Ryszard Pietruski: Różnice pomiędzy wersjami
Linia 13: | Linia 13: | ||
|lata_dzialalnosci = | |lata_dzialalnosci = | ||
|tytuly= | |tytuly= | ||
|narodowosc= | |narodowosc= | ||
|pseudonim= | |pseudonim= | ||
}} | }} | ||
Linia 25: | Linia 25: | ||
W latach 1945-1946 był słuchaczem Szkoły Dramatycznej Janusza Strachockiego. W 1948 roku zdał w tej szkole aktorski egzamin eksternistyczny. Zadebiutował w 1947 roku w Teatrze Domu Wojska Polskiego w Warszawie. Później grał w Teatrze Miejskim im. Stefana Jaracza w Olsztynie (sez. 1947/48), Teatrze im. Stefana Żeromskiego w Kielcach-Radomiu (1948-1950) i Teatrze Dzieci Warszawy (1950). | W latach 1945-1946 był słuchaczem Szkoły Dramatycznej Janusza Strachockiego. W 1948 roku zdał w tej szkole aktorski egzamin eksternistyczny. Zadebiutował w 1947 roku w Teatrze Domu Wojska Polskiego w Warszawie. Później grał w Teatrze Miejskim im. Stefana Jaracza w Olsztynie (sez. 1947/48), Teatrze im. Stefana Żeromskiego w Kielcach-Radomiu (1948-1950) i Teatrze Dzieci Warszawy (1950). | ||
W 1950 roku przyjechał do '''[[Szczecin|Szczecina]]''', gdzie początkowo został aktorem [[Państwowy Teatr Polski|Państwowego Teatru Polskiego]], a po reorganizacji scen szczecińskich, [[Państwowe Teatry Dramatyczne|Państwowych Teatrów Dramatycznych]]. Do Szczecina powracał kilkakrotnie. W 1964 roku wziął udział w realizacji zdjęć do filmu ''[[Rachunek sumienia (film)|Rachunek sumienia]]'' według powieści [[Ryszard Liskowacki|Ryszarda Liskowackiego]] ''[[Dzień siódmy i znowu pierwszy]]''. W filmie, którego akcja rozgrywa się w powojennym Szczecinie, zagrał Majora Pawła. W 1970 roku wystąpił w programie rozrywkowym ''[[Zapraszamy na pół czarnej (TV)|Zapraszamy na pół czarnej]]'' zrealizowanym w Szczecinie z udziałem popularnych artystów polskiej sceny i estrady. W 1994 roku uczestniczył w benefisie [[Walerian Pawłowski|Waleriana Pawłowskiego]] w sali Opery i Operetki na [[Zamek Książąt Pomorskich|Zamku Książąt Pomorskich]]. Współpracował z rozgłośnią Polskiego Radia m.in. przy realizacji słynnego Radiokutra, a także z Estradą Szczecińską. Występował w kabarecie „Ponury Zalew”. Wspólnie z aktorem [[Konrad Strycharczyk|Konradem Strycharczykiem]] organizował imprezy z cyklu ''Bawmy się razem'', które także prowadził. | W 1950 roku przyjechał do '''[[Szczecin|Szczecina]]''', gdzie początkowo został aktorem [[Państwowy Teatr Polski|Państwowego Teatru Polskiego]], a po reorganizacji scen szczecińskich, [[Państwowe Teatry Dramatyczne|Państwowych Teatrów Dramatycznych]]. Do [[Szczecin|Szczecina]] powracał kilkakrotnie. W 1964 roku wziął udział w realizacji zdjęć do filmu ''[[Rachunek sumienia (film)|Rachunek sumienia]]'' według powieści [[Ryszard Liskowacki|Ryszarda Liskowackiego]] ''[[Dzień siódmy i znowu pierwszy]]''. W filmie, którego akcja rozgrywa się w powojennym Szczecinie, zagrał Majora Pawła. W 1970 roku wystąpił w programie rozrywkowym ''[[Zapraszamy na pół czarnej (TV)|Zapraszamy na pół czarnej]]'' zrealizowanym w [[Szczecin|Szczecinie]] z