Przybiernów

Przybiernów
Nazwa niemiecka	Pribbernow
Nazwa przejściowa	Przyborowo
Powiat	goleniowski
Gmina	Przybiernów
Strona internetowa miejscowości.

Przybiernów (Przyborowo, niem. Pribbernow) – wieś w powiecie goleniowskim, siedziba władz gminy Przybiernów.

Położenie

Plik:Gmina Przybiernów na planie powiatu goleniowskiego

Wieś Przybiernów położona jest w powiecie goleniowskim, w północno-zachodniej części gminy Przybiernów przy drodze krajowej nr 3, prowadzącej z Jakuszyc do Świnoujścia. Miejscowość jest siedzibą władz gminnych. Od miasta powiatowego Goleniowa oddalona jest o ok. 26 km, a od Szczecina o ok. 60 km.

Według podziału Polski na mezoregiony fizyczno-geograficzne obszar zajmowany przez wieś należy do:

• prowincji Niż Środkowoeuropejski,
• podprowincji Pobrzeże Południowobałtyckie,
• makroregionu Pobrzeże Szczecińskie,
• mezoregionu Równina Goleniowska.

Klimat

Pod względem klimatycznym omawiany obszar został zaliczony przez Krzysztofa Prawdzica do Dzielnicy Bałtyckiej i Krainy Zalewu Szczecińskiego.

Klimat Przybiernowa według Krzysztofa Prawdzica

Dane klimatyczne	Kraina Zalewu Szczecińskiego
średnia temperatura roczna	8 - 8,1°C
średnia temperatura okresu V-VII	14,5 - 15,2°C
suma opadów atmosferycznych w roku	550 mm
suma opadów atmosferycznych w okresie V-VII	170 - 180 mm

Z kolei Alojzy Woś, biorąc pod uwagę najczęściej występujące typy pogody, zakwalifikował ten teren do Regionu Zachodniopomorskiego. Charakteryzuje się on w porównaniu z innymi regionami kraju:

• względnie częstym występowaniem dni z pogodą przymrozkową, umiarkowanie zimną (średnia dobowa temperatura powietrza od 0,0°C do -5,0°C, temperatura maksymalna powyżej i minimalna poniżej 0°C) z niewielkim zachmurzeniem oraz bez opadu
• oraz rzadkie zjawianie się dni z pogodą przymrozkową, umiarkowanie zimną, z dużym zachmurzeniem nieba i opadem.

Obiekty fizjograficzne

Wzniesienia:

• Dębówka - góra, 30 m, położona 1,2 km na północny zachód od wsi

Wody stojące:

• Jezioro Przybiernowskie - jezioro o powierzchni zwierciadła wody 88,9 ha i głębokości maksymalnej 5,3 m

Historia

Przybiernów zdjęcie lotnicze około 1939 roku

Pierwsze wzmianki o Przybiernowie pochodzą z 1311 roku. W 1321 wieś była w posiadaniu biskupów kamieńskich. W 1326 roku właścicielami dworu, wraz z czterema łanami ziemi, zostali bracia Ekhard i Bertold Döring. Następnie, w 1364 roku, zarząd nad majątkiem objął Bertold von Bandelin. W roku wieś odkupiona od rodu von Flemming przez kapitułę, która wybudowała we wsi młyn zwany „Scherlinke” (1508), oddany do użytku Barth. Ruschenbergowi. Podczas pożaru w 1781 roku spłonęło pięć zagród i dwa domy. W 1871 roku w Przybiernowie zlokalizowanych było 67 budynków mieszkalnych, funkcjonowały w nich 134 gospodarstwa domowe. Spośród 716 osób (w tym 365 mężczyzn), 690 deklarowało wyznanie ewangelickie, 5 judaizm. W roku 1895 powierzchnia wsi wynosiła 1386,3 ha. W 89 budynkach odnotowano 699 mieszkańców, 694 wyznania ewangelickiego, 1 katolickiego i 4 judaistycznego.

Przybiernów około 1939 roku

W 1905 roku liczba budynków mieszkalnych również wynosiła 89. Wśród 667 mieszkańców znalazło się 11 katolików (w tym 2 osoby mówiące po polsku) i 1 osoba wyznania judaistycznego. Do 1931 powierzchnia wzrosła do 2132,8 ha; w 140 budynkach mieszkało 1097 osób. W 1939 miejscowość liczyła 1423 mieszkańców.

