Gmina Chojna

Z Encyklopedia Pomorza Zachodniego - pomeranica.pl
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Gmina Chojna
Gmina Chojna
podział administracyjny powiatu gryfińskiego
Powiat gryfiński
Rodzaj gminy miejsko-wiejska
Liczba sołectw 23
Liczba miejscowości 43 + 1 (Chojna)
Strona internetowa miejscowości.

Gmina Chojna (w 1946 gmina Chojnice Odrzańskie) – gmina położona w środkowej części powiatu gryfińskiego. Siedzibą gminy jest miasto Chojna (adres Urzędu Gminy Chojna - ul. Jagiellońska 4).

Geografia

Powierzchnia gminy wynosi 33 230 ha. Gmina Chojna graniczy na zachodnie z rzeką Odrą, na północy z gminą Widuchowa, na północnym wschodzie z gminą Banie, na wschodnie z gminą Trzcińsko-Zdrój, na południowym wschodzie z gminą Mieszkowice, na południu z gminą Moryń, a na południowym zachodnie z gminą Cedynia. [1]

Położenie

Obszar gminy leży w zasięgu prowincji Niż Środkowoeuropejski i podprowincji Pojezierze Południowobałtyckie. W skład podprowincji Pojezierza Południowobałtyckie wchodzi makroregion Pojezierze Zachodniopomorskie i mezoregion Pojezierze Myśliborskie. Obejmuje swoim zasięgiem cały obszar gminy Chojna.

  • Pojezierze Myśliborskie – rozciąga się na obszarze około 1813 km2 pomiędzy doliną Odry a doliną górnej Płoni. Charakteryzuje się znacznym urozmaiceniem terenu ze względu na dość duże różnice w wysokości terenu. [2]

Klimat

Rejon, na którym położona jest gmina Chojna pod względem klimatycznym leży na granicy dwóch obszarów.

Północna część jest stosunkowo ciepła i sucha, czym różni się od południowej. Pokrywa śnieżna trwa 40–60 dni, przymrozki trafiają się w ciągu dwóch miesięcy. Średni opad roczny wynosi 450 – 600 mm. Przebieg średnich temperatur miesięcznych wyznacza dwa okresy: gospodarczy i wegetacyjny. Okres gospodarczy rozpoczyna się między 16 a 20 marca, a kończy między 27 listopada-4 grudnia. Trwa więc od 252 do 262 dni. Okres wegetacyjny rozpoczyna się natomiast na przełomie marca i kwietnia, a kończy w pierwszej dekadzie listopada (trwa od 217 do 223 dni).

Klimat w części południowej gminy ma charakter przejściowy pomiędzy chłodnym i dość wilgotnym klimatem morskim, a suchym i ciepłym. Dni z przymrozkami jest tutaj ponad 100, a opady wynoszą średniorocznie około 550 mm. Czas trwania pokrywy śnieżnej, tak samo jak na północy gminy, trwa od 40 do 60 dni. Pod względem czasu trwania okresu wegetacji część południowa nie różni się zbytnio od północy regionu. Okres wegetacji zaczyna się wraz z początkiem kwietnia i kończy z początkiem listopada.

Temperatury powietrza w obu obszarach wynoszą średnio w ciągu roku około 9 stopni Celcjusza. [3]

Obiekty fizjograficzne

Rzeki: [4]

  • Odra
  • Rurzyca
  • Tywa
  • Słubia
  • Kurzyca

Jeziora: [5]

  • Jeleńskie
  • Ostrów
  • Mętno
  • Narost
  • Kamienny Jaz
  • Leśne
  • Strzeszowskie

Pozostałe: [6]

  • Wzgórza Krzymowskie
  • wzniesienie Zwierzyniec (167 metrów)
  • głazy narzutowe „Bliźniaki”

Przyroda

Lasy [7]

Lasy zajmują około 37% powierzchni gminy (12 350 ha). W zdecydowanej większości administracyjnie należą do Nadleśnictwa Chojna. Wyjątek stanowią obszary po wschodniej stronie drogi Żelechowo–Grzybno oraz po wschodniej stronie linii kolejowej (odcinek Chojna-Godków), które podlegają Nadleśnictwu Mieszkowice.

Parki [8]

  • Białęgi - park dworski (4 ha)
  • Brwice - park dworski Urzędu gminy Chojna (18,76 ha)
  • Krajnik Górny - park pałacowy byłego PGR Krzymów (5 ha)
  • Krzymów - park dworski (7,6 ha)
  • Kuropatniki - park pałacowy (10 ha)
  • Mętno - park pałacowy
  • Narost - park pałacowy byłego PGR Witnica (15 ha)
  • Rurka
  • Stoki - park dworski byłego PGR Krzymów (7 ha)
  • Kuropatniki
  • Zatoń Dolna - park leśny

Na szczególną uwagę zasługuje park krajobrazowo-naturalistyczny "Dolina Miłości" o powierzchni około 80 ha. Położony jest między Krajnikiem Dolnym, Krajnikiem Górnym i Zatonią Dolną. Jego ozdobą są stawy z posągami Adama i Ewy, kamienie pamiątkowe z inskrypcjami oraz wysoko położone punkty widokowe, skąd rozpościera się panorama na całą okolicę. Historia parku sięga XIX wieku, kiedy na terenie należącym do rodziny von Humbert zbudowano pałac (obecnie nie istnieje), a w jego okolicy utworzono rozległy park (1829). [9] [10] [11]

Cedyński Park Krajobrazowy [12] [13] [14]

Utworzony 1 kwietnia 1993 roku. Jego powierzchnia wynosi ponad 30 850 ha. W całości leży na terenie powiatu gryfińskiego. Na obszarze parku znajdują się Wzgórza Krzymowskie. Ochronie gatunkowej podlega tutaj 45 gatunków roślin, m.in. cis pospolity, jarząb brekinia, storczyk purpurowy. W granicach części Parku Krajobrazowego znajdującej się na terenie gminy ulokowana jest Puszcza Piaskowa.

Rezerwaty przyrody [15]

  • "Dąbrowa Krzymowska" - o powierzchni 30,44 ha, utworzony w celu zachowania rzadkiego w skali kraju, starego (250 - 400 lat) dębu bezszypułkowego z domieszką starych sosen
  • "Olszyny Ostrowskie" - o powierzchni 9,5 ha, utworzony w celu zachowania rzadkiego olsu i roślin chronionych

Pomniki przyrody [16] [17]

