Chór Hejnał (zespół muz.)
Chór Hejnał (właśc. Chór Związku Zawodowego Kolejarzy „Hejnał” w Szczecinie) – najstarszy zespół śpiewaczy w Szczecinie i na Pomorzu Zachodnim
STRONA W BUDOWIE
Historia
Męski zespół śpiewaczy pod nazwą Chór Związku Zawodowego Kolejarzy „Hejnał” został powołany do życia 5 lutego 1946 roku podczas posiedzenia 25-osobowej grupy kolejarzy Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Szczecinie. Pomysłodawcami i założycielami zespołu byli dr Włodzimierz Dziewiński i Zdzisław Surowiecki, który został także pierwszym dyrygentem chóru. W dniu 12 kwietnia tego samego roku zespół dał swój pierwszy publiczny koncert, na który złożyły się m.in. pieśni patriotyczne i morskie oraz chóralne fragmenty z oper, oratoriów i kantat S. Moniuszki, G. Pucciniego, W.A. Mozarta i L. van Beethovena.
W ciągu kilkudziesięciu lat istnienia, Chór Hejnał odbył około 100 wyjazdów krajowych i zagranicznych (pierwsze w 1964), dając ponad 2 tys. koncertów. Brał udział w festiwalach oraz ważniejszych przeglądach i imprezach muzycznych niemal we wszystkich krajach Europy. Towarzyszył także podczas koncertów dyplomowych absolwentów Akademii Muzycznej w Poznaniu.
Zespół był wielokrotnie nagradzany i wyróżniany. Za twórcze i kulturowe reprezentowanie regionu zachodniopomorskiego został uhonorowany prestiżową Złotą Odznaką Honorową Gryfa Zachodniopomorskiego.
Repertuar zespołu jest wszechstronny. Stanowią go zarówno utwory świeckie, jak i sakralne. Do najpopularniejszych utworów wykonywanych przez chór a capella i z towarzyszeniem orkiestry należą kompozycje autorów polskich m.in. Ad Matrem H.M. Góreckiego, Wierchy A. Malawskiego, III Litania Ostrobramska i Milda S. Moniuszki, Keramos J. Stalmierskiego, Stabat Mater K. Szymanowskiego, oraz twórców zagranicznych: Fantazja c-moll L. van Beethovena, Tańce połowickie z Kniazia Igora A. Borodina, Magnificat Anima Mea D. Buxtehudego, Alleluja z oratorium Mesjasz G.F. Haendla, Missa Serrena H. Rübbena.
Chór Hejnał zrzesza ludzi różnych profesji. Jest też zespołem pokoleniowym, w którym śpiewają całe rodziny, w tym kilka małżeństw.
Z Hejnałem pracowali:
- pierwsi dyrygenci: Zdzisław Surowiecki (1946 i 1947), Mieczysław Pilikowski (1946), Zygmunt Mikoś (1947), Feliks Garyantes (1948-1950), Stanisław Hrynkiewicz (1950-1965), Jan Seidel (1965-1969), Maria Białkowska (1969-1973), Zygmunt Szczepański (1973-1979), Iwona Zwolińska-Naczk (1979-1985); od 1985 roku chór prowadzi prof. Akademii Sztuki w Szczecinie, Bogna Thomas-Miklas.
- drudzy dyrygenci: Mieczysław Andersz, Maria Białkowska, Jan Seidel, Stefan Kwieciszewski, Leonard Niedostatkiewicz, Iwona Zwolińska-Naczk, Adam Warecki, Anna Cieślak, Teresa Amoż, Danuta Prandecka.
Z zespołem współpracują akompaniatorki Krystyna Rączka i Natalia Kałucka oraz korepetytorka Irena Kosior-Turek.
Funkcję prezesa zarządu pełniło 18 osób, m.in. dr Włodzimierz Dziewiński (1946) i Stanisław Jędrzejczak (1967-1993). Obecnie prezesem Zarządu Chóru jest Barbara Paluch (od 1995).
