Zbigniew Wilczyński
Zbigniew Wilczyński | |||
aktor lalkarz | |||
| |||
Data urodzenia | 2 stycznia 1947 | ||
Miejsce urodzenia | Ryga | ||
Zbigniew Wilczyński (ur. 1947) – aktor lalkarz
Życiorys
Zbigniew Wilczyński urodził się 2 stycznia 1947 roku w Rydze (Łotwa). Uczęszczał do Technikum Handlowego w Szczecinie, które ukończył w 1966 roku. W szkole występował w Studiu Małych Form Teatralnych „Zielone Tarcze”. W latach 1965-1968 współpracował z Teatrzykiem na Wielkiej. W 1967 roku został adeptem, a następnie aktorem Teatru Lalek „Pleciuga”. Z teatrem tym związany był do 1982 roku. W 1976 roku zdał eksternistycznie aktorski egzamin lalkarski.
W 1981 roku wspólnie z Aleksandrem Gierczakiem i Antonim Mleczko występował na statku bazie „Kaszuby”, gdzie realizowali projekt artystyczny po nazwą Teatr na morzu. W latach 1982-1995 współpracował z agencjami artystycznymi Szczecina, Katowic i Wrocławia. Działał także w szczecińskim oddziale Polskiego Stowarzyszenia Jazzowego. Od 1995 roku aż do przejścia na emeryturę ponownie grał w zespole teatru „Pleciuga”. Sporadycznie reżyserował. Z rodzimym teatrem nadal współpracuje.
Aktor od początku swej teatralnej kariery działa społecznie na rzecz dzieci z rodzin ubogich i patologicznych. Występuje w klubach osiedlowych, domach kultury i domach dziecka, a także organizuje uliczne happeningi. Za swoją działalność artystyczną był wielokrotnie nagradzany i wyróżniany na festiwalach i przeglądach teatralnych. Szczególną wagę przywiązuje do Statuetki Brzdąca, nagrody przyznawanej przez Dziecięcą Radę Miasta Szczecina za bezinteresowną pracę na rzecz dzieci.
Jest członkiem Zarządu Oddziału Związku Artystów Scen Polskich w Szczecinie.
Twórczość artystyczna (Szczecin)
Teatr
Tytuł | Autor | Reżyseria | Forma twórczości | Postać | Teatr | Data premiery |
---|---|---|---|---|---|---|
FAMA głosi | Ireneusz Krzysztof Szmidt | Ireneusz Krzysztof Szmidt | obsada aktorska | Teatrzyk na Wielkiej | 1967 | |
Jak się bawić, to się bawić | Jurij Jelisiejew | Krzysztof Niesiołowski | obsada aktorska | Wania | Teatr Lalek „Pleciuga” | 30 listopada 1967 |
Trzy pomarańcze | Sergiej Michałkow | Krzysztof Niesiołowski | obsada aktorska | Trefniś | Teatr Lalek „Pleciuga” | 20 kwietnia1968 |
Bamba w oazie Tongo | Jan Ośnica | Wojciech Wieczorkiewicz | obsada aktorska | Bamba | Teatr Lalek „Pleciuga” | 20 października 1968 |
Guliwer w krainie Liliputów | Irena i Tadeusz Sowiccy wg Jonathana Swifta | Krzysztof Niesiołowski | obsada aktorska | Hrabia Parmezan; Sprawozdawca; Masz | Teatr Lalek „Pleciuga” | 14 maja 1969 |
O straszliwym smoku i dzielnym szewczyku | Maria Kownacka | Krzysztof Niesiołowski | obsada aktorska | Szewczyk Dratewka | Teatr Lalek „Pleciuga” | 1 października 1969 |
Baśniowy las | Jan Ośnica | Krzysztof Niesiołowski | obsada aktorska | Pan Loczek; Zając | Teatr Lalek „Pleciuga” | 9 maja 1970 |