udziałem popularnych artystów polskiej sceny i estrady. W 1994 roku uczestniczył w benefisie [[Walerian Pawłowski|Waleriana Pawłowskiego]] w sali Opery i Operetki na [[Zamek Książąt Pomorskich|Zamku Książąt Pomorskich]]. Współpracował z rozgłośnią Polskiego Radia m.in. przy realizacji słynnego Radiokutra, a także z Estradą Szczecińską. Występował w kabarecie „Ponury Zalew”. Wspólnie z aktorem [[Konrad Strycharczyk|Konradem Strycharczykiem]] organizował imprezy z cyklu ''Bawmy się razem'', które także prowadził. | ||
Później występował w wielu teatrach na terenie całego kraju, m. in. w Teatrze im. Słowackiego w Krakowie (1955-1959) oraz w warszawskich teatrach Klasycznym (1959-1965) i Dramatycznym (1965-1979). | Później występował w wielu teatrach na terenie całego kraju, m. in. w Teatrze im. Słowackiego w Krakowie (1955-1959) oraz w warszawskich teatrach Klasycznym (1959-1965) i Dramatycznym (1965-1979). | ||
Linia 32: | Linia 32: | ||
Od 1976 roku był współorganizatorem i jednym z wykonawców corocznych spektakli cyrkowych „Artyści Dzieciom”. | Od 1976 roku był współorganizatorem i jednym z wykonawców corocznych spektakli cyrkowych „Artyści Dzieciom”. | ||
[[Plik:rachunek_sumienia17.jpg|400px|thumb|right|[[Ryszard Pietruski]] jako Major Paweł w filmie ''[[Rachunek sumienia]]'']] | [[Plik:rachunek_sumienia17.jpg|400px|thumb|right|[[Ryszard Pietruski]] jako Major Paweł w filmie ''[[Rachunek sumienia (film)|Rachunek sumienia]]'']] | ||
W połowie lat pięćdziesiątych zadebiutował na ekranie. Był cenionym odtwórcą charakterystycznych ról drugoplanowych. Często grał postaci o plebejskim rodowodzie, przestępców, milicjantów, wojskowych. Zagrał w kilkudziesięciu obrazach fabularnych i telewizyjnych, m.in. w ''Pigułkach dla Aurelii'' i ''Popiele i diamencie'' (1958), ''Zobaczymy się w niedzielę'' (1959), ''Szczęściarzu Antonim'' (1960), ''Nikt nie woła'' (1960), ''Dwóch panach N'' (1961), ''Gangsterach i filantropach'' (1962), ''Ostatnim kursie'' (1963), ''Prawie i pięści'' (1964), ''Barwach walki'' (1965), ''Chudym i innych'' (1966), ''Cześć kapitanie'' i ''Gdzie jest trzeci król'' (1967), ''Człowieku z M-3'' (1968), ''Rejsie'' (1970), ''Złotym kole'' i ''Epilogu norymberskim'' (1971), ''Brunecie wieczorową porą'' (1976), ''Arii dla atlety'' (1979), ''Grzechach dzieciństwa'' (1980), ''Yokohamie'' (1981), ''Pajęczynie'' (1982), ''Smażalnia story'' (1984), ''Europa, Europa'' (1990), ''Seszelach'' (1990), ''Psach'' (1992), ''Lepiej być piękną i bogatą'' (1993), ''Szczurze'' (1994) i w ''Wirusie'' (1996). | W połowie lat pięćdziesiątych zadebiutował na ekranie. Był cenionym odtwórcą charakterystycznych ról drugoplanowych. Często grał postaci o plebejskim rodowodzie, przestępców, milicjantów, wojskowych. Zagrał w kilkudziesięciu obrazach fabularnych i telewizyjnych, m.in. w ''Pigułkach dla Aurelii'' i ''Popiele i diamencie'' (1958), ''Zobaczymy się w niedzielę'' (1959), ''Szczęściarzu Antonim'' (1960), ''Nikt nie woła'' (1960), ''Dwóch panach N'' (1961), ''Gangsterach