Bolesław Rajkowski

Bolesław Rajkowski (1909-1992) – dziennikarz, pionier dziennikarstwa w Szczecinie, redaktor naczelny „Kuriera Szczecińskiego”, plastyk

Życiorys

Bolesław Rajkowski urodził się 12 lutego 1909 roku w Kaliszu w rodzinie aktorskiej. Jego rodzicami byli artyści teatralni, Tadeusz Rajkowski i Hanna z Rehmannów Rajkowska (pseud. Hanka Pomian).

Uczył się w Korpusie Kadetów nr 1 we Lwowie. Później podjął naukę w Szkole Podchorążych Marynarki Wojennej w Toruniu (1928-1929). Po ukończeniu nauki wypłynął na pokładzie ORP „Iskra” w rejs do portów francuskich, Portugalii, na Wyspy Kanaryjskie i Azory. W latach 1930-1934 studiował malarstwo w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Przez rok studiował ekonomię w Wolnej Wszechnicy Polskiej (1934-1935). Studia ekonomiczno-społeczne kontynuował na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (1938-1939). Od 1934 roku do wybuchu wojny pracował na stanowisku zastępcy inspektora samorządowego w Wydziale Powiatowym w Brześciu nad Bugiem. Po zajęciu miasta przez Armię Czerwoną pracował jako plastyk w Domu Malarza (do 21 czerwca 1941). Później prowadził własną pracownię malarską. W kwietniu 1944 roku razem z żoną Jadwigą (zd. Jasiewicz, 1910-1988) i roczną córeczką Elżbietą (1943-1985) został ewakuowany do Radzynia Podlaskiego, gdzie kierował referatem kultury i sztuki przy Starostwie Powiatowym. Od stycznia 1945 roku pełnił obowiązki dekoratora Radzyńskiego Domu Kultury.

W dniu 13 sierpnia 1945 roku wraz z matką, Hanną Rajkowską, cenioną przedwojenną aktorką teatralną, przyjechał do Szczecina. Był scenografem pierwszego szczecińskiego teatru Grażyna, założonego i prowadzonego przez jego matkę. Na krótko związał się z redakcją „Wiadomości Szczecińskich”. Pod kierunkiem red. Mieczysława Halskiego przygotowywał się do wydawania „Kuriera Szczecińskiego”. W październiku tego samego roku rozpoczął pracę w redakcji nowo powołanej do życia gazety. Początkowo był redaktorem technicznym, później pracował jako rysownik karykaturzysta, fotoreporter, felietonista, kierownik działu kulturalnego i miejskiego. Od 15 marca 1951 do 1 marca 1961 roku był redaktorem naczelnym gazety. W prasie publikował pod pseudonimami: Bumerang, B.R., Rajmund, Bolesławski. Wokół gazety skupił grupę pisarzy i malarzy, m.in. Jana Papugę, Franciszka Gila, Emanuela Messera, Feliksa Ciechomskiego, Adama Pohoreckiego. Wspólnie z Tadeuszem Rajkowskim i z Marianem Kwintkiewiczem był współautorem ilustracji do książki Czesława Piskorskiego Zabytki piastowskiego Szczecina (Spółdz. Wyd. Polskie Pismo i Książka, 1947). Razem z Czesławem Piskorskim napisał przewodnik turystyczny Jeden dzień w Szczecinie. Informator (Prezydium Rady Okręgu Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich, 1959).

W okresie tzw. odwilży po Październiku 1956 roku na łamach „Kuriera” opublikował głośny esej Nurt i koryto, który należał do gatunku publicystyki rozrachunkowej z okresem stalinowskim.

W Szczecinie zasłynął jako pomysłodawca i organizator czynów społecznych podnoszących estetykę miasta. Był radnym miejskim.

W 1962 roku został przeniesiony do Warszawy, gdzie 4 stycznia objął stanowisko zastępcy redaktora naczelnego Agencji Publicystyczno-Informacyjnej (od 1970 API-Agencja Robotnicza), a od 1 lutego 1972 roku zastępcy redaktora naczelnego Redakcji Krajowej AR. W październiku tego samego roku związał się z redakcją „Expresu Wieczornego”. Piastował tam m.in. funkcję zastępcy sekretarza redakcji. Mimo przejścia na emeryturę 1 września 1975 roku nadal współpracował z redakcją „Expresu” jako ryczałtowy redaktor-stylista. Uczył młodzież dziennikarską manier i dobrego smaku reporterskiego, szukania pomysłów na tytuł i stosowną puentę.

Zmarł 18 listopada 1992 w Warszawie. Jest pochowany na Cmentarzu Komunalnym na Powązkach.

Nagrody

• 1958 – nagroda dziennikarska m. Szczecina
• 1958 – nagroda Prezesa Zarządu Głównego Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej
• 1961 – nagroda Prezesa Zarządu Głównego Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej
• 1965 – nagroda Prezesa Zarządu Głównego Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej

Odznaczenia

• 1958 – Złoty Krzyż Zasługi
• 1970 – Medal i Dyplom Honorowy za 25 lat pracy w dziennikarstwie

O Bolesławie Rajkowskim

• (...) Bolesław Rajkowski - syn znanej aktorskiej rodziny, wszechstronnie utalentowany, chciał być oficerem marynarki, pływał na „Darze Pomorza”. W „Kurierze” odkrył swój niepowtarzalny talent w redagowaniu gazety. To on nadał „Kurierowi” formułę lakoniczności, frapujących tytułów szanowania Czytelnika, towarzyszenia mu w sprawach wielkich i małych, w kłopotach, to on zainicjował pierwsze akcje społeczne „Kuriera”. I to on upowszechnił hasło wymyślone przez Emanuela Messnera: Ani kroku bez „Kuriera” - „Kurier” oczy Ci otwiera! (Stefan Janusiewicz, „Kurier Szczeciński” 55 lat..., s. 10)

Źródła

Bibliografia

• Encyklopedia Szczecina t. II P-Ż (pod red. Tadeusza Białeckiego, autor hasła Sylwester Stelmaszczyk), Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2000
• Stefan Janusiewicz, Chorąży Kuriera, „Kurier Szczeciński” 2005 nr 135, s. 12
• Stefan Janusiewicz, Sprintem przez 55-lecie [w:] „Kurier Szczeciński” 55 lat 1945-2000 (redakcja zbiorowa), Wydawnictwo „Kurier-Press”, Szczecin 2000
• Słownik biograficzny Wielkopolski południowo-wschodniej. Ziemia kaliska (red. Danuta Wańka, autorka hasła Danuta Wańka), Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Kalisz 2007

Autor opracowania: Andrzej Androchowicz