Sezamie, otwórz się | Irena Pikiel | Edward Doszla | obsada aktorska | Ali Baba | Teatr Lalek „Pleciuga” | 7 marca 1971 |
Herakles niezwyciężony | Melania Karwatowa, Jacek Jokiel | Krzysztof Niesiołowski | obsada aktorska | Herakles; Chiron; Eurysteusz; Atlas | Teatr Lalek „Pleciuga” | 16 października 1971 |
Baśń o dwóch braciach | Jan Ośnica | Krzysztof Niesiołowski | obsada aktorska | Mały; Cesarz węgierski | Teatr Lalek „Pleciuga” | 18 grudnia 1971 |
Czarny koń Trygława | Maria Kann | Krzysztof Niesiołowski | obsada aktorska | Wisz, kmieć; Kapłan | Teatr Lalek „Pleciuga” | 29 października 1972 |
Przygody Pifa | Mirja Astrachan, Jewgienija Żukowskaja | Zygmunt Smandzik | obsada aktorska | Kot Herkules; Zając Żanno | Teatr Lalek „Pleciuga” | 20 stycznia 1973 |
Ania Skrzat i Słomiany Hubert | Viteslav Nezval | Krzysztof Niesiołowski | obsada aktorska | Teatr Lalek „Pleciuga” | 21 września 1973 | |
Przygody Tymoteusza Rymcimci | Jan Wilkowski | Edward Dobraczyński | obsada aktorska | Teatr Lalek „Pleciuga” | 30 grudnia 1973 | |
Lodoiska | Wojciech Bogusławski | Andrzej Rettinger | obsada aktorska | Teatr Lalek „Pleciuga” | 1 czerwca 1974 | |
Kopciuszek | Eugeniusz Szwarc | Włodzimierz Dobromilski | obsada aktorska | Teatr Lalek „Pleciuga” | 20 października 1974 | |
Detektyw Lis prowadzi śledztwo | Gyula Urban | Andrzej Rettinger | obsada aktorska | Teatr Lalek „Pleciuga” | 1 grudnia 1974 | |
Bal u króla Lula | Zbigniew Poprawski | Zbigniew Poprawski | obsada aktorska | Morele Baks | Teatr Lalek „Pleciuga” | 14 czerwca 1975 |
Żołnierz i Bieda | Samuel Marszak | Włodzimierz Dobromilski | obsada aktorska | Teatr Lalek „Pleciuga” | 19 października 1975 | |
Kramik Mikołaja Gwiazdora | Natalia Gołębska | Zofia Miklińska | obsada aktorska | Turoń-Kłapacz | Teatr Lalek „Pleciuga” | 20 grudnia 1975 |
O Kasi, co gąski zgubiła | Maria Kownacka | Włodzimierz Dobromilski | asystent reżysera, obsada aktorska | Ten, co jest za Anioła; Jaś | Teatr Lalek „Pleciuga” | 11 grudnia 1976 |
Struga | Leonid Leonow | Władysław Tomasz Stecewicz | obsada aktorska | Struga | Teatr Lalek „Pleciuga” | 30 października 1977 |
Baśń o zaklętym kaczorze | Maria Kann | Włodzimierz Dobromilski | obsada aktorska | Złotnik (zaklęty w kaczora); Słonko | Teatr Lalek „Pleciuga” | 26 grudnia 1977 |
Biała bajka | Walery Petrow | Marina Goczewa | obsada aktorska | Kot | Teatr Lalek „Pleciuga” | 2 lipca 1978 |
Szopka krakowska | Stanisław i Tadeusz Estreicherowie | Bohdan Radkowski | obsada aktorska | Diabeł | Teatr Lalek „Pleciuga” | 19 listopada 1978 |
Złoty klucz | Jan Ośnica | Włodzimierz Dobromilski | obsada aktorska | Diabeł Kulawy; Pan z miasta; Żandarm; Kat | Teatr Lalek „Pleciuga” | 26 marca 1979 |
