Janusz Stalmierski

Z Encyklopedia Pomorza Zachodniego - pomeranica.pl
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Janusz Stalmierski
kompozytor, pedagog
brak zdjecia
Data urodzenia 30 sierpnia 1959
Miejsce urodzenia Stargard Szczeciński
Laureat1.png

Janusz Stalmierski (ur. 1959) – kompozytor, pedagog


Życiorys

Janusz Stalmierski urodził się 30 sierpnia 1959 roku w Stargardzie Szczecińskim (obecnie Stargard).

Studiował kompozycję w klasie prof. Andrzeja Koszewskiego w Akademii Muzycznej w Poznaniu. Od 1982 roku pracuje w szczecińskiej filii Akademii Muzycznej w Poznaniu. W 1990 roku uzyskał kwalifikację I-go stopnia, a w 1999 kwalifikację II-go stopnia w kompozycji. W latach 1990-1996 pełnił funkcję prodziekana Wydziału Wychowania Muzycznego. Obecnie jest zatrudniony na stanowisku profesora i prowadzi klasę kompozycji w Akademii Muzycznej w Poznaniu. Ponadto jest adiunktem w Akademii Muzycznej w Bydgoszczy. Od 2003 roku wykłada w tej uczelni harmonię i kontrapunkt.

W październiku 1983 roku razem z dyrygentem Jackiem Kraszewskim, perkusistą Tadeuszem Piskorzem i kompozytorem Markiem Jasińskim zainicjował utworzenie Pomorskiej Grupy Kompozytorów. Jej celem było propagowanie twórczości najmłodszej generacji współczesnych kompozytorów polskich. W lutym 1985 roku przy współudziale Państwowej Filharmonii Szczecińskiej im. Mieczysława Karłowicza, Pomorska Grupa Kompozytorów zorganizowała Szczecińskie Prezentacje Młodej Muzyki Polskiej. Kolejne edycje festiwalu odbyły się w 1986 i 1987 roku.

Janusz Stalmierski uczestniczył w Międzynarodowych Letnich Kursach Kompozytorskich w Rydzynie i Kazimierzu Dolnym (1982-1985), w Międzynarodowych Letnich Kursach Nowej Muzyki w Darmstadt (1986) oraz w Międzynarodowych Kursach Kompozytorskich w Borovetz (1987).

W latach 1994-1998 działał w Prezydenckiej Radzie Kultury przy Prezydencie miasta Szczecina.

W 1998 roku został laureatem Nagrody Artystycznej Miasta Szczecina.

Twórczość (wybór)

Stalmierski Janusz03.jpg

Jest uznanym autorem muzyki wokalno-instrumentalnej. W jego dorobku najważniejsze miejsce zajmują trzy symfonie inspirowane twórczością angielskich i amerykańskich poetów dziewietnasto- i dwudziestowiecznych, m.in. Johna Donne'a, Williama Blake'a, Roberta Louisa Stevensona, Samuela Taylora Coleridge'a, Percy Shelly'eya, Roberta Browninga, Thomasa Hardy'ego, Roberta Frosta i Emily Dickinson. Symfonia czterech snów (1995) powstała na zamówienie Rozgłośni Polskiego Radia w Szczecinie z okazji pięćdziesiątej rocznicy powstania Radia na Pomorzu Zachodnim. Symfonia „Hymn do Słońca" (1999), wykonana na koncercie inauguracyjnym III Międzynarodowego Festiwalu Chóralnego w Szczecinie, została skomponowana na zamówienie Filharmonii Szczecińskiej z okazji pięćdziesięciolecia jej powstania. Trzecia, i ostatnia jak dotąd, Symfonia „Chmura" (2006) powstała na zamówienie władz gminy Kobylanka, leżącej w pobliżu Stargardu Szczecińskiego, rodzinnego miasta kompozytora. Jej wykonanie pod batutą Zygmunta Rycherta, zainaugurowało działalność nowo wybudowanej muszli koncertowej nad brzegiem jeziora Miedwie. Jedną z ostatnich większych kompozycji twórcy jest Te Deum (2012), utwór instrumentalno-wokalny na chór i orkiestrę oraz dwoje solistów. Kompozycja jest rodzajem wotum dziękczynnego za powstanie w Szczecinie uczelni artystycznej, Akademii Sztuki. Ponadto artysta komponuje mniejsze utwory symfoniczne i instrumentalne (niektóre inspirowane poezją m.in. Boecjusza i Konstandinosa Kawafisa). W 1995 roku twórca skomponował drugi w historii polskiego Szczecina hejnał miasta. Jest również autorem popularnych piosenek dla dzieci.

