Johannes Micraelius

Johannes Micraelius
teolog, filozof, poeta
Lutz Geldsetzer, Philosophengalerie. Bildnisse und Bibliographien von Philosophen aus dem 11. bis 17. Jahrhundert, Düsseldorf, 1967.
Data urodzenia	1 września 1597
Miejsce urodzenia	Koszalin
Data śmierci	3 grudnia 1658
Miejsce śmierci	Szczecin
Narodowość	niemiecka

Johannes Micraelius (właściwie: Johannes Lütkeschwager) (1597-1658) – teolog, filozof, historyk, poeta; rektor Pedagogium w Szczecinie.

Życiorys

Ojciec Johannesa, Joachim Lütkeschwager (także Micraelius) był synem chłopa z Jamna, który za sprawą tamtejszego pastora Lorenza Krügera otrzymał wykształcenie i ożenił się z córką swego protektora Margarethą Krüger. Zmarł 18 lutego 1618 roku, jako archidiakon w Koszalinie. Johannes Micraelius urodził się 1 września 1597 roku. Młody Johannes zdecydował się kształcić, zgodnie z tradycją rodzinną na duchownego. Pierwsze nauki podjął w Koszalinie, a później kontynuował je w Pedagogium szczecińskim u takich profesorów jak Joachim Prätorius, Christoph Hunnich i Daniel Cramer. Już w wieku 17 lat udał się w podróż do Drezna w orszaku księcia Franciszka pomorskiego, pod opieką kaznodziei Messerschmidta. Studia ukończył w 1617 roku na uniwersytecie w Królewcu, gdzie został pomocnikiem brandenburskiego sekretarza przy tłumaczeniu aktów urzędowych. Otrzymawszy informację o śmierci swego ojca zimą 1618 roku, Micraelius wrócił z Królewca na Pomorze,a od jesieni tego roku kontynuował studia na uniwersytecie w Greifswaldzie, gdzie w 1621 roku zyskał tytuł magistra filozofii. W 1623 roku wykładał na uniwersytecie w Lipsku, jednak otrzymał wówczas propozycję objęcia stanowiska profesora retoryki w Pedagogium szczecińskim, a wkrótce (1639) tytuł rektora szczecińskiej Rathsschule, wreszcie od 2 września 1641 roku także rektora Pedagogium, gdzie wykładał teologię i filozofię.
W roku 1649 uzyskał stopień doktorski na uniwersytecie w Greifswaldzie, którego wicekanclerzem został w roku 1656. Micraelius był trzykrotnie żonaty. Po raz pierwszy (16 lipca 1627 roku z Sophrosyne Prätorius, córką swego nauczyciela Joachima Prätoriusa, która zmarła przy porodzie. 3 maja 1630 roku ożenił się powtórnie z Sophią Reuz (zm. 10 kwietnia 1641 roku), córką superintendenta Davida Reuza. Ostatni ślub Micraeliusa miał miejsce 2 września 1642 roku z Kathariną Heck, córką superintendenta z Prenzlau - Michaela Hecka. Ze wszystkich związków Johannes Micraelius doczekał się czterch córek i pięciu synów. Johannes Micraelius zmarł 3 grudnia 1658 roku w Szczecinie i został pochowany w kościele Mariackim w kaplicy nr XXXVI, położonej za chórem kapłańskim w południowej części obejścia prezbiterium.

Twórczość

Pisał dramaty i komedie, związane tematycznie ze starożytnością. Najbardziej był jednak ceniony jako teolog i historyk, choć pamięta się o nim i w historii filozofii – w 1652 roku po raz pierwszy wprowadził do terminologii filozoficznej słowo "ontologia", w znaczeniu używanym do dziś. Wcześniej, bo w latach 1639-1640 szczeciński drukarz Georg Rhete wydał dzieło Micraeliusa zatytułowane:"Sechs Bücher vom alten Pommerlande" będące obszernym opracowaniem dziejów Pomorza. Ponadto:

• Syntagma historiarum ecclesiae, 1630
• Tragico-Comoedia Nova de Pomeride a Lastevio afflicta, 1631
• Parthenia, Pomeridos continuatio: ein New Comoedien Spiel, 1631
• Oratio inauguralis de animorum morbis et medicina, 1642
• Ethnopronius tribus dialogorum libris, 1647
• Aphorismi de regia politici scientia, 1647

Bibliografia

• Micraelius. W: Allgemeine Deutsche Biographie. S. 700-701.
• Wend,Eckhard. Stettiner Lebensbilder. Köln – Weimar – Wien, 2004, s. 339-341.

Autor opracowania: Wojciech Kral