Przybiernów około 1939 roku

Przed 1945 Przybiernów należał do powiatu kamieńskiego (Landkreis Cammin im Pommern) w Rejencji Szczecińskiej (Regierungsbezirk Stettin) i podlegał okręgowi stepnickiemu (Amtsgerichtsbezirk Stepeniz).

Do 1946 roku miejscowość nosiła nazwę przejściową – Przyborowo. Od 1948 roku Przybiernów należał do powiatu kamieńskiego, a od 1954 do powiatu goleniowskiego, z chwilą zaś utworzenia gmin stał się siedzibą władz tego szczebla.

Samorząd

Wieś jest siedzibą gminy i sołectwa Przybiernów.

Gospodarka i infrastruktura

Gmina Przybiernów ma charakter rolniczy. Ważnymi elementami gospodarczymi są rolnictwo, leśnictwo i przemysł drzewny. Brak jest zlokalizowanych na tym terenie dużych zakładów przemysłowych, poza małymi zakładami o różnych profilach działania.

Transport

Przez Przybiernów przebiega droga krajowa nr 3 relacji Świnoujście – Jakuszyce, która należy do sieci dróg międzynarodowych E-65 oraz drogi powiatowe:

nr 0039Z - Golczewo - Przybiernów, Przybiernów – Jarszewko,

nr 0719Z - Widzeńsko – Przybiernów,

nr 0723Z - Przybiernów – Budzieszewice,

nr 0777Z - stary przebieg drogi nr 3 w miejscowości Przybiernów.

Drogami gminnymi są:

droga nr 208009Z - Przybiernów - Kartlewo

oraz ulice:

30-Lecia (208010Z), Cisowa (208011Z), Władysława Jagiełły (208012Z), Tadeusza Kościuszki (208013Z), Bolesława Krzywoustego (208014Z), Krótka (208015Z), Leśna (208016Z), Ogrodowa (208017Z), Fabryczna (do drogi powiatowej nr 0726Z do lasu - 208018Z), Krótka (208019Z), Lipowa (208020Z), Miła (208021Z), Piskowa (208022Z), Polna (208023Z), Zakładowa (od drogi powiatowej nr 0726Z do PZZ - 208024Z).

Gospodarka mieszkaniowa i komunalna

Mieszkańców Przybiernowa zaopatruje w wodę firma Wodociągi Zachodniopomorskie Sp. Z o.o w Goleniowie

Gmina Przybiernów posiada sieć kanalizacyjną o długości 45,3 km do której przyłączone są 474 obiekty. Zbierane ścieki przez funkcjonującą na terenie gminy sieć kanalizacyjną oczyszczane są w dwóch oczyszczalniach ścieków zlokalizowanych w miejscowości Zabierzewo i Łoźnica. W miejscowościach gdzie nie ma sieci kanalizacyjnej ścieki gromadzone są w zbiornikach bezodpływowych i przydomowych oczyszczalniach ścieków. W roku 2019 została zakończona modernizacja oczyszczalni ścieków w miejscowości Łoźnica.

Dostawą gazu na terenie gminy zajmuje się Polska Spółka Gazownictwa Sp. z o.o. Oddział Zakład Gazowniczy w Szczecinie. Sieć gazowa zasilana jest gazem ziemnym wysokometanowym przez stację redukcyjno-pomiarową I0 zlokalizowaną w miejscowości Jarszewko, Gmina Stepnica. Na terenie gminy Przybiernów znajduje się sieć gazowa obejmująca następujące miejscowości: Przybiernów, Zabierzewo, Miodowice, Rzystnowo, Rokita, Moracz i Czarnogłowy.

Kultura

Placówkami kształtującymi życie kulturalne wsi są: Ośrodek Kultury oraz Gminna Biblioteka Publiczna w Przybiernowie, posiadająca filie w Czarnogłowach i Budzieszowicach (stan księgozbioru wszystkich trzech punktów wynosił na dzień 31 grudnia 2011 - 29.056 woluminów).

Ośrodek Kultury organizuje m. in.: dożynki, warsztaty plastyczne, wykłady, występy artystyczne, pokazy filmów, festyny, zabawy taneczne.

Oświata

W Przybiernowie funkcjonuje Zespół Szkolno-Przedszkolny im. Mikołaja Kopernika.