  • 1987 – Łzy na sopran i orkiestrę (prawykonanie: Szczecin, 6 lutego 1987; Olga Szwajgier, Orkiestra Filharmonii Szczecińskiej pod dyr. Jacka Kraszewskiego)
  • 1987– In nomine Domini na sopran solo (prawykonanie: XXVII Poznańska Wiosna Muzyczna, Poznań, 28 kwietnia 1987; Henryka Januszewska)
  • 1988 – The bell tolls for thee - na chór mieszany, oboje, klawesyn i smyczki (prawykonanie: IV Jesienny Salon Muzyczny w Zamku Książąt Pomorskich, Szczecin, 17 listopada 1988; Zespół wokalistów i instrumentalistów „Camerata Nova” pod dyr. Eugeniusza Kusa)
  • 1994 – Morskim cmentarzom - modlitwa - na głos żeński i smyczki
  • 1995 – Symfonia czterech snów - na sopran, mezzosopran, chór mieszany i orkiestrę
  • 1996 – Rara si - na chór mieszany, fortepian i perkusję
  • 1996 – No elegy song - na chór mieszany, fortepian i perkusję
  • 1999 – Symfonia „Hymn do Słońca" - na sopran, mezzosopran, chór mieszany i orkiestrę
  • 2001 – Emily Dickinson stories - na sopran, chór mieszany i orkiestrę
  • 2003 – Księga pieśni - na sopran, baryton, chór mieszany i orkiestrę
  • 2006 – Symfonia „Chmura" - na sopran, sopran dziecięcy, chór mieszany i orkiestrę
  • 2008 – Koncert na akordeon i orkiestrę symfoniczną
  • 2010 – Koncert skrzypcowy „Nabożeństwa Majowe"
  • 2012 – Te Deum
  • 2012 – String Quartet
  • 2013 – Stabat mater - utwór skomponowany z okazji 50-lecia Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Organowej i Kameralnej w Kamieniu Pomorskim; pierwsze wykonanie w Szczecinie 3 marca 2018 w kościele garnizonowym pw. św. Wojciecha; Iwona Hossa (sopran), chór i orkiestra Opery na Zamku pod dyr. Małgorzaty Bornowskiej



Ilustracja muzyczna do spektakli teatralnych (Szczecin)

Ważne miejsce w działalności kompozytorskiej artysty zajmuje muzyka teatralna. Muzykę do spektakli pisze przede wszystkim dla scen teatralnych działających w Szczecinie. Komponował również dla Teatru im. Juliusza Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim (1988, 1996, 1997, 1999), Teatru Dramatycznego w Gdyni (1990), Bałtyckiego Teatru Dramatycznego im. Juliusza Słowackiego w Koszalinie (1994) oraz Teatru Polskiego w Bydgoszczy (1995).