i filantropach'' (1962), ''Ostatnim kursie'' (1963), ''Prawie i pięści'' (1964), ''Barwach walki'' (1965), ''Chudym i innych'' (1966), ''Cześć kapitanie'' i ''Gdzie jest trzeci król'' (1967), ''Człowieku z M-3'' (1968), ''Rejsie'' (1970), ''Złotym kole'' i ''Epilogu norymberskim'' (1971), ''Brunecie wieczorową porą'' (1976), ''Arii dla atlety'' (1979), ''Grzechach dzieciństwa'' (1980), ''Yokohamie'' (1981), ''Pajęczynie'' (1982), ''Smażalnia story'' (1984), ''Europa, Europa'' (1990), ''Seszelach'' (1990), ''Psach'' (1992), ''Lepiej być piękną i bogatą'' (1993), ''Szczurze'' (1994) i w ''Wirusie'' (1996). |
Wersja z 09:56, 10 lis 2016
Ryszard Pietruski | |||
aktor, reżyser, scenarzysta | |||
| |||
Data urodzenia | 7 października 1922 | ||
Miejsce urodzenia | Wyszecin | ||
Data śmierci | 14 września 1996 | ||
Miejsce śmierci | Warszawa | ||
Miejsce spoczynku | Cmentarz Komunalny na Powązkach w Warszawie | ||
Ryszard Pietruski (1922-1996) – aktor, reżyser, scenarzysta.
Życiorys
Ryszard Pietruski urodził się 7 października 1922 roku w Wyszecinie koło Wejherowa. Dzieciństwo i młodość spędził we Lwowie, gdzie uczęszczał do III Gimnazjum Męskiego im. Króla Stefana Batorego.
Podczas okupacji niemieckiej pracował jako kelner. Po ponownym zajęciu Lwowa przez Armię Czerwoną (1944), wstąpił do wojska polskiego. Był żołnierzem 4 Dywizji Piechoty. Uczestniczył w wyzwalaniu Warszawy. W czasie walk na Wale Pomorskim w lutym 1945 roku został uznany za poległego. Przez resztę życia przechowywał zdjęcie symbolicznego grobu w Złotowie, miejsca jego rzekomej śmierci. W marcu tego samego roku brał udział w bitwie o Kołobrzeg.
W latach 1945-1946 był słuchaczem Szkoły Dramatycznej Janusza Strachockiego. W 1948 roku zdał w tej szkole aktorski egzamin eksternistyczny. Zadebiutował w 1947 roku w Teatrze Domu Wojska Polskiego w Warszawie. Później grał w Teatrze Miejskim im. Stefana Jaracza w Olsztynie (sez. 1947/48), Teatrze im. Stefana Żeromskiego w Kielcach-Radomiu (1948-1950) i Teatrze Dzieci Warszawy (1950).
W 1950 roku przyjechał do Szczecina, gdzie początkowo został aktorem Państwowego Teatru Polskiego, a po reorganizacji scen szczecińskich, Państwowych Teatrów Dramatycznych. Do Szczecina powracał kilkakrotnie. W 1964 roku wziął udział w realizacji zdjęć do filmu Rachunek sumienia według powieści Ryszarda Liskowackiego Dzień siódmy i znowu pierwszy. W filmie, którego akcja rozgrywa się w powojennym Szczecinie, zagrał Majora Pawła. W 1970 roku wystąpił w programie rozrywkowym Zapraszamy na pół czarnej zrealizowanym w Szczecinie z udziałem popularnych artystów polskiej sceny i estrady. W 1994 roku uczestniczył w benefisie Waleriana Pawłowskiego w sali Opery i Operetki na Zamku Książąt Pomorskich. Współpracował z rozgłośnią Polskiego Radia m.in. przy realizacji słynnego Radiokutra, a także z Estradą Szczecińską. Występował w kabarecie „Ponury Zalew”. Wspólnie z aktorem Konradem Strycharczykiem organizował imprezy z cyklu Bawmy się razem, które także prowadził.
