Chór Hejnał (zespół muz.)

Chór Hejnał (właśc. Chór Związku Zawodowego Kolejarzy „Hejnał” w Szczecinie) – najstarszy zespół śpiewaczy w Szczecinie i na Pomorzu Zachodnim

STRONA W BUDOWIE

Historia

Męski zespół śpiewaczy pod nazwą Chór Związku Zawodowego Kolejarzy „Hejnał” został powołany do życia 5 lutego 1946 roku podczas posiedzenia 25-osobowej grupy kolejarzy Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Szczecinie. Pomysłodawcami i założycielami zespołu byli dr Włodzimierz Dziewiński i Zdzisław Surowiecki, który został także pierwszym dyrygentem chóru. W dniu 12 kwietnia tego samego roku zespół dał swój pierwszy publiczny koncert, na który złożyły się m.in. pieśni patriotyczne i morskie oraz chóralne fragmenty z oper, oratoriów i kantat S. Moniuszki, G. Pucciniego, W.A. Mozarta i L. van Beethovena.

W ciągu kilkudziesięciu lat istnienia, Chór Hejnał odbył około 100 wyjazdów krajowych i zagranicznych (pierwsze w 1964), dając ponad 2 tys. koncertów. Brał udział w festiwalach oraz ważniejszych przeglądach i imprezach muzycznych niemal we wszystkich krajach Europy. Towarzyszył także podczas koncertów dyplomowych absolwentów Akademii Muzycznej w Poznaniu.

Zespół był wielokrotnie nagradzany i wyróżniany. Za twórcze i kulturowe reprezentowanie regionu zachodniopomorskiego został uhonorowany prestiżową Złotą Odznaką Honorową Gryfa Zachodniopomorskiego.

Repertuar zespołu jest wszechstronny. Stanowią go zarówno utwory świeckie, jak i sakralne. Do najpopularniejszych utworów wykonywanych przez chór a capella i z towarzyszeniem orkiestry należą kompozycje autorów polskich m.in. Ad Matrem H.M. Góreckiego, Wierchy A. Malawskiego, III Litania Ostrobramska i Milda S. Moniuszki, Keramos J. Stalmierskiego, Stabat Mater K. Szymanowskiego, oraz twórców zagranicznych: Fantazja c-moll L. van Beethovena, Tańce połowickie z Kniazia Igora A. Borodina, Magnificat Anima Mea D. Buxtehudego, Alleluja z oratorium Mesjasz G.F. Haendla, Missa Serrena H. Rübbena.

Chór Hejnał zrzesza ludzi różnych profesji. Jest też zespołem pokoleniowym, w którym śpiewają całe rodziny, w tym kilka małżeństw.

Z Hejnałem pracowali:

• pierwsi dyrygenci: Zdzisław Surowiecki (1946 i 1947), Mieczysław Pilikowski (1946), Zygmunt Mikoś (1947), Feliks Garyantes (1948-1950), Stanisław Hrynkiewicz (1950-1965), Jan Seidel (1965-1969), Maria Białkowska (1969-1973), Zygmunt Szczepański (1973-1979), Iwona Zwolińska-Naczk (1979-1985); od 1985 roku chór prowadzi prof. Akademii Sztuki w Szczecinie, Bogna Thomas-Miklas.
• drudzy dyrygenci: Mieczysław Andersz, Maria Białkowska, Jan Seidel, Stefan Kwieciszewski, Leonard Niedostatkiewicz, Iwona Zwolińska-Naczk, Adam Warecki, Anna Cieślak, Teresa Amoż, Danuta Prandecka.

Z zespołem współpracują akompaniatorki Krystyna Rączka i Natalia Kałucka oraz korepetytorka Irena Kosior-Turek.

Funkcję prezesa zarządu pełniło 18 osób, m.in. dr Włodzimierz Dziewiński (1946) i Stanisław Jędrzejczak (1967-1993). Obecnie prezesem Zarządu Chóru jest Barbara Paluch (od 1995).

Kalendarium ważniejszych wydarzeń

• 1946 – powołanie do życia Chóru Związku Zawodowego Kolejarzy „Hejnał” przy DOKP w Szczecinie (5 lutego)
• 1946 – pierwszy publiczny występ Chóru Hejnał (kwiecień)
• 1953 – udział chóru w centralnych eliminacjach śpiewaczych w Warszawie (lipiec)
• 1964 – pierwsze koncerty zagraniczne chóru
• 1965 – inauguracja koncertów „Wieczory z «Hejnałem»”
• 1966 – udział Hejnału w Szczecińskim Zlocie Przyjaźni w Międzyzdrojach (obecnie Międzynarodowy Festiwal Pieśni Chóralnej w Międzyzdrojach)
• 1966 – jubileusz dwudziestolecia, obchodzony podczas „Szczecińskiego Zlotu Przyjaźni”, imprezy, która zapoczątkowała organizowany do dziś Międzynarodowy Festiwal Pieśni Chóralnej w Międzyzdrojach
• 2013 – inauguracyjny koncert w ramach projektu „Świątynia sztuki” (stwarzanie możliwości rozwoju młodym artystom oraz prezentowanie twórczości szczecińskich muzyków), organizowany przez studentów Kulturoznawstwa oraz Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Szczecińskiego, Komandorię Zachodniopomorską Królewskiego Orderu Świętego Stanisława Biskupa i Męczennika oraz proboszcza parafii pw. św. Piotra i św. Pawła w Szczecinie, ks. infułata Stanisława Bosego; koncert odbył się w kościele pw. św. Piotra i św. Pawła (30 czerwca, godz. 18.00); koncertowi towarzyszyła wystawa prac plastycznych artystów Koła Pracy Twórczej przy Szczecińskim Towarzystwie Kultury
• 2016 – jubileusz siedemdziesięciolecia Chóru Hejnał zorganizowany przez Polski Związek Chórów i Orkiestr Oddział w Szczecinie; uroczysty koncert w Sali Kameralnej Filharmonii Szczecińskiej (16 kwietnia, godz. 17.00); w programie wykonano utwory m.in. m.in. Andrew Lloyd Webbera, Georges'a Bizeta, Gioacchino Rossiniego oraz najpopularniejsze melodie ludowe; Hejnałowi towarzyszyły kwartet Smyczkowy Vigoroso oraz Żeński Zespół Wokalny BeFour z Poznania; Koncert współfinansowany był ze środków Miasta Szczecina

