Pałac pod Głowami
| Pałac pod Głowami | |||
| |||
| Nazwa niemiecka | Generalkommando | ||
| Lokalizacja | Plac Żołnierza Polskiego 2, Staromłyńska 1 | ||
| Data budowy | 1838 | ||
| [ Zobacz Pałac pod Głowami na mapie.] | |||
Pałac pod Głowami, położony wzdłuż Placu Żołnierza pomiędzy ulicami Staromłyńską i Tkacką, i powstały w latach 1887-1889 z dwóch połączonych ze sobą budynków.
Przed 1945 rokiem mieściła się tu siedziba tzw. Okręgu Militarnego (Wehrkreis I). [2] Wcześniej, w drugiej połowie XVIII wieku stało tu sześć budynków, w tym łaźnia kościoła Mariackiego i kamienice mieszczańskie, które stopniowo przebudowano dla potrzeb poczty królewskiej i władz wojskowych, a następnie w całości na siedzibę komendantury wojskowej.
Zbombardowane skrzydło wschodnie, odbudowane po zniszczeniach II wojny światowej w latach 1962-1965 oraz w 1975-1980, przeznaczano na galerię sztuki współczesnej Muzeum Narodowego w Szczecinie, natomiast mniej zniszczone skrzydło zachodnie po wojnie początkowo zajęło Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze (PTTK), a następnie w 1955 roku z siedziby przy alei Wojska Polskiego 73 przeprowadził się do niego Literacko-Artystyczny klub pracy twórczej – Klub „13 Muz”.
Nazwa pałacu pochodzi od dziewięciu głów współczesnych nam szczecinian, których wykonanie zlecił konserwator wojewódzki Stefan Kwilecki, związanych z szeroko pojętą kulturą naszego miasta, i umieszczonych nad oknami pierwszego piętra. Zastąpiły one umieszczone tu wcześniej przez Niemców głowy stylizowane na antycznych bohaterów-herosów. [3]. Patrząc od strony wejścia do Galerii Sztuki Współczesnej MN, czyli od strony ul. Staromłyńskiej, nad szczytem okna umieszczono głowę archeologa i dyrektora MN Władysława Filipowiaka, a następnie podobnie od strony Placu Żołnierza, historyka sztuki Zofii Krzymuskiej-Fafius, architekta i konserwatora Stefana Kwileckiego, pisarza i marynisty Jana Papugi, architekta odpowiedzialnego za układ przestrzenny i architekturę odbudowywanego Szczecina Bohdana Skłodowskiego, malarki Janiny Kosińskie-Brzozowskiej, dziennikarza i polityka Józefa Bareckiego, kompozytora i muzykologa Antoniego Huebnera, i na koniec reżysera Józefa Grudy (właśc. Witold Zyndram-Kościałkowski h. Syrokomla). [4]
Zabytek
Obiekt wpisany do Wojewódzkiego Rejestru Zabytków pod numerem 17 (decyzja Kl.V-0/19/54 z dnia 18 czerwca 1954, nazwa na liście: pałac ob.muzeum).
Przypisy
- ↑ Wojewódzki rejestr zabytków, w: Biuletyn Informacji Publicznej Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Szczecinie [online] [Przeglądany 10.08.2013] Dostępny w: http://wkz.bip.alfatv.pl/strony/menu/9.dhtml
- ↑ Lexikon der Wehrmacht [dostęp 2012-05-21].
- ↑ Jeszcze w połowie lat 70. XX w. nad szczytami okien od strony ul. Tkackiej wisiały dwa niemieckie oryginały. Niestety nie udało się ustalić co z nimi się stało po zdjęciu z elewacji.
- ↑ Niżej podpisany osobiście przenosił te głowy pod koniec 1965 roku z zaplecza remontowego Przedsiębiorstwa Państwowego „Pracownie Konserwacji Zabytków”, usytuowanego w głównej nawie zrujnowanego kościoła św. Jakuba. Rzeźby głów wykonane przez Sławomira Lewińskiego montował nad oknami jeden z najstarszych w owym czasie pracowników Pracowni Konserwacji Zabytków, p. S[tanisław] Kozłowski.
Bibliografia
- Berghaus H., Geschichte der Stadt Stettin, der Hauptstadt von Pommern. T. 2. Bd. 8. Berlin-Writzen/O 1875.
Zobacz też
