Pałac (Police-Jasienica)
| Pałac (dawny klasztor) w Jasienicy (dzisiaj Police) | |||
| |||
| Nazwa niemiecka | Jasenitz | ||
| Lokalizacja | Police-Jasienica | ||
| Projektant | nieznany | ||
| Data budowy | XIV wiek, 1773 r. modernizacja | ||
_Jasienica.jpeg)
Pałac, dawny klasztor w Jasienicy (niem. Jasenitz, obecnie część miasta Police)
Wieś
Dawna wieś wchodząca obecnie w skład granic administracyjnych Polic.
Pierwsza historyczna wzmianka o miejscowości pochodzi z 1299 roku, z której wynika, że była własnością braci Droseko, Bertrama i Johanna von Sparrenfelde, którzy wraz z Bernardem z Tatyni ufundowali kościół.
Dzięki nadaniu księcia Ottona w 1305 roku, we wsi w latach 1328–1331 został założony klasztor wiktorynów (zwanych też augustianami). Na początku XIV wieku mnisi rozpoczęli budowę kościoła, klasztoru, budynków gospodarczych i browaru. Po pożarze części budynków i napadzie braci Witalisów (rozbójników napadających na podróżnych, dwory i klasztory) na początku XV wieku rozpoczęła się rozbudowa kompleksu. Pod koniec XV wieku książę Bogusław X z powodu rozluźnienia moralnego mnichów rozwiązał konwent, by po trzynastu latach pozwolić nowym zakonnikom na osiedlenie się w Jasienicy.
Po czterdziestu latach (w 1635 roku) klasztor został rozwiązany. Cały majątek oraz zabudowania klasztorne i gospodarcze przejęli książęta pomorscy. W klasztorze urządzono siedzibę domeny, a część pomieszczeń pozostawiono do dyspozycji książąt. Po wymarciu dynastii Gryfitów klasztor nie był użytkowany.
Po podziale Księstwa, Jasienica stała się częścią ziem Królestwa Szwecji, a domenę otrzymał szwedzki namiestnik króla, Steno Bielke. W tym czasie przebudowano gotyckie skrzydło klasztoru na barokowy pałac.
Po przejęciu wschodniej części Pomorza przez króla Prus Jasienica została siedzibą domeny królewskiej. W 1769 roku król Fryderyk II podarował pałac oraz dochody z domeny swojej byłej żonie Elżbiecie Brunszwickiej. W 1773 roku zmodernizowano pałac według projektu Dawida Gilly’ego. Właścicielka wykorzystywała obiekt w roli pałacu letniego, w którym urządzane były huczne zabawy. W 1809 roku pałac, zadłużony w wyniku złego gospodarowania dotychczasowej posiadaczki, nabył prezydent von Köhller. Od 1835 roku jego właścicielem był natomiast Otto Waldemar Zitelmann. W późniejszych czasach w pałacu mieszkali zarządcy majątku.
Po I wojnie światowej znajdowało się w nim przedszkole prowadzone przez siostry diakonisy.
Dwór
Obecnie w Jasienicy znajdują się zachowane ruiny pałacu, który w swojej barokowej formie przetrwał II wojnę światową, lecz nie użytkowany popadł w ruinę. W 1964 roku ruiny zabezpieczono poprzez rozebranie pierwszego piętra i stropów.
Obiekt dostępny.
Bibliografia
- Karty ewidencyjne zabytków architektury i budownictwa - Archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Szczecinie
- Zitelmann Franz, Chronik der Familie Zitelmann, Berlin 1896.