Nazwa gatunkowa Ilość Lokalizacja
Dąb szypułkowy 1 skrzyżowanie dróg Chojna – Krajnik – Krzymów
Cis pospolity 1 ul. Bałtycka, Chojna
Topola biała 1 Chojna, park
Topola czarna 2 Chojna, park
Platan klonolistny „Platan Olbrzym” 1 ul. Wojska Polskiego, Chojna
Cis pospolity 1 ul. Jagiellońska – Kościuszki, Chojna
Cis pospolity 2 ul. Roosvelta, Chojna
Cis pospolity 1 ul. Owocowa, Chojna
Dąb bezszypułkowy 1 ul. Owocowa, Chojna
Cis pospolity 3 ul. Wojska Polskiego, Chojna
Topola czarna 4 ul. Szkolna, Chojna
Grochodrzew 1 ul. Jagiellońska, Chojna
Topola biała 1 ul. Kościuszki - Polna, Chojna
Aleja kasztanowca białego - ul. B. Prusa, Chojna
Topola czarna 1 przy drodze Chojna – Krajnik – Krzymów
Jałowiec pospolity 1 rejon jeziora Stoki
Dąb szypułkowy 1 Mętno, przy remizie
Dąb szypułkowy 1 Mętno, obok leśniczówki
Buk pospolity 1 Rurka, przy ruinach młyna
Lipa drobnolistna 1 Rurka, przy ruinach młyna
Cis pospolity 1 Jelenin
Aleja dębów szypułkowych - wzdłuż drogi Chojna – Nawodna – Szczecin
Głazy narzutowe „Bliźniaki” 2 Leśnictwo Kuropatniki
Storczykowa Skarpa - Nawodna

Historia

Ziemie wchodzące w skład obecnej gminy Chojna we wczesnym średniowieczu zamieszkiwały plemiona słowiańskie. W wyniku ekspansji terytorialnej rodzącego się wówczas państwa polskiego tereny Pomorza Zachodniego (do rzeki Odry) najprawdopodobniej zostały przyłączone do państwa piastowskiego w X wieku. Zależność ta trwała do początku XI wieku. Następnie obszar lawirował między wpływami księstw pomorskich a Polski (co nasiliło się po podbojach Pomorza przez Bolesława Krzywoustego w XII wieku, a następnie rozbiciu dzielnicowemu Polski w 1138 roku). Ziemia chojeńska we wczesnym średniowieczu wchodziła w skład tzw. kasztelanii cedyńskiej, czyli okręgu podatkowo-wojskowego. Region w wyniku osłabienia państwa polskiego pozostawał od około połowy XII wieku pod wpływem książąt pomorskich (wyjątek stanowi pierwsza połowa XIII wieku, kiedy przez kilka lat okolica znajdowała się pod zwierzchnictwem książąt wielkopolskich). [18] [19] [20]

Landkreis Königsberg/Neumark

Z regionem związane są także trzy zakony - cystersów, templariuszy, a także joannitów (po kasacji zakonu templariuszy). Ślady ich obecności na tych ziemiach pozostały do dziś (kaplica w Rurce, ruiny kaplicy w Chojnie, kościół w Naroście).

W XIII wieku rejon obecnej gminy został przejęty przez Brandenburczyków. Tereny, początkowo znajdujące się tylko na wschód od Odry, otrzymały nazwę Nowa Marchia (obszar obecnej gminy Chojna wchodził w jej obręb, a sama miejscowość Chojna przez krótki czas pełniła nawet rolę stolicy Nowej Marchii). W latach 1402-1454 Chojna wraz z dużymi obszarami Nowej Marchii przeszła pod panowanie Zakonu Krzyżackiego. W późniejszym okresie rejon związany był z dynastią Hohenzollernów. Zarządzane przez nich państwo, określane w historiografii jako Brandenburgia-Prusy, w 1701 roku otrzymało oficjalną nazwę Królestwa Prus. Po reformach Steina i Hardenberga obszar obecnej gminy Chojna wszedł w skład zorganizowanego w latach 1816-1818 Landkreis Königsberg/Neumark (powiatu Chojna/Nowa Marchia) przyporządkowanego do Provinz Brandenburg (prowincji brandenburskiej). W 1871 roku nastąpiło zjednoczenie wszystkich ziem niemieckich i powołanie II Rzeszy Niemieckiej. [21]

Po 1945 roku tereny te zostały w wyniku decyzji mocarstw przyznane Polsce. Obecna gmina Chojna wchodziła początkowo w skład Okręgu Pomorze Zachodnie. 29 maja 1946 roku nastąpiła zmiana nazewnictwa. Okręg Pomorze Zachodnie został przemianowany na województwo szczecińskie. W okresie powojennym stosowano dla tego obszaru nazewnictwo gmina Chojnice Odrzańskie. W 1954 roku w wyniku nowego podziału administracyjnego zniesiono gminy, a w ich miejsce powołano mniejsze jednostki - gromady. Ten stan rzeczy zmienił się w 1972 roku, kiedy ponownie utworzono gminy, znosząc gromady. [22] [23]

W latach 1975-1998 gmina Chojna funkcjonowała bez "zwierzchności" powiatów (zniesiono je w wyniku kolejnego podziału kraju). Od 1999 przywrócono istnienie powiatów, a podział administracyjny przybrał obecną formę.

Gospodarka i infrastruktura

Podmioty gospodarki narodowej wg rejestru REGON, stan na grudzień 2010 [24]

Sekcja PKD Liczba podmiotów
Sekcja A - Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 58
Sekcja B - Górnictwo i wydobywanie 0
Sekcja C - Przetwórstwo przemysłowe 93
Sekcja D - Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych 2
Sekcja E - Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją 6
Sekcja F - Budownictwo 244
Sekcja G - Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych 450
Sekcja H - Transport i gospodarka magazynowa 73
Sekcja I - Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 62
Sekcja J - Informacja i komunikacja 12
Sekcja K - Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 30
Sekcja L - Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości 47
Sekcja M - Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 44
Sekcja N - Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca 20
Sekcja O - Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne 10
Sekcja P - Edukacja 34
Sekcja Q - Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 52
Sekcja R - Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją 32
Sekcja S i T - Pozostała działalność usługowa 102

Drogi krajowe i wojewódzkie na terenie gminy

Przez gminę przebiegają dwie drogi krajowe i dwie drogi wojewódzkie: [25] [26]

  • droga krajowa nr 26 ---> granica państwa - Chojna - Myślibórz (powiat myśliborski)
  • droga krajowa nr 31 ---> Szczecin - Gryfino - Widuchowa - Chojna - Mieszkowice - granica państwa
  • droga wojewódzka nr 122 ---> Krajnik Dolny - Krzywin - Banie - Piasecznik (powiat choszczeński)
  • droga wojewódzka nr 124 ---> granica państwa - Chojna

Transport kolejowy [27] [28]

Przez gminę przebiega fragment linii kolejowej nr 273 (Szczecin-Wrocław). Pociągi zatrzymują się na trzech stacjach leżących na terenie gminy (Lisie Pole, Chojna, Godków). [29]

Samorząd

Samorząd gminy Chojna: [30]

Radni VI Kadencji Rady Miejskiej w Chojnie: [31]

Obecny skład samorządu wybrano w wyborach samorządowych VI kadencji (21 listopada 2010 roku) oraz w wyborach uzupełniających z 24 lutego 2013 roku (uzupełniono wówczas skład Rady Miejskiej o Rafała Steca, który zastąpił ś.p. Andrzeja Jamroza). [33] [34] [35]

Głośnym echem w całym województwie odbiła się sprawa radnego Wojciecha Skrzypczyka, który został oskarżony za wydawanie bez rejestracji pisma "Bez Cenzury". Sąd, powołując się na prawo z 1984 roku, orzekł o winie radnego, któremu groziła utrata mandatu. Ostatecznie Trybunał Konstytucyjny uznał, iż było to sprzeczne z konstytucją RP. [36] [37] [38]

Wykaz sołtysów gminy Chojna (kadencja 2011-2015):[39]

