Tajemnica skarbca kamieńskiego (film)
Tajemnica skarbca kamieńskiego (1974) – film dokumentalny próbujący wyjaśnić zagadkę zaginięcia w 1945 roku unikatowych dzieł sztuki sakralnej ze skarbca w Kamieniu Pomorskim. Już w 1933 roku wybitny polski historyk sztuki, prof. Gwido Chmarzyński, zwrócił uwagę na wyjątkowość zbiorów zgromadzonych w kamieńskim skarbcu. Wartość tych zbiorów porównywał ze skarbcem wawelskim. Za perłę kamieńskiego skarbca uznał relikwiarz św. Korduli. Ekspozycję, jaką zapamiętał prof. Chmarzyński, w niezmienionej formie można było oglądać do końca 1944 roku. W 1945 roku skarbiec w nieznanych okolicznościach zniknął. Nie było wiadomo, czy został zabrany przez ewakuujące się wojska niemieckie, czy też przez zajmującą te tereny Armię Czerwoną. Tylko nieliczne fragmenty skarbca odnaleziono w pobliskich Benicach. Przez 21 lat od zakończenia wojny, nikt kompetentny w Polsce nie podjął próby odpowiedzi na pytanie, gdzie są pozostałe i najważniejsze zbiory skarbca. Dopiero po ukazaniu się w 1966 roku na łamach zachodnioniemieckiego pisma „Baltische Studien” artykułu Czy relikwiarz św. Korduli ze skarbca katedry kamieńskiej zaginął?, pióra dra Adalberta Holtza, byłego pracownika Archiwum Wojewódzkiego w Szczecinie, sprawa ożyła na nowo. W filmie, który jest próbą odpowiedzi na pytanie Holtza, udział wzięli m.in.: ks. Roman Kostynowicz – proboszcz katedry w Kamieniu i konserwator zabytków, dr Władysław Filipowiak – dyrektor Muzeum Narodowego w Szczecinie, Michał Pawlikowski – mieszkaniec Benic, dr Hasso hrabia von Fleming – przedwojenny właściciel majątku Benice. Zdjęcia do filmu realizowano w Polsce i w NRD.
Informacje o filmie
- scenariusz i realizacja: Andrzej Androchowicz
- zdjęcia: Janusz Pietrzykowski
- dźwięk: Jan Węgliński, Elżbieta Adamczak, Jerzy Wiktorczak
- montaż: Bogdan Kondratt, Jolanta Zyblewska
- oprac. muzyczne: Stanisław Modelski
- komentarz czytał: Ksawery Jasieński
- kier. produkcji: Grzegorz Jarmuła, Wiesława Wilfort
- dane techn.: film czarno-biały, 16 mm
- czas: 41’45
- produkcja: TVP Szczecin 1974
- emisje:
- 26 września 1977, godz. 16.00 (TVP2)
- 26 kwietnia 1980, godz. 22.05 (TVP2 – Szczecin na antenie Dwójki)
- 16 września 1982, godz. 21.20 (TVP2 – Dzień Kamienia Pomorskiego na antenie Dwójki)
- 19 maja 1988, godz. 20.00 (TVP2)
Zdjęcia z realizacji filmu
Andrzej Androchowicz (po lewej) i dr Władysław Filipowiak, dyrektor Muzeum Narodowego w Szczecinie (1972)
Jan Węgliński (operator dżwięku), dr Władysław Filipowiak, red. Andrzej Androchowicz – Muzeum Narodowe w Szczecinie (1972)
Ks. Roman Kostynowicz – proboszcz katedry w Kamieniu Pomorskim (1972)
Inż. Peter Polenz z Instytutu Ochrony Zabytków (Institut fur Denkmalpelege Arbeitsstelle) w Schwerinie (NRD) podczas rozmowy z red. Andrzejem Androchowiczem (1972)
Ciekawostki
- Konsultantką językową i tłumaczką filmu Tajemnica skarbca kamieńskiego była Britta Wuttke, lekarka i przyszła autorka powieści Homonculus z tryptyku
- W czerwcu 1982 roku „Kurier Szczeciński” w numerach 108-115 zaprezentował cykl artykułów OTV Szczecin i „Kurier” na tropie sensacji, poświęcony zagadce skarbca kamieńskiego. Autorem cyklu był Maciej Czekała
- W 1987 roku na łamach szczecińskiego tygodnika „Morze i Ziemia” ukazał się cykl reportaży Andrzeja Androchowicza Tajemnica kamieńskich skarbów
O filmie w prasie
- (jun), „Dzień Szczecina” w TVP, „Głos Szczeciński” z dn. 28 kwietnia 1980, s. 7
Zobacz także
Źródła
- Materiały ze zbiorów Andrzeja Androchowicza