O krasnoludkach i sierotce Marysi | Maria Konopnicka | Stanisław Stampf | obsada aktorska, inspicjent | Podziomek; Półpanek-żaba | Teatr Lalek „Pleciuga” | 12 maja 1979 |
Przygody Pifa | Eugenia Żukowska, Miriam Astrachan | Zbigniew Wilczyński i Grażyna Wojtczak | reżyseria, obsada aktorska | Kot Herkules | Teatr Lalek „Pleciuga” | 29 czerwca 1980 |
Zielona baśń | Marianna Kaszuba i Adam Rycko, Artur Daniel Liskowacki (oprac. tekstu) | Zbigniew Niecikowski | obsada aktorska | Bór-Grabia | Teatr Lalek „Pleciuga” | 10 listopada 1995 |
Królowa Śniegu | Hans Christian Andersen | Anna Augustynowicz | obsada aktorska | Rozbójnik; Diabeł, Hiacynt | Teatr Lalek „Pleciuga” | 16 listopada 1996 |
Trudy i mozoły powrotu do szkoły | Sławomir Osiński | Zbigniew Niecikowski | obsada aktorska | Policjant | Teatr Lalek „Pleciuga” | 19 września 1997 |
Błękitny ptak | Maurice Maeterlinck | Bohdan Głuszczak | obsada aktorska | Ogień; Czas; Ojciec; Dziadek | Teatr Lalek „Pleciuga” | 2 października 1998 |
Trzy bajki o smoku | Milada Masatowa | Dariusz Kamiński | obsada aktorska | Narrator II; Król | Teatr Lalek „Pleciuga” | 29 maja 1999 |
Co się dzieje z modlitwami niegrzecznych dzieci? | Aneta Wróbel | Anna Augustynowicz | obsada aktorska | Pielęgniarka | Teatr Lalek „Pleciuga” | 25 lutego 2000 |
Kopciuszek | Eugeniusz Szwarc | Czesław Sieńko | obsada aktorska | Markiz Piruet, Lokaj | Teatr Lalek „Pleciuga” | 9 września 2000 |
Pan Twardowski | Waldemar Wolański | Waldemar Wolański | obsada aktorska | II Szlachcic | Teatr Lalek „Pleciuga” | 20 września 2001 (wznowienie na prawach premiery) |
Gucio zaczarowany | Zofia Urbanowska | Marek Pasieczny | obsada aktorska | Wróbel; Dziadek; Pasiecznik | Teatr Lalek „Pleciuga” | 1 grudnia 2001 |
Bajka o szczęściu | Izabela Degórska | Zbigniew Niecikowski | obsada aktorska | Staruszek | Teatr Lalek „Pleciuga” | 2 marca 2002 |
Muszka | Aleksandra Petrusewicz | Tatiana Malinowska-Tyszkiewicz | obsada aktorska | Chrabąszcz I; Chrabąszcz II | Teatr Lalek „Pleciuga” | 26 października 2002 |
Śpiąca królewna | Beata Pejcz | Beata Pejcz | obsada aktorska | Służący II (Dobosz) | Teatr Lalek „Pleciuga” | 25 maja 2003 |
Tymoteusz wśród ptaków | Jan Wilkowski | Zbigniew Niecikowski | obsada aktorska | Dudek | Teatr Lalek „Pleciuga” | 20 września 2003 |
Imię | Jon Fosse | Anna Augustynowicz | obsada aktorska | Ojciec | Teatr Lalek „Pleciuga” | 8 października 2004 |
Interesy Pana Kota | Gianni Rodari | Dariusz Kamiński | obsada aktorska | Stryj II; Konferansjer | Teatr Lalek „Pleciuga” | 27 listopada 2004 |
Czarny Koń Trzygława | Marek Maj | Zbigniew Niecikowski | obsada aktorska | Starosta | Teatr Lalek „Pleciuga” | 1 lipca 2005 |
Tajemnica Czarciego Błota | Małgorzata Kamińska-Sobczyk | Małgorzata Kamińska-Sobczyk | obsada aktorska | Dar Wiedźm; Zaklęte Drzewo | Teatr Lalek „Pleciuga” | 10 września 2005 |
