Bałtycki Teatr Dramatyczny im. Juliusza Słowackiego (Koszalin)
Bałtycki Teatr Dramatyczny im. Juliusza Słowackiego w Koszalinie – samorządowa instytucja kultury, prowadząca i rozwijająca sztukę widowiskową w Koszalinie.
Podstawowym zadaniem teatru jest przygotowywanie i wystawianie utworów dramatycznych z narodowego i światowego repertuaru. Celem teatru jest tworzenie, upowszechnianie i ochrona dóbr kultury, a zwłaszcza sztuki teatralnej i dyscyplin artystycznych tworzących teatr. Organizatorem Bałtyckiego Teatru Dramatycznego jest miasto Koszalin.
Historia i działalność
Teatr powstał 1 listopada 1953 roku na podstawie zarządzenia Ministra Kultury i Sztuki. Była to pierwsza w Polsce scena oparta na budżecie Wojewódzkiej Rady Narodowej. Innowacja polegała na tym, że wszystkie inne teatry zawodowe były wtedy państwowe i podlegały bezpośrednio Centralnemu Zarządowi Teatrów. Pierwszy sezon artystyczny rozpoczął się "Ślubami Panieńskimi" Aleksandra Fredry. Premiera odbyła się 16 stycznia 1954 roku. Premiera „Ślubów Panieńskich”, stała się chwilą inaugurującą działalność Bałtyckiego Teatru Dramatycznego. Wystawiano je na deskach Teatru 87 razy.
W okresie dyrekcji Tadeusza Aleksandrowicza teatr otrzymał także długo oczekiwaną siedzibę. Był to gmach dawnego kościoła ewangelickiego, ulokowanego w bezpośredniej bliskości zabytkowej kaplicy świętej Gertrudy, wybudowany w 1906 roku, który został wyremontowany i specjalnie przygotowany na potrzeby teatru (obecna ulica Heleny Modrzejewskiej). 12 kwietnia 1958 roku odbyła się tam uroczysta premiera "Fantazego" Juliusza Słowackiego. Odtąd koszaliński teatr nosi imię polskiego wieszcza.
W ciągu 60. lat istnienia teatr wystawił wiele spektakli i premier, odbył także wiele tras artystycznych. Oprócz stałego zespołu koszalińskich aktorów ostatnich lat (Katarzyna Ulicka-Pyda, Piotr Krótki, Wojciech Rogowski, Leszek Żentara, Żanetta Gruszczyńska-Ogonowska i inni) na deskach BTD występowało wielu gości: Jan Machulski, Cezary Żak, Artur Barciś, Jerzy Bończak, Lora Szafran.
Wśród dyrektorów byli m.in. Zbigniew Kułagowski, dyrektorem artystycznym był przez pewien czas znany aktor Edward Żentara. Obecnie na stanowisku dyrektora zasiada Zdzisław Derebecki.
| Wykaz dyrektorów zarządzających BTD[1] | |||
|---|---|---|---|
| Lp. | Imię i nazwisko | Czas urzędowania | |
| 1. | Stefan Nafalski | 1.09.1953-1954, 1954-31.08.1955 | |
| 2. | Zbigniew Makuszewski | 1.09.1955-1.06.1956 | |
| 3. | Juliusz Lubicz-Lisowski | 1.09.1955-1956, 1956-1957 | |
| 4. | Stanisław Wolicki | 1956-1957 | |
| 5. | Henryk Kleps | 1956-1957, 1957-1958 | |
| 6. | Tadeusz Aleksandrowicz | 1.01.1958-31.08.1962 | |
| 7. | Jan Maciejowski | 07.1962-31.08.1963 | |
| 8. | Lech Komarnicki | 1.08.1963-31.08.1967 | |
| 9. | Andrzej Ziębiński | 1.09.1967-31.08.1970 | |
| 10. | Jerzy Wróblewski | 1.09.1970–31.08.1973 | |
| 11. | Jarosław Kuszewski | 1.09.1973-31.08.1976 | |
| 12. | Bogusław Planutis | 16.03.1975-31.05.1982 | |
| 13. | Marek Górski | 1.03.1982-15.04.1986 | |
| 14. | Andrzej Maria Marczewski | 16.04.1986-31.08.1988 | |
| 15. | Wiesław Nowosielski | 1.09.1988-31.08.1989 | |
| 16. | Jacek Andrucki | 1.09.1989-31.06.1990 | |
| 17. | Ryszard Major | 1.09.1990-31.08.1994 | |
| 18. | Józefa Solecka | 1.09.1994-31.08.1999 | |
| 19. | Zbigniew Kułagowski | 3.12.1998-31.03.2004 | |
| 20. | Roman Radziwonowicz | 1.04.2004-8.01.2007 | |
| 21. | Zdzisław Derebecki | 02.01.2007- | |
| Wykaz dyrektorów artystycznych BTD[2] | |||
|---|---|---|---|
| Lp. | Imię i nazwisko | Czas urzędowania | |
| 1. | Irena Górska-Damięcka | 01.02.1954-31.07.1955 | |
