Wojewoda szczeciński
Wojewoda szczeciński – od 14 marca 1945 (z przerwami) terenowy organ administracji rządowej w województwie i zwierzchnik wielu organów administracji na terenie województwa. Pierwotnie funkcje wojewody szczecińskiego pełnił Pełnomocnik Rządu RP na Okręg III - Pomorze Zachodnie.
Pierwszym pełnomocnikiem rządu na Pomorze Zachodnie był Aleksander Kaczocha – Józefski, ale w tej roli nie zdążył dotrzeć do Szczecina. Od 11 kwietnia 1945 zastąpił go Leonard Borkowicz, który tym samym został pierwszym wojewodą szczecińskim. Należy podkreślić, że potocznie nazwa „wojewoda szczeciński” funkcjonowała zamiennie z „pełnomocnik rządu”.
Oficjalnie pierwszego wojewodę szczecińskiego powołano 29 maja 1946 w celu unifikacji administracji na „Ziemiach Odzyskanych” z „resztą” kraju. Wojewodę powoływał prezes Rady Ministrów po zasięgnięciu opinii Wojewódzkiej Rady Narodowej.
20 marca 1950 zniesiono samorząd terytorialny, tworząc w jego miejsce Rady Narodowe, a w miejsce wojewody powołując Przewodniczącego Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej.
Następnie od 6 lipca 1950 z części wschodniej województwa szczecińskiego utworzono województwo koszalińskie. Stan ten trwał do 28 maja 1975 roku, kiedy to ustawą o podziale administracyjnym kraju utworzono 49 województw (województwa szczeciński i koszalińskie, choć nieco mniejsze, istniały nadal). Ustawami z 8 marca i 22 maja 1990 roku zniesiono rady narodowe, wprowadzając samorząd terytorialny, z wyodrębnieniem administracji samorządowej i administracji rządowej stopnia wojewódzkiego – wojewody i jego urzędu. Od 1 stycznia 1999 powołano województwo zachodniopomorskie, ogólnie z połączenia województw szczecińskiego i koszalińskiego, na czele z wojewodą zachodniopomorskim jako przedstawicielem administracji rządowej na tym szczeblu.
Wojewodowie szczecińscy
- 14.03.1945 – 11.04.1945 - Aleksander Kaczocha – Józefski (wyłącznie jako pełnomocnik rządu)
- 11.04.1945 – 14.02.1950 - Leonard Borkowicz
- 15.02.1949 – 25.03.1950 - Włodzimierz Migoń - i dalej, do 01.06.1950 jako Przewodniczący WRN
Przewodniczący WRN w Szczecinie
- 25.03.1950 – 01.06.1950 - Włodzimierz Migoń (wcześniej jako Przewodniczący WRN)
- 01.06.1950 – 12.07.1951 - Tadeusz Żabiński
- 12.07.1951 – 04.12.1952 - Franciszek Nowak
- 04.12.1952 – 09.04.1957 - Stanisław Gałka (jako pełniący obowiązki do 27.06.1953)
- 09.04.1957 - 19.02.1962 - Włodzimierz Migoń (ponownie)
- 19.02.1962 – 03.08.1971 - Marian Łempicki
- 11.09.1971 – 15.03.1973 - Stanisław Rychlik
- 16.03.1973 – 17.12.1973 - Jerzy Kuczyński (dalej jako wojewoda szczeciński, do 24.04.1980)
Wojewodowie szczecińscy
- 17.12.1973 – 24.04.1980 - Jerzy Kuczyński (wcześniej jako przewodniczący Prezydium WRN)
- 25.04.1980 – 11.12.1980 - Henryk Kanicki
- 12.12.1980 – 03.03.1982 - Tadeusz Waluszkiewicz
- 03.03.1982 – 1990 - Stanisław Malec
- 23.06.1990 – 16.01.1998 - Marek Tałasiewicz
- grudzień 1997 – 1.01.1999 - Władysław Lisewski (następnie jako wojewoda zachodniopomorski)
| Lata urzędowania | Wojewoda | Lata życia |
|---|---|---|
| 17 grudnia 1973 – 31 maja 1975 | Jerzy Kuczyński (wcześniej jako przewodniczący Prezydium WRN) | ? |
| 12 grudnia 1980 – marzec 1982 | Tadeusz Waluszkiewicz | ? |
| 1980 – jesień 1980 | Henryk Kanicki | ? |
| 23 czerwca 1990 – 16 stycznia 1998 | Marek Tałasiewicz | ur. 23 sierpnia 1943 - |
| grudzień 1997 – 1 stycznia 1999 | Władysław Lisewski (następnie jako wojewoda zachodniopomorski) | ? |
Wojewodowie zachodniopomorscy
- 1.01.1999 – 20.10.2001 - Władysław Lisewski (wcześniej jako wojewoda szczeciński)
- 20.10.2001 – 17.10.2005 - Stanisław Wziątek
- 12.12.2005 – 29.11.2007 - Robert Krupowicz
- 29.11.2007 - Marcin Zydorowicz
Przypisy
Źródła
- T. Białecki (red.): Encyklopedia Szczecina, T1 (A-O), Wyd. US-Instytut Historii, Szczecin 1999, ISBN 83-87341-45-2
- T. Białecki (red.): Encyklopedia Szczecina, Encyklopedia Szczecina, T2 (P-Ż), Wyd. US-Instytut Historii, Szczecin 2000, ISBN 83-87341-45-2
- T. Białecki (red.): Encyklopedia Szczecina, T3 (Supl. 1 A-Ż)), Wyd. US-Instytut Historii, Szczecin 2003, ISBN 83-7541-272-3
Zobacz też
Linki zewnętrzne
- Z Kroniki UW: Gmach urzędu, wojewodowie[dostęp: 27.04.2011]
| Wojewodowie | |
|---|---|
| Pełnomocnicy rządu | Aleksander Kaczocha – Józefski (1945) • Leonard Borkowicz (1945–1950) |
| Przewodniczący WRN | Włodzimierz Migoń (1950) • Tadeusz Żabiński (1950–1951) • Franciszek Nowak (1951–1952) • Stanisław Gałka (1952–1957) • Włodzimierz Migoń (1957-1962) • Marian Łempicki (1962-1971) • Stanisław Rychlik (1971-1973) • Jerzy Kuczyński (1973) |
| Wojewodowie szczecińscy | Jerzy Kuczyński (1973–1980) • Henryk Kanicki (1980) • Tadeusz Waluszkiewicz (1982–1990) • Stanisław Malec (1982–1990) • Marek Tałasiewicz (1990-1997) • Władysław Lisewski (1997-1999) |
| Wojewodowie zachodniopomorscy | Władysław Lisewski (1999–2001) • Stanisław Wziątek (2001–2005) • Robert Krupowicz (2005-2007) • Marcin Zydorowicz (2007-2014) • Marek Tałasiewicz (od 2014) |
Artykuł z Internetowej Encyklopedii Szczecina znajduje się w trakcie weryfikacji i oczekuje na ewentualne uzupełnienie bibliografii i/lub dostosowanie do standardów Encyklopedii Pomorza Zachodniego