Kultura

Na terenie gminy znajduje się Centrum Kultury w Chojnie (plac Konstytucji 3 Maja), które jest animatorem większości imprez kulturalnych w regionie. Placówka organizuje cykliczne zajęcia, m.in. z techniki witrażu, taneczne, wokalne, giatarowe, aerobik czy fitness. W Miejskim Centrum Kultury w Chojnie znajduje się także Miejska Biblioteka Publiczna w Chojnie (plac Konstytucji 3 Maja). [40] Przy Centrum Kultury w Chojnie działa kilka grup, klubów oraz kół: [41]

Zespoły

  • zespół Retro
  • zespół Za Miedzą
  • zespół Emeranto
  • teatr tańca „NOIR CHATON”

Kluby i gruby

  • klub Nordic Walking „DREPTUSIE”
  • klub Złotego Wieku
  • Fanklub FB Barcelona
  • grupa teatralno-muzyczna "Abrakadabra"

Koła

  • koło modelarskie
  • koło plastyczne „FORMA”
  • koło plastyczne „Impresje”
  • koło plastyczne „VENA”
  • koło rekreacyjno-sportowe
  • koło teatralne „FANABERIA”

Centrum Kultury w Chojnie opiekuje się także świetlicami środowiskowymi oraz świetlicami wiejskimi. Organizowane są tam warsztaty, zabawy, gry i konkursy dla mieszkańców lokalnej społeczności. [42]

  • wykaz wspomnianych świetlic środowiskowych (21): Grabowo, Nawodna, Stoki, Łaziszcze, Mętno, Lisie Pole, Krajnik Dolny, Krajnik Górny, Grzybno, Godków, Godków Osiedle, Białęgi, Jelenin, Rurka, Zatoń Dolna, Kamienny Jaz, Brwice, Narost, Krzymów, Strzelczyn, Chojna
  • wykaz wspomnianych świetlic wiejskich (11): Godków Osiedle, Narost, Grzybno, Łaziszcze, Krzymów, Rurka, Lisie Pole, Mętno, Krajnik Dolny, Zatoń Dolna, Jelenin

W regionie działają także kulturotwórcze stowarzyszenia, w tym m.in.:

  • Chojeńsko-Gryfińskie Stowarzyszenie Wspólnej Europy [43]
  • Stowarzyszenie Historyczno-Kulturalne "Terra Incognita" [44]

Stowarzyszenie Historyczno-Kulturalne "Terra Incognita" wydaje "Rocznik Chojeński", poświęcony historii terenów, które wchodziły niegdyś w skład Nowej Marchii. Bieżące informacje z regionu przekazują natomiast portal Chojna24.pl oraz Gazeta Chojeńska.

Ważniejsze imprezy cykliczne, które odbywają się na terenie gminy:

  • Dni Chojny (czerwiec)
  • zlot miłośników garbusów w Chojnie [45] [46]

Oświata

Placówki oświatowe w mieście Chojna: [47]

  • Przedszkole Miejskie w Chojnie (ul. Wilsona 4) [48]
  • Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy im. Mieszka I w Chojnie (ul. Podmurze 4) [49]
  • Szkoła Podstawowa nr 2 im. Kornela Makuszyńskiego w Chojnie (ul. Żwirki i Wigury 10) [50]
  • Gimnazjum im. Janusza Korczaka w Chojnie (ul. Szkolna 15) [51]
  • Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 w Chojnie (ul. ul. Dworcowa 3) [52]
  • Liceum Ogólnokształcące im. Bohaterów spod Siekierek
  • Technikum Budowlane im. ppor. Ryszarda Kuleszy
  • Technikum Zawodowe im. ppor. Ryszarda Kuleszy
  • Zasadnicza Szkoła Zawodowa im. ppor. Ryszarda Kuleszy
  • Zasadnicza Szkoła Zawodowa dla dorosłych im. ppor. Ryszarda Kuleszy [53]

24 czerwca 2013 roku Rada Powiatu podjęła decyzję o likwidacji wraz z końcem sierpnia 2013 roku Liceum Ogólnokształcącego Uzupełniającego im. ppor. Ryszarda Kuleszy, wchodzącego w skład Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 w Chojnie [54]

Placówki oświatowe w gminie (poza Chojną): [55]

  • Szkoła Podstawowa im. Olimpijczyków Polskich w Krzymowie [56]
  • Szkoła Podstawowa im. Wspólnej Europy w Nawodnej [57]
  • Szkoła Podstawowa w Grzybnie [58]
  • Szkoła Podstawowa im. Przyrodników Polskich w Brwicach [59]
  • Szkoła Podstawowa. Filia w Lisim Polu (Szkoła Podstawowa nr 2 w Chojnie)
  • Szkoła Podstawowa. Filia w Godkowie (Szkoła Podstawowa w Nawodnej) [60]

W 2011 roku zlikwidowana została Szkoła Podstawowa w Strzelczynie. [61]

Kościoły i związki wyznaniowe

Teren gminy należy do Archidiecezji Szczecińsko-Kamieńskiej Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce. Większość gminy pod względem administracji kościelnej jest częścią Dekanatu Chojna. Jedynie parafia rzymskokatolicka pw. św. Antoniego w Grzybnie podlega Dekanatowi Banie. Kościół filialny pw. św. Andrzeja Apostoła (Białęgi) wchodzi natomiast w obręb parafii pw. Chrystusa Króla w Witnicy Chojeńskiej (Dekanat Mieszkowice). [62]

Na obszarze gminy Chojna swoje siedziby ma 8 parafii. Na terenie gminy znajdują się również 24 kościoły: [63]

  • parafia rzymskokatolicka pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa (Chojna)
  • kościół parafialny pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa (Chojna)
  • kościół filialny pw. św. Marka Ewangelisty (Barnkowo)
  • parafia rzymskokatolicka pw. Świętej Trójcy (Chojna)
  • kościół parafialny pw. Świętej Trójcy (Chojna)
  • kościół filialny (Stoki)
  • kościół filialny (Rurka)
  • parafia rzymskokatolicka pw. NMP Matki Kościoła (Chojna)
  • kościół parafialny pw. NMP Matki Kościoła (Chojna)
  • kościół filialny (Mętno)
  • kościół filialny (Łaziszcze)
  • parafia rzymskokatolicka pw. św. Antoniego (Brwice)
  • kościół parafialny pw. św. Antoniego (Brwice)
  • kościół filialny (Narost)
  • kościół filialny (Czartoryja)
  • parafia rzymskokatolicka pw. św. Maksymiliana Marii Kolbego (Godków)
  • kościół parafialny pw. św. Maksymiliana Marii Kolbego (Godków)
  • kościół filialny (Godków Osiedle)
  • kościół filialny (Jelenin)
  • parafia rzymskokatolicka pw. św. Andrzeja Boboli (Krajnik Górny)
  • kościół parafialny pw. św. Andrzeja Boboli (Krajnik Górny)
  • kościół filialny (Krzymów)
  • kościół filialny pw. św. Maksymiliana Marii (Zatoń Dolna) [64]
  • parafia rzymskokatolicka pw. św. Krzyża (Nawodna)
  • kościół parafialny pw. św. Krzyża (Nawodna)
  • kościół filialny (Lisie Pole)
  • kościół filialny (Garnowo)
  • parafia rzymskokatolicka pw. św. Antoniego (Grzybno)
  • kościół parafialny pw. św. Antoniego (Grzybno)
  • kościół filialny (Kamienny Jaz)
  • kościół filialny (Strzelczyn)
  • pozostałe kościoły, których siedziby parafii znajdują się poza gminą:
  • kościół filialny pw. św. Andrzeja Apostoła (Białęgi) - podlega parafii rzymskokatolickiej pw. Chrystusa Króla (Witnica Chojeńska) [65]