Później występował w wielu teatrach na terenie całego kraju, m. in. w Teatrze im. Słowackiego w Krakowie (1955-1959) oraz w warszawskich teatrach Klasycznym (1959-1965) i Dramatycznym (1965-1979).
W roku 1978 objął stanowisko dyrektora naczelnego Operetki Warszawskiej (Teatr Muzyczny Roma). Rok później został także dyrektorem artystycznym tej sceny, z którą związany był do 1988 roku.
Od 1976 roku był współorganizatorem i jednym z wykonawców corocznych spektakli cyrkowych „Artyści Dzieciom”.
W połowie lat pięćdziesiątych zadebiutował na ekranie. Był cenionym odtwórcą charakterystycznych ról drugoplanowych. Często grał postaci o plebejskim rodowodzie, przestępców, milicjantów, wojskowych. Zagrał w kilkudziesięciu obrazach fabularnych i telewizyjnych, m.in. w Pigułkach dla Aurelii i Popiele i diamencie (1958), Zobaczymy się w niedzielę (1959), Szczęściarzu Antonim (1960), Nikt nie woła (1960), Dwóch panach N (1961), Gangsterach i filantropach (1962), Ostatnim kursie (1963), Prawie i pięści (1964), Barwach walki (1965), Chudym i innych (1966), Cześć kapitanie i Gdzie jest trzeci król (1967), Człowieku z M-3 (1968), Rejsie (1970), Złotym kole i Epilogu norymberskim (1971), Brunecie wieczorową porą (1976), Arii dla atlety (1979), Grzechach dzieciństwa (1980), Yokohamie (1981), Pajęczynie (1982), Smażalnia story (1984), Europa, Europa (1990), Seszelach (1990), Psach (1992), Lepiej być piękną i bogatą (1993), Szczurze (1994) i w Wirusie (1996).
Wystąpił też w popularnych serialach Stawka większa niż życie (1967-1968), Do przerwy 0:1 (1969), Wakacje z duchami (1970), Doktor Ewa (1970), Czarne chmury (1973), Najważniejszy dzień życia (1974), Czterdziestolatek (1974-1977), Alternatywy 4 (1983), Czterdziestolatek - dwadzieścia lat później (1993).
Był autorem scenariuszy do filmów i seriali telewizyjnych, m.in. Wilczy bilet (1964), Ojciec (1967), Kryształ i Portfel (1971), Wizyta (1972). Przypisuje mu się także współautorstwo scenariusza do popularnego serialu Czarne chmury (figuruje w napisach), choć według niepotwierdzonych źródeł autorem scenariusza był Ludwik Kalkstein, współpracujący z gestapo oficer polskiego podziemia, skazany po wojnie przez sąd na dożywocie m.in. pod zarzutem wydania Niemcom gen. Grota-Roweckiego.
Był dwukrotnie żonaty. Z pierwszą żoną, aktorką Marią Homerską, miał córkę Magdalenę. Drugą żoną była Hanna Buczkowska-Pietruska, architekt.
Zmarł 14 września 1996 w Warszawie. Został pochowany na Cmentarzu Komunalnym na Powązkach (kw. G-14).