• 

  Koncert jubileuszowy Chóru w Domu Kultury Kolejarza (19 września 1980)

Zapis nutowy Improwizacji na chór czterogłosowy z tow. fortepianu nt. Etiudy E-dur Fryderyka Chopina (1995) – kompozycja przygotowana z okazji 50-lecia Chóru Hejnał przez Iwo Dudarenkę z tekstem Lecha Smereczyńskiego

• 
• 
• 

Udział Chóru w ważniejszych imprezach muzycznych

• 1970 – III Ogólnopolski Festiwal Pieśni Zaangażowanej w Katowicach
• 1981 – IV Ogólnopolski Przegląd Chórów Kolejowych w Bydgoszczy
• 2010 – Cantate Croatia w Puli (Chorwacja) - maj
• 2011 – Cantate Barcelona (Hiszpania) - październik
• 2012 – Balcan Folk Fest (Bułgaria) - sierpień
• 2013 – Cantate Adriatica (San Marino) - maj
• 2014 – Music Festival w Wiedniu (Austria) - listopad
• 2016 – We are singing Adriatic w Opatiji (Chorwacja) - kwiecień
• 2017 – Alta Pusteria Festival: koncert w Centrum Kultury Sillian (Austria) i w Castello di Brunico (Włochy) - czerwiec
• 2019 – Międzynarodowy Festiwal Chóralny w Belgradzie (Serbia) - wrzesień
• 2020 – Wojewódzki Przegląd Chóralny w Szczecinie - luty

Nagrody i wyróżnienia

• 1953 – II nagroda na centralnych eliminacjach śpiewaczych w Warszawie (lipiec)
• 1970 – II nagroda na III Ogólnopolskim Festiwalu Pieśni Zaangażowanej w Katowicach
• 1984 – I miejsce w IV Ogólnopolskim Przeglądzie Chórów Kolejowych w Bydgoszczy
• 1986 – I miejsce w V Ogólnopolskim Przeglądzie Chórów Kolejowych w Bydgoszczy
• 1987 – I nagroda w XI Ogólnopolskim Festiwalu Pieśni o Morzu w Wejherowie
• 1989 – tytuł „Reprezentacyjny Zespół Artystyczny Kolejarzy Polskich”
• 1990 – nagroda PAX im. ks. dra Bolesława Domańskiego
• 1991 – I miejsce na VII Ogólnopolskim Przeglądzie Chórów Kolejowych w Szczecinie
• 1995 – I miejsce na VIII Ogólnopolskim Przeglądzie Chórów Kolejowych w Tarnowskich Górach
• 1996 – Nagroda Specjalna Ministra Kultury i Sztuki za całokształt pracy artystycznej
• 2020 – Złota Statuetka w kategorii chórów mieszanych

Odznaczenia

• 1966 – Odznaka Honorowa Gryfa Pomorskiego
• 1966 – Odznaka Honorowa Związku Zawodowego Kolejarzy
• 1966 – Honorowa Odznaka Polskiego Związku Chórów i Orkiestr I st. (brązowa)
• 1971 – Honorowa Odznaka Polskiego Związku Chórów i Orkiestr II st. (srebrna)
• 1977 – Honorowa Odznaka Polskiego Związku Chórów i Orkiestr II st. (złota)
• 1981 – Złota Odznaka Towarzystwa Przyjaciół Szczecina
• 1986 – Odznaka Honorowa Gryfa Pomorskiego
• 1996 – Złota Honorowa Odznaka Polskiego Związku Chórów i Orkiestr z Laurem - IV st.
• 2006 – Złota Odznaka Honorowa Gryfa Zachodniopomorskiego
• 2011 – Złota Honorowa Odznaka Polskiego Związku Chórów i Orkiestr z Wieńcem Laurowym - V st.

O Chórze pisali m.in.

• Artur Daniel Liskowacki, Życie na chór z akompaniamentem, „Morze i Ziemia” 1986 nr 51-52, s. 6 i 13

Zobacz także

• Improwizacja w opracowaniu Iwa Dudarenki w wykonaniu Chóru Hejnał (Festiwal Alta Pusteria)
• Strona internetowa Chóru Hejnał

Bibliografia

• Encyklopedia Szczecina t. I A-O (pod red. Tadeusza Białeckiego, autorka hasła Danuta Prandecka), Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 1999
• Encyklopedia Szczecina Suplement 1 A-Ż (pod red. Tadeusza Białeckiego, autor hasła Piotr Pniaka), Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2003

Autor opracowania: Andrzej Androchowicz