Sport

Na terenie gminy znajduje się siedem klubów sportowych, które występują w rozgrywkach piłkarskich organizowanych przez Zachodniopomorski Związek Piłki Nożnej. Najwyżej sklasyfikowanym zespołem jest Miejski Klub Sportowy "Odra" Chojna. [66]

  • Miejski Klub Sportowy "Odra" Chojna; piłka nożna - Liga okręgowa 2012/2013, grupa: Szczecin [67]
  • Uczniowski Klub Sportowy "Klon" Krzymów; piłka nożna - Klasa A 2012/2013, grupa: Szczecin IV [68]
  • Uczniowski Klub Sportowy "Chrobry" Lisie Pole; piłka nożna - Klasa A 2012/2013, grupa: Szczecin IV [69] [70]
  • Uczniowski Klub Sportowy "Sekwoja" Brwice; piłka nożna - Klasa A 2012/2013, grupa: Szczecin IV [71] [72]
  • Uczniowski Klub Sportowy "Hetman" Grzybno; piłka nożna 2012/13 - Klasa A 2012/2013, grupa: Szczecin IV [73] [74]
  • Uczniowski Klub Sportowy "Rurzyca" Nawodna; piłka nożna 2012/13 - Klasa B 2012/2013, grupa: Szczecin IV [75]
  • Ludowy Uczniowski Klub Sportowy "Błękitni" Białęgi; piłka nożna 2012/13 - Klasa B 2012/2013, grupa: Szczecin IV [76]

Po sezonie 2006/2007 zespół "Gromu" Krajnik Dolny wycofał się z rozgrywek organizowanych przez Zachodniopomorski Związek Piłki Nożnej (występował wówczas na poziomie "Klasy A"). [77]

Chojna znana jest również z klubu bokserskiego oraz motorowego:

  • Klub bokserski "Garda" Chojna [78] [79]
  • Klub Motorowy Chojna [80]

Pozostałe kluby funkcjonujące w regionie: [81] [82]

  • Jeździecki Uczniowski Klub Sportowy "Stoki" Chojna
  • Jeździecki Klub Sportowy Hetman Chojna (Barnkowo 61)
  • Uczniowski Klub Sportowo-Turystyczny "Feniks" Nawodna
  • Uczniowski Klub Sportowy "Kłos" Kamienny Jaz
  • Uczniowski Klub Sportowy "Lider" Chojna
  • Uczniowski Klub Sportowy "Relaks" Chojna
  • Uczniowski Klubu Krajoznawczo-Turystyczny "Traperzy" Chojna
  • Klub Off-Roadowy 4x4 Chojna [83]
  • Chojna Paintball Team [84]
  • Amatorska Drużyna Piłki Siatkowej "Relax" w Chojnie [85]

Turystyka

Punkt informacji turystycznej znajduje się w Chojnie w galerii przy Centrum Kultury na placu Konstytucji 3 Maja. [86]

Szlaki turystyczne przebiegające przez gminę [87]

Trasy nieoznakowane

  • Europejski Szlak Gotyku Ceglanego - przebiega przez Chojnę (kościół Mariacki)
  • Szlak Templariuszy - nawiązuje do zakonu templariuszy i przypomina o jego powiązaniach z regionem; na terenie gminy "reprezentują" go miejscowości: Chojna, Rurka, Kamienny Jaz i Godków, gdzie templariusze pozostawili po sobie ślady (dawna kaplica templariuszy w Rurce, patronat nad nieistniejącym kościołem w Chojnie, znaki na murach kościoła w Godkowie czy nazwa miejscowości Kamienny Jaz)
  • Szlak Joannitów - przypomina o powiązaniu "następców" templariuszy - joannitów z regionem; na terenie gminy pozostałością po zakonie jest ruina kaplicy w Chojnie
  • Szlak Cysterski - nawiązuje do zakonu cystersów i cysterek; przypomina o ich powiązaniu z regionem; wsie Godków i Narost należały niegdyś do zakonu
  • Szlak Krzyżacki - nawiązuje do okresu z lata 1402-1454, gdy Chojna wraz z całą Nową Marchią należała do państwa Zakonu Krzyżackiego
  • Szlak Nowomarchijski - nawiązuje do historycznej krainy regionu, określanej jako zaodrzański obszar Brandenburgii (m.in. Chojna przez pewien okres pełniła funkcję stolicy Nowej Marchii
  • Szlak Chojeńskich Jezior - trasa przybliżająca uroki jezior, które w dużej liczbie znajdują się na terenie gminy (m.in. Ostrów, Jelenin, Narost) [88]

Trasy oznakowane

  • Szlak "Zielona Odra" (zielony) - trasa Szczecina-Kostrzyn - wiedzie wzdłuż rzeki i przebiega przez gminę Chojnę (miejscowości Krajnik Górny, Krajnik Dolny)
  • Szlak Nadodrzański (czerwony) - trasa Mieszkowice-Szczecin - przebiega przez gminę Chojnę (m.in. miejscowości: Chojna, Rurka, Lisie Pole)
  • Szlak Wzgórz Morenowych (niebieski) - trasa Lubiechów Dolny-Mieszkowice - przebiega przez gminę Chojnę (m.in. miejscowość Mętno)
  • Szlak przez Rajską Dolinę (zielony) - trasa Piasek-Głazy Bliźniaki - przebiega przez gminę Chojnę (m.in. miejscowości Zatoń Dolna, Krajnik Dolny, Krajnik Górny, Krzymów)

Zabytki

Sporo zabytków mieści się w siedzibie gminy - Chojnie: [89]

  • kościół Mariacki - XV wiek (gotyk - dzieło Heinricha Brunsberga)
  • dawny Ratusz Miejski - XV wiek
  • pozostałości średniowiecznych fortyfikacji:
  • Brama Barnkowska
  • Brama Świecka
  • Baszta Piekarska
  • Baszta Więzienna
  • Baszta Bociania
  • fragmenty murów obronnych
  • ruiny kaplicy św. Gertrudy z XV wieku
  • zespół klasztorny - kompleks poaugustiański z XIV wieku [90]
  • cmentarz wojenny żołnierzy sowieckich wraz z pomnikiem [91] [92] [93]

Na uwagę zasługują także kościoły o metryce średniowiecznej, które znajdują się na terenie gminy (m.in. w Brwicach, Grzybnie, Krzymowie, Mętnie Małym, Rurce czy Naroście). W Krzymowie mieści się również XVII-XIX-wieczny pałac barokowo-klasycystyczny wraz z ogrodem. [94] [95]