Kościoły i związki wyznaniowe

Widok kościoła od południowego zachodu około 1939 roku

Kościół Rzymskokatolicki

Teren wsi należy do Archidiecezji Szczecińsko-Kamieńskiej, dekanatu Golczewo. Znajduje się tu jeden kościół parafialny:

• kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.

Sport

Na terenie wsi działa Klub Sportowy Pomorzanin Przybiernów (piłka nożna).

W Przybiernowie znajduje się stadion, wyposażony w boiska do gry w piłkę nożną, bieżnię, skocznię w dal oraz boisko do siatkówki.

Demografia

Przybiernów w 2019 r. liczył 1599 mieszkańców.

System ochrony zdrowia

Usługi medyczne w ramach Podstawowej Opieki Zdrowotnej świadczone są w Balticmed Przychodnia Sp. z o.o, w Przybiernowie. W budynku ośrodka zdrowia znajdują się również przychodnie:

• stomatologiczna: Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Madent,
• ginekologiczna: Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej GINMED.

Zabytki

Do rejestru Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Szczecinie wpisane są na terenie wsi:

• kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (wpis nr 1271 z dnia 12 września 1958 r.) z 1554 roku
• plebania (wpis nr 1273 z dnia 17 maja 1989 r.).

Bibliografia

• Białecki, Tadeusz. Słownik nazw fizjograficznych Pomorza Zachodniego. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, 2001. ISBN 8372412014
• Bronisch Gerhard, Ohle Walter. Kreis Kammin Land. Stettin: Kommissionsverlag L. Saunier, 1939
• Filipiak, Jarosław, Sadowski, Jacek. Jeziora Szczecińskie (zarys faktografii). Szczecin: Akademia Rolnicza w Szczecinie, 1994
• Flemming-Benz, Hasso. Der Kreis Cammin. Ein pommersches Heimatbuch. Würzburg: Holzner Verlag, 1970
• Gemeindelexikon für den Freistaat Preußen. Bd. IV Pommern. Berlin: Verlag der Preußischen Statistischen Landesamts, 1932
• Gemeindelexikon für die Provinz Pommern. Berlin: Verlag des Königlichen Statistischen Bureaus, 1898
• Gemeindelexikon für die Provinz Pommern. Berlin: Verlag des Statistischen Landesamts, 1908
• Die Gemeinden und Gutsbezirke der Provinz Pommern und ihre Bevölkerung. Berlin: Verlag des Königlichen Statistischen Bureaus, 1874
• Hydronimy. Część 2. Wody stojące. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006. ISBN 8323996075
• Kondracki, Jerzy. Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001. ISBN 8301130504
• Matysiak, Paulina. Kościoły Archidiecezji Szczecińsko-Kamieńskiej : nasze dziedzictwo. T. 2. Bydgoszcz: Ikona, [2012]. ISBN 9788393428724
• "Monitor Polski" 1946, nr 44, poz. 85
• Prawdzic, Krzysztof. Klimat województwa szczecińskiego w świetle potrzeb rolnictwa. Szczecin: K.W. PZPR, Wydział Rolnictwa i Leśnictwa WRN w Szczecinie, 1961
• Schematyzm Archidiecezji Szczecińsko-Kamieńskiej. Szczecin: Szczecińskie Wydawnictwo Archidiecezjalne "Ottonianum". ISBN 8370412327
• Uchwała Nr 369/03 Zarządu Województwa Zachodniopomorskiego z dnia 23 lipca 2003 roku w sprawie nadania nowej numeracji dróg powiatowych w Województwie Zachodniopomorskim
• Woś, Alojzy. Regiony klimatyczne Polski w świetle częstości występowania różnych typów pogody. Zeszyty Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk, 1993

Linki zewnętrzne

• Bank Danych Lokalnych
• Biuletyn Informacji Publicznej Gmina Przybiernów
• Główny Urząd Statystyczny
• Gmina Przybiernów
• Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Wolinie
• Powiat goleniowski
• Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Szczecinie
• Zachodniopomorski Oddział Wojewódzki NFZ
• Zachodniopomorski Zarząd Dróg Wojewódzkich w Koszalinie

Zobacz też

• Archidiecezja Szczecińsko-Kamieńska
• Gimnazjum Publiczne w Przybiernowie
• Klub Sportowy Pomorzanin Przybiernów
• Zespół Szkolno-Przedszkolny w Przybiernowie

Autor opracowania: Izabela Strzelecka