Zarząd Portu Szczecin
Zarząd Portu Szczecin – przedsiębiorstwo powołane do centralnego zarządzania infrastrukturą portową ujścia Odry do Bałtyku: portem Szczecina oraz torem wodnym i portem w Świnoujściu. Jego organizacja i kompetencje ulegały zmianom, jednak zawsze był to publiczny podmiot zarządzający portami o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej.
Aktualnie funkcję zarządu portu pełni Zarząd Morskich Portów Szczecin-Świnoujście Spółka Akcyjna w Szczecinie, ul. Bytomska 7.
Historia
Zarząd Portu Szczecin (ZPS), z siedzibą Wały Chrobrego 2 w Szczecinie (współcześnie gmach Akademii Morskiej, został powołany 4 października 1949 przez Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów. Faktyczną działalność rozpoczął 1 stycznia 1950, przejmując od innych przedsiębiorstw, urzędów i instytucji zadania związane z prowadzeniem inwestycji portowych, obsługą statków i utrzymanie basenów portowych oraz toru wodnego (w 1956 Kapitanat Portu oraz utrzymanie toru wodnego Szczecin – Świnoujście powróciły do kompetencji Urzędu Morskiego).
W 1956 roku siedziba ZPS została przeniesiona do obecnej siedziby – Szczecin, ul. Bytomska 7.
Szczegółowe zadania Zarządu Portu, w którego skład od początku wchodziły zakłady portowe w Świnoujściu, obejmowały:
- administrowanie i eksploatacje terenów, obiektów i urządzeń portowych z magazynami, placami, drogami i torowiskami;
- obsługa przeładunków;
- pilotaż, holowanie i cumowanie statków;
- budowa i rozbudowa portów.
Do 1991 ZPS było państwowym przedsiębiorstwem wielozakładowym, nadzorowanym przez ministerstwo żeglugi, od 1954 podlegające Centralnemu Zarządowi Portów, a od 1974 Zjednoczeniu Portów Morskich.
Uchwałą Rady Ministrów PRL, w lipcu 1977 powołano Zespół Portowy Szczecin – Świnoujście, w którego skład weszły m.in. przedsiębiorstwa państwowe:
- Zarząd Portu Szczecin
- Żegluga Szczecińska
- Ship Service
- Przedsiębiorstwo Robót Czerpalnych i Podwodnych
- Shipcontrol.
Zespół portowy uzyskał uprawnienia zjednoczenia i został bezpośrednio podporządkowany Ministerstwu Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej, jednak funkcje jego zarządu nadal pełnił Zarząd Portu w Szczecinie (ZPS), co wywoływało pewne opory wśród portowców Świnoujścia. Dlatego w 1983 ZPS został przekształcony w Zarząd Portu Szczecin – Świnoujście.
Polski kryzys gospodarczy lat 80. i problemy początku lat 90. XXw. spowodowały znaczny spadek przeładunków portowych, który zahamowano dopiero w 1993. Ze względów politycznych oraz otwarcia konkurencji wewnątrz Europy, głównie konkurencja z innymi portami polskimi oraz niemieckimi, wymusiły rozpoczęcie procesów dostosowawczych – m.in. w 1991 dokonano komercjalizacji przedsiębiorstwa. Powołano jednoosobową spółkę akcyjną skarbu państwa, z której wydzielono samodzielne podmioty gospodarcze, w tym prowadzące samodzielną działalność przeładunkową i obsługę statków (w oparciu m.in. o istniejące bazy przeładunkowe), z tym jednak, że ZPS-Ś zachował w nich po 45% udziałów.
Na podstawie ustawy sejmowej z 20.12.1996[1] 29 kwietnia 1998 w Szczecinie podpisano akt notarialny o powołaniu Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA (KRS 33768). Założycielami Spółki są Skarb Państwa, Gmina Szczecin oraz Gmina Świnoujście; miasta Szczecin i Świnoujście objęły po 24,5% akcji[2], ale obecnie udział gmin jest śladowy – wynosi po 0,155 %[3].
Dyrektorzy naczelni ZPS i ZPS-Ś
- Jan Biliński 1950 – 1951
- Kazimierz Kostrzewa 1952 (pełniący obowiązki)
- Marian Łempicki 1952 – 1962
- Kazimierz Kostrzewa 1962 - 1965
- Edward Rumatowski 1965 – 1967
- Józef Michałkiewicz 1967 – 1971
- Bogdan Zawierowski 1971 – 1975
- Jerzy Korzonek 1975 – 1981
- Ryszard Szynkowski 1981 – 1986
- Jan Więcław 1986 – 1990
- Jurand Kobylarz 1990 (pełniący obowiązki)
- Dionizy Popik 1990 – 1998
- Andrzej Montwiłł 1998 – 2004[4]
- Dariusz Rutkowski 2004 - 2006[5][6]
- Janusz Andrzej Catewicz 2006 - 2008[7]
- Jarosław Siergiej 2008 - … (dane do 2013)[8]
Przypisy
- ↑ Elżbieta Wierzbicka: Podstawa prawna działania (dostęp: 27.03.2013)
- ↑ Tadeusz Białecki (red.): Encyklopedia Szczecina, T2 (P-Ż), Wyd. US-Instytut Historii, Szczecin 2000, s. 686, ISBN 83-87341-45-2
- ↑ Elżbieta Wierzbicka: Struktura własnościowa, aktualizacja 21.12.2012 (dostęp: 27.03.2013)
- ↑ Andrzej Montwiłł w: GoldenLine (dostęp: 27.03.2013)
- ↑ wit: Jak się zostaje prezesem portu? W: Bez cenzury (dostęp: 27.03.2013)
- ↑ akr: Prezes portu Szczecin-Świnoujście na wylocie w: Gazeta.pl, 01.08.2006 (dostęp: 27.03.2013)
- ↑ Janusz Andrzej Catewicz ('48) w: Internetowy Monitor Sądowy i Gospodarczy (dostęp: 27.03.2013)
- ↑ Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA (KRS: 0000033768) (dostęp: 27.03.2013)
Źródła
- Tadeusz Białecki (red.): Encyklopedia Szczecina, T2 (P-Ż), Wyd. US-Instytut Historii, Szczecin 2000, s. 173-180, 203, 208, 684-686, ISBN 83-87341-45-2
Zobacz też
- Port Szczecin
- Port Szczecin
- Port Świnoujście
- Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście
- Porty nad Morzem Bałtyckim
- Zatoka Pomorska
Linki zewnętrzne
- Port Szczecin – Świnoujście (dostęp: 27.03.2013)
- PAP: Port Szczecin-Świnoujście zamierza wykupić akcje pracownicze spółki w: Puls Biznesu, 11.10.2012 (dostęp: 27.03.2013)
- Marek Grzybowski: Zmiany strukturalne w portach regionu Morza Bałtyckiego, w latach 2000-2010. Studia przypadków w: Prace naukowe Politechniki Warszawskiej (dostęp: 27.03.2013)
- PAP: Ratujmy port w Szczecinie w: WP.pl – finanse, 03.07.2012 (dostęp: 27.03.2013)