Tytuł Autor/Libretto Kompozytor Reżyser Forma twórczości Teatr Data premiery
W mrokach złotego pałacu, czyli Bazylissa Teofanu Tadeusz Miciński Janusz Stalmierski Ryszard Major muzyka Teatr Współczesny 6 grudnia 1985
Baśń o wronim oku Jacek Kotlica Janusz Stalmierski Ryszard Major muzyka Teatr Współczesny 17 maja 1986
Życie jest snem Pedro Calderon de la Barca Janusz Stalmierski Andrzej May muzyka Teatr Polski 27 marca 1987
Wesele Stanisław Wyspiański Janusz Stalmierski Ryszard Major muzyka Teatr Współczesny 5 grudnia 1987
Tyle wiatru wokoło Józef Narkowicz Janusz Stalmierski Ryszard Major muzyka Teatr Współczesny 19 lutego 1988
Idiota Fiodor Dostojewski Janusz Stalmierski Andrzej May muzyka Teatr Polski 27 marca 1988
Pieśń nad pieśniami Wiesław Dymny Janusz Stalmierski Ryszard Major muzyka Teatr Współczesny 18 grudnia 1988
Iwona, księżniczka Burgunda Witold Gombrowicz Janusz Stalmierski Marcel Kochańczyk muzyka Teatr Polski 26 lutego 1989
Pieśń nad pieśniami Wiesław Dymny Janusz Stalmierski Adam Opatowicz i Henryk Gęsikowski (animacja projektu) muzyka Piwnica przy Krypcie 16 lutego 1991 (w ramach Dni Wiesława Dymnego 16-25 lutego 1991)
Jaś i Małgosia z naszej ulicy Jan Brzechwa Janusz Stalmierski Dariusz Kamiński muzyka Teatr Lalek „Pleciuga” 29 maja 1993
Bal u Salomona Konstanty Ildefons Gałczyński Janusz Stalmierski Ryszard Major muzyka Teatr Krypta 21 kwietnia 1993
Antygona Sofokles Janusz Stalmierski Zbigniew Wilkoński muzyka Teatr Polski 11 września 1993
No i jak będzie? Z tym wszystkim (I co będzie) Edward Stachura Janusz Stalmierski Adam Opatowicz muzyka i piosenki Teatr Krypta 5 lutego 1994
Ubu król, czyli Polacy Alfred Jarry Janusz Stalmierski Ryszard Major muzyka Teatr Polski 13 listopada 1994
Czerwony Kapturek Eugeniusz Szwarc Janusz Stalmierski Zbigniew Niecikowski muzyka Teatr Lalek „Pleciuga” 3 grudnia 1994
Dwa serca, czyli zakochane instrumenty Dariusz Kamiński Janusz Stalmierski Dariusz Kamiński muzyka Teatr Lalek „Pleciuga” 11 lutego 1995
Kopciuszek (wersja kabaretowa) Jan Brzechwa Janusz Stalmierski Dariusz Kamiński muzyka Piwnica przy Krypcie 26 listopada 1995
Podróż do krańca mapy Roman Zawistowski Janusz Stalmierski Ryszard Major muzyka Teatr Polski 10 lutego 1996
Czarownice z ... (O czarownicy z naszej ulicy) Pierre Gripari Janusz Stalmierski Dariusz Kamiński muzyka Teatr Lalek „Pleciuga” 24 lutego 1996
Brzechwa nie tylko dzieciom – Kupciuszek (spektakl kabaretowy na podstawie Kopciuszka) Dariusz Kamiński (scenariusz) Janusz Stalmierski Dariusz Kamiński muzyka Piwnica przy Krypcie 25 maja 1996
Zachodnie wybrzeże Bernard-Marie Koltès Janusz Stalmierski Aldona Skiba-Lickel muzyka Teatr Współczesny 25 października 1996
Śnieżynek Artur Daniel Liskowacki Janusz Stalmierski Zbigniew Niecikowski muzyka Teatr Lalek „Pleciuga” 22 lutego 1997
Andersen, Andersen... Hans Christian Andersen Janusz Stalmierski Dariusz Kamiński muzyka Teatr Lalek „Pleciuga” 19 kwietnia 1997
O krasnoludkach i sierotce Marysi Henryk Banasiewicz (libretto wg baśni Marii Konopnickiej) Janusz Stalmierski Artur Hofman muzyka Opera i Operetka 11 maja 1997
Damy i huzary Aleksander Fredro Janusz Stalmierski Ryszard Major muzyka Teatr Współczesny 13 września 1997
Wybierz Osiecką (spektakl kabaretowy) Agnieszka Osiecka Janusz Stalmierski, Seweryn Krajewski, Andrzej Zieliński, Edward Pałłasz Dariusz Kamiński muzyka i aranżacje Piwnica przy Krypcie 19 października 1997
O ubogim szewcu i chciwym młynarzu Gustaw Morcinek Janusz Stalmierski Zbigniew Niecikowski muzyka Teatr Lalek „Pleciuga” 30 maja 1998
Od Villona do Cohena – Bohema Dariusz Kamiński (scenariusz wg tekstów Leonarda Cohena, Françoise Villona, Normana Daviesa, Ogdena Nasha) Janusz Stalmierski Dariusz Kamiński muzyka i aranżacja Piwnica przy Krypcie 15 listopada 1998
Trzy bajki o smoku Milada Masatova Janusz Stalmierski Dariusz Kamiński muzyka Teatr Lalek „Pleciuga” 29 maja 1999
Kabaret za 3 grosze (spektakl kabaretowy – ambiwalentnie subiektywistyczna interpretacja Opery za trzy grosze Bertolt Brecht Kurt Weill Dariusz Kamiński aranżacja Piwnica przy Krypcie 24 listopada 2000
Nowe szaty króla Aleksander Maliszewski Janusz Stalmierski Dariusz Kamiński muzyka Teatr Lalek „Pleciuga” 7 kwietnia 2001
Picnic na wałach (spektakl kabaretowy) Dariusz Kamiński (scenariusz) Janusz Stalmierski Dariusz Kamiński muzyka i aranżacja Piwnica przy Krypcie 12 listopada 2001
Wieczór teatralny z Konstantym Konstanty Ildefons Gałczyński Janusz Stalmierski Ryszard Major muzyka Teatr Polski 16 lutego 2003
Baśń o Roszpunce Marek Maj Janusz Stalmierski Dariusz Kamiński muzyka Teatr Lalek „Pleciuga” 1 marca 2003
Elementarz Marian Falski Janusz Stalmierski Ryszard Major muzyka Teatr Polski 1 września 2004
Zbrodnia z premedytacją Witold Gombrowicz Janusz Stalmierski Ryszard Major muzyka Teatr Krypta 5 marca 2005
O rycerzu Pryszczycerzu Marta Guśniowska Janusz Stalmierski Dariusz Kamiński muzyka Teatr Lalek „Pleciuga” 14 października 2006
Słoń Theodor Seuss Geisel Janusz Stalmierski Dariusz Kamiński muzyka Teatr Lalek „Pleciuga” 26 lutego 2011
Wybierz Osiecką raz jeszcze Dariusz Kamiński (scenariusz) wg tekstów Agnieszki Osieckiej różni kompozytorzy Dariusz Kamiński opracowanie muzyczne Teatr Lalek „Pleciuga” 9 listopada 2014
O krasnoludkach i sierotce Marysi Henryk Banasiewicz (libretto wg baśni Marii Konopnickiej) Janusz Stalmierski Wiesław Łągiewka muzyka Opera na Zamku 17 stycznia 2015
Pan Geldhab Aleksander Fredro Janusz Stalmierski Janusz Cichocki muzyka Teatr Polski 5 grudnia 2015