Przy drodze z Chojny do Krajnika Dolnego znajduje się usypany z kamieni kopiec, przypominający kształtem piramidę. Powstał w 1912 roku w wyniku działań mieszkańców przedwojennej Chojny. Przypomina o odległych czasach wojny trzydziestoletniej (1618-1648). Wówczas (1630) król szwedzki Gustaw Adolf stoczył zwycięską potyczkę z cesarskimi wojskami. Po latach pojawienie się Gustawa Adolfa odbierano jako oswobodzenie miasta brandenburskiego, zajętego wcześniej przez katolickiego cesarza. Przypomina o tym widniejący na Kopcu Szwedzkim napis: „Na pamiątkę uwolnienia Chojny (Königsbergu) 27 grudnia 1630 roku przez szwedzkiego króla Gustawa Adolfa z opresji wojny trzydziestoletniej”. [96]

Gmina słynie również ze sporej ilości terenów "zielonych", a także największego w Polsce platana "Olbrzym" (zobacz więcej w kategorii "Geografia"). [97]

Demografia

Zaludnienie gminy w ostatnich latach (informacje za Bankiem Danych Lokalnych): [98]

Rok Liczba mieszkańców całej gminy (z miastem Chojna) Liczba mieszkańców miasta Chojna
2008 14 102 osoby 7 370 osób
2009 14 091 osób 7 398 osób
2010 14 084 osoby 7 353 osoby
2011 14 061 osób 7 348 osób
2012 14 057 osób 7 353 osoby

Liczba mieszkańców poszczególnych miejscowości (dane za oficjalną stroną gminy - brak podanego w źródle roku, z którego pochodzą obliczenia): [99]

Miejscowość Liczba mieszkańców
Bara 68 osób
Barnkowo 28 osób
Białęgi 132 osoby
Boguszczyn 5 osób
Brwice 188 osób
Czartoryja 281 osób
Drozdowo 2 osoby
Garnowo 56 osób
Godków 322 osoby
Godków Osiedle 342 osoby
Grabowo 110 osób
Graniczna 164 osoby
Grzybno 725 osób
Jelenin 190 osób
Jelonki 4 osoby
Kaliska 15 osób
Kamienny Jaz 277 osób
Krajnik Dolny 266 osób
Krajnik Górny 158 osób
Krupin 43 osoby
Krzymów 669 osób
Kuropatniki 3 osoby
Lisie Pola 50 osób
Lisie Pole 580 osób
Łaziszcze 230 osób
Mętno 202 osób
Metno Małe 85 osób
Nadolnik 3 osoby
Narost 253 osoby
Nawodna 765 osób
Ognica 23 osoby
Ostrów 4 osoby
Pniewko 1 osoba
Przyciesie 5 osób
Raduń 5 osób
Rurka 155 osób
Stoki 106 osób
Strzelczyn 370 osób
Strzeszewko 21 osób
Trzeszcze 4 osoby
Wilcze 6 osób
Wilkoszyce 25 osób
Zatoń Dolna 61 osób
Razem - obszar wiejski 7 002 osoby
Razem - Chojna 7 071 osób
OGÓŁEM 14 073 osoby

System ochrony zdrowia

Na terenie gminy znajduje się siedem zakładów opieki zdrowotnej oraz pięć aptek ogólnodostępnych. Wszystkie obiekty ulokowane są w Chojnie. [100]

Zakłady opieki zdrowotnej

Ważniejsze placówki:

  • Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Salus” (ul. Kościuszki 5)
  • Zakład Opieki Zdrowotnej „Femina” (ul. Kościuszki 7/1)
  • Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy. Zachodniopomorskie Centrum Leczenia i Profilaktyki. Przychodnia Kolejowa (ul. Kościuszki 10) [101]

Apteki

  • Apteka Aspirynka (ul. Kościuszki 3)
  • Apteka Millennium (ul. Sikorskiego 3)
  • Apteka Rodzinna (ul. Piastów 8) [102]
  • Apteka św. Antoniego (ul. Klasztorna 21) [103]
  • Apteka Corax (ul. Jagiełły 22) [104]

Herb

herb gminy Chojna

Herb przedstawia popiersie mężczyzny na niebieskim polu herbowym. Postać ma długie włosy i złotą koronę na głowie. Mężczyzna ubrany jest w białą koszulkę, na którą narzucono kolejne, czerwone odzienie (płaszcz spięty złotą klamrą).

Próbowano połączyć mężczyznę z herbu z konkretną historyczną postacią, m.in. świętym patronem miasta, królami: czeskim Ottokarem II, Albrechtem I, Ludwikiem Bawarskim czy księciem Barnimem I. Najbardziej prawdopodobna wydaje się jednak teza, iż postać z herbu nie przedstawia żadnej konkretnej osoby. Korona królewska nawiązuje do niemieckiej nazwy miasta - Königsberg, czyli Królewskiej Góry (König - król, Berg - góra). Na pierwszej zachowanej pieczęci miasta z 1319 roku widnieje podobny motyw - postać króla siedzącego na tronie ze stopami opartymi na pagórku. Całość należy zatem interpretować jako rodzaj rebusu, który oddawał brzmienie całej nazwy miejscowości. [105]

Miejscowości i sołectwa (wykaz)

Sołectwa (23): [106]

  • Białęgi
  • Brwice
  • Czartoryja
  • Garnowo
  • Godków Wieś
  • Godków Osiedle
  • Grabowo
  • Graniczna
  • Grzybno
  • Jelenin
  • Kamienny Jaz
  • Krajnik Dolny
  • Krajnik Górny
  • Krzymów
  • Lisie Pole
  • Łaziszcze
  • Mętno
  • Narost
  • Nawodna
  • Rurka
  • Stoki
  • Strzelczyn
  • Zatoń Dolna

Pozostałe miejscowości w gminie (20): [107] [108]

  • Bara
  • Barnkowo
  • Boguszczyn
  • Drozdowo
  • Jelonki
  • Kaliska
  • Krupin
  • Kuropatniki
  • Lisie Pola
  • Mętno Małe
  • Nadolnik
  • Ognica
  • Ostrów
  • Pniewko
  • Przyciesie
  • Raduń
  • Strzeszewko
  • Trzeszcze
  • Wilcze
  • Wilkoszyce