Dzikie łabędzie-ci | Viola Bogorodź, Marek Ciunel | Marek Ciunel | obsada aktorska | Akwizytor; Krasnal | Teatr Lalek „Pleciuga” | 19 listopada 2005 |
Korozja | Leszek Mądzik | Leszek Mądzik | obsada aktorska | Teatr Lalek „Pleciuga” | 25 marca 2006 | |
Droga | Leszek Mądzik | Leszek Mądzik | obsada aktorska | Teatr Lalek „Pleciuga” | 7 kwietnia 2006 | |
Ferdynand Wspaniały | Ludwik Jerzy Kern | Lech Chojnacki | obsada aktorska | Portier; Komisarz | Teatr Lalek „Pleciuga” | 24 lutego 2007 |
Krzesiwo | Hans Christian Andersen | Zbigniew Niecikowski | obsada aktorska | Wiedźma | Teatr Lalek „Pleciuga” | 10 listopada 2007 |
Syn Gwiazdy | Oscar Wilde | Petr Nosálek | obsada aktorska | Żołnierz II; Ksiądz | Teatr Lalek „Pleciuga” | 23 lutego 2008 |
Pippi Pończoszanka | Astrid Lindgren | Konrad Dworakowski | obsada aktorska | Kapitan Pończocha | Teatr Lalek „Pleciuga” | 27 września 2008 |
Kopciuszek | Barbara Niecikowska i Elżbieta Beata Nowak (opracowanie tekstu) wg Tatiany Gabe | Valdis Pavlovskis | obsada aktorska | Dworzanin I; Król | Teatr Lalek „Pleciuga” | 31 maja 2009 |
Tańcząca gazela i magiczny tam-tam | Liliana Bardijewska | Zbigniew Niecikowski | obsada aktorska | Teatr Lalek „Pleciuga” | 28 maja 2010 | |
Kum i Plum | Monika Gerbocová | Monika Gerbocová | obsada aktorska | Teatr Lalek „Pleciuga” | 6 listopada 2010 | |
Moc prezentów | Izabela Degórska | Zbigniew Niecikowski | obsada aktorska (zespół I) | Diablik/Diabliczka | Teatr Lalek „Pleciuga” | 3 grudnia 2010 |
Jabłoneczka | Jan Wilkowski wg Karla Czernego | Laura Słabińska | obsada aktorska | Teatr Lalek „Pleciuga” | 28 stycznia 2012 | |
Pinokio | Marta Guśniowska | Ireneusz Maciejewski | obsada aktorska | Teatr Lalek „Pleciuga” | 26 maja 2012 | |
Bałwanek ratuje świat | Dariusz Kamiński | Dariusz Kamiński | obsada aktorska | Karp; Kolędnik-Anioł | Teatr Lalek „Pleciuga” | 30 listopada 2012 |
Bajki samograjki | Jan Brzechwa | Anna Augustynowicz | obsada aktorska | Teatr Lalek „Pleciuga” | 16 listopada 2013 | |
Tymoteusz i Mikołajki | Jan Wilkowski | Zbigniew Niecikowski | obsada aktorska | Teatr Lalek „Pleciuga” | 1 grudnia 2013 | |
Pamiętniki Tatusia Muminka | Tove Jansson | Laura Słabińska | obsada aktorska | Majtek | Teatr Lalek „Pleciuga” | 4 kwietnia 2014 |
Karuzela Świętego Mikołaja | Zbigniew Niecikowski | Zbigniew Niecikowski | obsada aktorska | Teatr Lalek „Pleciuga” | 4 grudnia 2014 | |
Smok w krainie parasoli | Marta Kwiek | Sabina Wacławczyk | obsada aktorska | Teatr Lalek „Pleciuga” | 28 lutego 2015 | |
Świąteczna sałatka | Marta Guśniowska | Zbigniew Niecikowski | obsada aktorska | Teatr Lalek „Pleciuga” | 3 grudnia 2016 | |
Kim jestem? | Aneta Wróbel, Adam Wojtyszko | Ireneusz Maciejewski | obsada aktorska | Teatr Lalek „Pleciuga” | 7 października 2017 |
Na scenie
Marta Łągiewka, Zbigniew Wilczyński i Przemysław Żychowski
Radio
