Pomnik Jana Czekanowskiego (Szczecin)

	Pomnik Jana Czekanowskiego
Autor	Youssoufou Toure
Lokalizacja	Plac im. Generała Władysława Andersa
Data powstania	19 maja 2012
Materiał	mosiądz
Wymiary	{{{wymiary}}}

Pomnik Jana Czekanowskiego w Szczecinie – pomnik wybitnego polskiego antropologa, afrykanisty, prof. Jana Czekanowskiego (1882-1965), uczestnika słynnej ekspedycji księcia Adolfa Meklemburskiego do środkowej Afryki (1906-1907), zmarłego w Szczecinie w 1965 roku.

Historia powstania

Idea powstania pomnika narodziła się przy organizacji III Kongresu Afrykanistów Polskich, który odbył się w 2012 roku w Szczecinie z okazji 50-lecia afrykanistyki szczecińskiej. Pomysłodawcą i koordynatorem prac związanych z jego powstaniem był Jacek Łapott. Projekt przygotowany przez Annę Łapott, zrealizowany został w pracowni Youssoufou Toure zwanego Rasta w stolicy Burkina Faso w Ougadougou.

Opis pomnika

Pomnik przedstawia prof. Czekanowskiego siedzącego na kufrze podróżnym, odpoczywającego w trakcie ekspedycji do Afryki. Na kufrze umieszczono plakiety z logosami: Uniwersytetu Szczecińskiego, Polskiego Towarzystwa Afrykanistycznego, Muzeum Narodowego w Szczecinie, Stowarzyszenia Afryka Nowaka, Wydziału Humanistycznego US, Instytutu Historii i Stosunków Międzynarodowych. Znalazły się na nim również napisy: „Jan Czekanowski 1882-1965” oraz „50 lat Afryki w Szczecinie 1962-2012”.

Pomnik został wykonany w technice zwanej „odlewem na wosk tracony”. Gliniany rdzeń pokryto starannie woskiem, w którym wyrzeźbiono wszelkie detale, następnie całość obłożono kolejną warstwą gliny. Tak przygotowany model pocięto na 19 kawałków (z czego postać składała się z 8, a kufer z 11), które osobno wypalono (w celu usunięcia wosku) i odlano z mosiądzu. Na koniec wszystkie części starannie zespawano, a całość wypolerowano i miejscami poczerniono wykorzystując roztwór nadmanganianu potasu zgodnie z modą panującą wśród odlewników w Ougadougou.

Ważący 190 kg pomnik, został przetransportowany drogą lotniczą ze stolicy Burkina Faso do Frankfurtu, skąd samochodem ciężarowym okrężną trasą przez Warszawę trafił do Szczecina.

Odsłonięty został 19 maja 2012 roku w Parku gen. Władysława Andersa przez prof. Edwarda Włodarczyka, rektora US oraz przewodniczącego Komisji ds. Kultury Rady Miasta Szczecina Jędrzeja Wijasa.

Pomnik ufundowany został ze środków uzyskanych od instytucji naukowych i publicznych (Uniwersytet Szczeciński, Urząd Miasta Szczecin), stowarzyszeń (Polskie Towarzystwo Afrykanistyczne, Stowarzyszenie Afryka Nowaka) oraz osób prywatnych.

Jest to pierwszy pomnik – dzieło sztuki afrykańskiego odlewnictwa prezentowane w przestrzeni publicznej w Polsce.

Bibliografia

Łapott Jacek, Buchalik Lucjan, Afrykanie – Afrykaniście, czyli jak powstawał pomnik profesora Jana Czekanowskiego, „Afryka” 2012, nr 36 s. 117-126, ISSN-1234-0278.