Przypisy

  1. ↑ Statystyczne Vademecum Samorządowca - gmina miejsko-wiejska Chojna, w: Główny Urząd Statystyczny [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_zachodniopomorskie/portrety_gmin/powiat_gryfinski/gmina_chojna.pdf
  2. ↑ Program Ochrony Środowiska dla gminy Chojna, w: Biuletyn Informacji Publicznej - gmina Chojna [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.chojna.pl/unzip/chojna_4162/Chojna-POS-rozdzial_02.pdf
  3. ↑ Program Ochrony Środowiska dla gminy Chojna, w: Biuletyn Informacji Publicznej - gmina Chojna [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.chojna.pl/unzip/chojna_4162/Chojna-POS-rozdzial_02.pdf
  4. ↑ Program Ochrony Środowiska dla gminy Chojna, w: Biuletyn Informacji Publicznej - gmina Chojna [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.chojna.pl/unzip/chojna_4162/Chojna-POS-rozdzial_04.pdf
  5. ↑ Program Ochrony Środowiska dla gminy Chojna, w: Biuletyn Informacji Publicznej - gmina Chojna [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.chojna.pl/unzip/chojna_4162/Chojna-POS-rozdzial_04.pdf
  6. ↑ Program Ochrony Środowiska dla gminy Chojna, w: Biuletyn Informacji Publicznej - gmina Chojna [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.chojna.pl/unzip/chojna_4162/Chojna-POS-rozdzial_04.pdf
  7. ↑ Program Ochrony Środowiska dla gminy Chojna, w: Biuletyn Informacji Publicznej - gmina Chojna [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.chojna.pl/unzip/chojna_4162/Chojna-POS-rozdzial_04.pdf
  8. ↑ Program Ochrony Środowiska dla gminy Chojna, w: Biuletyn Informacji Publicznej - gmina Chojna [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.chojna.pl/unzip/chojna_4162/Chojna-POS-rozdzial_04.pdf
  9. ↑ Dolina Miłości [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.dolinamilosci.pl/index/
  10. ↑ "Dolina Miłości" w Zatoni Dolnej, w: Powiat Gryfiński - oficjalna strona [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.gryfino.powiat.pl/index.php/ciekawe-miejsca/193-dolina-milosci-w-zatoni-dolnej
  11. ↑ Dolina Miłości, w: Oficjalny serwis internetowy miasta i gminy Chojna [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.chojna.pl/strony/menu/23.dhtml
  12. ↑ Program Ochrony Środowiska dla gminy Chojna, w: Biuletyn Informacji Publicznej - gmina Chojna [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.chojna.pl/unzip/chojna_4162/Chojna-POS-rozdzial_04.pdf
  13. ↑ Cedyński Park Krajobrazowy - skarb nieskażonej natury, w: Oficjalny serwis internetowy miasta i gminy Cedynia [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.cedynia.pl/park-krajobrazowy
  14. ↑ Cedyński Park Krajobrazowy, w: Zespół Parków Krajobrazowych [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.zpkwz.pl/Cedy%C5%84ski-Park-Krajobrazowy/48
  15. ↑ Program Ochrony Środowiska dla gminy Chojna, w: Biuletyn Informacji Publicznej - gmina Chojna [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.chojna.pl/unzip/chojna_4162/Chojna-POS-rozdzial_04.pdf
  16. ↑ K.Krzysztof, A.Gabrysiak, J. Jankowski "Program ochrony środowiska dla powiatu gryfińskiego" (2003), w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/ocka/pos_2003.pdf
  17. ↑ Uchwała nr XXVII/258/2013 Rady Miejskiej w Chojnie z dnia 27 marca 2013 roku w sprawie ustanowienia pomnika przyrody „Storczykowa Skarpa”, w: Biuletyn Informacji Publicznej - gmina Chojna [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.bip.chojna.pl/strony/zmiany/9418.dhtml
  18. ↑ Konferencja historyczna 24.08.07, w: Blog Obok. Słowomir Błęcki [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://papblekit.bloog.pl/drukuj.html?id=5681749&smoybbtticaid=610d74
  19. ↑ Zabytki Chojny, w: Oficjalny serwis internetowy miasta i gminy Chojna [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://www.chojna.pl/strony/menu/21.dhtml
  20. ↑ Kociuba J., Pomorze. Praktyczny przewodnik turystyczny po ziemiach Księstwa Pomorskiego, Walkowska Wydawnictwo, Szczecin 2012, s. 668.
  21. ↑ Kociuba J., Pomorze. Praktyczny przewodnik turystyczny po ziemiach Księstwa Pomorskiego, Walkowska Wydawnictwo, Szczecin 2012, s. 668.
  22. ↑ Zarządzenie Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Szczecinie z dnia 30 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Szczecinie z dnia 5 października 1954 r. dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi. Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Szczecinie 1954, nr 15, poz. 67.
  23. ↑ Uchwała Nr XV/116/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Szczecinie z dnia 7 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie szczecińskim. Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Szczecinie 1972, nr 15, poz. 111; Obwieszczenie Wydziału Organizacyjno-Prawnego Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Szczecinie z dnia 12 stycznia 1973 r. w sprawie podziału administracyjnego województwa szczecińskiego. Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Szczecinie 1973, nr 2, poz. 7.
  24. ↑ Bank Danych Lokalnych GUS (2010), w: Portret gminy Chojna [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/portret.dims
  25. ↑ Mapa drogowa - powiat gryfiński, w: Powiat Gryfiński - oficjalna strona [online] [Przeglądany 25.05.2013] Dostępny w: http://www.gryfino.powiat.pl/images/mapa/mapa_drogowa_powiat_gryfinski.pdf
  26. ↑ Mapa gminy, w: Oficjalny serwis internetowy miasta i gminy Chojna [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://chojna.pl/pliki/chojna/Image/mapagminy.pdf
  27. ↑ Mapa drogowa - powiat gryfiński, w: Powiat Gryfiński - oficjalna strona [online] [Przeglądany 25.05.2013] Dostępny w: http://www.gryfino.powiat.pl/images/mapa/mapa_drogowa_powiat_gryfinski.pdf
  28. ↑ Mapa gminy, w: Oficjalny serwis internetowy miasta i gminy Chojna [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://chojna.pl/pliki/chojna/Image/mapagminy.pdf
  29. ↑ PKP. Twój Plan Podróży [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://rozklad-pkp.pl
  30. ↑ Biuletyn Informacji Publicznej - gmina Chojna [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.chojna.pl/
  31. ↑ Wykaz radnych Rady miejskiej w Chojnie VI Kadencja 2010-2014, w: Oficjalny serwis internetowy miasta i gminy Chojna [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://www.chojna.pl/pliki/chojna/Image/wykazradnych.pdf
  32. ↑ Pierwsza sesja Rady Miejskiej w Chojnie, w: Portal Chojna24.pl [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://www.chojna24.pl/viewtopic.php?t=1204&sid=58636e843537b258e624c7e050d82b5a
  33. ↑ Ostatnie pożegnanie śp. Andrzeja Jamroza, w: Oficjalny serwis internetowy miasta i gminy Chojna [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://www.chojna.pl/aktualnosci/pokaz/1478.dhtml
  34. ↑ Mandat radnego dla Radosława Steca, w: Portal Chojna24.pl [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://chojna24.pl/viewtopic.php?t=4207
  35. ↑ Radosław Stec nowym radnym, w: Portal igryfino.pl [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://igryfino.pl/artykul/Radoslaw-Stec-nowym-radnym__2229
  36. ↑ Gorzki smak wolności słowa, w: Portal Chojna24.pl [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://chojna24.pl/viewtopic.php?t=2672
  37. ↑ Wezwał Sejm do zapłaty, w: 24Kurier.pl [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://24kurier.pl/W-Kurierze/Wezwal-Sejm-do-zaplaty
  38. ↑ Uchylenie uchylone, w: Gazeta Chojeńska [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://www.gazetachojenska.pl/gazeta.php?numer=13-25&temat=7#
  39. ↑ Sołtysi gminy Chojna - kadencja 2011-2015, w: Biuletyn Informacji Publicznej - gmina Chojna [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.chojna.pl/strony/7854.dhtml
  40. ↑ O bibliotece, w: Centrum Kultury w Chojnie [online] [Przeglądany 28.06.2013] Dostępny w: http://www.ckchojna.pl/o-bibliotece/
  41. ↑ Oferta CK, w: Centrum Kultury w Chojnie [online] [Przeglądany 28.06.2013] Dostępny w: http://www.ckchojna.pl/ (zakładka Oferta CK)
  42. ↑ Świetlice środowiskowe, w: Centrum Kultury w Chojnie [online] [Przeglądany 28.06.2013] Dostępny w: http://www.ckchojna.pl/swietlice-srodowiskowe/
  43. ↑ Chojeńsko-Gryfińskie Stowarzyszenie Wspólnej Europy , w: Oficjalny serwis internetowy miasta i gminy Chojna [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://www.chojna.pl/strony/menu/26.dhtml
  44. ↑ Stowarzyszenie Historyczno-Kulturalne "Terra Incognita" [online] [Przeglądany 28.06.2013] Dostępny w: http://terraincognita.chojna.info/
  45. ↑ Opracowanie zbiorowe, Polska niezwykła. Zachodniopomorskie, Demart Wydawnictwo, Warszawa 2008 s. 86-87.
  46. ↑ Garbusy najechały Chojnę, w: Portal igryfino.pl [online] [Przeglądany 28.06.2013] Dostępny w: http://igryfino.pl/artykul/Garbusy-najechaly-Chojne__978
  47. ↑ Placówki oświatowe w gminie Chojna, w: Oficjalny serwis internetowy miasta i gminy Chojna [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://www.chojna.pl/strony/menu/140.dhtml
  48. ↑ Przedszkole Miejskie w Chojnie [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://przedszkolakichojna.pl
  49. ↑ Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy im. Mieszka I w Chojnie [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://soswchojna.edupage.org
  50. ↑ Szkoła Podstawowa nr 2 w Chojnie [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://www.spchojna.pl
  51. ↑ Gimnazjum im. Janusza Korczaka w Chojnie [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: Gimnazjum im. Janusza Korczaka w Chojnie http://korczakchojna.edupage.org/
  52. ↑ Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 w Chojnie [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://www.zsp1chojna.pl