| 2. | Juliusz Lubicz-Lisowski | 1955-1956 | |
| 3. | Tadeusz Aleksandrowicz | 1958-1962 | |
| 4. | Jan Maciejowski | 1962-1963 | |
| 5. | Lech Komarnicki | 1963-1967 | |
| 6. | Andrzej Ziebiński | 1967-1970 | |
| 7. | Jerzy Wróblewski | 1970-1973 | |
| 8. | Jarosław Kuszewski | 1973-1977 | |
| 9. | Janusz Tartyłło | 01.01.1973-01.08.1979 | |
| 10. | Andrzej Rozhin | 01.01.1979-31.08.1981 | |
| 11. | Zbigniew Mich | 01.09.1981-31.10.1982 | |
| 12. | Krzysztof Rotnicki | 1981-31.03.1986 | |
| 13. | Józef Skwark | 10.08.1993-31.06.1998 | |
| 14. | Romuald Michalewski | 01.07.1998-28.02.2001 | |
| 15. | Bogusław Semotiuk | 01.09.2001-31.07.2004 | |
| 16. | Edward Żentara | 28.06.2004-31.08.2005 | |
| 17. | Zbigniew Najmoła | 01.09.2005-31.08.2006 | |
| 18. | Jacek Papis | 01.09.2008-31.08.2009 | |
| Premiery BTD[3] | |||
|---|---|---|---|
| Lp. | Tytuł | Data premiery | |
| 1. | Okno w lesie | 03.04.1954 | |
| 2. | Takie czasy | 01.05.1954 | |
| 3. | Szelmostwa Skapena | 26.06.1954 | |
| 4. | Żabusia | 24.07.1954 | |
| 5. | Mąż i żona | 30.11.1954 | |
| 6. | Lekkomyślna siostra | 07.05.1955 | |
| 7. | Pieją koguty | 04.06.1955 | |
| 8. | Chory z urojenia | 01.10.1955 | |
| 9. | Konkury | 29.10.1955 | |
| 10. | Mariusz | 15.01.1956 | |
| 11. | Przyjaciele | 29.04.1956 | |
| 12. | Pan Geldhalb | 12.07.1956 | |
| 13. | Śluby Panieńskie | 16.01.1954 | |
| 14. | Żołnierz i bohater | 23.01.1955 | |
| 15. | Moralność Pani Dulskiej | 03.03.1956 | |
| 16. | Hamlet | 19.06.1960 | |
| 17. | Maria Stuart | 08.02.1961 | |
| 18. | Serce Bałtyku | 11.17.1961 | |
| 19. | Klub kawalerów | 12.06.1963 | |
| 20. | Angelina | 23.07.1966 | |
| 21. | Apetyt na czereśnie | 04.11.1969 | |
| 22. | Pokojówki | 15.05.1971 | |
| 23. | Wierna rzeka | 14.10.1972 | |
| 24. | Awans | 18.07.1974 | |
| 25. | Komedia rodzinna | 11.07.1975 | |
| 26. | Kabaret | 28.05.1981 | |
| 27. | Poza rzeczywistością | 14.11.1981 | |
| 28. | Tango | 06.03.1983 | |
| 29. | Król Maciuś | 16.11.1984 | |
| 30. | Bałkański szpieg | 10.01.1987 | |
| 31. | Się kochamy | 24.07.1988 | |
| 32. | Caligula | 06.05.1990 | |
| 33. | Śpiewajmy póki czas | 30.10.1991 | |
| 34. | Fatamorgana | 1994 | |
| 35. | Pan Tadeusz | 07.01.1995 | |
| 36. | Scenariusz dla trzech aktorów | 16.02.1996 | |
| 37. | Czekając na Godota | 13.02.1999 | |
| 38. | Edith i Marlene | 26.05.2001 | |
| 39. | Faust | 12.04.2003 | |
| 40. | Ślub | 27.09.2003 | |
| 41. | Cafe Sax | 31.03.2007 | |
| 42. | Wodzirej | 29.03.2008 | |
| 43. | Jak wam się podoba | 28.03.2009 | |
Aktorzy BTD (sezon 2012/2013):
- Marcin Borchardt
- Daria Brudnias
- Artur Czerwiński
- Zdzisław Derebecki
- Żanetta Gruszczyńska-Ogonowska
- Piotr Krótki
- Dominika Mrozowska
- Beata Niedziela
- Artur Paczesny
- Wojciech Rogowski
- Katarzyna Ulicka-Pyda
- Małgorzata Wiercioch
- Jacek Zdrojewski
- Leszek Żentara
W 2008 roku Bałtycki Teatr Dramatyczny przeszedł gruntowną modernizację siedziby, wyremontowano garderoby, biura, foyer, wprowadzono nowoczesne technologie i komfortową widownię.
Przypisy
- ↑ Dyrektorzy. W: Bałtycki Teatr Dramatyczny im. Juliusza Słowackiego w Koszalinie [online]. [Przeglądany 21 czerwca 2013].
- ↑ Tamże
- ↑ Tamże
Bibliografia
- Rotnicki, Krzysztof. Bałtycki Teatr Dramatyczny im. Juliusza Słowackiego w Koszalinie. 40 lat. Koszalin: b.w., 1993.
- Wojcieszak, Roman. 50 lat Bałtyckiego Teatru Dramatycznego im. Juliusza Słowackiego w Koszalinie (1953-2004). "Rocznik Koszaliński". 2004, nr 32, s. 109-110. ISSN 01-37-5652.
Linki zewnętrzne
- Bałtycki Teatr Dramatyczny w Koszalinie
- Bałtycki Teatr Dramatyczny w Koszalinie w bazie Regionalia Koszalińskiej Biblioteki Publicznej