Radio

Tytuł słuchowiska Autor Reżyseria Adaptacja radiowa Rodzaj twórczości Data pierwszej emisji
Sybilla Pär Lagerkvist Waldemar Modestowicz Waldemar Modestowicz muzyka 25 marca 1989
Było to w Askalonie, czyli legenda o trzech królach Rudolf Hagelstange Waldemar Modestowicz Waldemar Modestowicz i Ewa Skrzynecka muzyka 25 grudnia 1989
Czwarty mędrzec wschodu (z cyklu Radiowa Scena Prezentacji) teksty różnych autorów, m.in. Henry'ego van Dyke'a i ks. Jana Twardowskiego Waldemar Modestowicz Waldemar Modestowicz muzyka; Waldemar Modestowicz (oprac. muz.) 30 grudnia 1990
Ostatnia noc Sokratesa Stefan Canew Waldemar Modestowicz Liliana Bardijewska muzyka; Dariusz Kabaciński (oprac. muz.) 20 czerwca 1993



Piosenki (wybór)



Nagrania płytowe

Płyta wytwórni Acte Prealable z utworem Three Sheperds (2011)
  • 1995 – Janusz Stalmierski - Symfonia czterech snów
  • 2007 – Janusz Stalmierski - Symfonia „Chmura"
  • 2011 – Różni kompozytorzy - New Works For Flute By Poznań - Based Composers 1. Three Shepherds (CD Acte Prealable AP0245)



Nagrody i wyróżnienia

  • 1987 – nagroda Wojewody Szczecińskiego za wybitne osiągnięcia twórcze w dziedzinie muzyki
  • 1994 – nagroda Rektora Akademii Muzycznej w Poznaniu
  • 1996 – nagroda Rektora Akademii Muzycznej w Poznaniu
  • 1998 – Nagroda Artystyczna Miasta Szczecina



Zobacz także



Źródła

Bibliografia

  • Mariusz Stowpiec, Alicja Gronau, Jan Kazem-Bek, Nowe pokolenie kompozytorów polskich. Almanach, Bydgoszcz 1988

Inne

  • Strona internetowa Akademii Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu
  • Strona internetowa Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie



IES64.png
Autor opracowania: Andrzej Androchowicz


Źródło: „http://pomeranica.pl/index.php?title=Janusz_Stalmierski&oldid=220033”