  53. ↑ Kierunki i wychowawcy klas, w: Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 w Chojnie. [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://www.zsp1chojna.pl/kierunki_i_wychowawcy.html
  54. ↑ Uchwała Rady Powiatu nr XXV/188/2013 z dnia 24.06.2013 w sprawie likwidacji Liceum Ogólnokształcącego Uzupełniającego im. ppor. Ryszarda Kuleszy wyłączonego z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 w Chojnie, ul. Dworcowa 3 w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/index.php?show=akgo_uctu_1aaa&nrkade=4&rodzaj=3&nr=677&nr1=3415
  55. ↑ Placówki oświatowe w gminie Chojna, w: Oficjalny serwis internetowy miasta i gminy Chojna [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://www.chojna.pl/strony/menu/140.dhtml
  56. ↑ Szkoła Podstawowa im. Olimpijczyków Polskich w Krzymowie [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://www.spkrzymow.szkolnastrona.pl
  57. ↑ Szkoła Podstawowa w Nawodnej [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://spnawodna.edupage.org/
  58. ↑ Szkoła Podstawowa w Grzybnie [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://www.spgrzybno.republika.pl
  59. ↑ Placówki oświatowe w gminie Chojna, w: Oficjalny serwis internetowy miasta i gminy Chojna [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://www.chojna.pl/strony/menu/140.dhtml
  60. ↑ Filie w Godkowie i Lisim Polu. Strzelczyn zlikwidowany, w: Portal Chojna24.pl [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://www.chojna24.pl/viewtopic.php?t=1702&sid=99999e053692d28bfc0c83b8196d62f4
  61. ↑ Filie w Godkowie i Lisim Polu. Strzelczyn zlikwidowany, w: Portal Chojna24.pl [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://www.chojna24.pl/viewtopic.php?t=1702&sid=99999e053692d28bfc0c83b8196d62f4
  62. ↑ Wspólnoty parafialne, w: Kuria Metropolitalna Szczecińsko-Kamieńska - oficjalna strona [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://diecezja.szczecin.pl/wspolnoty/wspolnoty-parafialne/
  63. ↑ Wspólnoty parafialne, w: Kuria Metropolitalna Szczecińsko-Kamieńska - oficjalna strona [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://diecezja.szczecin.pl/wspolnoty/wspolnoty-parafialne/
  64. ↑ Zatoń Dolna, w: Portal neumark.pl [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://neumark.pl/main.php?miasto=zatondolna
  65. ↑ Kościoły, w: Kuria Metropolitalna Szczecińsko-Kamieńska - oficjalna strona [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://diecezja.szczecin.pl/wspolnoty/koscioly
  66. ↑ Sprawozdanie z realizacji rocznego programu współpracy gminy Chojna z organizacjami pozarządowymi za 2012 rok, w: Biuletyn Informacji Publicznej - gmina Chojna [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://www.bip.chojna.pl/strony/9381.dhtml
  67. ↑ Miejski Klub Sportowy "Odra" Chojna, w: 90minut.pl - serwis piłkarski [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.90minut.pl/skarb.php?id_sezon=65&id_klub=240
  68. ↑ Uczniowski Klub Sportowy Klon Krzymów, w: 90minut.pl - serwis piłkarski [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.90minut.pl/skarb.php?id_sezon=67&id_klub=5908
  69. ↑ Uczniowski Klub Sportowy Chrobry Lisie Pole w: 90minut.pl - serwis piłkarski [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.90minut.pl/skarb.php?id_klub=5915&id_sezon=81
  70. ↑ Chrobry Lisie Pole [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://ukschrobrylisiepole.prv.pl/index.html
  71. ↑ Uczniowski Klub Sportowy "Sekwoja" Brwice, w: 90minut.pl - serwis piłkarski [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.90minut.pl/skarb.php?id_klub=5868&id_sezon=81
  72. ↑ Sekwoja Brwice [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://uks-sekwoja.onuse.pl/
  73. ↑ Uczniowski Klub Sportowy "Hetman" Grzybno, w: 90minut.pl - serwis piłkarski [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.90minut.pl/skarb.php?id_klub=5864&id_sezon=81
  74. ↑ Hetman Grzybno [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://hetmangrzybno.futbolowo.pl/
  75. ↑ Uczniowski Klub Sportowy Rurzyca Nawodna, w: 90minut.pl - serwis piłkarski [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.90minut.pl/liga/0/liga6282.html
  76. ↑ Błękitni Białęgi [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.90minut.pl/skarb.php?id_klub=7486&id_sezon=81
  77. ↑ 90minut.pl - serwis piłkarski [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.90minut.pl/liga/0/liga2599.html
  78. ↑ Klub Bokserski Garda z Chojny, w: Centrum Kultury w Chojnie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.ckchojna.pl/2012/05/29/klub-bokserski-garda-z-chojny
  79. ↑ Boks w Chojnie, w: Gazeta Chojeńska [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.gazetachojenska.pl/gazeta.php?numer=07-35&temat=8
  80. ↑ Klub Motorowy Chojna [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.klubmotorowy.chojna.info
  81. ↑ Baza organizacji pozarządowych - Uczniowskie Kluby Sportowe, w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/index.php?show=orwe_bach_3
  82. ↑ Organizacje pozarządowe, w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/index.php?show=orwe_bach_4
  83. ↑ 4x4 Chojna [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.4x4chojna.pl
  84. ↑ Organizacje pozarządowe, w: Biuletyn Informacji Publicznej - Starostwo Powiatowe w Gryfinie [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/index.php?show=orwe_bach_4
  85. ↑ Sprawozdanie z realizacji rocznego programu współpracy gminy Chojna z organizacjami pozarządowymi za 2012 rok, w: Biuletyn Informacji Publicznej - gmina Chojna [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://www.bip.chojna.pl/strony/9381.dhtml
  86. ↑ Punkt Informacji Turystycznej w Chojnie już działa, w: Oficjalny serwis internetowy miasta i gminy Chojna [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://www.chojna.pl/aktualnosci/pokaz/880.dhtml
  87. ↑ Turystyka. Rowerowy powiat, w: Powiat Gryfiński - oficjalna strona [online] [Przeglądany 25.05.2013] Dostępny w: http://www.gryfino.powiat.pl/old/index.php?show=tur_szne_roat
  88. ↑ Szlakiem chojeńskich jezior, Oficjalny serwis internetowy miasta i gminy Chojna [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://www.chojna.pl/pliki/chojna/File/Szlakiem%20Jezior.pdf>
  89. ↑ Kociuba J., Pomorze. Praktyczny przewodnik turystyczny po ziemiach Księstwa Pomorskiego, Walkowska Wydawnictwo, Szczecin 2012, s. 668.
  90. ↑ Zabytki Chojny, w: Oficjalny serwis internetowy miasta i gminy Chojna [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://www.chojna.pl/strony/menu/21.dhtml
  91. ↑ Migdalski P., ...w tej strażnicy Rzeczypospolitej. Rejon Pamięci Narodowe Cedynia-Gozdowice-Siekierki, Szczecin-Poznań 2007 s. 18-20, 34-35.
  92. ↑ Chojna - cmentarz wojskowy, w: Internetowy Przewodnik. Województwo Zachodniopomorskie [online] [Przeglądany 25.05.2013] Dostępny w: http://zp.pl/chojna--cmentarz-wojenny,artykul_1_234_0_0
  93. ↑ Cmentarz Żołnierzy Radzieckich w Chojnie, w: Portal neumark.pl [online] [Przeglądany 25.05.2013] Dostępny w: http://neumark.pl/main.php?obiekt=chojnacmentarz&lang=pl
  94. ↑ Sołectwa Gminy Chojna, w: Oficjalny serwis internetowy miasta i gminy Chojna [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://www.chojna.pl/strony/menu/70.dhtml
  95. ↑ Turystyka. Zabytki - Krzymów (Gmina Chojna), w: Powiat Gryfiński - oficjalna strona [online] [Przeglądany 25.05.2013] Dostępny w: http://www.gryfino.powiat.pl/old/index.php?show=tur_zaki_chna_krow
  96. ↑ Szwedzki król uczczony w Chojnie, w: Gazeta Chojeńska [online] [Przeglądany 25.05.2013] Dostępny w: http://www.gazetachojenska.pl/gazeta.php?numer=12-26&temat=5
  97. ↑ Opracowanie zbiorowe, Polska niezwykła. Zachodniopomorskie, Demart Wydawnictwo, Warszawa 2008, s. 86-87.
  98. ↑ Bank Danych Lokalnych GUS (2008-2012), w: Portret gminy Chojna [online] [Przeglądany 26.06.2013] Dostępny w: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/portret.dims
  99. ↑ Położenie, w: Oficjalny serwis internetowy miasta i gminy Chojna [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://www.chojna.pl/strony/menu/15.dhtml
  100. ↑ Bank Danych Lokalnych GUS (2011), w: Portret gminy Chojna [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/portret.dims
  101. ↑ Służba zdrowia w Chojnie, w: Apteka Chojna [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://aptekachojna.pl/kftbf_sluzba_zdrowia_w_chojnie.htm
  102. ↑ Apteka Chojna [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://aptekachojna.pl/kdb1r_kontakt.htm
  103. ↑ Ogłoszenia. Dyżury aptek w powiecie gryfińskim, w: Powiat Gryfiński - oficjalna strona [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://www.gryfino.powiat.pl/old/index.php?show=praca_aptek
  104. ↑ Projekt uchwały - dyżury aptek, w: Biuletyn Informacji Publicznej - gmina Chojna [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://bip.gryfino.powiat.pl/oglosz/komunikaty/2013-04-24_gn/projekt_uchaly_dyzury_aptek.pdf
  105. ↑ Konferencja historyczna 24.08.07, w: Blog Obok. Słowomir Błęcki [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://papblekit.bloog.pl/drukuj.html?id=5681749&smoybbtticaid=610d74
  106. ↑ Sołtysi gminy Chojna - kadencja 2011-2015, w: Biuletyn Informacji Publicznej - gmina Chojna [online] [Przeglądany 25.06.2013] Dostępny w: http://bip.chojna.pl/strony/7854.dhtml
  107. ↑ Gmina Chojna, w: Państwowa Komisja Wyborcza. Wybory 2011 [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://wybory2011.pkw.gov.pl/owb/320000/pl/320603.html
  108. ↑ Położenie, w: Oficjalny serwis internetowy miasta i gminy Chojna [online] [Przeglądany 27.06.2013] Dostępny w: http://www.chojna.pl/strony/menu/15.dhtml