Twórczość artystyczna (Szczecin)
Teatr
Tytuł | Autor | Reżyseria | Forma twórczości | Rola | Teatr | Data premiery |
---|---|---|---|---|---|---|
Wesele Figara | Pierre de Beaumarchais | Edmund Kron | obsada aktorska | Figaro | Państwowy Teatr Polski | 30 marca 1951 |
Rubikon | Flora Bieńkowska | Tadeusz Żuchniewski | asystent reżysera, obsada aktorska | Andrzej | Państwowy Teatr Polski | 11 sierpnia 1951 |
Wieczór Trzech Króli | William Shakespeare | Wiktor Biegański | obsada aktorska | Błazen | Państwowy Teatr Polski | 5 października 1951 |
Tu jest nasz dom (wodewil w 2 aktach) | Janusz Cegiełła, Bolesław Rajkowski (autorzy układu), Edmund Borowski, Zygmunt Rychter, Romuald Żyliński (muzyka) | Ryszard Pietruski | reżyseria | Państwowa Organizacja Imprez Artystycznych ARTOS | 1952 | |
Mieszczanie | Maksym Gorki | Emil Chaberski | obsada aktorska | Piotr | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 12 lutego 1952 |
Rodzinka | Jerzy Jurandot | Bronisław Kassowski | obsada aktorska | Minister Henryk Montrivault | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 22 kwietnia 1952 |
Konkurenci | Aszach Tokariew | Bronisław Kassowski | obsada aktorska | Uari | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 24 czerwca 1952 |
Jacht „Paradise” | Roman Hussarski, Stanisław Lem | Emil Chaberski | obsada aktorska | Bob | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 24 września 1952 |
Ożenek | Mikołaj Gogol | Emil Chaberski | obsada aktorska | Koczkariew | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 31 grudnia 1952 |
Don Carlos | Fryderyk Schiller | Emil Chaberski | obsada aktorska | Don Carlos, następca tronu | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 16 maja 1953 |
Fantazy | Juliusz Słowacki | Maria Straszewska | obsada aktorska | Rzecznicki | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 21 listopada 1953 |
Bosman z „Bajki” | Roman Długosz, Edward Maszewski | Emil Chaberski | obsada aktorska | Tonda Havranek | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 29 stycznia 1954 |
Wujaszek Wania | Antoni Czechow | Maria Straszewska | obsada aktorska | Astrow | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 25 maja 1954 |
Eugeniusz Oniegin | Aleksander Puszkin | Maria Straszewska | obsada aktorska | Leński | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 11 października 1954 |
Wielka gra | Janusz Makarczyński | Marian Godlewski | obsada aktorska | Joe Branton | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 20 grudnia 1954 |
Cyrulik sewilski | Pierre A. Beaumarchais | Marian Godlewski | obsada aktorska | Figaro | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) | 1 marca 1955 |
Dom lalki (Nora) | Henrik Ibsen | Marian Godlewski | obsada aktorska | Robert Helmer | Państwowe Teatry Dramatyczne (Teatr Polski) | 1 czerwca 1955 |
Zdjęcia ze spektakli
Rajmund Fleszar (Zaurbek), Ryszard Pietruski (Uari) i Danuta Kolaszyńska (Dego) w Konkurentach (1952) - fot. Grażyna Wyszomirska
Ryszard Pietruski (Koczkariew) i Aleksander Fogiel (Podkolesin) w Ożenku (1952)
Ryszard Pietruski (Astrow) i Jadwiga Drac w Wujaszku Wani (1954) - fot. Witold Chromiński
Radio
Tytuł słuchowiska/audycji | Autor | Reżyseria | Forma twórczości | Data emisji |
---|---|---|---|---|
Dymek z papierosa | Rajmund Fleszar | lektor | 5 maja 1955 | |
Leningrad - Aurora Szczecina | obsada aktorska | 13 listopada 1955 |
Nagrody i wyróżnienia