Tytuł słuchowiska | Autor | Reżyseria | Adaptacja radiowa | Postać | Data pierwszej emisji |
---|---|---|---|---|---|
Sydonia (w ramach Magazynu artystycznego) | Jerzy Mruk | Julia Zyblewska | obsada aktorska | 31 października 1976 | |
Jolka z Karlina (w ramach Magazynu artystycznego) | Jerzy Mruk | Agata Bednarz | obsada aktorska | kwiecień 1977 |
Telewizja
Tytuł | Autor | Reżyseria | Realizacja TV | Postać | Data emisji |
---|---|---|---|---|---|
Guliwer w krainie Liliputów | Irena i Tadeusz Sowiccy wg Jonathana Swifta | Krzysztof Niesiołowski | Andrzej Androchowicz | Hrabia Parmezan; Sprawozdawca; Masz | 11 października 1970 |
Baśniowy las | Jan Ośnica | Krzysztof Niesiołowski | Krystian Woźniewicz | Pan Loczek; Zając | 12 kwietnia 1971 |
Bal u króla Lula | Zbigniew Poprawski | Zbigniew Poprawski | Andrzej Androchowicz | Morele Baks | 1976 |
Przygody Pifa | Eugenia Żukowska, Miriam Astrachan | Zbigniew Wilczyński i Grażyna Wojtczak | Kot Herkules | 1981 | |
Pinokio | Marta Guśniowska wg Carla Goldoniego | Ireneusz Maciejewski | obsada aktorska | 2013 (w ramach szóstej edycji „Internetowego Teatru TVP dla szkół”) |
Pinokio
(fot. Karolina Machowicz)
Nagrody i wyróżnienia
- 1973 – wyróżnienie za role Małego i Cesarza Węgierskiego w spektaklu Baśń o dwóch braciach Jana Ośnicy w reż. Krzysztofa Niesiołowskiego na II Telewizyjnym Festiwalu Widowisk Lalkowych dla Dzieci
- 1979 – nagroda zespołowa i nagroda indywidualna za rolę Diabła w Szopce krakowskiej Stanisława i Tadeusza Estreicherów w reż. Bohdana Radkowskiego (Teatr Lalek „Pleciuga” w Szczecinie) na IX Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Lalek w Opolu
- 1979 – Bursztynowy Pierścień za rolę Kota w Białej bajce Walerego Petrowa w reż. Mariny Goczewej (Teatr Lalek „Pleciuga” w Szczecinie)
- 2006 – Nagroda Towarzystwa Przyjaciół Szczecina za rolę Ojca w przedstawieniu Imię Iona Fosse'a w reż. Anny Augustynowicz (Teatr Lalek „Pleciuga” w Szczecinie) na XLI Ogólnopolskim Przeglądzie Teatrów Małych Form „Kontrapunkt” w Szczecinie
- 2007 – nagroda „Brzdąc” przyznana przez Dziecięcą Radę Miasta Szczecina za wieloletnią pracę społeczną i artystyczną na rzecz najmłodszych
Odznaczenia
- 2009 – „Zasłużony dla Kultury Polskiej”
- 2013 – Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- 2013 – Srebrna Odznaka Honorowa Gryfa Zachodniopomorskiego
Bibliografia
- Robert Cieślak, Elżbieta Stelmaszczykowa, Pół wieku Teatru Lalek w Szczecinie. „Rusałka” – „Pleciuga” 1953-2003, Teatr Lalek „Pleciuga”, Szczecin 2004
- (lem), Sylwetki, „Kurier Szczeciński” 2004 nr 64
- Szósta dekada. Teatr Lalek „Pleciuga” 2003-2013 (pod red. Anny Garlickiej), Teatr Lalek „Pleciuga”, Szczecin 2013
Inne źródła
- Materiały ze zbiorów Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie
- Materiały i fotografie ze zbiorów Archiwum Teatru Lalek „Pleciuga” w Szczecinie