Cmentarz przy ul. Niemierzyńskiej (Grabower Friedhof)
Cmentarz przy ul. Niemierzyńskiej (Grabower Friedhof) | |||
| |||
Nazwa niemiecka | Nemizter Friedhof II, Grabower Friedhof | ||
Osiedle | Niebuszewo | ||
Adres | ul. Niemierzyńska | ||
Powierzchnia | 3,2 ha | ||
Wyznanie | ewangelicki | ||
Data powstania | pocz. XIX w. | ||
Stan obecny | zlikwidowany, teren parkowy | ||
Zobacz cmentarz na: | |||
![]() |
Mapa Google. | ||
![]() |
[ Google Street View.] | ||
Cmentarz przy ul. Niemierzyńskiej 18 – nieistniejący, najstarszy cmentarz wsi Niemierzyn (niem. Nemitz).
Historia cmentarza
Cmentarz w Niemierzynie powstał w I połowie XIX w. i służył mieszkańcom tej wsi przez kolejne pół wieku, kiedy to część pochówków przejął Nemitzer Friedhof, znajdujący się po drugiej stronie ulicy. Prawdopodobnie w latach 70-tych XIX w. cmentarz ten przejęła administracja Grabowa, tworząc tam cmentarz dla swoich mieszkańców. Na mapach z końca XIX w. oraz I poł. XX w. nekropolia określana jest mianem: Grabower Begrabniss Platz, Neuer Grabower Friedhof lub Grabower Friedhof.
Cmentarz posiadał kaplicę cmentarną (dom przedpogrzebowy) ulokowaną w jego centralnej części, po wschodniej stronie alei głównej. Pod koniec XIX w. teren cmentarza poszerzono w kierunku północnych, w stronę torów kolejowych. W 1906 r. i 1911 r. wydzielono z południowej części cmentarza działkę, na której wzniesiono dwa budynki szkolne. W tym też okresie teren cmentarza ogrodzono ceglanym murem z wejściem głównym od strony ul. Niemierzyńskiej, znajdującym się przy samej szkole. Jeszcze w latach 30-tych XX w. dokonano poszerzenia nekropolii symetrycznie po jej obu stronach. Zmarłych chowano tu również w czasie II wojny światowej.
Nieczynny cmentarz po wojnie nazwano Cmentarzem Oświęcimskim. W 1949 r. rozebrano kaplicę cmentarną. W latach 70 – tych oficjalnie zlikwidowano cmentarz, usuwając jego pozostałości i tworząc w tym miejscu park. Nadal czytelna pozostaje granica układu przestrzennego cmentarza. Z dawnej infrastruktury zachowała się ceglana brama wejściowa od strony ul. Niemierzyńskiej.
Bibliografia
- Agata Freindorf, Funkcje estetyczno – kulturowe ewangelickich cmentarzy Szczecina do 1945 roku, Szczecin 2010 [praca magisterska obroniona w IHiSM US]
- Bogdan Frankiewicz, Szczecińskie cmentarze, Szczecin 2003
- Henryk Grecki, Cmentarze Szczecina - karty cmentarzy wykonane na zlecenie Biura Dokumentacji Zabytków i Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Szczecinie, Szczecin 1996
- Marek Łuczak, Szczecin Niebuszewo, Niemierzyn, Szczecin 2010