- 1968 – Złoty Ekran za scenariusz filmu Ojciec w reż. Jerzego Hoffmana
- 1971 – wyróżnienie w konkursie na widowisko dla telewizyjnego Teatru Młodego Widza za sztukę Wózek (razem z Maciejem Zimińskim)
Odznaczenia
- 1975 – Medal 30-lecia PRL
- 1975 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- 1975 – Srebrny Medal za Zasługi dla Obronności Kraju
- 1975 – Odznaka za zasługi dla m. Warszawy
- 1977 – Zasłużony Działacz Kultury
- 1984 – Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Z prasy teatralnej
- (...) Dużym wydarzeniem w życiu kulturalnym Szczecina stało się wystawienie w Teatrze Współczesnym dramatu Maksyma Gorkiego „Mieszczanie”. Jest to pierwsze przedstawienie Gorkiego w tym mieście, zrealizowane przez Emila Chaberskiego, który sztuką tą rozpoczął swą współpracę ze scenami szczecińskimi. Prasa szczecińska ocenia przedstawienie „Mieszczan” jako jedno z najpoważniejszych osiągnięć artystycznych swojej sceny, podkreślając właściwą realizację sztuki, tak przez reżyserię Chaberskiego, jak i odtwórców poszczególnych postaci dramatu, a pośród nich: Jana Daszewskiego (Bezsiemionow), Romana Cirina (Tietieriew), Rajmunda Fleszara (Nił), Ryszarda Pietruskiego (Piotr), Marii Homerskiej (Helena), Sabiny Mielczarek (Tatiana), Zofii Tokarzewskiej (Akulina Iwanowna). Oprawa scenograficzna Feldmanna. („Teatr” 1952 nr 4, s.25)
- (...) Wiele szczerego żaru miał Ryszard Pietruski w roli Carlosa. Przy pewnych dostrzegalnych brakach aktorskiego rzemiosła reprezentuje on jednak pod tym względem tyle umiejętności, że stać go na stopniowe rozwijanie roli do końca; najbardziej jednak zwracał w jego grze uwagę rzadki na naszych scenach dar bezpośredniego patosu, w wielu momentach budzący żywe wzruszenie. (Edward Csató, Z okazji „Don Carlosa” w Szczecinie, „Teatr” 1953 nr 14 s. 11)
- (...) Co prawda już i w szczecińskim „Bosmanie z >Bajki<” młody, ze wszech miar interesujący artysta, Ryszard Pietruski do swej szczerej komediowej gry dorzucał też szczęśliwe próby należytego uwokalnienia roli. Mikołaj Pszonka, W teatrach szczecińskich, „Teatr” 1954 nr 4, s.5)
Ciekawostki
- Z pobytem Ryszarda Pietruskiego w Szczecinie wiąże się anegdota. Znany, lubiany i ceniony przez publiczność aktor zazwyczaj jeździł po mieście taksówkami na kredyt. W dniu wypłaty przed gmachem teatru zatrzymywał się sznur samochodów, a Pietruski wychodząc przed budynek oddawał taksówkarzom całą swoją gażę, mówił Podzielcie się, panowie
Bibliografia
- Encyklopedia kina, (pod red. Tadeusza Lubelskiego, autorka hasła Katarzyna Załuska), Biały Kruk, Kraków 2003
- Encyklopedia Szczecina t. II P-Ż (pod red. Tadeusza Białeckieho, autor hasła Ryszard Markow), Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2000
- Teatry Dramatyczne w Szczecinie 1945-1965 (pod red. Danuty Piotrowskiej), Poznań 1965
Inne źródła
- Materiały ze zbiorów Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie
- Strona internetowa PWSFTviT w Łodzi
- Fotografie ze zbiorów prof. Marka Nowickiego i ZASP w Szczecinie
- Ludzie kultury
- Zasłużony Działacz Kultury
- Ludzie związani z teatrem
- Aktorzy
- Aktorzy teatrów dramatycznych
- Reżyserzy
- Reżyserzy teatrów dramatycznych
- Dyrektorzy teatrów muzycznych
- Reżyserzy teatrów muzycznych
- Dyrektorzy teatrów dramatycznych
- Ludzie związani z filmem
- Aktorzy filmowi
- Scenarzyści filmowi
- Ludzie związani z telewizją
- Aktorzy telewizyjni
- Pomeranica
- Szczecin
- Pomeranica - Teatr
- Pomeranica - Biografie
- Pomeranica - Aktorzy
- Pomeranica - Kultura