosenkami | Leon Schiller | Barbara Fijewska | asystent reżysera, obsada aktorska | Gość; Kawaler; On; Ryży amant; Zalotnik; Żołnierz | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 8 września 1973 |
| Wodewil warszawski | Zdzisław Gozdawa, Wacław Stępień | Czesław Staszewski | obsada aktorska | Felek; Murarz | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 19 października 1974 |
| Lato w Nohant | Jarosław Iwaszkiewicz | Krystyna Tyszarska | asystent reżysera, obsada aktorska | Clèsinger | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 18 stycznia 1975 |
| Szeptem do mnie mów – Gramofon Show (kabaret piosenki) | Janusz Rudnicki (scenariusz) | Janusz Rudnicki | obsada aktorska | Klub „13 Muz” | 27 stycznia 1975 | |
| Opera za trzy grosze | Bertolt Brecht | Peter Fischer | obsada aktorska | Żebrak; Kat; Policjant | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 8 maja 1975 |
| Janosik, czyli na szkle malowane | Ernest Bryll | Jan Skotnicki | obsada aktorska | Janosik | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 11 października 1975 |
| Warszawianka | Stanisław Wyspiański | Wanda Laskowska | obsada aktorska | Oficer | Państwowe Teatry Dramatyczne (Sala Bogusława Zamku Książąt Pomorskich) | 20 grudnia 1975 |
| Papierowy kochanek | Jerzy Szaniawski, z wierszami śpiewanymi Juliana Tuwima | Maria Straszewska | obsada aktorska | Arlekin-Agent | Teatr Polski | 10 kwietnia 1976 |
Na scenie
(fot. Grażyna Wyszomirska)
Jako Gamoń w Królu w kraju rozkoszy (1969)
Mieczysław Antoni Gajda (Gamoń) i Antoni Szubarczyk (Barasz) w Królu w krainie rozkoszy (1969)
Radio
| Tytuł słuchowiska | Autor | Reżyseria (adaptacja radiowa) | Forma twórczości | Data pierwszej emisji |
|---|---|---|---|---|
| Wiersze poetów łotewskich | wiersze różnych autorów | Julia Zyblewska | obsada aktorska | 14 października 1969 |
| Być w porządku | Czesław Czerniawski | Julia Zyblewska | obsada aktorska | 21 czerwca 1970 |
| Ptaszki nie odleciały jesienią | na podst. wspomnień Zdzisława Boczkowskiego | Julia Zyblewska (Czesław Czerniawski) | obsada aktorska | 13 września 1970 |
| Kapitanowie | Georgij Wadimow | Julia Zyblewska (Teresa Worono) | obsada aktorska | 21 listopada 1971 |
| Pojmowanie czasu | Jerzy Sawiuk | Czesław Staszewski | obsada aktorska | 2 czerwca 1974 |
| Wieczna obietnica | na podst. Josepha Conrada | Julia Zyblewska (Leszek Zalewski) | obsada aktorska | 6 grudnia 1974 |
| Koniec, który stał się początkiem świata | Jerzy Sawiuk | Czesław Staszewski | obsada aktorska | 30 grudnia 1974 |
| Szczecińskie wiosny | wiersze różnych autorów | Julia Zyblewska (Ryszard Grabowski) | obsada aktorska | 29 maja 1975 |
Telewizja
| Tytuł | Autor | Scenariusz (adaptacja) | Reżyseria | Realizacja telewizyjna | Forma twórczości | Postać | Data emisji |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ostatni rejs | Jerzy Sawiuk | Ryszard Zawidowski | Ryszard Zawidowski | obsada aktorska | 2 stycznia 1970 | ||
| Hamlet | William Shakespeare | Józef Gruda | Janusz Rudnicki | obsada aktorska | Bernardo | 20 września 1971 | |
| Dwie ekscelencje na bezludnej wyspie (Generałowie na bezludnej wyspie) | Michał Sałtykow-Szczedrin | Władysław Wojciechowski | Ewa Kołogórska | Janusz Rudnicki | obsada aktorska | Chłop | 15 kwietnia 1972 (data rejestracji; nie wiadomo, czy spektakl był emitowany) |
| Pierwsze trudne dni | poeci polscy | Władysław Wojciechowski | Czesław Staszewski | Andrzej Kobyliński | obsada aktorska | Młody | 2 września 1973 |
Odznaczenia
- 1988 – Honorowa Odznaka m. Łodzi
O Mieczysławie A. Gajdzie
- (...) Gamonia przywdziewającego na chwilę monarszą purpurę gra Mieczysław Gajda. Jest to debiut młodego aktora, czym należy tłumaczyć występującą podczas premierowego wieczoru tremę, spoza której widać jednak było staranne przygotowanie się do tej ważnej roli. (Wiesław Głowacz, „Król w kraju rozkoszy”, „Kurier Szczeciński” 1969 nr 236)
Bibliografia
- Zbigniew Jarzębowski, Słuchowiska szczecińskiego radia, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2009
- Zdzisław Sośnicki, 40 lat teatrów dramatycznych Szczecina (opracowanie części dokumentacyjnej Ryszard Markow i Elwira Rewcio), Krajowa Agencja Wydawnicza, Szczecin 1985
Inne
- Materiały ze zbiorów Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie
- Fotografie ze zbiorów ZASP w Szczecinie
- Ludzie kultury
- Ludzie związani z teatrem
- Aktorzy
- Aktorzy teatrów dramatycznych
- Aktorzy teatrów muzycznych
- Ludzie związani z radiem
- Aktorzy radiowi
- Ludzie związani z telewizją
- Aktorzy telewizyjni
- Ludzie związani z filmem
- Aktorzy filmowi
- Aktorzy dubbingu
- Pomeranica
- Szczecin
- Pomeranica - Kultura
- Pomeranica - Teatr
- Pomeranica - Biografie
- Pomeranica - Aktorzy