Bibliografia

  • Dudowie M. i T., Dolina Dolnej Odry, Wydawnictwo REGION, Gdynia 2008.
  • Kociuba J., Pomorze. Praktyczny przewodnik turystyczny po ziemiach Księstwa Pomorskiego, Walkowska Wydawnictwo, Szczecin 2012.
  • Kosacki J.M., Ziemia Szczecińska. Ziemia Chojeńska i Pyrzycka, Szczecińska Agencja Turystyczna "Sat", Szczecin 1995.
  • Kozłowski K., Pomorze Zachodnie w latach 1945-2010, Wydawnictwo Kadruk, Szczecin 2012.
  • Machałek M., Przemiany wsi zachodniopomorskiej w latach 1945-1956, Muzeum Narodowe w Szczecinie, Szczecin 2012.
  • Migdalski P., ...w tej strażnicy Rzeczypospolitej. Rejon Pamięci Narodowe Cedynia-Gozdowice-Siekierki, Szczecin-Poznań 2007.
  • Opracowanie zbiorowe, Polska niezwykła. Zachodniopomorskie, Demart Wydawnictwo, Warszawa 2008.
  • Piskorski J.M. (red.), Pomorze Zachodnie poprzez wieki, Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie, Szczecin 1999.
  • Rymar E., Z dawnych dziejów przyodrzańskiej Nowej Marchii, Stowarzyszenie Historyczno-Kulturalne "Terra Incognita", Chojna 2012.

Linki zewnętrzne

Audycja

Zobacz też



Logo pomeranica.jpg
Autor opracowania: Jan Skolimowski


Gmina Chojna
Siedziba gminy: Chojna
MiastaHerb
Sołectwa
Miejscowość bez statusu sołectwa


Powiat gryfiński
Siedziba powiatu: Gryfino
MiastaHerb
Gminy miejsko-wiejskie
Gminy wiejskie
Źródło: „http://pomeranica.pl/index.php?title=Gmina_Chojna&oldid=153618”