Kalendarium ważniejszych wydarzeń
- 1946 – powołanie do życia Chóru Związku Zawodowego Kolejarzy „Hejnał” przy DOKP w Szczecinie (5 lutego)
- 1946 – pierwszy publiczny występ Chóru Hejnał (kwiecień)
- 1953 – udział chóru w centralnych eliminacjach śpiewaczych w Warszawie (lipiec)
- 1964 – pierwsze koncerty zagraniczne chóru
- 1965 – inauguracja koncertów „Wieczory z «Hejnałem»”
- 1966 – udział Hejnału w Szczecińskim Zlocie Przyjaźni w Międzyzdrojach (obecnie Międzynarodowy Festiwal Pieśni Chóralnej w Międzyzdrojach)
- 1966 – jubileusz dwudziestolecia, obchodzony podczas „Szczecińskiego Zlotu Przyjaźni”, imprezy, która zapoczątkowała organizowany do dziś Międzynarodowy Festiwal Pieśni Chóralnej w Międzyzdrojach
- 2013 – inauguracyjny koncert w ramach projektu „Świątynia sztuki” (stwarzanie możliwości rozwoju młodym artystom oraz prezentowanie twórczości szczecińskich muzyków), organizowany przez studentów Kulturoznawstwa oraz Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Szczecińskiego, Komandorię Zachodniopomorską Królewskiego Orderu Świętego Stanisława Biskupa i Męczennika oraz proboszcza parafii pw. św. Piotra i św. Pawła w Szczecinie, ks. infułata Stanisława Bosego; koncert odbył się w kościele pw. św. Piotra i św. Pawła (30 czerwca, godz. 18.00); koncertowi towarzyszyła wystawa prac plastycznych artystów Koła Pracy Twórczej przy Szczecińskim Towarzystwie Kultury
- 2016 – jubileusz siedemdziesięciolecia Chóru Hejnał zorganizowany przez Polski Związek Chórów i Orkiestr Oddział w Szczecinie; uroczysty koncert w Sali Kameralnej Filharmonii Szczecińskiej (16 kwietnia, godz. 17.00); w programie wykonano utwory m.in. m.in. Andrew Lloyd Webbera, Georges'a Bizeta, Gioacchino Rossiniego oraz najpopularniejsze melodie ludowe; Hejnałowi towarzyszyły kwartet Smyczkowy Vigoroso oraz Żeński Zespół Wokalny BeFour z Poznania; Koncert współfinansowany był ze środków Miasta Szczecina
Koncert jubileuszowy Chóru w Domu Kultury Kolejarza (19 września 1980)
Zapis nutowy Improwizacji na chór czterogłosowy z tow. fortepianu nt. Etiudy E-dur Fryderyka Chopina (1995) – kompozycja przygotowana z okazji 50-lecia Chóru Hejnał przez Iwo Dudarenkę z tekstem Lecha Smereczyńskiego
Udział Chóru w ważniejszych imprezach muzycznych
- 1970 – III Ogólnopolski Festiwal Pieśni Zaangażowanej w Katowicach
- 1981 – IV Ogólnopolski Przegląd Chórów Kolejowych w Bydgoszczy
- 2010 – Cantate Croatia w Puli (Chorwacja) - maj
- 2011 – Cantate Barcelona (Hiszpania) - październik
- 2012 – Balcan Folk Fest (Bułgaria) - sierpień
- 2013 – Cantate Adriatica (San Marino) - maj
- 2014 – Music Festival w Wiedniu (Austria) - listopad
- 2016 – We are singing Adriatic w Opatiji (Chorwacja) - kwiecień
- 2017 – Alta Pusteria Festival: koncert w Centrum Kultury Sillian (Austria) i w Castello di Brunico (Włochy) - czerwiec
- 2019 – Międzynarodowy Festiwal Chóralny w Belgradzie (Serbia) - wrzesień
- 2020 – Wojewódzki Przegląd Chóralny w Szczecinie - luty
Nagrody i wyróżnienia
- 1953 – II nagroda na centralnych eliminacjach śpiewaczych w Warszawie (lipiec)
- 1970 – II nagroda na III Ogólnopolskim Festiwalu Pieśni Zaangażowanej w Katowicach
- 1984 – I miejsce w IV Ogólnopolskim Przeglądzie Chórów Kolejowych w Bydgoszczy
- 1986 – I miejsce w V Ogólnopolskim Przeglądzie Chórów Kolejowych w Bydgoszczy
- 1987 – I nagroda w XI Ogólnopolskim Festiwalu Pieśni o Morzu w Wejherowie
- 1989 – tytuł „Reprezentacyjny Zespół Artystyczny Kolejarzy Polskich”
- 1990 – nagroda PAX im. ks. dra Bolesława Domańskiego
- 1991 – I miejsce na VII Ogólnopolskim Przeglądzie Chórów Kolejowych w Szczecinie
- 1995 – I miejsce na VIII Ogólnopolskim Przeglądzie Chórów Kolejowych w Tarnowskich Górach
- 1996 – Nagroda Specjalna Ministra Kultury i Sztuki za całokształt pracy artystycznej
- 2020 – Złota Statuetka w kategorii chórów mieszanych
Odznaczenia
- 1966 – Odznaka Honorowa Gryfa Pomorskiego
- 1966 – Odznaka Honorowa Związku Zawodowego Kolejarzy
- 1966 – Honorowa Odznaka Polskiego Związku Chórów i Orkiestr I st. (brązowa)
- 1971 – Honorowa Odznaka Polskiego Związku Chórów i Orkiestr II st. (srebrna)
- 1977 – Honorowa Odznaka Polskiego Związku Chórów i Orkiestr II st. (złota)
- 1981 – Złota Odznaka Towarzystwa Przyjaciół Szczecina
- 1986 – Odznaka Honorowa Gryfa Pomorskiego
- 1996 – Złota Honorowa Odznaka Polskiego Związku Chórów i Orkiestr z Laurem - IV st.
- 2006 – Złota Odznaka Honorowa Gryfa Zachodniopomorskiego
- 2011 – Złota Honorowa Odznaka Polskiego Związku Chórów i Orkiestr z Wieńcem Laurowym - V st.
O Chórze pisali m.in.
- Artur Daniel Liskowacki, Życie na chór z akompaniamentem, „Morze i Ziemia” 1986 nr 51-52, s. 6 i 13
Zobacz także
- Improwizacja w opracowaniu Iwa Dudarenki w wykonaniu Chóru Hejnał (Festiwal Alta Pusteria)
- Strona internetowa Chóru Hejnał
Bibliografia
- Encyklopedia Szczecina t. I A-O (pod red. Tadeusza Białeckiego, autorka hasła Danuta Prandecka), Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 1999
- Encyklopedia Szczecina Suplement 1 A-Ż (pod red. Tadeusza Białeckiego, autor hasła Piotr Pniaka), Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2003